Sinds vorig jaar krijgt Toon den Heijer, directeur van het IT-fonds van Gilde Investment, wekelijks ‘enkele tientallen’ ondernemingsplannen op zijn bureau. Een explosieve toename, want voorheen kreeg hij slechts af en toe een investeringsaanvraag. Kwaliteit en kwantiteit gaan echter niet hand in hand. ‘De meeste plannen worden opgezet door mensen met weinig ervaring.’
Optimisme over de toekomst en het enthousiasme over Internet zet veel ondernemers in de dop aan tot plannensmederij. Maar er zit nog veel kaf onder het koren. De oorzaak daarvan is het gebrek aan kundige en ervaren managers uit traditionele industrieën, meent Den Heijer. Bovendien is een succesvol Internetbedrijf opstarten niet alleen een IT-vraagstuk, vindt de Gilde-directeur; dat is maar 30 procent van het probleem: ‘De innovatie ‘e-commerce’ komt voort uit IT, maar vereist vooral kennis van traditionele industrieën, zoals logistiek, marketing, inkoop en het samenstellen van assortimenten. Als operationele managers van Ahold, Unilever of Philips zouden overstappen naar Internetstarters, zouden we in Nederland veel kunnen bereiken.’
Niet achterop raken
Volgens Den Heijer heeft Nederland dit jaar tussen de tien en twintig Internetgerelateerde beursgangen nodig om in de concurrentie met de rest van Europa en vooral de Verenigde Staten niet achterop te raken. Ervaren management is daarbij niet de enige cruciale succesfactor; ook het beursklimaat en het onderscheidend vermogen van Internetbedrijven speelt een belangrijke rol. ‘Financiering is voor Internet één van de strategische middelen. Acquisities zijn aan de orde van de dag. Onderscheidend vermogen is belangrijk omdat Internet prijstransparantie heeft gebracht. Consumenten weten welke bedrijven het goedkoopste zijn. Hoe kiezen ze uit de goedkoopste? Daarvoor is een ander onderscheid nodig’, zegt Den Heijer.
Ondertussen verruilt in Amerika de ene na de andere captain of industry zijn topbaan voor een functie bij een Internet-startup, waar de toekomst ongewis maar veelbelovend is. Beursgangen van webwinkels die nauwelijks een of enkele jaren bestaan, zijn aan de orde van de dag. ‘De Verenigde Staten tonen aan dat je binnen twaalf maanden succesvol kunt zijn met een Internetbedrijf. Terwijl de topman van bijvoorbeeld de Bijenkorf in Nederland geen warenhuis op Internet begint. Dat zou je natuurlijk wel verwachten.’ Volgens Den Heijer is de stroom van kennis en ervaring naar de Internetsector van cruciaal belang. ‘Ik weet niet of de directeur van de Bijenkorf de ideale leider zou zijn voor een e-handelsbedrijf, maar het zou een mooie voorbeeldfunctie zijn.’
Niet ondermaats
Frank Verschoor van Nesbic bevestigt een ‘gigantische toename’ in het aantal Internetondernemers, maar doet de kwaliteit daarvan niet af als ondermaats: ‘Je moet natuurlijk altijd een schifting maken, maar wij hebben vorig jaar toch bijna vierhonderd serieuze business-plannen bekeken. Drie jaar geleden waren dat er nog maar 25 tot dertig. De potentieel succesvolle spelers op het gebied van e-handel hebben inderdaad een managementteam nodig met gemixte expertise. Er zit een duidelijke verbetering in die voorwaarde’, constateert Verschoor.
Het grote verschil met de Verenigde Staten zit volgens Nesbic op cultureel niveau. ‘Als je in Nederland voor een startend Internetbedrijf gaat werken, geeft dat geen aanzien. Als je voor Philips gaat werken wel.’ Toch neemt Verschoor een onderstroom waar van operationele managers die steeds vaker kiezen voor de Internetbranche. Hij ziet dat binnen de bedrijven waar Nesbics IT-fonds in investeert. ‘Van de 150 medewerkers van Letsbuyit.com hebben er maar dertig een IT-achtergrond.’ Hij vindt het niet noodzakelijk dat topmanagers van traditionele concerns zich als bestuurder verbinden aan Internetbedrijven. ‘Het gaat er mij meer om operationele managers te interesseren voor bestuursfuncties. Gezichtsbepalende topmannen moeten er wel bij worden betrokken, maar dan bijvoorbeeld in de vorm van commissariaten.’
Soepele beursregels
Management, marketing en financiële slagkracht zijn de cruciale succesfactoren voor Internetbedrijven. Vorige week versoepelde de Amsterdamse beurs de toetredingsregels waardoor het makkelijker wordt voor Internetbedrijven om een notering aan te vragen. Dat maakt het wellicht interessant voor traditionele managers om over te stappen. Den Heijer van Gilde wijst erop dat het veel aangehaalde Amazon.com inmiddels over de financiële middelen beschikt om de Nederlandse grootgrutter Ahold over te nemen. ‘Dat zet je toch even aan het denken.’