In haar vorige leven bij IBM had ze al een redelijke reputatie opgebouwd, maar sinds haar overstap naar Sun Microsystems breidt haar faam zich uit. Patricia Sueltz: een dame die weet wat zij wil, hoe ze dat moet bereiken en hoe anderen daar een nuttige rol in kunnen spelen. Sueltz is klein van stuk. Op het eerste gezicht doet zij eerder denken aan een type dat op zondagmiddagen thee drinkt in een salon. Zodra ze begint te spreken, is het echter duidelijk dat die indruk op een absolute misvatting berust.
Toch hebben we hier niet te maken met een meedogenloze carrièrevrouw die alles en iedereen opoffert voor haar doelen. Directeur Sueltz – Pat voor vrienden en collega’s, maar ook voor ondergeschikten – is niet gespeend van sociale vaardigheden en heeft een gezond gevoel voor humor. Zo deinsde zij er niet voor terug tijdens een officiële presentatie van Solaris 8 een grap uit te halen om een weddenschap te winnen.
Wat deed Sueltz dan? Aanvankelijk niets bijzonders. Zij begon haar presentatie ter gelegenheid van de lancering van Solaris 8, de nieuwste versie van Suns besturingssysteem, vrij gebruikelijk. Volgens het geijkte stramien vertelde zij blij te zijn met zowel haar aanwezigheid als die van de internationale pers en financiële analisten. Vervolgens vertelde zij een anekdote over haar barre reis om toch nog in het ondergesneeuwde New York aan te komen. En daar ging haar betoog een kant op die menig toehoorder verrastte..
Grappen en grollen
Althans, voor zover het standaardpresentaties betreft. Sueltz, zo vertelt zij, had de laatste paar honderd kilometer afgelegd in een klein vliegtuigje dat vol zat met investeerders van Sun, die naar dezelfde bijeenkomst afreisden. En ze bevond zich daarmee in goed gezelschap. Urenlang was zij onderworpen aan een gedegen uitleg van alle grappen en grollen uit de film ‘Austin Powers 2: The spy who shagged me’. En dat was een hele opgaaf, leek ze te vertellen.
Toen het eind van de reis goed en wel in zicht was, had haar reisgezelschap haar uitgedaagd, zo vertelt Sueltz. De investor relations hadden er honderd dollar op gezet dat zij het niet zou durven in het openbaar de bad guy doctor Evil uit de besproken film na te doen. En terwijl Sueltz dit en plein publique mededeelt, brengt zij haar rechterhand met gekromde pink naar haar mondhoek en vervormt zij haar stem tot een alleszins redelijke imitatie van de megalomane geleerde. Tot vermaak en verrassing van haar gehoor.
Mini-Me
Gelukkig had ze geen lilliputter voorhanden om een imitatie van doctor Evils kleine kloon, de Mini-Me, te geven. De rechterkant van de zaal barst uit in een bewonderend ‘Yeah baby’, vergezeld van luid gelach. Het waren de investeerders die met deze reactie een vaste uitspraak bezigden uit dezelfde komische film. Sueltz had de honderd dollar binnen en de zaal in haar zak. Het vervolg van de presentatie verliep weer volgens het vaste patroon; een reeks van topmannen die allemaal hun zegje deden; maar niemand kon het optreden van Pat nog evenaren.
Dat zij een dergelijke stunt zo kort na haar aantreden aandurft, getuigt van lef en inzicht. Zij had op dat moment net honderd dagen in haar nieuwe functie bij Sun achter de rug. En in de Verenigde Staten zijn die eerste honderd dagen bepalend voor het succes van een carrière. Je moet die periode ongeschonden doorkomen. De meeste topmensen ondergaan die Amerikaanse maatstaf dan ook met respect en omzichtigheid. Niet alleen collega’s en ondergeschikten, maar ook de buitenwacht rekent leiders af op hun presteren in die beginperiode. Sueltz neemt dit – blijkens haar optreden – met een duidelijke knipoog.
