Eindhoven en Philips hebben een lange gezamenlijke geschiedenis. Niet alleen verschafte de onderneming veel Eindhovenaren werk, maar via voetbalclubs en een attractie als het Evoluon speelde de fabrikant ook een grote rol in het sociale leven in Oost-Brabant.
De situatie is veranderd. Veel productiefaciliteiten staan niet meer in Eindhoven en het hoofdkantoor van de multinational is nog niet zo lang geleden verplaatst naar Amsterdam. De receptionistes spreken nog met een Brabants accent, maar hoe Brabants is de onderneming nog? We vroegen het aan Stefan Verhoeven, general manager PCP Benelux. ‘Philips is in zekere zin niet meer bijzonder gebonden aan Brabant, we zijn immers geen regionaal bedrijf meer, maar hiermee wil ik beslist niet zeggen dat we hier niet heel succesvol zakendoen, denk bijvoorbeeld aan de relatie met Lifeware.’
Verhoeven stelt dat je de lange historie die Philips in de regio heeft soms op een verrassende manier tegenkomt. ‘Ik moest onlangs reclamefoto’s van producten laten maken en ging naar het bureau dat dit voor Philips verzorgt. Omdat dit een relatief kleine onderneming bleek te zijn, vroeg ik ze hoe ze aan het contact en contract met Philips waren gekomen. Het bleek een spin-off van ons te zijn. Vroeger maakten we dergelijke producties in huis, en op een gegeven moment werd het bedrijfsonderdeel afgestoten, maar bleef wel aan ons leveren.’ Dergelijke relaties met bedrijven die uit de Philips-stal komen zijn er legio, ook bij grotere ondernemingen als Origin. Vaak wordt tijdens het proces van verzelfstandiging afgesproken dat de spin-off nog enige tijd aan Philips blijft leveren.
Onbureaucratisch
Terwijl Philips al van oudsher gevestigd is in de lichtstad, maakte distributeur Bestcom in maart 1994 bewust de keuze voor Oost-Brabant. De naam is afgeleid van Best Computers, naar het dorpje Best onder de rook van Eindhoven, waar de onderneming begon. Diezelfde naam doet niet vermoeden dat de wortels van Bestcom Taiwanees zijn en Best het na een uitgebreide analyse won van andere plaatsen in en buiten Nederland. Sanny Sun, sales director van Bestcom, ligt de keuze toe: ‘Een onderneming in Taiwan waarvoor ik werkte had nog geen goed distributiekanaal in Europa en ik besloot dat met mijn partner op te zetten. Nederland kwam als vestigingsland in beeld doordat het lid is van de EU, de mensen er Engels spreken, het centraal ligt, de mentaliteit ons beviel en Nederland, in tegenstelling tot Duitsland of Zuid-Europese landen, weinig bureaucratie kent.’
Sun, die leiding geeft aan ruim 20 mensen, meldt dat Nederland drie gebieden kent waar veel Taiwanese bedrijven zijn neergestreken: Rotterdam, Nijmegen en Eindhoven. ‘Wij waren een van de eersten die hier kwamen; na ons vestigden Adaptec en Gigabyte zich hier.’ Volgens haar heeft Eindhoven als belangrijk voordeel dat ‘werknemers nog veilig van en naar hun werk kunnen komen’. Veel contact met collega-distributeurs in de regio is er niet. ‘Dat zouden we eens moeten opzetten,’ meent Jurgen in ’t Zand, de marketing manager van Bestcom, die meent dat zijn onderneming naast de levering aan het buitenland zeker een regionale functie heeft. ‘Resellers kunnen hier nog steeds producten afhalen.’
De Taiwanese bedrijven AOpen, Acer en Benq, alle onderdeel van hetzelfde concern, onderschrijven de onbureaucratische houding van de Brabantse overheid die door Sun werd genoemd. Acer ging van Eindhoven naar Den Bosch, naar de inmiddels gesloten fabriek, en na haar afsplitsing vestigde Benq zich in Eindhoven. ‘Het werd ons al snel duidelijk dat de provincie er veel aan gelegen was ons in Brabant te houden,’ stelt Maarten de Haas, algemeen directeur.
Techniek
De aanwezigheid van technische opleidingen kan ook meespelen in de ontstaansgeschiedenis van een bedrijf. ‘Als Eindhoven geen technische stad was, had ik hier nu niet gezeten,’ zegt Arjen de Koning, oprichter van Paradigit. ‘Ik ben hier gekomen omdat de HTS een afdeling bedrijfskunde had, dat klonk interessant.’ Hoewel De Koning de HTS al snel verliet, bleef hij in Eindhoven. Samen met zijn vriendin Noortje van Gennip richtte hij in 1992 Paradigit op.
‘Eindhoven is het centrum van de zuidelijke helft van Nederland,’ stelt De Koning. ‘Eindgebruikers uit heel Brabant komen hier naartoe voor hun grote aankopen. Klanten hebben sneller vertrouwen in je als je vertelt dat je uit Eindhoven komt, dankzij de technische uitstraling van de stad.’
De Koning weet nog een reden waarom bedrijven als het zijne het zo goed doen in Eindhoven. ‘Door het hoge aantal technische mensen dat hier woont, liggen de cijfers van pc-bezit hier al jaren heel hoog. En die mensen nemen natuurlijk geen genoegen met zomaar een computer, die willen kwalitatief hoogwaardige producten hebben, omdat ze daar op hun werk ook mee omgaan.’
Goed bereikbaar
Ruud van den Berkmortel, directeur van importeur, distributeur en fabrikant Microtech Netherlands noemt de centrale ligging van Eindhoven als belangrijke reden voor de vestiging van zijn bedrijf in het aanpalende Helmond: ‘We zitten hier dichtbij Eindhoven en vanuit Eindhoven zit je zo in Duitsland, België en Frankrijk. Logistiek gezien erg gunstig dus. Daar komt nog bij dat ook de havens van Rotterdam, waar veel van onze spullen binnenkomen, vanuit Eindhoven goed bereikbaar zijn, net als ons centrale magazijn in Klundert. Ook de salarissen liggen hier lager dan in bijvoorbeeld de Randstad.’
Ger Coppus, president van Avnet Applied Computing EMEA, is het roerend met Van Berkmortel eens: ‘Eindhoven ligt centraal in de Benelux en de regio is economisch interessanter. De kosten van levensonderhoud zijn hier wat lager, en daarmee ook de salarissen. Bovendien hebben we vliegveld Welschap, dat de bereikbaarheid enorm vergroot.’ Coppus denkt dat ook Philips een deel van de eer toekomt: ‘Eindhoven staat door Philips qua ICT natuurlijk goed op de kaart. Ik denk zeker dat andere bedrijven daardoor naar deze regio zijn gekomen.’
Bij monitorfabrikant CTX is de Europese marketing manager Ben Levinson vooral erg gecharmeerd van het vliegveld dat niet ver van Eindhoven ligt: ‘Omdat ons kantoor in Eindhoven het Europese hoofdkantoor is, komen er vaak klanten en mensen van andere kantoren naar Eindhoven. Een vliegveld is dan ideaal en maakt Eindhoven toegankelijk voor de rest van Europa. Ik denk verder dat Philips hier in de buurt erg veel pionierswerk heeft verricht, niet in de laatste plaats vanwege de technische universiteit. Daardoor is hier nogal veel technisch geschoold personeel voorhanden.’
