Geld verdienen aan Open Source

Uit de onlangs gepubliceerde cijfers van Novell blijkt dat het bedrijf het redelijk doet. In zijn laatste kwartaal over boekjaar 2005 behaalde Novell een lichte omzetstijging tot 320 miljoen dollar. Door reorganisatiekosten kwam het resultaat op een verlies van vijf miljoen dollar uit. Lichtpuntje is ook dat Novells inkomsten uit Linux in het laatste kwartaal gestegen zijn. In het vierde kwartaal kwamen de inkomsten uit Linux uit op 61 miljoen dollar tegen 14,6 miljoen dollar in het vierde kwartaal van 2004. Van deze 61 miljoen is 46 miljoen dollar afkomstig uit Novell's Open Enterprise Server, het alternatief voor Netware. De overige vijftien miljoen komt uit de rest van de Linux producten. Aangezien Open Enterprise Server het op Linux gebaseerde upgradepad is voor het oude besturingssysteem NetWare, bewijst Novell hiermee succes te hebben in dit marktsegment. Wel tonen de cijfers aan dat met een omzet van vijftien miljoen dollar voor de overige Linux-producten nog winst te behalen valt. De omzet uit hetzelfde kwartaal van Red Hat is voor het overgrote deel afkomstig uit de Unix-markt, waar Novell ook meer omzet wil halen. Red Hat heeft in twee jaar tijd zijn omzet meer dan verdubbeld en toont daarmee aan dat het goed zakendoen is in de markt van besturingssystemen voor Linux servers. De omzet van Novell zit sinds 2003 in ieder geval in de lift. Linux heeft bij het bedrijf het roer kunnen omgooien.

Een belangrijke oorzaak voor de verschillen tussen Red Hat en Novell is de achtergrond en geschiedenis van beide bedrijven. Red Hat heeft zich er van het begin af aan op toegelegd goede contacten te hebben met hardwareleveranciers. Novell heeft door de overname van SUSE een Linux-distributie in handen gekregen die begonnen is als een hobby-distributie. Het doet het vooral goed op de consumentenmarkt. Dit heeft als gevolg dat Red Hat Linux al heel lang geleden als serieus besturingssysteem beschouwd werd door grote bedrijven. Novell is met SUSE pas sinds twee jaar op deze markten actief. Het heeft hierdoor een achterstand in te halen.

Klantenkring

Een andere oorzaak van de verschillen zit hem in de klantenkring van beide bedrijven. "Red Hat bedient vooral ex-Unix gebruikers", zegt Tim Yeaton, Senior VP Worldwide Marketing bij Red Hat. Zo af en toe is er wel een klant die van Windows naar Red Hat Enterprise Linux migreert, maar het overgrote deel is een voormalig Unix-gebruiker. Novell daarentegen heeft het veel moeilijker. Dit bedrijf heeft een traditionele klantenkring die het besturingssysteem NetWare gebruikt. De bestaande gebruikers zijn tevreden met dit systeem. Het is lastig om deze groep klanten te overtuigen dat een overstap naar Linux zinnig is. Novell moet daardoor vooral ook op de markt van voormalig Unix-gebruikers mikken. Het komt hier Red Hat tegen.

Brainshare Europe geschrapt Sinds de vroege jaren negentig organiseert Novell de gebruikersconferentie BrainShare. In het vroege voorjaar in Salt Lake City, en later in het jaar in Europa. Tijdens deze conferentie kwamen Novell-beheerders vanuit alle windstreken naar Nice en later naar Barcelona om op de hoogte gesteld te worden van de laatste technologische ontwikkelingen. Het aantal Nederlandse beheerders onder deze bezoekers was naar verhouding altijd groot. De laatste editie die van 12 tot en met 16 september dit jaar in Barcelona plaatsvond leed al aan een sterk afnemend aantal bezoekers; dit jaar ruim duizend deelnemers in vergelijking met de kleine 1900 aanwezigen die er vorig jaar nog waren. Aan deze traditie komt met ingang van volgend jaar een einde. "Novell organiseert één wereldwijde BrainShare en die is van 19 tot en met 24 maart in Salt Lake City", meldt het bedrijf op zijn website.

De verschillen in succes tussen Novell en Red Hat liggen in elk geval niet aan de manier waarop beide distributeurs hun commerciële Linux-distributies ontwikkelen. Deze methode is namelijk nagenoeg identiek. Beiden hebben hun wortels liggen in de open source wereld en bestaan ofwel volledig (Red Hat) ofwel voor een heel groot deel (Novell) uit open source software. De belangrijkste taak die de ontwikkelaars van beide bedrijven hebben, is de open source software te testen en waar nodig geschikt te maken voor gebruik op commerciële serverplatformen. Het verschil tussen beiden zit hem in wat er uiteindelijk in die serversoftware terechtkomt. Bij Red Hat is dat 100 procent open source software en betaalt de klant voor het Red Hat logo dat garandeert dat de software getest is en in commerciële omgevingen ondersteund wordt.

