Nieuwe bestuurders Wagenaar en Rückert moeten Getronics klaar maken voor overname

Het had de kroon op het werk van Ton Risseeuw moeten zijn, maar het werd uiteindelijk de ondergang van diens nazaat Peter van Voorst: de miljardenovername van Wang Global. Getronics zucht tot krakens toe onder de schuldenlast die daar het gevolg van is. Eind vorige week zet de Raad van Commissarissen topman Van Voorst aan de dijk, samen met diens financiële man Jan Docter. Gezien hun staat van dienst lijkt het de taak van de nieuwe bestuurders Rückert en Wagenaar Getronics op te poetsen en in de etalage te zetten. Een overzicht van een eeuw roemrijke industriehistorie.

De wortels van Getronics liggen in de negentiende eeuw. In 1887 wordt in Amsterdam de ‘Elektrotechnische Fabriek NV’ van Groeneveld, Van der Pol & Co opgericht. Dit bedrijf, dan inmiddels omgedoopt tot Groenpol, fuseert in 1968 met collega Geveke. De combinatie gaat naar de beurs. In 1970 wordt Geveke gekocht door handelsconglomeraat SHV. De beursnotering wordt ongedaan gemaakt; het wordt divisie Geveke Electronics.
Het werkterrein breidt zich langzaam uit naar computerapparatuur, netwerken en datacommunicatie. SHV is echter niet bereid veel te investeren in een volledige ontwikkeling naar ict-dienstleverancier en het huurt in 1983 Ton Risseeuw in om de divisie te sluiten. Risseeuw zegt hierover later in het blad Management Scope: "Toen ik kwam, zag ook ik bedrijfssluiting als enige oplossing." Hij komt op andere gedachten en via een leveraged management buy-out verzelfstandigt hij de divisie.

Beursgang

In 1985 volgt de beursgang van Geveke Electronics. Het bedrijf wordt in 1988 omgedoopt tot Getronics, de naam is ontleend aan de computerproducten van eigen ontwerp, die door anderen geproduceerd worden. Softwarebedrijf Datex wordt gekocht. Ook de daaropvolgende jaren worden gekenmerkt door overnames met als doel in Europa tot de grootste drie ict-dienstverleners te behoren.
Zo koopt de onderneming in 1991 Koning & Hartman en in 1993 Cinet AS. In 1995 lijft het Raet in en twee jaar later het Noorse Ark AS. Er volgen nog de overnames in 1998 van Motorola Radio System, het Spaanse Gruppo Control Presupu en Retail Service BV. De fusie/overname van overheids-ictdienstverlener Roccade mislukt, na twee jaar onderhandelen. In 1999 neemt het bedrijf Ricerca, Interedge en Business Mangagement Gmbh over.
Maar dat zijn niet de belangrijkste gebeurtenissen van 1999. De eerste van de twee echt grote klappers in dat jaar is de beslissing van Ton Risseeuw om terug te treden. Zijn plaats wordt ingenomen door Cees van Luijk, afkomstig van accountants- en adviesonderneming Pricewaterhouse Coopers.
Vier dagen na het vertrek van Risseeuw maakt Van Luijk de tweede klapper bekend: de inlijving van Wang Global voor 3,7 miljard gulden, omgerekend naar de koers van die dagen zo’n 2,3 miljard euro. Door de overname verdrievoudigt het bedrijf in omvang. Het heeft ineens 32.500 medewerkers in 44 landen en is zo nummer drie van de ict-dienstverleners in Europa en nummer vijf op de wereld.

