‘Een Grieks drama’; zo typeerde Getronics’ topman A. Risseeuw de stukgelopen onderhandelingen met de Staat der Nederlanden over de overname van Roccade Informatica Groep. Dat is echter teveel eer voor een traaglopende uitvoering waarbij Risseeuw tevergeefs aan de slotscène wilde sleutelen. De vakbonden houden er als toeschouwers gemengde gevoelens aan over.
Gerard van Hees, bestuurder van de FNV Dienstenbond, zegt te betreuren dat nu de kans voorbij gaat om een groot Nederlands automatiseringsconcern op te bouwen dat binnen Europa in de top-vijf zou belanden. Maar hij wijst er tegelijkertijd op dat een deel van het Roccade-personeel weinig op had met de autocratische manier waarop Getronics-topman Risseeuw zijn onderneming leidt. Een aantal FNV-kaderleden bij Roccade was dan ook niet rouwig over het niet doorgaan van de overname.
Wim Burggraaf, bestuurder van de Dienstenbond CNV, heeft evenals zijn collega van de FNV dit soort gemengde gevoelens. Een niet onbelangrijk aantal CNV-leden voelt zich niet zo thuis in de ‘aparte cultuur’ die Risseeuw bij Getronics heeft opgebouwd.
Onverteerbaar
De bonden hebben de indruk dat niet de millennium-problematiek maar de overnameprijs het voornaamste struikelblok vormde. Tussen het ‘openingsbod’ van Getronics (ongeveer 1,2 miljard) en de 700 miljoen die IBM voor Roccade over had, lag een gapend gat. Aangenomen wordt dat Risseeuw alles geprobeerd heeft dit verschil terug te brengen. Anders zouden zijn aandeelhouders, waarvan 80 procent pensioenfondsen zijn, de indruk krijgen dat teveel voor Roccade wordt betaald.
Risseeuw greep het Jaar 2000-probleem aan om de prijs omlaag te drukken. Het ministerie van Binnenlandse Zaken kon wel billijken dat de aansprakelijkheid voor eventueel te lijden vervolgschade in verband met het millennium-probleem gedeeltelijk op de overheid zou worden afgewenteld. Dat voorbehoud had Risseeuw al gemaakt. Ronduit ergerlijk vond het ministerie de poging van Risseeuw ook nog eens alle kosten in verband met aanpassing van computerprogramma’s op de prijs in mindering te brengen. Risseeuw schroefde deze kosten buiten alle proporties op. De ambtenaren van Financiën die in het kielzog van Binnenlandse Zaken bij de onderhandelingen waren betrokken, vonden dit onverteerbaar.
Kippen
Gerard van Hees hierover: "De Staat heeft kennelijk ergens een grens willen trekken. Het was: tot hier en niet verder. Daarop heeft Risseeuw zijn conclusies getrokken." Ook Wim Burggraaf gelooft dat het afketsen puur een kwestie van prijs is geweest. "Risseeuw heeft te veel geboden en probeerde met scherp onderhandelen de prijs bij te stellen. Maar als je in eerste instantie 1,2 miljard gulden biedt, kan je dat bedrag niet halveren zonder dat de overheid gezichtsverlies lijdt. Bovendien zou de Tweede Kamer er als de kippen bij zijn, als de onderhandelende ministeries te veel water bij de wijn hadden gedaan." De CNV-bestuurder had overigens niet verwacht dat de overname na een vrijage van bijna vijf jaar helemaal zou afketsen. Risseeuw en de Roccade-top kenden elkaar door en door. Zeker is ook dat de directie van Roccade in het laatste stadium de ontwikkelingen heeft versneld door in een brief aan Binnenlandse Zaken spoed te eisen. De Roccade-top wilde het personeel niet langer in onzekerheid houden. Bovendien zag de Roccade-directie met lede ogen aan hoe Risseeuw de positie van Roccade steeds negatiever voorstelde. "Het is niet leuk om te horen dat je bedrijf wordt afgebrand, ook al is dat om de prijs te drukken," aldus Burggraaf.
Van blij- naar treurspel
Begin dit jaar sprak president-directeur Risseeuw van Getronics de verwachting uit dat de overname van het voormalig Rijks Computer Centrum (RCC) voor 1 juli beklonken zou zijn. Het liep echter anders, waarbij Risseeuw zich steeds meer ergerde aan de langdurige en omslachtige veilingprocedure:
IBM in beeld
De bonden willen niet te ver vooruitlopen op wat er nu met Roccade moet gebeuren. Wellicht komt IBM nog in beeld. Burggraaf: "IBM is qua kennis en andere hulpbronnen duidelijk superieur. Ook op gebied van dienstverlening heeft IBM veel te bieden. Nadeel is dat Roccade na aansluiting bij IBM slechts een klein onderdeel van een wereldconcern wordt." Daarentegen is Getronics een heel overzichtelijke onderneming, waarop Roccade naadloos past. Vooral het rekencentrum van Roccade zou een welkome aanvulling vormen op de activiteiten van Getronics. "Tussen beide ondernemingen bestaat weinig overlapping. En dat is gunstig voor de werkgelegenheid," aldus Burggraaf. Hij acht het ook nog mogelijk dat Roccade naar de beurs gaat en zelfstandig blijft. Maar dan zal men naar buiten toe meer een gezicht moeten hebben. Thans presenteren de bedrijfsonderdelen zich met verschillende namen. Roccade moet dan een sterker profiel krijgen, volgens de CNV’er.
Van Hees beseft dat beide ondernemingen elkaar goed zouden aanvullen. Personeelszaken, sociaal beleid en medezeggenschap zijn bij Roccade behoorlijk geregeld. "Daar hadden ze bij Getronics nog wat van kunnen leren," zegt hij. Daarentegen had Roccade na aansluiting bij Getronics een beter commercieel gevoel kunnen ontwikkelen.