De QR-code nader toegelicht

De QR-code is een grappig vlakje met hokjes, honingraatjes en cirkeltjes. In de volksmond worden het ‘tags’ genoemd. Niet alleen meer in zwart-wit, ook de kleurencode heeft zijn intrede gedaan. Na een lange aanloop begint de ‘Quick Response-code’ nu ook in Nederland schoorvoetend terrein te winnen. In Azië is het allang gemeengoed en ook in ons omringende landen is het geen onbekend fenomeen meer. Wat is het, wat kunnen we er mee en wat kunnen ‘ze’ er mee?

De QR-code is een tweedimensionale barcode. De eigenaar en initiële ontwikkelaar van de QR-code is het Japanse Denso Wave. Uitgangspunt (al in 1994) van Denso Wave was dat de specificaties open en publiek moesten zijn, met dien verstande dat de patentrechten in alle gevallen eigendom blijven van Denso Wave. De code bestaat uit ‘modules' en bevat  21 x 21 in de kleinste vorm, tot 177 x 177 modules in de grootste vorm. De maximale capaciteit in karakters is 7089 (numeriek), 4296 (alfa numeriek) en 2953 (8-bit bytes). En van een Japans bedrijf mag je dan natuurlijk ook verwachten dat het naast Kana, ook het Japanse Kanji wordt ondersteund: 1817 karakters, die per stuk een ruime betekenis kunnen hebben, is natuurlijk mogelijk!

In Japan is de QR-code dan ook vergaand geïntegreerd. Dat is in lijn met het gebruik van mobiele oplossingen in algemene zin in Japan en dat wordt toegeschreven aan het feit dat de Japanse burger veel meer buitenshuis verkeert dan burgers elders. In de bus rijdend scant de Japanner een code van 3×3 meter op de gevel van de vishandel om de dagprijs van een pond garnalen te weten te komen, terwijl een kilometer verder op dezelfde manier de sportuitslagen aan hem worden medegedeeld. Raakt hij daarover in gesprek met een gelijkgestemde, dan kan hij zijn businesscard laten scannen en slaat de gebruiker de zo verkregen vCard direct op in zijn adressenboek. Daarmee is dan ook snel duidelijk welk breed toepassingsgebied het gebruik van QR-code heeft.

Voor het aanmaken van een QR-code kan men op verschillende websites terecht. Nadeel van al deze diensten is dat de codes niet zakelijk- of commercieel ingezet kunnen worden. Daarvoor moet vaak een kostbaar account worden afgesloten. Het Zwitserse Beetagg en ook Microsoft gaan daarin nog een stap verder: de code en de achterliggende informatie worden opgeslagen in hun eigen database. Dit betekent dat zij de eigenaar en de inhoud van de code ‘kennen', maar ook informatie verzamelen over het gebruik. Dat levert deze bedrijven een stevige basis op voor BI-diensten. De ‘eigenaar' van een Microsoft-tag kan de tag zelf activeren en deactiveren, maar Microsoft kan dat natuurlijk ook doen!

Ook moet de eigenaar van een code aandacht hebben voor de bruikbaarheid: Beetagg en Microsoft hebben eigen ontwikkelingen die niet voldoen aan de industriestandaarden zoals die door Denso Wave zijn neergezet. Het leuke van deze twee is wel dat de codes veelkleurig gemaakt kunnen worden, maar de vraag is of je daar voor moet vallen. Als je diensten met behulp van QR-codes wilt leveren, is het handiger voor industriestandaarden te kiezen. Met enige creativiteit kunnen overigens ook de standaard tags van leuke kleurtjes worden voorzien. Wel voorzichtig daarmee zijn, want de werking is gebaseerd op een voldoende contrast. Maar test gerust het bijgaande voorbeeld!

Wat is er voor nodig om QR-codes te kunnen lezen? Je hebt een mobiele telefoon nodig die voorzien is van een camera, WAP- of MMS-mogelijkheden en dus een internetverbinding. Verder moet je eenmalig een reader (of scanner) installeren. En, je raadt het al, daarin zijn natuurlijk weer een aantal varianten. De drie meest gebruikte readers zijn de Beetagg-, de QuickMark- en de i-Nigma-reader. Voor wat betreft het aantal mobieltjes en smartphones wat ondersteund wordt is de volgorde omgekeerd. Wat betreft gebruiksgemak is i-Nigma verreweg in het voordeel: de camera hoeft maar vanuit ‘een ooghoek' en tag te zien en je kunt je gang gaan. De beide andere readers zijn optisch nogal kritisch en vergen ook wat meer gebruikershandelingen. Met i-Nigma kun je een gescand resultaat direct via SMS versuren, QuickMark gaat daarin weer verder en biedt de mogelijkheid het resultaat via SMS, e-mail of zelfs Twitter te versturen. Ook heeft QuickMark een pc-variant, daarbij schuif je een soort loupe over een QR-code op je scherm en de rest volgt vanzelf. Aandachtspunt bij het gebruik van tags is dat elke gescande code ge-re-direct wordt door de leverancier van de reader.

Negen jaar terug wees een poll onder 214 lezers van Tweakers.net uit dat 58 procent het fenomeen ‘errug hip' vond, 22 procent zei ‘matig' en 20 procent zag dit als een ‘zwaar foute' ontwikkeling. Ik ben benieuwd wat de uitkomst van dezelfde poll in deze tijd zal zijn. Naarmate we meer en meer van mobiele diensten gebruik gaan maken en daarbij ook de snel groeiende mogelijkheden van smartphones in aanmerking nemen, zie ik voor de QR-code een boeiende toekomst weggelegd!