Geleend geld

Het grootste deel van het benodigde geld wordt geleend via obligaties en bij de banken. Het is een jaar voordat wereldwijd de investeringen in ict drastisch worden teruggeschroefd. Voorlopig is er echter geen wolkje aan de lucht, de bedrijfsovernames blijven elkaar opvolgen. In 2000 volgen Data & Telecom Services, Merkantildata ASA, Connect System Integrators, Intecai en DIV. Het aandeel Getronics wordt begin dat jaar opgenomen in de aex-index van hoofdfondsen.
In november komt het bedrijf met een eerste winstwaarschuwing. Die dag verliest het aandeel Getronics in een dag 41 procent van de waarde. In 2001 neemt Getronics het Franse Decan Groupe over. Cees van Luijk neemt ‘om persoonlijke redenen’ ontslag. Hij wordt opgevolgd door medebestuurder Peter van Voorst. Van Voorst is aanvankelijk vol goede moed dat het tij zal keren. Tegen Het Financieele Dagblad zegt hij: "De kern blijft om in Europa die plaatsen te versterken waar we nu nog witte vlekken hebben." Die liggen voornamelijk in Duitsland, waar het niet meer dan driehonderd man in dienst heeft, en in Frankrijk. Hij voltooit in 2002 de overnames van System & Network Business en Cosysse.

De lege hal van een nooit betrokken hoofdkantoor in Hoofddorp. Drie jaar geleden haalde Getronics zich de woede op de hals van de Amsterdamse gemeenteraad. Het bedrijf besloot zijn hoofdkantoor in Amsterdam-Zuidoost te verhuizen naar een nieuw pand in Hoofddorp. De gemeenteraad vond het aangevoerde gevoel van ‘onveiligheid’ een drogreden. Inmiddels is het Hoofddorpse hoofdkantoor alweer verleden tijd.

Op 10 januari 2003 meldt het bedrijf dat de operationele winst over 2002 uitkomt op 110 miljoen euro, zoals aangekondigd in november. Het bedrijf gaat echter gebogen onder een forse schuldenlast van 400 miljoen euro, voornamelijk rente op de obligatieleningen. Het bedrijf wil dat de obliatiehouders deze stukken omwisselen voor aandelen, geld en nieuwe obligaties. Van Voorst en financieel directeur Jan Docter weten de obligatiehouders op 27 januari, tijdens een bijeenkomst in de Meervaart in Amstelveen echter niet te overtuigen van hun bod.

Winst hoger én lager

Diezelfde dag stelt Getronics de winstverwachting naar boven bij; de winst over 2002 zal 126 miljoen euro bedragen, zeggen de twee topmannen. 12 Februari moet de ict-dienstverlener bekennen dat de winst toch lager zal uitvallen. Op 14 februari dwingen de grootste obligatiehouders een nieuw akkoord af met Getronics; het bedrijf biedt de obligatiehouders 75 miljoen euro in baar geld en 81,5 procent van de aandelen in het bedrijf. De preferente aandelen van Aegon, Fortis en ING worden omgezet in gewone aandelen, de drie krijgen zo 15 procent van het bedrijf in handen. De overige aandeelhouders zien hun belang door deze overeenkomst verwateren naar minder dan 5 procent. Op 7 maart a.s. krijgen de aandeelhouders dit plan voorgelegd. Slaagt het, dan is Getronics schuldenvrij.
De winstverwachting wordt op 21 februari opnieuw bijgesteld. Het zal volgens Getronics neerkomen op 106 miljoen euro. Het bedrijf duikt door de afschrijving van 375 miljoen euro diep in de rode cijfers en kondigt een reorganisatie aan, waarvoor het 43 miljoen euro reserveert.
De moeizame onderhandelingen met de obligatiehouders en het gejojo met de winst kosten bestuursvoorzitter Peter van Voorst en financieel directeur Jan Docter op vrijdag 21 februari de kop. Ze worden de laan uit gestuurd door de Raad van Commissarissen. Die hebben opvolgers al een tijdje klaarstaan, zo blijkt. De twee worden namelijk ogenblikkelijk vervangen door Axel Rückert en Klaas Wagenaar. De ervaring van de twee duidt aan welke koers de Commissarissen varen willen: de nieuwe financieel directeur Wagenaar is bekend van de verkoop van softwarebedrijf Baan aan Invensys. Oud McKinsey-adviseur Rückert, de nieuw baas, heeft op zijn lijst onder meer de ontmanteling staan van de divisie mobiele telefonie van Philips.
 
Bronnen: onder meer Bloomberg, de Volkskrant, Het Financieele Dagblad

 

Gijs Hillenius