Hewlett-Packard ontgroeide zichzelf

Hewlett-Packard denkt beter te kunnen concurreren door zich in twee zelfstandige ondernemingen te splitsen. Het bedrijf moet namelijk opboksen tegen computer- en printerfabrikanten die met goedkopere en flexibelere bedrijfsstructuren werken, zoals Dell, Sun en Lexmark. Daarnaast oefenden aandeelhouders druk uit om het bedrijf te stroomlijnen. HP treedt nu in de voetsporen van molochs als Philips, AT&T en Siemens, die afslanken om beter te kunnen functioneren.

HP stoot zijn huidige afdeling voor wetenschappelijke en medische test- en meetproducten af. Die divisie, goed voor een omzet van 14 miljard dollar, gaat alleen verder onder een nieuwe naam. Het overblijvende deel, dat de naam Hewlett-Packard behoudt, is de computergroep, die een omzet van 76 miljard dollar genereert. De splitsing moet halverwege volgend jaar afgerond zijn. Volgens president Lewis Platt (58) zal dit niet gepaard gaan met ontslagen. De topman zal de reorganisatie nog leiden, maar gaat daarna op zoek naar een opvolger, mogelijk buiten het bedrijf. De huidige aandeelhouders krijgen aandelen in beide ondernemingen. Later dit jaar wil HP 15 procent van de aandelen van het bedrijf voor test- en meetproducten op de aandelenmarkt uitbrengen.

Onvoldoende groei

Het zijn diezelfde aandeelhouders, samen met Wall Street-analisten, die de drijvende kracht achter de splitsing zijn. Zij tolereren het niet dat een bedrijf zich bezighoudt met activiteiten die de aandelenkoers matigen. Niet dat de markt voor test- en meetapparatuur onaantrekkelijk is. Integendeel; de marges die HP daar behaalt, zijn reusachtig vergeleken bij de markten voor PC's en printers. Het probleem voor de financiële gemeenschap zit 'm in het feit dat die markt en zijn segmenten, afgezien van de communicatiesector, niet zo snel groeit als de 'aandelen-pushers' zouden willen.
Niet al te ver in het verleden vormden de test- en meetproducten nog een fors deel van HP's omzet. De rollen zijn nu zover omgedraaid dat de computerproducten van HP, waaronder PC's, Unix-servers, software en printers, 80 procent van de omzet genereren. De overige 20 procent komt nog voort uit de relatief kleine divisie die wetenschappelijke test- en meetapparatuur, medische elektronica en analytische instrumenten produceert.

Tegenvaller

De teleurstellende resultaten van vorig jaar vormden de doorslag. Investeerders en Wall Street-analisten hadden van HP meer verwacht dan de 4 procent omzetgroei naar 12,2 miljard dollar in het vierde kwartaal. De aandelenkoers zakte na de onthulling van deze kwartaalcijfers met een forse 14 procent. Ook de periodes daarvoor stemden de aandelenhandelaren ontevreden. In het tweede kwartaal bedroeg de omzet nog 12 miljard dollar, in de derde periode zakte dit naar 11 miljard dollar. Dat was nog steeds 6 procent hoger dan het derde kwartaal van 1997. Het totale fiscale jaar 1998 werd echter niet bepaald glorieus afgesloten; het netto inkomen daalde met 6 procent van 3,1 naar 2,9 miljard dollar.
Topman Lew Platt gaf dan ook toe dat 1998 een moeilijk jaar was voor zijn bedrijf. "We hebben wel voortdurend winst geboekt, maar zijn toch wat achteruitgegaan." Analisten wijten dit aan de gedecentraliseerde opzet van de onderneming. "HP moet zichzelf uit de weg gaan. Het bestaat uit allemaal kleine bedrijfjes die zover gedecentraliseerd zijn dat er geen eenduidige boodschap van HP uitgaat", oordeelde analist Kim Brown van onderzoeksbureau Dataquest. Marktonderzoeker Technology Business Research schaarde zich achter deze mening met de opmerking dat HP meer complete productlijnen, oplossingen, moet bieden. In plaats van de reeks individuele producten die het verkoopt, aldus het onderzoeksbureau eind vorig jaar.

Keuring

Platt kondigde eind vorig jaar aan dat hij consultants had ingehuurd om HP aan een grondige keuring te onderwerpen. Dit nieuws bracht de geruchten over een mogelijke opdeling van Hewlett-Packard weer op gang. Al eerder in 1998 deelde Platt in een interview namelijk mee dat geen enkel deel van zijn bedrijf onaantastbaar was en dat de oorsprong van HP, de divisie voor test- en meetapparatuur, niet gevrijwaard was van een eventuele afsplitsing. Het Amerikaanse dagblad The Wall Street Journal meldde eind november al: "Veel industrie-analisten en HP-kenners menen dat deze keuring zal leiden tot het afsplitsen van enkele kleinere afdelingen, zoals de divisie voor test- en meetapparaten."
Nu is het dan zover. Platt gaf vorige maand al een voorzet: "Er is geen twijfel over dat we verder gaan herstructureren voor het einde van dit jaar. We hebben al enkele aankondigingen gedaan tegenover de financiële gemeenschap, maar er staat nog meer op stapel." Ongetwijfeld verwees Platt toen alvast naar de nu aangekondigde splitsing. Onder HP-werknemers deden deze plannen namelijk al bijna een jaar de ronde.
 
Omzet (in miljarden dollars)

Divisie	1996	1997	1998
Computerproducten & dienstverlening	31,45	35,41	39,47
Test- en meetapparatuur	3,91	4,34	4,17
Medische elektronica	1,29	1,26	1,41
Elektronische componenten	0,92	0,97	1,05
Chemische analysetools	0,86	0,97	0,97
Totaal	38,42	42,89	47,06