Serieus
Hoewel Sueltz niet terugdeinst voor een kwinkslag, neemt zij haar werk uiterst serieus. Zij timmert al sinds vele jaren aan haar IT-carrière. Deze begint in 1979 als zij, net afgestudeerd in politieke wetenschappen, aanklopt bij IBM. Binnen dat concern maakt zij een gestage groei door. In 1998 is zij eindverantwoordelijk voor de groep voor Java-technologie.
De grootste versnelling in haar tocht naar de top vindt plaats in juli 1998. Die maand kondigt haar werkgever IBM aan zijn divisie voor netwerkcomputer-software (Network Computing Software Division, Ncsd) te herzien. Die reorganisatie is ingegeven – zo niet afgedwongen – door het vertrek van directeur Richard Seibt. Hij voert tot dat moment het bevel over het kwakkelende OS/2, IBM’s eigen PC-besturingssysteem. De netwerkdivisie bestond eerst uit vier sub-afdelingen; één voor OS/2, één voor beveiligingsprogrammatuur, één voor E-network en één voor Java. De kapitein van die laatstgenoemde subgroep is Pat Sueltz. Zij door het vertrek van Seibt haar kans schoon en eigent zich de divisie OS/2 toe. Niet echt een belangrijk gebied, maar wel weer een uitbreiding van het territorium.
Straffe bak
Ondanks haar greep naar de OS/2-divisie lag haar hart op dat moment al bij Java. Binnen IBM en de daaraan gelieerde software-ontwikkelaars gold zij al enkele jaren als evangelist voor de programmeertaal. Iemand die met vuur in de stem anderen moet en zal overtuigen van de weg naar ‘verlossing’, in computertermen dan. Zij was de stuwende kracht achter de hechte relaties die IBM smeedde met Sun, Netscape, Novell en Oracle, bedrijven die IBM op veel vlakken fel beconcurreren, maar elkaar nodig hebben op het gebied van Java.
Sueltz’ persoonlijke bijdrage aan de OS/2-groep was dan ook het opzetten van een strategie om die paar resterende gebruikers van de besturingssysteem over te krijgen naar Java en eventueel naar netwerkcomputers. Haar voorliefde voor Java weerhoudt Sueltz zeker niet van een kritische opstelling. Als Sun weer eens in het nieuws is vanwege Java, kiest zij niet altijd vanzelfsprekend de zijde van die leverancier.
Overstap
Sterker nog, in de altijd omstreden kwestie van controle over de programmeertaal is de IBM-topvrouw glashelder: Sun moet minder restricties opleggen, een houding die na haar aantreden in dienst van Sun, eind september vorig jaar wel wat is veranderd. Begin augustus was Sun software-president Alan Baratz kwijtgeraakt aan investeringsbureau Warburg Pincus & Co.
Haar carrière vertoont veel gelijkenis met haar voorganger. Ook Baratz was Java-aanhanger en overgestapt van IBM naar Sun waar hij – begin 1996 – de software-subgroep voor Java ging leiden. Net een maand voor zijn vertrek had hij de verantwoordelijkheid over de gehele software-divisie gekregen. Sueltz stapte krap twee maanden later in dit machtsvacuüm.
Analisten bestempelden dit als een aanwinst voor Sun en een verlies voor IBM. Mensen die de energieke topvrouw in den lijve hebben ontmoet, stemmen van harte in met dit oordeel. Pat is één van die mensen die bij gesprekken bereidwillig naar de ander luistert. Zo begon de Sun-topvrouw een groepsgesprek bij de Solaris-lanceringsbijeenkomst met een rondvraagje naar de namen van de aanwezigen. In tegenstelling tot veel van haar collega-managers onthoudt én gebruikt deze dame die informatie direct. Mensen worden moeiteloos met de voornaam aangesproken en recht in de ogen gekeken. Dat wekt in ieder geval de indruk van aandacht.