Universiteiten en hogescholen in de VS, Canada en Australië zijn op grote schaal bezig hun cursussen online beschikbaar te stellen.
Dit bleek tijdens de Ed-Media 2000 conferentie deze zomer in Montreal. Nederland volgt de ontwikkelingen voorzichtig. Een opmerkelijke rol in deze ontwikkeling speelt Tele-Education NB uit het Canadese New Brunswick, een van de grootste leveranciers van online-cursussen. Deelnemers aan de cursussen van dit instituut kunnen waar ook ter wereld volledig online studeren.
Speerpunt in de ontwikkeling van deze vorm vane-learningwas voor het Canadese instituut verbetering van het opleidingsniveau van de leerlingen, om te voorzien in de behoefte aan ict-geschoold personeel en om debrain-draineen halt toe te roepen. New Brunswick kampte in de jaren tachtig met een slechte economie. Daardoor verliet een groot deel van de studerende bevolking de streek. Het moest weer interessant zijn om te blijven.
Alle scholen kregen de benodigde ict-middelen en toegang tot Internet. Computergeletterdheid maakt deel uit van het eindexamen. Het ministerie van Onderwijs bood volwassen de gelegenheid om online hun basisdiploma’s te halen. De onderwijsinstellingen veranderden hun leerplannen: het accent verschoof van traditioneel beroepsonderwijs naar IT. Zo werd volgens Rory McGreal, directeur en een van de oprichters van Tele-Education, de basis gelegd voor de ict-ontwikkeling in New Brunswick.
In samenwerking met het Canadese ministerie van EZ werd een stimuleringsprogramma ontwikkeld gericht op scholing en kennisintensieve economie. Afstandsonderwijs kreeg hoge prioriteit. Het oude telefoonnet werd vervangen door glasvezel. Daarmee werd New Brunswick de eerste grote gemeenschap die geheel van glaskabel was voorzien.
Inmiddels hebben vele Noord-Amerikaanse luchtvaartmaatschappijen hun callcenter in New Brunswick gevestigd.
Zo’n zestig kleine bedrijven met ongeveer duizend mensen zijn betrokken bij deze eerste geprivatiseerde universiteit voor afstandsonderwijs in Canada. Tele-Education NB runt inmiddels de grootste database voor online-cursussen ter wereld. Deze dient eigenlijk als een grote-afstands onderwijsportaal. Het gaat hier om cursussen die volledig via Internet te volgen zijn, ongeacht de plaats waar men zich bevindt. Het instituut ontwikkelt nu een online cursus voor Harvard. McGreal: "Thelearning economy wordt dé industrie van de eenentwintigste eeuw. Er zijn op Nasdaq al bijna driehonderd bedrijven genoteerd die zich meteducation industry bezighouden."
Nederland volgt de ontwikkelingen voorzichtig. De universiteit Twente lijkt hierin met hun Teletop-omgeving de trend nog het meest na te volgen. Ook de hogeschool Utrecht zet de eerste schreden; het gebruikt Lotus Learning Space voor de communicatie met zijn businesstudies-studenten die overal op de wereld op stage zijn. De Open Universiteit maakt met haar nieuwe programma’s duidelijk een online-universiteit worden.
"Het doel is uitbreiden, niet het vervangen van de goede docent." Zo begint de uitleg over Teletop op de website van de faculteit Toegepaste Onderwijskunde bij de Universiteit Twente. Doel van Teletop is een cursusomgeving aan te bieden via Internet. De omgeving moet extra mogelijkheden bieden en niet slechts bestaand cursusmateriaal aanbieden.
Docenten worden via Teletop bijgestaan bij het anders inrichten van hun vak met netwerktoepassingen. Een leraar die via Teletop zijn vak inricht, hoeft als alles goed gaat minder voor de klas te staan; hij kan die ‘directe’ sessies dan toespitsen op de meest interessante onderdelen.
Terwijl ze het lesrooster op de site invullen, krijgen de leraren tips om de studenten via het netwerk aan het werk te zetten. De student gebruikt in veel gevallen kant en klare webformulieren, en de leraar heeft dan ook steeds zicht op de reacties. ‘Als het maar via het net gaat’, bedoelt Teletop, en ‘als de opdrachten maar zó gesteld zijn dat de student actief wordt.’ In 1997 begon de ontwikkeling vanTeletop. Inmiddels wordt het voor meer dan dertig vakken gebruikt.
