Beheertools: Spiceworks 4.7

Spiceworks is een gratis Windows-beheerpakket netwerken met indrukwekkende mogelijkheden op het gebied van inventarisatie, bewaking en helpdeskmogelijkheden, zowel voor Windows- als voor Linux-systemen.

Je installeert Spiceworks op Windows XP of hoger en het draait dan als een achtergrondtaak met pictogram in de takenbalk, of als service. Het heeft een eigen Apache-webserver aan boord en je beheert dan ook alles via een webinterface. Dat kan lokaal, op de machine waarop je het geïnstalleerd had, of op afstand voor zover de installatiemachine dat toelaat qua firewall-instelling. Spiceworks kiest standaard poort 80, maar bij een conflict, of als je dat anders wilt kun je ook een andere poort kiezen.

Functionaliteit

Het hele beheer draait bij Spiceworks rond inventarisatie. Spiceworks wil dan ook meteen zodra je  het de eerste keer start het netwerk scannen. Daarbij verzamelt het informatie over alle gevonden netwerksystemen. Je kunt een beheerinlog opgeven voor Windows (RPC)- en Linux/Unix/Mac (ssh)-systemen zodat Spiceworks deze systemen volledig kan scannen. Op basis daarvan stelt het een inventaris samen van de hardware en software van ieder gevonden systeem. Over deze inventaris kun je dan rapporten laten samenstellen. Daarnaast kun je bewaakdiensten (monitors) en probleemoplossers (troubleshooting) definiëren om het netwerk in de gaten te houden en eventuele problemen snel op te lossen.

Het derde onderdeel van Spiceworks is een helpdesk. Die is bedoeld voor medewerkers binnen het bedrijf zodat ze ict-gerelateerde vragen eerst daar opzoeken voordat ze de ict-mensen lastigvallen. We kregen dit binnen vijf minuten aan de praat, terwijl er geen agents of scripts nodig waren. Een handleiding ontbreekt, maar hadden we eigenlijk ook niet nodig. Er zijn wel flashfilmpjes beschikbaar met uitleg over hoe het beheer met Spiceworks in zijn werk gaat.

Beheer

De inventarisscan kan volledig automatisch gebeuren, maar je kunt ook netwerksegmenten opgeven en bepaalde systemen laten uitsluiten van de scan. Spiceworks deelt alle ontdekte systemen automatisch op in voorgedefinieerde categorieën. Daar kun je van afwijken en zelf een of meer nieuwe categorieën definiëren, bijvoorbeeld voor systemen waarvoor Spiceworks zelf geen passende categorie heeft. Eenmaal de inventaris voltooid, stelt Spiceworks automatisch de uiteindelijke beheerinterface samen. Links is er een verticale menubalk te zien met vier hoofdrubrieken: 'Mijn Netwerk', 'Mijn Gemeenschap',  'Hulp' en 'Mijn gereedschappen'.

Bovenaan de webinterface vind je zeven tabs met de hoofdrubrieken van het nieuwe Spiceworks beheervenster. Daarvan zul je wellicht 'Mijn netwerk' het meest gebruiken en dat behandelen we zo meteen uitgebreider. 'Mijn gemeenschap' verbindt je met forums en gebruikersgroepen van Spiceworks waar je meer uitleg vindt, zelf om raad kunt vragen, maar ook assistentie kunt verlenen als je dat wil. 'Hulp' is de online documentatie van Spiceworks. 'Mijn gereedschappen', ten slotte, stelt je in staat allerlei webgereedschappen in Spiceworks te integreren met behulp van hun naam en internetadres (url). Daarbij kun je opgeven of er een nieuw venster nodig is of niet. Helemaal onderaan de webinterface treffen we een soort statusbalk aan met allerlei statuspictogrammen waarop je kunt klikken om meer informatie te krijgen of een onmiddellijke actie te ondernemen.

Mijn netwerk

In dit meest gebruikte onderdeel van de beheerinterface begint alles met een dashboard. Dat toont je een overzicht van het netwerk met waarschuwingen voor alles wat er fout gaat, of niet goed presteert. Je kunt dat dashboard naar je eigen wensen indelen. Het dashboard geeft standaard een statusoverzicht aangevuld met waarschuwingen, plus niet toegewezen tickets (van de helpdesk), nieuws, interessante artikels van Spiceworks of de Gemeenschap, beveiligingsbulletins en nog veel meer. De volgende subrubrieken omschrijven van zichzelf al wat ze doen: Inventaris, Bewaking, Netwerkkaart, Helpdesk, IT-diensten, Rapportage, Gebruikersportaal en Instellingen.

Werking

Spiceworks houdt bij de inventaris van de software ook rekening met geïnstalleerde antimalwarepakketten en waarschuwt dan als de signatuurdatabase niet bijgewerkt is. Het waarschuwt ook als geïnstalleerde service packs of updates van Windows of andere software niet up-to-date is. Het onderdeel helpdesk biedt een ticketsysteem waarbij klachten en bijhorende hulppogingen aan een identificatie (ticket) vastgehecht kunnen worden. De beheerder bedient de helpdesk via de webinterface, maar de tickets kunnen ook via telefoon of e-mail of chat aangemaakt worden. Ook hier kunnen tickets in categorieën ingedeeld worden, maar helaas is er nog geen mogelijkheid voorzien om informatie in verstrekte hulp op te nemen in een kennisbank. Wel kun je een helpdeskteam samenstellen om specifieke tickets te behandelen.

Voor de rapportage zijn er heel wat interessante rapporten voorbereid: computers met en zonder antimalware, configuratiesamenvattingen, schijfgebruik, activa geformatteerd volgens vereisten van financiële instellingen, inventarissamenvattingen, ip-telefoons, beperkte schijfruimte, samenvatting van netwerkadapters, printers en fotokopiemachines, en draaiende services. Je kunt uiteraard nieuwe rapporten aanmaken en laten uitvoeren.

Werking

Spiceworks is voor een gratis product ronduit indrukwekkend met een zeer complete hardware- en software-inventaris en zelfs helpdeskfunctionaliteit. Probeer het gewoon eens. In ruil voor het gratis gebruik moet je wel voor lief nemen dat de webinterface je links en rechts behoorlijk wat reclame toont.