Met zeshonderd verschillende applicaties en zevenduizend pc’s in zijn beheer heeft de ict-afdeling van het Universitair Medisch Centrum in Groningen (UMCG) genoeg te doen.
Binnenkort wordt binnen het UMCG de laatste migratie van Windows 98 naar Windows XP afgerond. De volgende stap laat niet lang op zich wachten. Nu al draaien er binnen de ict-afdeling testsystemen op het nieuwste besturingssysteem van Microsoft: Windows Vista. "We willen 'state of the art-software' gebruiken en dan moet je innovatief zijn", meent Henk Verhagen, directeur ict van het UMCG.
Dat het UMCG nu nog bezig is met de migratie van Windows 98 heeft zo zijn redenen. "Dat kwam door de wildgroei in het verleden. Daardoor is de besluitvorming over de invoering van Windows XP traag verlopen", stelt Verhagen. De afgelopen vijf jaar is het volgens hem van pionieren naar professionaliseren gegaan.
"Toen ik hier 7,5 jaar geleden begon kreeg ik een lijst met allemaal verschillende verzoeken voor nieuwe pc's: zo'n moederbord, deze processor, die grafische kaart. Ik heb alle verzoeken bij wijze van spreken in een la gegooid en ik heb toen een paar honderd krachtige pc's besteld met identieke configuratie. Daarna heb ik nooit meer een verzoek ontvangen voor een maatwerk pc."
De keus voor Microsoft was volgens Verhagen makkelijk. "We wilden een enterprise application integration over gezondheidszorg. Met producten die echt samenwerken. We komen uit een periode dat we verschillende producten gebruikten van verschillende leveranciers. Integratie was daar lastig en soms ver te zoeken. We hebben bewust gekozen voor Microsoft. We kunnen ons bezighouden met de oplossing en hoeven geen tijd te besteden aan de integratie van de software. Die is er namelijk al. Dat werkt meteen."
Verhagen meent dat je innovatie in de zorg niet los kunt zien van it. "We willen 'state of the art-software' gebruiken en dan moet je innovatief zijn." Hij verwacht veel van de beveiligingsmogelijkheden van Windows Vista. "In de zorg is de vraag wie er toegang heeft tot welke informatie belangrijk. Niemand wil op straat hebben liggen dat hij een soa onder de leden heeft."
‘Microsoft Tenzij’-beleid
"We voeren een ‘Microsoft Tenzij'-beleid. En ja, dat heeft zo zijn kanten, maar dat was met anderen (Oracle, Novell) ook zo. Er is op dit moment echter geen ander bedrijf dat dergelijke producten levert die zo goed op elkaar zijn afgestemd. We hebben nu integratie en er lopen minder it'ers rond die continu bezig zijn om alles met elkaar te laten praten. Het gaat om de functionaliteit van het geheel, niet om het systeem zelf. In hun enthousiasme vergeten ict'ers dat nog wel eens."
Paulus Wierenga, coördinator werkplekbeheer, weet genoeg voorbeelden waar vroeger de integratie ontbrak of erg lastig was. "Nu hebben we ‘single sign on’ via Microsofts Active Directory. Met Novell gaf dit veel meer problemen. Daarnaast werd met elke update de samenwerking tussen beide partijen moeilijker. Zowel Microsoft als Novell maakten zich hier schuldig aan."
"Nu is het zover dat we bijna geen Novell meer gebruiken. Begin volgend jaar is de overgang compleet en kan de stekker uit het Novell-netwerk.In maart 2007 hoopt het UMCG klaar te zijn met de laatste migratie van Windows 98 naar Windows XP. "Wellicht dat we dan meteen doorstromen naar Windows Vista, maar voor het zover is moet er nog wel wat gebeuren aan de hardwarekant", aldus Verhagen.
