Wie in de afgelopen jaren regelmatig seminars en roadshows heeft bezocht, kon er eigenlijk niet omheen: elk jaar was er een nieuw thema dat de boventoon voerde. Vanaf de allereerste Microsoft whitepaper in 2005, werden we er tot vervelens toe op gewezen welke grote veranderingen het nieuwe werken (hnw) en de 'consumerization of IT' voor ons teweeg zouden brengen. Daarna werd alles cloud, onmiddellijk gevolgd door big data, terwijl tussendoor ook nog uitvoerig over byod en sociale media werd gesproken.
Alle grote analisten, zoals onder meer Naveen Mishra van Gartner, stellen dat dit jaar het jaar wordt van Social, Mobile, Analytics & Cloud, ofwel Smac. Eigenlijk gaat het in 2014 dus over dezelfde onderwerpen als in de voorgaande jaren. De criticasters laten zich dan ook horen. Zo wordt er geregeld een uitkomst van een onderzoek gepubliceerd, dat bewijst dat hnw toch niet zaligmakend blijkt te zijn. Zo beschrijft Stephan Corporaal in zijn proefschrift van 2014 dat juist de groep medewerkers tot 34 jaar bij voorkeur op kantoor werken. Hoe zit het?
Het Martini-model
Feit is dat een aantal bedrijven, met wisselend succes, met hnw proeven heeft gedaan. Sommigen zijn er weer mee gestopt, terwijl anderen nog steeds laaiend enthousiast zijn. Het concept any time, any place, any device, ook wel het Martini-model genoemd, vergt een andere manier van werken en een andere manier van leiding geven, waar lang niet elke organisatie klaar voor is.
In het boek The 2020 Workplace (2010) beschrijven Jeanne Meister en Karie Willyerd de nieuwe medewerker als een op zichzelf gerichte persoon die het werk als een spel kan zien. Hij of zij is voortdurend online en actief op sociale netwerken. In het boek wordt een volledige verhandeling gegeven van hoe bedrijven zich moeten aanpassen om een aantrekkelijke werkgever te worden en te blijven voor jong talent. Het moest allemaal flexibeler, leuker en sneller dan in de bedrijven waar de ouders werken.
Uit het onderzoek van Corporaal blijkt dat veel jonge medewerkers toch behoefte hebben aan een bepaalde structuur, die bedrijfsorganisaties kunnen bieden. Daarnaast blijkt in de praktijk dat ook veel generatie X-medewerkers zich prima voelen bij nieuwe technologieën op de werkplek. De opa’s en oma’s van de nieuwe medewerkers zijn inmiddels ook op Facebook te vinden en bij hele volksstammen is Wi-Fi verworden tot een eerste levensbehoefte conform de piramide van Maslow.
Hoewel hnw voorlopig lang niet bij elk bedrijf volledig zal worden ingevoerd, zien we wel een enorme toename in de mobiele toegang tot bedrijfsapplicaties. Waar dit tot voor kort nog ging door bijvoorbeeld een pc via 3G of Wi-Fi met een bedrijfsnetwerk te verbinden, is het tegenwoordig heel normaal om gebruik te maken van een speciale app op de smartphone of tablet om een bepaald bedrijfsproces te benaderen. Waar de softwareontwikkelaars vroeger de focus legden op de Windows-versie van hun software en daarna ook een applicatie maakten (met beperkte functionaliteit), wordt er tegenwoordig voorrang gegeven aan een goede app voor mobiele apparaten. Je hoeft maar even om je heen te kijken en je ziet overal apps in gebruik. Een vlucht boeken bij KLM? De KLM-app. Je onkosten declareren? Een app. Boodschappen doen? De App(ie). Het gemak dient de mens en de 24-uurseconomie ligt aan onze voeten. We kunnen overal bij; we kunnen alles op elk gewenst moment doen en we zijn altijd geïnformeerd, zowel privé als zakelijk.
BMW en Martini
Eén van de eerste bedrijven die zich openlijk afvraagt of het allemaal wel snel, flexibel en always connected moet zijn, is BMW. Terwijl een groot deel van de it-managers nog worstelt om alle medewerkers any time, any place en op any device toegang te geven tot de bedrijfsgegevens, overweegt BMW de zakelijke e-mail buiten werktijd te blokkeren. Zij hopen op deze manier een aantrekkelijke werkgever te worden voor diezelfde jonge hoogopgeleide werknemer, door hen te behoeden voor een burn-out. Soms is het gewoon een goed idee om in je vrije tijd met je vrienden te ontspannen, met of zonder Martini.
Martini: Shaken, not stirred?
Hallo Frank,
Je signaleert een voorzichtige trend: Volkswagen ging BMW al voor. De BCG verbiedt haar consultants om ’s avonds na 21u nog online te zijn.Andere organisaties beschrijven richtlijnen of handvatten voor medewerkers die wat vrijblijvender zijn. Bijna iedereen is nog zoekende. Wat voor mij voorop staat is dat organisaties kijkend naar de medewerker een (?) antwoord moeten vinden op vragen zoals:
* Hoe krijg (en houd) ik mijn medewerkers digi-vaardig
* Hoe bescherm ik medewerkers tegen ‘social media stress’
* Hoe bewaar ik de balans tussen de goedbedoelde maar niet altijd doordachte digitale initiatieven van medewerkers (bottom up) en de doelstellingen van de organisatie (top-down).
Frappante van het verhaal is een beetje dat het toeleveranciers zijn die een bepaalde toon slaan of dat de bal een beetje word gelegd bij de medewerker (Byod) die iets te roeptoeteren had of… of… of…
Bottomline dient erg eenvoudig te zijn. Wanneer een ‘inzet’ met IT geen winst oplevert, dan heeft die ‘inzet’ geen zin en dienst dan achterwege te blijven. Automatiseren doe je namelijk alleen als je er profijt/winst van hebt.
Die externe toeleveranciers en die ‘roeptoetertjes’ weten dat als geen ander want ze hebben stuk voor stuk een ‘klant’ iets te verkopen en dat begint bij het creëren van ‘noodzaak’.
Nu is die stelling zeer eenvoudig terzijde te schuiven. Elke ondernemer maakt gewoon zelf wel uit welke ‘nood’ prioriteit heeft. Niet de externe leverancier, niet de medewerker. Of je moet als ondernemer aan de andere kant niet zo sterk in je schoenen staan.
Dan ben je gewoon de Sjaak.
It’s Simple!