IT-bedrijven houden onvoldoende rekening met de werkdruk die op de schouders van hun medewerkers rust. Dit zegt bestuurder John Koudys van de Dienstenbond CNV. Volgens de vakbondsman zal de werkdruk in de automatisering voorlopig alleen maar toenemen.
Lange dagen op kantoor, een directeur die regelmatig informeert of de opdracht eindelijk af is en een collega die tussen de bedrijven door om hulp vraagt. En als je dan eindelijk thuis bent, rinkelt de mobiele telefoon. Werkdruk past bij de automatisering als een rechtszaak bij Microsoft. De vakbonden FNV en CNV hebben onafhankelijk van elkaar de noodklok geluid over deze bron van stress bij de werknemers.
Lichtpuntjes
Koudys meent dat IT-bedrijven meer rekening met de stress moeten houden. Hij sprak onlangs een vrouw die in dienst is bij een Amerikaans softwarehuis en weken van 120 uur maakt. "Dit is een extreem geval, maar een werkweek van zeventig uur is in deze sector vrij normaal." Toch ziet de CNV-er een aantal lichtpuntjes. "Sommige werkgevers gaan tegenwoordig iets zorgvuldiger om met hun personeel dan voorheen. In het verleden vormden werknemers vaak de sluitpost op de begroting. De krapte op de arbeidsmarkt verandert deze houding. Werkgevers zijn zuinig op hun schaarse goederen en laten weleens een klant schieten." De CNV-bestuurder merkt tevens op dat werkgevers meer en meer open staan voor parttime-werk.
Meer oorzaken
Dick Swier, voormalig hoofd Personeel en Organisatie bij Shell, ziet meer oorzaken waardoor mensen werkdruk ervaren. "Een van de redenen is een groot aanbod van werk. Gebrek aan werkoverleg, slechte leiding of een te hoog werktempo kunnen een gevoel van stress veroorzaken." Swier ontwikkelt momenteel een analyse-instrument waarmee werkgevers de druk en de oorzaken daarvan kunnen signaleren. Privé-problemen kunnen volgens afdelings-manager Ton de Baaij van Cap Gemini ook debet zijn aan stress op het werk. "Het personeels-management moet hieraan aandacht besteden. We kunnen de problemen niet oplossen, maar we kunnen er wel over praten en trachten de medewerker te begeleiden." De ondernemingsraad van Cap Gemini buigt zich sinds een jaar over de problematiek. Oplossingen zijn mogelijk door fysieke verbeteringen, zoals kortere reistijden, of in technische ondersteuning, zoals teleleren, telewerken en vergaderen via video.
De Baaij merkt op dat het personeelsmanagement ook oplossingen kan bieden. "Een medewerker moest vijf jaar lang maar een half uurtje rijden naar zijn werk. Zijn privé-leven was hierop afgestemd. Later ging hij naar een klant in Heerlen en moest hij twee uur rijden. Deze veranderingen voor hem en zijn gezin vertaalden zich in lichamelijke klachten. Na overleg hebben we besloten dat hij zelf zijn tijd mag indelen. Sindsdien gaat het veel beter."
Cultuur
Koudys meent dat de werkdruk binnen de IT zijn hoogtepunt nog niet bereikt. "Er is nog veel werk te doen en door de krapte op de arbeidsmarkt zijn er onvoldoende mensen beschikbaar." De invoering van prestatiebeloning in de IT-cao’s hoeft niet per se tot meer werkdruk te leiden, aldus Koudys. "Het kan natuurlijk wel, maar de werkgever zal toch meer naar de kwaliteit dan naar de kwantiteit van het werk kijken."
De vakbond zal de komende maanden veel aandacht besteden aan het probleem van de werkdruk. "Het stond al hoog op ons lijstje van aandachtspunten. Meer aandacht is nodig. Deze sector laat zich echter moeilijk reguleren. Automatiseerders werken veel individualistischer en willen hun eigen tijden regelen." Ook bij de eigen achterban kost het Koudys moeite de problematiek onder de aandacht te brengen. De IT-sector is een individualistische wereld. "Er heerst toch de cultuur dat de projecten op tijd af moeten zijn. En daar hoort werkdruk bij."