Daar weet Wierenga alles van. Hij heeft een aantal testmachines die allemaal afwijken in de gebruikte hardware. Hij checkt met welke configuratie Windows Vista goed draait. Uiteindelijk moeten dergelijke tests uitwijzen welke nieuwe hardware moet worden aangeschaft. "Er moet iets gebeuren, want veel van de huidige hardware is te oud om Windows Vista te draaien", zegt Wierenga. Hoe de upgrade plaatsvindt, is nog niet duidelijk. Dat kan volgens Wierenga in een klap of geleidelijk, bijvoorbeeld per afdeling.
Vista in de zorg
Over de hardware maakt Wierenga zich geen zorgen. Het echte werk zit volgens hem in het afspraken maken met de gebruikers. "Welke software gebruiken ze en werkt dat allemaal met Windows XP en/of Vista? Dat kost ontzettend veel tijd, maar we zijn er uit. We weten de twee belangrijkste zaken: we hebben nu in beeld welke software er allemaal op de verschillende afdelingen wordt gebruikt. En we kunnen al deze software automatisch installeren."
Hiervoor heeft het UMCG twee ict'ers die voor zevenduizend machines de patches regelen en de software installeren met hulp van Altiris. "Hiermee rol je 'bare metal' machines uit, machines die een onderlaag hebben (OS) die klaar is voor applicaties. De basislaag geldt per machine, de toplaag (applicaties) per gebruiker of per afdeling."
"De OS-laag hebben we zo geïsoleerd dat we kunnen zeggen: op die machine Windows XP en op die Windows Vista. Binnen het UMCG hebben we zeshonderd verschillende applicaties, verdeeld over alle afdelingen. We kunnen per afdeling een nieuwe onderlaag (van Windows XP naar Windows Vista) leggen als we eenmaal zeker weten dat de applicaties werken onder Windows Vista."
Om voorbereid te zijn op de volgende stap doet het UMCG mee met een Windows Vista Technical Adoption Program (TAP). Hierdoor kan het UMCG ervaring opdoen met alle nieuwe mogelijkheden en beperkingen van het nieuwe besturingssysteem.
Wierenga: "In het TAP hebben we nu tien pc's met Windows Vista draaien. Daarmee testen we allerlei zaken. We zijn nu bezig om ‘auto deploy’ aan de praat te krijgen. Binnenkort willen we samen met Microsoft een basis programmasuite testen. Je moet dan denken aan een Office-pakket, Adobe reader en zo'n gratis programmaatje om pdf's te maken. Werkt dit goed, dan gaan we een stap verder."
De TAP is nuttig voor het UMCG en ook voor Microsoft: "Microsoft is geïnteresseerd in de compatibiliteit van de healthcare suite. Zij kunnen bij ons informatie halen over hoe Windows Vista zich gedraagt in een omgeving met zorgapplicaties. Uiteraard hebben we hier zelf ook een voordeel van. Onze ict'ers weten nu al heel veel van Windows Vista."
Minder creatief zelfbeheer
Wierenga vindt dat je als beheerder voorop moet lopen. "Hoe mooier en completer een werkplek wordt, hoe minder behoefte de gebruiker heeft om zelf aan de slag te gaan met van thuis meegebrachte cd'tjes. Het zorgt voor minder creatief zelfbeheer."
"Met Windows Vista zijn we klaar voor de volgende sprong. Het gaat om moderne software die moderne technieken ondersteunt. Als beheerder krijg je veel features tot je beschikking, terwijl de gebruiker het verschil niet echt merkt – een ronde startknop tegenover een vierkante startknop – en gewoon zijn applicatie kan draaien."
"Windows Vista is een slag in beveiliging, flexibiliteit, integratie met de backoffice, maar toch noem ik het een patch. Bij de klant (de gebruiker) praat ik nooit over Windows XP of Windows Vista. Zij werken niet met Windows Vista of met Windows XP, zij werken met applicaties. Zij willen gewoon een zorgstation dat goed werkt."
"Hoewel, de interface van Windows Vista is wel anders. Ik ben er snel aan gewend geraakt, maar misschien dat 'normale' gebruikers er wat meer problemen mee hebben. Sommige gebruikers kunnen geen programma starten als de snelkoppeling niet op het bureaublad staat. Verder krijg je als gebruiker in Windows Vista regelmatig autorisatievensters voor je neus. Dit proberen we zoveel mogelijk weg te nemen."
