Verandering van perspectief kan tot nieuwe inzichten leiden. Maar soms hou je te lang vast aan een gedateerde visie terwijl de wereld om je heen al veranderd is. Een goed voorbeeld hiervan is de wijze waarop het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), onderzoeksorganisatie TNO en branchevereniging Nederland ICT de ict-wereld beschouwen. Deze organisaties doen er goed aan om het sprookje ‘Alice in spiegelland’ toe te passen.
Lewis Carroll’s ‘Alice in Spiegelland’ is de opvolger van ‘Alice in Wonderland’. In het boek stapt Alice door een spiegel en komt terecht in een parallel universum. Aan de andere kant van de spiegel zijn de dingen niet wat ze lijken te zijn. Schaakstukken komen tot leven, bloemen kunnen spreken en de bewoners vieren hun on-verjaardag op alle dagen dat ze niet jarig zijn. Door een gespiegeld gezichtspunt ziet Alice’s wereld er ineens compleet anders uit. Strategie en tactiek die bepalend zijn voor succes en overlevingskansen in de normale wereld, blijken niet te werken in het parallelle universum.
Traditionele segmenten
In juli dit jaar publiceerden CBS en TNO de studie ‘ICT, Kennis en Economie 2013’. Dit rapport beschrijft ‘hoe personen en bedrijven ict gebruiken’. In het rapport schitteren nieuwe it-diensten als software-as-a-service (SaaS), platform-as-a-service (PaaS) en infrastructure-as-a-service (IaaS) door afwezigheid. Het begrip ‘cloud computing’ komt welgeteld één keer voor op pagina 26 van de 258 pagina’s. Het rapport beschrijft en meet de ict-markt aan de hand van de traditionele segmenten hardware, software, services en telecom.
De jaarlijkse ICT Markmonitor, gepubliceerd door Nederland ICT, lijdt aan hetzelfde euvel. Volgens de marktmonitor 2013 (zie nevenstaande figuur) is de ict-wereld tussen 2009 en 2012 niet veranderd. De totale marktgrootte in Nederland is in beide jaren 29 miljard euro. Telecom behoudt een aandeel van 54 procent, services behoudt een aandeel van 10 procent, software groeit van 16 procent naar 17 procent en hardware daalt van 20 procent naar 19 procent. Op zich lijkt er niks mis met deze indeling. Maar als we door de spiegel stappen zien we dat de markt er compleet anders uit ziet.
Parallelle digitale wereld
De traditionele lens die de markt in hardware, software, services en telecom verdeelt is niet in staat de verschuiving in klantgedrag van on-premise naar as-a-service it te ontdekken. De markt is vlak, de segmenten blijven relatief onveranderd. Als we door de spiegel stappen ontdekken we echter een parallelle publieke digitale wereld die onderverdeeld kan worden in infrastructuur, platformen en diensten. In deze wereld nemen bedrijven it af door datacenters, computerkracht, en software te delen met anderen. Hier groeit de markt gemiddeld met 29 procent en zal het Nederlandse bedrijfsleven volgens onderzoeksbureau The Metisfiles in 2016 naar verwachting 1,2 miljard euro uitgeven aan software as-a-service (SaaS), platform as-a-service (PaaS) en infrastructure as-a-service (IaaS).
De stichting DHPA, een samenwerking van hosting- en cloud providers en leveranciers, heeft het wèl begrepen. Een recent DHPA-rapport laat zien dat, na Schiphol en de Rotterdamse haven, de digitale infrastructuur de derde mainport van Nederland is. De DHPA schat de grootte van de digitale infrastructuur-markt (backbone netwerken + datacenters + hosters + IaaS) in Nederland op ongeveer één miljard euro in 2012 en verwacht een groei met dubbele cijfers voor de toekomst. De waarde van de digitale economie die door deze infrastructuur wordt ondersteund is moeilijker te bepalen. Maar als b2c- en b2b-commerce, online media en entertainment en SaaS meegeteld worden kom je al snel op een waarde van ongeveer dertig miljard euro.
Zijn er kansen op de Nederlandse ict-markt? Dat hangt helemaal af van hoe je er naar kijkt. Doe als Alice, stap door de spiegel!