Onduidelijkheid

Bij Novell kan de klant kiezen. Dat geeft de nodige onduidelijkheid. Aan één kant kunnen klanten SUSE Linux gebruiken. Dit bestaat grotendeels uit Open Source software bestaat. Aan de andere kant is er het alternatief Open Enterprise Server. Dit is een Linux server waarin verschillende commerciële Novell-software componenten verwerkt zijn. De ex-NetWare gebruiker richt zich vooral op de Open Enterprise Server als een serieuze opvolger van zijn oude platform en ziet SUSE Linux niet staan. Bestaande Unix-gebruikers wordt te weinig verteld dat SUSE Linux Enterprise Server een volwaardige vervanging van hun huidige Unix-serverpark is. "Dit wekt soms de indruk dat Novell op twee gedachten hinkt en zelf niet goed weet wat het wil", aldus Kees Bres, als docent bij Azlan Training al meer dan vijftien jaar dagelijks bezig met Novell software.
De keuze die Novell-ceo Jack Messman onlangs heeft aangekondigd om meer te concentreren op open source en identiteitsbeheer is een verstandige keuze. In de Unix-markt stappen op dit moment de meeste gebruikers over. De NetWare-gebruikers houden verhoudingsgewijs meer vast aan het oude platform. Volgens een IDC rapport uit 2005 bedraagt op dit moment de totale omzet in Linux server software 24 miljard dollar. Hiervan is 19 miljard afkomstig uit migraties vanuit Unix. In 2008 verwacht IDC dat de totale omzet met 26 procent gegroeid is. Ook dan is nog steeds 19 miljard dollar afkomstig uit Unix-migraties. Novell doet er dus verstandig aan zich hier meer op te richten.
Bij de jongste reorganisatie heeft Novell bezworen dat het koste wat kost zijn open source aanbod overeind wil houden. Greg Mancusi-Ungaro, director marketing Linux en Open Source bij Novell, stelt dat Novell Linux Desktop en SUSE 10 de voornaamste producten zijn. Verder blijven identiteits-, en desktopbeheer en groupware GroupWise veel aandacht krijgen. Producten die buiten deze categorieën vallen worden geschrapt. Zo staat het onderdeel Celerant te koop. Ook uit recente benoemingen binnen het concern blijkt dat Novell een steviger vuist wil maken op de Linux-markt. Zo is Ron Hovsepian, vroeger hoofd over de open source producten recent opgeklommen tot president en coo. Dat Novell er beter voorstaat in Nederland dan menigeen wil geloven blijkt uit onderzoek van MarketCap in September 2005. Dit bureau becijferde dat SUSE bij 27 procent van de zakelijke Linux-gebruikers geïnstalleerd is. Red Hat heeft in Nederland een marktaandeel van 36 procent. Dat is een stuk minder dan de 80 procent marktaandeel die velen Red Hat in Nederland toedichten.
 
Novell: vet wegsnijden
Novell legt uit dat de recente, zoveelste reorganisatie niet zo ingrijpend is als het lijkt. "We snijden alleen wat vet weg; onze organisatie is teveel gegroeid in verhouding tot de - verwachte - inkomsten", zegt Anders Tornqvist, manager van de Nordic-regio waar ook Nederland onder valt. Hij reageert op vragen van Computable over de reorganisatie die zo'n 10 procent van het personeel de baan kost. Dit zou vooral Linux-distributie SUSE en de grafische interface KDE raken. Tornqvist spreekt dit tegen. "Novell concentreert zich juist op groeigebied Linux, naast identiteits- en resource-beheer. Andere activiteiten worden niet geschrapt, maar krijgen wat minder aandacht."
De Gnome-interface geniet binnen Novell weliswaar de voorkeur, maar KDE-ondersteuning blijft in stand, belooft hij. "KDE schijnt technisch beter te zijn, zo wordt mij verteld door techneuten, maar Gnome heeft de markt." De ontslagen vallen vooral op internationaal niveau. "In Nederland is er sprake van een lichte reductie." Na aandringen, schat de Novell-topman dit op vijf man. "Vooral in sales en marketing, maar ook een enkele consultant die niet zo dicht op onze producten zit." Tornqvist benadrukt dat Novell hierbij ook de banden met de partners aanhaalt. Of het bedrijf met deze reorganisatie nu wel in vorm is, durft hij niet te zeggen. "De markt verandert nu eenmaal, snel. Wij menen en hopen dat onze organisatie nu de toekomst aankan."
 

http://www.novell.com
http://www.redhat.com
http://finance.yahoo.com

 
Sander van Vugt