'NOiV kan en mag niet kiezen welke platforms softwareleveranciers moeten faciliteren.' Dat zegt algemeen directeur PinkRoccade Local Government Harrie Gooskens als voorzitter van een NOiV-werkgroep die een leveranciersmanifest Open Standaarden ontwikkelde. 'Besturingssystemen en internetbrowsers kunnen zowel open en gesloten zijn.' Het manifest werd woensdag 20 januari 2010 aangeboden aan staatssecretaris Frank Heemskerk van Economische Zaken.
Het manifest is ondertekend door vier gemeenten, zeven leveranciers (waaronder Centric en PinkRoccade) en twee koepelorganisaties (de Vereniging van Nederlandse Gemeenten en ICT~Office). In het manifest staat dat softwareleveranciers de open standaarden, die het college Standaardisatie heeft vastgelegd, zoveel mogelijk implementeren. Ook zullen ze het gebruik van verschillende besturingssystemen en browsers mogelijk maken. Zo niet, dan moeten ze motiveren waarom.
'Dat ook gevestigde marktpartijen nu actief met open standaarden aan de slag gaan, juich ik toe. Dit kan de adoptie van open standaarden in de praktijk een impuls geven', aldus Heemskerk.
Twee manifesten
Het manifest kwam tot stand naar aanleiding van een bijeenkomst eind november waarop NOiV probeerde vast te stellen 'of het mogelijk is met ict-leveranciers een Open Manifest voor leveranciers te realiseren.' Eén van de hoofdconclusies van die bijeenkomst was dat er twee manifesten moesten komen, één voor open standaarden en één voor open source software. Tijdens de bijeenkomst werd besloten om het manifest Open Standaarden de hoogste prioriteit te geven.
Het besluit leverde NOiV kritiek op van voorzitter Marc Vloemans van de Open Source Software Leveranciers Organisatie (OSSLO). Volgens Vloemans deugde het uitnodigingsbeleid van NOiV niet, en zouden er vooral leveranciers van 'gesloten' software zijn uitgenodigd voor de bijeenkomst. Dit uitnodigingsbeleid zou er volgens Vloemans toe hebben geleid dat NOiV haar taakopvatting 'nu wil uitkleden tot alleen het stimuleren van het gebruik van open standaarden.'
Het is goed dat de NOiV ‘open standaarden’ de hoogste prioriteit heeft gegeven. Een open of industrie standaard zorgt ervoor dat uitwisseling tussen systemen mogelijk is en blijft. Dit geeft garanties ten aanzien de continuiteit en de vrijheid van systeemkeuze door de afnemers.
De discussie over Open Source of Closed Source is vanuit dit perspectief eigenlijk een vreemde. Waar een opdrachtgever voor moet waken is de zogenaamde vendor-lockin. Het gebruik van standaarden (protocollen, formaten, etc) helpt hierbij en .
De centrale vraag is veel meer: hoe moeilijk is het om afscheid te kunnen nemen van de huidige leverancier en hoe moeilijk is het inpassen van de nieuwe leverancier. Hoe goed past de systeemarchictuur bij de vrije markteconomie? Hoe moeilijk is het om van een applicatie afscheid te nemen?
Hoe makkelijker dit is hoe innovatiever de leverancier moet zijn om zijn oplossingen te verkopen. Opdrachtgevers realiseren dan met meest economische voordeel.
Ook al wordt er gebruik gemaakt van standaarden, dan kan het nog steeds moeizaam zijn om te wisselen: Een crm systeem kan de open source mySQL gebruiken en document opslaan in PDF of ODF, echter de gebruikte database structuur is niet zomaar uitwisselbaar.
Op dit op te lossen zou er nog veel meer aandacht moeten zijn voor de uitwisselbaarheid van sleutelcomponenten binnen de systeemarchitectuur. Daarnaast zouden inkopende organisaties bij de selectie veel meer aandacht moeten besteden aan de exit strategie, aangezien de transitiekosten en -risco’s een belemmering vormen voor innovatie en menige business case om zeep heeft geholpen.
Bij een open architectuur van de sleutelcomponenten is de discussie over open source en closed source achterhaald, de inkopende partij kiest het beste product en kan enkele jaren later kiezen voor een ander product als de opvolger van het huidige product niet meer voldoet.
@Johan: SQL kent ook standaarden, wanneer je daar gebruik van maakt, werkt het op 9 van de 10 databases. Het is dan alleen wel jammer dat je met MySQL in de problemen komt/kunt komen, die heeft nogal moeite met standaard SQL. Wanneer je deze standaard opneemt in jouw eisen en er ook voor zorgt dat jouw applicaties daaraan voldoen, zul je zelden met een vendor lockin te maken krijgen. Hoe een database zijn data opslaat, maakt niet uit zolang jij er maar met een standaard taal bij kunt komen.
