Dat Microsoft de software voor negen van de tien bureau-PC’s levert is een knappe prestatie, maar geen garantie voor suprematie in het Internet-tijdperk. Dit zei prof. dr A. van der Zwan, rector magnificus van Nijenrode bij de uitreiking van een ere-doctoraat aan Bill Gates.
De toekomst van Microsoft hangt sterk af van Internet. ’s Werelds grootste software-onderneming is er alles aan gelegen ook daar dominant te worden. Dr Bill Gates, nu wetenschappelijk erkend door de universiteit Nijenrode, zei dit na ontvangst van zijn ere-doctoraat. De gesjeesde student Gates reageerde hiermee op de toekomst-analyse van Van der Zwan.
Deze prees Microsoft om de knappe bedrijfsstrategie, die er toe heeft geleid dat negen van de tien kantoorcomputers thans op Windows draait. Maar de verandering in technologie en markt gaat onverminderd door. Het Internet-tijdperk heeft de regels van het concurrentiespel weer op zijn kop gezet. Gates beseft het belang van Internet ten volle. Zijn strategie is klaar, maar de grote vraag is of het hem echt zal lukken Internet te beheersen.
Van der Zwan: "Om verschillende redenen – sommige structureel, andere cultureel – zal dat niet zo gemakkelijk zijn als het lijkt." Internet heeft geen centraal netwerkbesturingssysteem waarop patent valt te krijgen. Deze markt is derhalve moeilijk te domineren. Bovendien is het op Internet ‘open’ software wat de klok slaat." Van der Zwan meent dat Internet voorlopig nog een speelveld zal zijn vol echte concurrentie. De groei van Internet wordt door sommige waarnemers gezien als een uiting van rebellie tegen de dominantie van Bill Gates en Microsoft. "Zelfs als de software-industrie hem volgt, zouden de gebruikers nog wel eens een andere weg in kunnen slaan."
Van der Zwan: "Men zegt dat het Net een eigen cultuur heeft: ieder die zich daar begeeft, neemt er een deel van. In zo’n cultuur kan er weerstand ontstaan tegen degenen die daar de dienst willen uitmaken en geen ruimte gunnen aan anderen. Een dominante positie zal daarom moeilijk langdurig zijn te behouden. Concurrerende ondernemingen zullen zich voortdurend moeten bewijzen. Je kunt niet op je lauweren rusten. Steeds zullen er nieuwe uitdagingen zijn."
Grote tegenstrever
Van der Zwan verwees ook uitgebreid naar Netscape, echter zonder Microsofts grote tegenstrever bij de naam te noemen. Later zei de rector magnificus opzettelijk Netscape niet te hebben genoemd om zijn toespraak een speels element te geven. Een soort parabel. Van der Zwan omschreef Netscape als de tegenstrever uit het digitale tijdperk, de David van het Internet, die in een hard gevecht met Goliath Microsoft is gewikkeld om de macht op de browsermarkt. Microsoft heeft weer het voordeel het beste marketingkanaal te controleren: het besturingssysteem van de PC. Op de meeste nieuwe PC’s zit Windows 95, inclusief de browser. Daar staat tegenover dat Netscape, door Van der Zwan hardnekkig de nieuwe tegenstrever genoemd, sterk is in innoverende marketingtechnieken en merktrouw heeft opgebouwd. Netscape heeft ook een dominant marktaandeel. Als pionier moet deze jonge onderneming opboksen tegen de gevestigde orde, die enorme marketing- en distributie-vaardigheden paart aan financiële slagkracht.
Volgens Van der Zwan staat ons nog een fascinerend gevecht te wachten, dat verbleekt bij alles wat de softwarewereld tot nog toe heeft gezien. Maar wat ook de uitkomst van die oorlog zal zijn, Bill Gates is de vader van het informatietijdperk, net zoals Henry Ford het mechanische tijdperk beheerste.
Bill Gates is de onbetwiste superster van het internationale bedrijfsleven. De vaderlandse ‘captains of industry’ waren massaal naar Nijenrode gekomen om als nerveuze jongeren te wachten om een glimp van de grote zakenman op te vangen. Ex-KLM-topman en ‘netwerker’ Orlandini, Karel Vuursteen (Heineken), Jan Kalff (ABN Amro) stonden vooraan in de rij.
Voor degenen die er in slaagden hem de hand te schudden, kon de avond niet stuk. Albert Heijn was een van de eersten die dag geweest. Uiteraard kon supermarkt-tycoon Alberda Jelgersma die net De Boer Winkelbedrijven aan zijn Unigro had gekoppeld, daar niet bij achterblijven en ook Randstad Uitzendbureau-baas Frits Goldschmeding hing aan zijn lippen.