Pim Bilderbeek, principal analyst bij The Metisfiles
Helemaal eens met deze visie. De markt voor cloud software en cloud diensten is booming en gaat steeds harder groeien. Traditionele software en dienstverlening groeit hooguit enkele procenten. Wij hebben onze externe rapportage in lijn hiermee ook veranderd van software licenties, maintenance en services naar cloud solutions en business solutions (traditionele software).
Kijkend naar model komt de vraag bij mij naar boven in hoeverre rekening is gehouden met SDI, cloud kan tenslottte even goed on-premises. Verder lijken termen als IaaS, PaaS en SaaS me wat verschoven op de horizontale as. Maar goed, dat is mijn opinie en een model is natuurlijk een vereenvoudigde weergave van de werkelijkheid.
Maar ik kan me hierdoor niet meer aan de indruk onttrekken dat voorspellingen nogal uit de lucht gegrepen lijken te zijn, eenzijdig gericht op de hosting markt. Maar ik ben dan ook geen analist en kijk liever door spiegels omdat illusionisten deze gebruiken om olifanten te laten verdwijnen. Want ik denk dat in dit stuk ook geprobeerd wordt om een olifant te laten verdwijnen, en ze luistert naar de naam Legacy.
Betreffende hosting ligt ‘break-even point’ trouwens rond de 3 jaar wat weer mooi in lijn komt met de data in grafiek. Als hardware en software in die periode beide met 1% gestegen zijn dan vraag ik me af of dat misschien niet komt door ingezette virtualisatieslagen. De reden dat ik mij afvroeg in hoeverre in de analyse rekening is gehouden met SDI.
Even voor de duidelijkheid, de olifant met de naam Legacy zit niet zo zeer in het platform maar vooral in de applicaties. Spiegeltje, spiegeltje aan de wand….
Wanneer ik de link zie staan tussen CBS en uw voorstelling van zaken dan krijg ik even last van oprispingen. Het CBS is namelijk het minst waarheidsgetrouwe en renderende principe waar de overheid ‘gebruik’ van maakt waar het onderbouwing van ‘visie’ en mening op baseert.
Plat Rotterdams
Het CBS is in 60% van de gevallen een stom duurbetaald instituut die de opgeleverde data niet weet te onderbouwen anders dan gewoon gebakken lucht. De data die men namelijk ‘wettelijk verplicht’ harvest is namelijk verre van ideaal of perfect.
Visie en gebruik van cloud
Eerder heb ik aangegeven, blijf dat natuurlijk ook doen, dat cloud best wel een goed principe is voor sommige organisatievormen. Met name commerciële bedrijven die veel met en op het net doen, prima.
Privaat – privaat
Wanneer wij het hebben over privaat, dan is cloud voor mij de grootste anti, om verschillende redenen, die men zich kan voorstellen. Cloud is namelijk ver van volkomen om als mogelijkheid voor private data, in welke vorm dan ook, te hosten. Dat heeft alles te maken met het feit dat sommige private data ook gewoon privaat moet blijven.
Koppeling overheid en cloud
Als het zo is dat de overheid op het vlak van IT niet eens een sluitende infrastructuur weet op te leveren en te onderhouden, zou dit in de cloud dan wel zo zijn denkt u? Ik ben daar mordicus tegen.
Marktmonitor
Een deel van die marktmonitor is een verhaal gebaseerd op ‘prognose’ en ‘verwachtingen’. Daarin kun je verwachten, pretenderen, dat het een lieve lust is natuurlijk. Kloppen die verwachtingen dan ook?
We zien twee trends die zich in 2014 zeker zullen gaat voortzetten
– Toename van gebruik van cloud
En daarmee het verder uitfaseren van vooral kleinere IT infrastructuren die natuurlijk gepaard zullen gaan met de nodige ‘afvloeiingen’.
– Toename van grootschalige incidenten met steeds grotere impact
Doordat er veel en vaak van dergelijke stappen worden gezet, gecombineerd met het idee dat je IT vooral als sluitstuk van je begroting kunt maken, zul je in 2014 steeds meer en grootschalige incidenten mee gaan maken. Groter met ook steeds meer niet verhaalbare schade.
Dan heb ik het nog even niet dat de malafide pijlen steeds meer worden gericht op datacenters en het mobiele dataverkeer.