De grote beursgenoteerde dienstverleners Atos, Capgemini, KPN IT Solutions (tot voor kort KPN Corporate Market) en Ordina zullen 2012 het liefst zo snel mogelijk willen vergeten. De Nederlandse ict-dienstenmarkt belandde in 2012 in een vrije val. Dit bleek uit de jaaranalyse van marktonderzoeker Pb7 Research.
En ook 2013 is niet al te rooskleurig begonnen. Nederland zit in een recessie en daarom zijn organisaties nog meer dan anders op zoek naar zekerheid en kwaliteit. Daarom is het belangrijk dat organisaties in hun ict-dienstverlener een sparringpartner vinden die op niveau kan meepraten en adviseren. Hebben dienstverleners zichzelf misschien uit de markt geprezen met hun algemeen beschikbare expertise en zijn alleen gespecialiseerde nichespelers hun geld nog echt waard? Volgens de Computable-experts is hier veel voor te zeggen. Klanten zijn volgens hen op zoek naar partijen die geïntegreerde oplossingen bieden tegen een scherpe prijs. Omdat veel ict-dienstverleners willen leveren aan elk type bedrijf om hun potentiële markt zo groot mogelijk te maken, hebben veel dienstverleners volgens de experts geen idee waar het in de klantorganisatie echt om gaat.
Managing partner Tjibbe van der Zeeuw van Qhuba vindt dat traditionele ict-dienstverleners en -detacheerders twee dingen verkeerd doen: ze zijn niet flexibel genoeg georganiseerd én onvoldoende bereid te investeren in de kennis en ontwikkeling van mensen. ‘Doorsnee dienstverleners zijn te groot en te log om snel en wendbaar de in de markt gevraagde kennis en kunde te kunnen leveren. Vaak zijn zij georganiseerd op basis van marktsegmenten of sectoren, waardoor goede mensen opgesloten zitten binnen hun eigen hokje. Dat is slecht voor zowel de klant, de ict-dienstverlener als de individuele professional’, legt hij uit.
Mismatch
De tweede oorzaak van de mismatch tussen vraag en aanbod heeft volgens Van der Zeeuw te maken met de groei- en ontwikkelingsmogelijkheden van mensen. Hierdoor lijkt het bij Capgemini ook mis te gaan. De dienstverlener wil een deel van zijn werknemers een loonoffer vragen tot wel 20 procent, omdat er een mismatch zou bestaan tussen wat de werknemers verdienen en wat zij kunnen. Arbeidsrechtadvocate Florielle Verweij van Cordemeyer & Slager: ‘Deze werknemers zouden niet meer opbrengen dan wat zij het bedrijf kosten.’
Van der Zeeuw: ‘Vanuit economisch perspectief zijn professionals vaak maar drie jaar van echte waarde voor een organisatie. Dat zou niet zo hoeven zijn wanneer bedrijven, maar ook de medewerkers zelf, blijven investeren in kennis en vaardigheden. Het resultaat van gebrekkig talentmanagement zie je nu overal om je heen. Ict-dienstverleners moeten menselijk kapitaal gaan afwaarderen, wat aangeeft dat het aanbod niet langer overeenkomt met de vraag.’
Registerpsycholoog NIP Arbeid en Organisatie Peter Ambagtsheer van Mentaspex legt uit: ‘Waar een paar jaar geleden generieke methoden zoals Prince2 nog als een soort Haarlemmerolie werden gezien, is in de huidige markt het aanbod groot en de vraag klein. Als je slechts iets kunt wat iedereen kan, dan kun je feitelijk niets onderscheidends en dan spring je er niet uit. Om dan aan de bak te komen, moet de prijs omlaag.’
Een specialisatie helpt hierbij, al hangt het natuurlijk wel af van de specialisatie. Kees Wiegers, KWIC Healthcare: ‘Bepaalde expertises zoals SAP en beveiliging zijn veel gevraagd. Andere expertises – waaronder kennis over bepaalde programmeertalen die aan het uitsterven zijn – zorgen ervoor dat ict-dienstverleners die te gespecialiseerd zijn en geen andere expertises hebben, niet meer inzetbaar zijn.’
Commercieel directeur Stephan Bosman van Neomax denkt dan ook dat een recessie vooral om een creatieve bedrijfsvoering vraagt. Meer doen met minder. ‘In de praktijk zie je dat juist in deze tijden bedrijven creatief proberen te zijn door het ontwikkelen van steeds meer verschillende diensten om omzet te blijven genereren. Ik denk dan: ‘Schoenmaker blijf bij je leest’. Hoe meer randzaken er aan de dienstverlening worden toegevoegd, hoe minder focus er overblijft. Ict-dienstverleners die algemeen beschikbare expertises aanbieden, hebben naar mijn mening onvoldoende feeling met de markt om echt in te kunnen spelen op individuele behoeftes. In plaats van de best mogelijke matches te maken tussen ict-professionals en -managers op basis van hard en soft skills, persoonlijkheid en bedrijfscultuur, worden cv’s heen en weer geschoven. Hierdoor loop je als klant het risico om ‘de restjes’ te krijgen: de ict-professional die nog nergens anders geplaatst kon worden, maar wel nu beschikbaar is. Maar beschikbaarheid is natuurlijk geen garantie voor kwaliteit.’
