Het tekort aan logistiek personeel, zowel in het warehouse als op de weg, wordt steeds nijpender. Bedrijven die actief zijn in opslag, transport en distributie rest weinig anders dan de beschikbare mensen en middelen nog efficiënter in te zetten. Daarvoor zijn nieuwe, slimme oplossingen beschikbaar. Dat laat de vakbeurs ICT & Logistiek zien op woensdag 7 en donderdag 8 november in de Jaarbeurs in Utrecht.
Eind 2017 kende Nederland volgens het Sectorinstituut Transport en Logistiek bijna 7000 openstaande vacatures voor vrachtautochauffeurs. Dit jaar zal dat aantal verder oplopen nu nog eens 8000 chauffeurs met pensioen gaat. De instroom van nieuwe chauffeurs is simpelweg te laag om de uitstroom op te vangen, wat betekent dat de sector elk jaar 2000 nieuwe chauffeurs moet zien te vinden.
Uit cijfers van het Sectorinstituut Transport en Logistiek blijkt dat 28 procent van de transportbedrijven door de problemen op de arbeidsmarkt wordt belemmerd in de bedrijfsvoering. Deze zomer was dat een van de redenen waarom enkele tankstations zonder brandstof zaten. De Vereniging Eigen Rijders Nederland waarschuwde onlangs voor lege winkelschappen. Enkele logistiek dienstverleners moeten nieuwe klanten weigeren omdat de chauffeurs ontbreken om het werk uit te voeren. Zij kunnen capaciteit vrijmaken door de vraag naar transport beter te voorspellen, bestaande vrachtauto’s efficiënter in te plannen en alle kansen aangrijpen om goederenstromen te bundelen en beladingsgraad te verhogen.
Feedback en gamification
De logistieke sector kampt niet alleen met een tekort aan vrachtautochauffeurs, maar ook aan magazijnmedewerkers en planners. Met name in Noord-Brabant, Noord-Limburg en rond Utrecht is het lastig om goede heftruckchauffeurs en orderpickers te vinden. Dat vraagt om slimme oplossingen om de weinig beschikbare mensen en middelen efficiënter in te zetten en de productiviteit te verhogen. Slimme oplossingen op het gebied van planning, maar ook in de aansturing van mensen. Daarnaast groeit de behoefte aan oplossingen die de ergonomie, veiligheid en de werknemerstevredenheid verbeteren, zodat medewerkers voor het bedrijf behouden blijven.
Prof.dr. René de Koster is ervan overtuigd dat logistieke bedrijven mogelijkheden onbenut laten om de productiviteit te verhogen. “Een incentive zoals een financiële beloning kan helpen om de productiviteit van orderpickers te verhogen. Maar een recent experiment laat zien dat de prestaties veel beter zijn als elke orderpicker naast een incentive ook feedback ontvangt over zijn prestaties: scoort hij beter of slechter dan het gemiddeld? Als we een stukje gamification inbrengen – een lijstje met highscores – liggen de prestaties nog eens 20 procent hoger”, vertelt de hoogleraar logistiek & operations aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, die eraan toevoegt dat nader onderzoek moet uitwijzen of het voordeel van gamification ook op langere termijn standhoudt
Milkrun in plaats van wavepicking
Orderverzamelen is het meest arbeidsintensieve proces in het magazijn. Met slimme concepten kunnen ook op dat vlak de prestaties worden verbeterd. De Koster noemt als voorbeeld e-commercemagazijnen met veel kleine orders en een hoge orderpickdichtheid. “Een manier om orders te verzamelen is het ‘milkrun’ concept: een medewerker gaat met een kar op pad, verzamelt artikelen en sorteert die meteen op order. Als tijdens zijn rondgang een nieuwe order binnenkomt voor een artikel dat hij nog niet gepasseerd is, neemt hij die meteen mee. Onderzoek laat zien dat deze aanpak tot mooie resultaten en korte doorlooptijden leidt, maar in de praktijk wordt die nog maar weinig toegepast”, vertelt De Koster, die eraan toevoegt dat het warehouse management systeem (WMS) dergelijke concepten wel moet kunnen ondersteunen. “Met een WMS dat louter is ingericht op wavepicking, lukt dit niet.”
De Koster geeft tijdens ICT & Logistiek zelf een presentatie over de inzet van robotisering in het magazijn. “Het personeelstekort is één van de factoren die de ontwikkelingen van robotisering aanjaagt. Neem als voorbeeld de inzet van orderpicktrucks die zelfstandig met de orderpicker meerijden. Verschillende fabrikanten van magazijntrucks bieden oplossingen op dat gebied. Dat leidt tot een hogere efficiëntie, bijvoorbeeld als die orderpicktruck volle ladingdragers zelfstandig wegbrengt en de orderpicker kan doorgaan met lege ladingdragers die worden aangevoerd door een andere truck. Maar denk ook aan de mogelijkheid van zonepicking, waarbij elke orderpicker zijn eigen gebied bestrijkt en de orderpicktruck daarna zelfstandig doorrijdt naar de orderpicker in de volgende zone. Wij zijn nu bezig met de analyse van de metingen van een onderzoek naar dit soort toepassingen. Die conclusies presenteren we tijdens ICT & Logistiek.”
Behoefte aan flexibel WMS
De Koster verwacht dat warehouses in de toekomst dynamisch moeten schakelen tussen verschillende concepten. Misschien leidt op een drukke dag zonepicking tot de beste prestaties, maar is het op een rustige dag beter om orderpickers met hun orderpicktruck een complete order te laten afhandelen. “Dat vraagt om een WMS dat de mogelijkheid biedt om de besturing van de werkvloer snel en flexibel te kunnen aanpassen. Maar ook om mensen in het warehouse die veranderingen in de omgeving kunnen vertalen naar aanpassingen in de besturing. Een logistiek manager vertelde ooit dat de aanstelling van een software-engineer de beste beslissing was die hij ooit heeft genomen. Die software-engineer was in staat om het maximale uit alle logistieke systemen te halen. Misschien zouden meer bedrijven dat moeten doen.”
ICT & Logistiek vindt plaats op 7 en 8 november in de Jaarbeurs in Utrecht.