Het is prijzenswaardig dat steeds meer organisaties (in dit geval vooral closed source) zich expliciet aan open standaarden committeren. Om te begrijpen waaraan de hierboven genoemde groep zich committeert is mijn suggestie om het korte manifest [1] zelf eens te lezen.
Open source projecten/leveranciers voldoen “by default” aan deze intenties, aangezien ze onderdeel zijn van de ideeën achter open source. Het zou goed zijn om dit expliciet in het manifest te vermelden of om aan te geven dat dit manifest alleen relevant is voor closed source leveranciers.
Het inzichtelijk maken van de software voor gecertificeerde auditors, zoals in het manifest is opgenomen, lijkt me niet relevant voor open standaarden en open source voldoet hier natuurlijk al aan. Het manifest onderstreept eens te meer het verband tussen open standaarden en open source (hoewel het manifest niet verder gaat dan “inzichtelijk maken”). Dit manifest treedt buiten het bedoelde domein (open standaarden) door tevens de intentie over de beperkte openheid (inzichtelijkheid) van de software op te nemen. Hieruit blijkt maar weer hoe moeilijk het is in de praktijk een goede scheiding tussen open standaarden en open source te maken.
Complementen overigens voor deze marketing campagne: Frank Heemskerk erbij betrekken, diverse publicaties, prominent vermelden op eigen website.
[1] http://noiv.nl/files/2010/01/Leveranciers-Manifest-Open-Standaarden.pdf
Bijblijven,
met tools als Talend of Pentahoo, die beide vrij beschikbaar zijn, kun je data van de ene naar de andere database schuiven. Daarmee is dan al 1 probleem opgelost.
Mij stoort het vele gepraat met weinig resultaat, de mensen OSSLO protesteren mijns inziens terecht, het idee achter het “Plan Heemskerk” verwatert onder druk van de “commercieele leveranciers” die hun inkomen in gevaar zien.
Dat die leveranciers eindelijk het nut van standaarden inzien is rijkelijk laat.
Een nogal schijnheilig standpunt. Vroeger werd door veel beleidsmakers van de overheid defacto standaarden aangeprezen; lees de meest verkochte closed source software uit de VS. Dat botste vaak met het OSI model en open standaarden. Het leverde ook veel connectivity problemen op.
PinkRoccade en de andere grote leveranciers hadden daar geen problemen mee. Integendeel, die beleidsmakers kregen zelfs allerlei dure “studie”reizen aangeboden; zelfs naar de VS toe.
Sowieso vindt ik dit allemaal een beetje geblaat in de ruimte. Telkens als het om de overheid gaat, beginnen leveranciers zich in allerlei bochten te wringen om ook maar iets te zeggen, consultants in een (betaalde) studiegroep te schuiven en noem maar op. Ik heb nog nooit een PinkRoccade, een Getronics of een Ordina horen klagen tegen een groot bedrijf dat er in de RFP om expliciete software gevraagd wordt. Net zo min als ik de Open Source fora daar over heb horen klagen. Maar zodra de Overheid ook maar een lettertje on de aanbesteding fout zet valt iedereen er overheen.
‘NOiV kan en mag niet kiezen welke platforms softwareleveranciers moeten faciliteren.’
Daar is weer een mooie klassieke drogreden. Er staat eigenlijk: het is niet eerlijk als jullie voor iets anders kiezen, want dan verliezen wij!
Deze drogreden heeft dan ook het standaard antwoord:
1) NOIV doet dit niet
2) Kunnen consumenten er wat aan doen dat sommige leveranciers een blijkbaar falend bedrijfs model hanteren?
Natuurlijk komt deze zin uit de Microsoft hoek. Deze kunnen daardoor het vendor lockin platvorm (windows + .NET + sharepoint + 3rd party-app) blijven pushen in hun update tempo.
Mooi dat jouw applicatie aan open standaarden voldoet, maar de controle is nog steeds buiten je handen. Stel je wilt gewoon Windows updaten, moet je wachten tot de Pinckrocade app met service pack x kan omgaan. Of anders om, PinckRocade update een klein stukje, maar dat werkt alleen met Word 20** en Windows build 7000+.
Dit alles kan natuurlijk een prima situatie zijn, als je om de 3 jaar heel veel geld wilt uitgeven zonder enige reden, maar strategisch gezien werken open standaarden het beste in combinatie met open source. Dan drijven jouw gewenste functionele eisen (en dus niet de markt) de update cyclus.
Maar dit zijn van die vervelende details die eigenlijk niet in de discussie over Open Standaarden thuis horen…