Voorop lopen
Nichespelers staan volgens Bosman doorgaans dicht bij de markt en weten als geen ander wat er speelt aan zowel de vraag- als aanbodkant. Deze focus maakt een organisatie sterker, ook als sparringpartner. Algemeen directeur Maarten Cobelens van Peak IT denkt echter niet dat alleen de gespecialiseerde nichespelers hun geld waard zijn. ‘Innovatie van de dienstverlening is altijd van belang. Meegaan met de markt is niet voldoende, voorop lopen en concepten uitwerken die aansluiten bij de toekomstige wensen van de klant wel. Want alleen het neerzetten van ict-professionals heeft geen toekomst, daarmee ben je geen goede ict-dienstverlener’, zegt hij.
Volgens Cobelens is er voor elke ict-dienstverlener toekomst die op de lange termijn toegevoegde waarde biedt voor de business van de klant. ‘Dit kan alleen als je de business van de klant begrijpt en de dienstverlening hierop afstemt.’ Bij het detacheren van ict-professionals moet volgens hem de ict-behoefte en expertise binnen een organisatie volledig op maat worden ingevuld. De ict’ers moeten passen bij de organisatie én de juiste opleiding hebben. ‘Een ict-dienstverlener moet dus zijn verantwoordelijkheid nemen voor het juiste kennisniveau van zijn medewerkers, nu en voor de toekomst’, zegt Cobelens.
De echte niche is dus het bieden van voldoende flexibiliteit en het kunnen leveren van een combinatie van vaardigheden. Van der Zeeuw: ‘Voor een opdracht binnen de zorgsector kan bijvoorbeeld specialistische cloudkennis en generieke zorgexpertise de beste combinatie zijn. Bij een ander bedrijf gaat het weer om een andere mix. Als dienstverlener kun je overigens best specialistische expertise ontwikkelen binnen een bepaalde sector of segment, maar dan moet je wel kunnen samenwerken met andere mensen of partijen die hun specialisme inbrengen.’ Netwerkorganisaties of partijen die de juiste specifieke en generieke expertises kunnen assembleren, zijn en blijven hun geld volgens hem altijd waard.
Ambagtsheer: ‘Wie innovatief is, is aan de winnende hand. En dat is logisch. De specialisten van de systemen van gisteren ontmoeten een krimpende markt. Dus wie geld wil verdienen, moet vernieuwen. En kennis bijhouden.’
ICT Services Guide
Dit artikel verscheen in de Computable ICT Services Guide 2013. Kijk hier voor de complete inhoud van deze jaargids.
Mooi artikel, goed om te lezen dat we inzien dat medewerkers zich moeten blijven ontwikkelen. Hopelijk doen de werkgevers daar zelf ook aan mee door de mogelijkheid te bieden. Dit verschilt per organisatie, echter waar een wil is is een weg.
Wat me wel verbaasd is de redenering dat alleen nich spelers waarde kunnen toevoegen omdat grotere spelers die alle makrten willen bedienen minder innovatief zijn.
In deze stelling zit een deel waarheid, maar ook een tegenstelling. namelijk, de organisatie structuur is vaak de reden dat wat hier gesteld wordt, wordt bewaarheid. Zo snel je binnen grote organisaties de delen klein houdt zal de geponeerde stelling niet meer kloppen. Ergo, er zijn grote bedrijven die alle marketen kunnen bedienen en innovatief zijn.
Daarnaast kunnen medewerkers innovatief zijn, als ze de omgeving krijgen geboden om dit te zijn. Tevens geeft dit dat mensen zich in zo’n omgeving ontwikkelen en waarde creeeren. Dan zijn al die situaties binnen IT partijen waar over salaris en ontwikkelings mismatches gesproken wordt niet meer van toepassing.
Deze vicieuze cirkel wordt van zelf doorbroken door de markt, zie de crisis en het aanstaande inflcetion punt. Geef je mensen de ruimte en de verantwoording en het komt echt goed.
Kim, geweldig artikel, dank daarvoor.
De Nederlandse markt is inderdaad een van de meest competitieve van Europa heb ik me wel eens laten vertellen door een Gartner-analist en tijden dat de business automatisch naar binnen vliegt zijn inderdaad geweest. De crisis maakt iedereen weer scherp zowel aanbieder als afnemer.
Ik kan me vooral ook vinden in de uitspraak van Maarten Cobelens. Ik denk dat veel it- spelers, waaronder zeker de grote bekende namen, dit aan moeten grijpen /al bezig zijn met daadwerkelijke ‘businessmodel innovatie’ naar nieuwe As a Service-modellen. Opkomst van cloudmodellen, juist door de crisis, beweegt de markt. De (grote) spelers in de markt die in staat zijn dit type innovatie in hun hele leveringsketen en technologie door te voeren en inderdaad in gesprek blijven met hun klanten blijven zeker bestaansrecht houden.