De recente boekhoudschandalen bij onder andere Worldcom, Enron en Ahold spelen de cpm-leveranciers (corporate performance management) in de kaart. Welk bedrijf wil er geen software die het management kan voorzien van een betrouwbaar en ‘real time’ beeld van de bedrijfsprestaties? Cpm is dus in. Alleen hebben bedrijven nog de neiging de oplossing te geïsoleerd aan te pakken, en beloven leveranciers meer dan ze kunnen waarmaken.
Eigenlijk is cpm niet meer dan een verlengstuk van de bestaande consolidatie-, erp- en bi-software (business intelligence) die vrijwel elk bedrijf heeft geïnstalleerd. Er heerst dan ook nogal wat verwarring over de term, die min of meer door ict-onderzoeksbureau Gartner is uitgevonden als overkoepelend begrip voor de methoden, meetwaarden, processen en systemen waarmee bedrijven hun ondernemingsprestaties kunnen bijhouden en beheren. In feite hebben de leveranciers van consolidatie-, erp- en bi-software hun aanbod uitgebreid met programmatuur voor planning, modellering en budgettering. Daarnaast hebben ze de internet-component toegevoegd; webgebaseerde versies overspoelen de markt.
Lagere roi
Hoe je het ook benoemt, cpm, bpm (business performance management) of uitgebreide bi, er is een groeiende behoefte aan deze ‘complete’ analyse- en rapportagesoftware. Gartner gaat ervan uit dat in 2005 40 procent van de bedrijven op de een of andere wijze cpm heeft ingevoerd. Het koppelt daar de waarschuwing aan dat ondernemingen die dit soort tools in de loop van 2006 nog niet hebben ingevoerd het gevaar lopen geconfronteerd te worden met een kwart lagere roi (return on investment) op hun toeleveringsketen-projecten vergeleken met hun cpm-tegenhangers. Onderzoeksbureau IDC stelt ongeveer hetzelfde: bedrijven uit de Fortune 500 kunnen 31,5 miljard dollar mislopen als ze niet in staat zijn cruciale bedrijfsinformatie sneller en adequater te leveren.
Of deze voorspellingen uitkomen, is nog maar de vraag. Feit is wel dat het management, onder druk van de aanhoudende economische tegenwind en de roep om meer transparantie en betrouwbaarheid in strategische en financiële rapportages, sneller en accurater dan in het verleden de ‘real time’ prestaties van het bedrijf moet kunnen ophoesten. Niet alleen voor intern gebruik, maar ook voor de buitenwacht; banken, financiers, leveranciers en andere betrokkenen willen steeds exacter en sneller weten hoe een bedrijf reilt en zeilt. Vooral beleggers hebben hun lesje geleerd door de recente boekhoudschandalen en onverwachte winstwaarschuwingen.
Geïsoleerde aanpak
Over de zin van cpm bestaat dus weinig discussie. Dat wordt anders als het gaat om de invoering ervan. De leveranciers hebben bij de keuze voor cpm uiteenlopende wegen gekozen. Voor de afnemers is het daardoor moeilijk een keuze te maken. De verschillen in softwarearchitectuur zijn groter dan de verschillen in functionaliteit, die overigens de komende jaren nog sterk zal toenemen. Het gebrek aan integratie van de talrijke financiële en operationele systemen is een van de belangrijkste obstakels bij de implementatie van cpm-software.
Deze constatering deed Gartners onderzoeksdirecteur Lee Geischecker eerder dit jaar al tijdens het Business Intelligence 2003 Event in Amsterdam. De essentie van cpm is namelijk ‘alles verenigen’; binnen het bedrijf moeten alle bestaande bi-tools, productie-, transactie- en strategische planningsystemen, fiscale en operationele key performance indicators, toeleveringsketen- en crm-analytische systemen, en balanced scorecards (een meet- en verbetersysteem dat zich richt op het vertalen van strategie naar actie) met elkaar worden verbonden. Het is dus niet verwonderlijk dat Geischecker constateert dat veel bedrijven moeite hebben om te weten waar ze moeten beginnen.
Hij stelt dat, naast het verbrokkelde systeem- en softwarelandschap, ook de tunnelvisie van veel bedrijven de invoering van cpm parten speelt. "Bedrijven hanteren bij hun financiële en andere rapportages, net als in het verleden, nog te veel een geïsoleerde aanpak, waarbij ze de geïmplementeerde informatiesystemen te veel apart van elkaar beoordelen." Cpm vereist juist een aanpak waarbij het totaal van zakelijke- en productieprocessen, methodes, cijfermatige gegevens en systemen met elkaar verbonden moet worden om tot een optimaal ‘real time’ resultaat te komen. Er is wat dat betreft volgens Geischecker binnen bedrijven een cultuuromslag nodig. Dat is niet eenvoudig; binnen ondernemingen is de invoering van een op rolletjes verlopend cpm vaak een complexe aangelegenheid.
Grove scheiding
Bovendien worden organisaties geconfronteerd met vele softwareleveranciers die van alles beloven, maar lang niet altijd alles kunnen waarmaken, alleen al omdat de koppeling van de diverse bestaande systemen vraagt om meer dan flexibele en ingenieuze software. Volgens Geischecker is er binnen de cpm-sector wat dat betreft sprake van ‘botsende werelden’.
Om het voor de gebruikers overzichtelijker te maken, heeft Gartner een eerste, grove scheiding aangebracht. Volgens het onderzoeksbureau hebben de leveranciers van geïntegreerde oplossingen (suites) die aansluiten op de bestaande erp-implementaties de beste papieren. Dat zijn onder meer Oracle, Peoplesoft en SAP, hoewel zij het nadeel hebben dat ze vanwege hun sterke band met erp nogal gesloten zijn. Ook de ’traditionele’ bi-leveranciers, zoals Cognos, Hyperion en SAS, staan er relatief goed voor, omdat ze beschikken over een grote bestaande klantenkring en veel technische kennis. In sommige gevallen zijn ze wel te veel ict- en te weinig financieel- en management-georiënteerd. Voor de gespecialiseerde leveranciers, zoals Corvu, Closed Loop en Longview, zijn de vooruitzichten het minst gunstig. Zij bieden weliswaar vaak een perfecte oplossing, maar die is in veel gevallen te klein of te gesloten.
De belofte die cpm in zich draagt is dus op dit moment groter dan leveranciers in de realiteit kunnen bieden. Veel leveranciers komen volgens een ingewijde bijvoorbeeld al in de problemen met het ophalen van informatie uit verschillende databronnen, van legacy tot xml, en draaiend op tal van platformen, van mainframe tot AS/400. Bovendien worstelen veel leveranciers met de vraag hoe ze de beschikbare cpm-informatie moeten verspreiden naar de duizenden gebruikers, bijvoorbeeld via web, e-mail, sms of fax.
Dit zijn de bekende compatibiliteitsproblemen, die al zo oud zijn als het eerste softwarepakket. Toch heeft cpm toekomst, al is het alleen maar omdat geen enkel bedrijf de volgende Enron of Ahold wil zijn.< BR>
