Na ruim een jaar een werkend systeem: dat hadden vijf nutsbedrijven na het Multihouse-debacle niet durven dromen. De oplossing: geen nieuwbouw, maar hergebruik in een component-gebaseerde omgeving.
In 1997 liep de samenwerking tussen softwarehuis Multihouse en zeven nutsbedrijven over de invoering van Numis-2000 (NUtsbedrijven Management InformatieSysteem) op de klippen. Vijf van de zeven bedrijven – Nutsbedrijf Amstelland, Frigem, Intergas, Nutsbedrijven Maastricht en Obragas – staken daarna de koppen bij elkaar. "De opluchting was groot toen bleek dat we de bestaande code uit Numis-I als basis voor Numis-2 konden gebruiken", vertelt Frans Geerts, manager bij Obragas, de Brabantse energie-onderneming die als eerste het systeem in gebruik nam. "Numis-I is begin jaren tachtig gebouwd door het Computercentrum Groningen, de toenmalige automatiseringsdochter van de Gasunie. Het was een gesloten Unisys Systems 80-applicatie, gebouwd met de ontwikkelomgeving van Delta Software. Deze Numis-1-software bleek uit componenten te bestaan die met behulp van de hedendaagse middleware naadloos te integreren was in onze architectuur."
Numis-2 is gebaseerd op de broncode van Numis-1: dat zijn 700.000 regels Cobol die met behulp van de huidige Delta-Cobolgenerator en een compiler, geparametriseerd per nutsbedrijf zijn overgezet naar 2,1 miljoen regels code op een open Unix Sun Solaris-productieomgeving. Hierdoor beschikt elk nutsbedrijf over een eigen Numis-2-versie, toegesneden op het eigen bedrijfsproces. Raet IT Services, dat is opgegaan in Getronics Software Solutions, heeft het project uitgevoerd. Het maakte Numis-2 millenniumbestendig met behulp van een hulpmiddel van Delta Software.
Vlees en bloed
Numis-2 is een klantinformatie- en factureringssysteem. Het bevat functionaliteit voor aardgas, elektriciteit, stadsverwarming, drinkwater en kabel-tv. "Alle gegevens over klanten en percelen staan erin", zegt Geerts. "Bovendien incasseren wij tegen betaling bedragen voor derden, zoals rioolheffingen, gemeentelijke en provinciale heffingen en waterschapsbelasting." Numis-2 heeft koppelingen met kleinere systemen, zoals het handterminalsysteem voor de meteropname-apparatuur (Psion), het verkoop- en marketingsysteem (Amyyon), de milieusubsidie-applicatie (in Lotus Notes) en de correctiefactuur-module (in Excel). Geerts: "Wij willen niet per se alles in Numis-2 en beginnen ook niet meer aan meerjarige projecten: de liberalisering en individualisering van de markt vragen om massa-maatwerk dat snel klaar is. Daarom willen wij ons ook niet vastleggen met een erp-pakket van een grote leverancier. Dat zijn niet altijd succesverhalen. Daarbij ligt onze focus op klantcontact; erp-leveranciers zijn nu pas bezig met een inhaalslag op relatiebeheer."
Obragas is sterk gericht op de kwaliteit van het telefonisch klantcontact. Het bedrijf wil dat zijn klanten medewerkers van vlees en bloed aan de lijn krijgen in plaats van een voice response system. Geerts beweert dat met Numis-2 de gemiddelde gespreksduur bij de helpdesk is afgenomen van 2,15 naar 1,50 minuut. "Tijdens het contact met de klant, hoeft de helpdesk-medewerker niet meer allerlei schermen door om een antwoord te zoeken. Hij handelt een transactie met behulp van Numis-2 binnen spreeksnelheid af en kan het ‘heeft u een momentje geduld a.u.b.’ achterwege laten."
Zand erover
In 1991 nam Raet het onderhoud over van het Computercentrum Groningen. Het in 1988 al opgezegde onderhoudscontract door het Gronings IT-bedrijf was de aanleiding voor het in 1992 gestarte Numis-2000-project. Achteraf gezien concludeert Geerts dat de situatie eigenlijk te complex was voor nieuwbouw. "Natuurlijk heb ik mijzelf wel eens afgevraagd of we destijds niet beter voor het migreren van het oude Numis-1-systeem naar een open omgeving hadden kunnen kiezen. Maar we wisten niet beter. De IT-industrie was in 1989 niet zo ver dat legacy-systemen met behulp van middleware, zoals van Bea Systems, in andere omgevingen geïntegreerd konden worden."
Geerts heeft geen ressentimenten meer jegens Multihouse, dat is overgenomen door Sanderink. "Wat mij betreft: ‘streep eronder, zand erover’. Sterker nog: wij zijn nog steeds afnemer van Multihouse-producten: ‘Olympos Infra’ voor projecten en logistiek en het financiële pakket Farao VX."
Is er leven na Numis?
De Brabantse Pnem is na het Numis-2000-debacle zijn eigen weg ingegaan. Volgens een woordvoerder zag het bedrijf het niet meer zitten om opnieuw met collega’s een managementinformatiesysteem op te zetten. Het bleef werken met het eigen AS400-systeem Dovis, maar zal op termijn overstappen op SAP. De Pnem is namelijk inmiddels gefuseerd met SAP-gebruiker Mega Limburg. Daar schuift in de loop van het jaar de Noord-Nederlandse Edon-groep bij aan. Hoogstwaarschijnlijk zal Edon, dat eveneens deel uitmaakte van de Numis-2000-groep, zijn huidige samenraapsel van systemen ook voor SAP inruilen.
Het Zuid-Hollandse EWR, halverwege uit het Numis-project gestapt, bevindt zich in de afronding van het Energie afrekensysteem. Dit is een Duits standaardpakket van de leverancier IFS dat is aangepast aan de Nederlandse markt. Het draait op een Sun Solaris. De Gamog uit Gelderland – ooit ook geïnteresseerd in Numis-2000 – werkt met Banner, een pakket van de Amerikaanse leverancier SCT.