Lang niet alles kan over op Windows Vista, zo schetst Wierenga. "We hebben een microscoop van een paar ton die aan een Windows 98 machine is gekoppeld, omdat er geen Windows XP-drivers voor zijn. Deze blijven we ook gewoon ondersteunen."
Windows 98 onder Vista
Met de overstap naar Windows Vista wil Wierenga bepaalde gebruikers ook virtualisatie aanbieden. "Denk bijvoorbeeld aan een Windows 98 die als virtuele machine onder Windows Vista draait, omdat een essentieel stuk hardware of software niet werkt onder Windows Vista."
Hiervoor hoopt Wierenga de Virtual PC Express-functie van Windows Vista (alleen beschikbaar in de Enterprise en Ultimate versie) te gebruiken. Hiermee is het mogelijk om een oudere applicatie onder een ouder Windows-besturingssysteem in een virtuele omgeving boven op Windows Vista uit te voeren. Door virtualisatie hoopt Wierenga meer gebruikers tevreden te stellen, terwijl de gecontroleerde omgeving niet wordt aangetast.
"Verschillende gebruikers hebben verschillende eisen. Een zorgwerkplek kan goed afgebakend zijn. Een researchwerkplek heeft veel meer vrijheid nodig van het systeem. Hierop moet de gebruiker programma's kunnen installeren. Dankzij virtualisatie kan je als beheerder aan de gebruiker een gemanaged systeem aanbieden (welke zijn beperkingen heeft en goed wordt onderhouden), maar waarin de gebruiker toch in het vrije, virtuele deel zijn eigen ding kan doen. En loopt daar onverhoopt de boel vast? Geen probleem, een reset van de virtuele omgeving en het is opgelost. De gemanagede omgeving heeft hier geen last van, die laag blijft stabiel."
De aanpak in het kort
Het inrichten van een it-infrastructuur kan volgens Verhagen in een vaste volgorde. "Standaardiseren, consolideren en exploiteren, dat is de volgorde." Wierenga voegt toe dat het belangrijk is dat je als it-afdeling weet welke software waar wordt gebruikt en of het werkt op het nog te implementeren besturingssysteem. "Als je dat eenmaal weet, is een upgrade niet moeilijk meer."
[Beeld: Jeroen Scheffer]
Mooi verhaal Paulus!.
Gaat het met Vista trouwens net zo soepel als je had gedacht? Thuis merk ik dat de scan-programmatuur van mijn HP-printer het op Vista niet meer doet. Jij had het over Virtual PC Express als een middel de zaak toch weer aan de praat te krijgen.
Kan ik dat ook downloaden?
Kijk en zo maak je de zorg duur!
Zonder dat de patienten er beter van worden.
Echt een prachtig verhaal, een mooi voorbeeld voor opensource fanaten. Men wil geintegreerd systeem, een platform dat samenwerkt met verschillende services. Dat bied Microsoft. Ik ken geen andere firma die dit soort Enterprise oplossingen biedt. Een duidelijke manager met oog op innovatie.
Vista maakt de kosten hoger, geen mensen beter.
Voor ziekenhuizen is de automatisering een zuivere kostenfactor.
Belangrijker dan welk systeem ook, is een goede organisatie en dan bedoel ik van de mensen. Dit is een van de vele vele vele voorbeelden die ik in de zorg gezien heb van “technische hoogstandjes” die veel geld kosten en volkomen voorbij gaan aan de behoefte. Dat gaat zover dat soms grote sommen worden weggegooid aan faciliteiten die niemand in het ziekenhuis wil gebruiken.
Er zijn niet zo veel mensen die zowel een medische als een it achtergrond hebben, dat zijn de betere it-managers voor een ziekenhuis.
Wat “Oguz” met de uitspraak “opensource fanaten” laat zien is dat hij niet meer met zijn tijd mee gaat. Internationaal is het combineren van FOSS en commerciele software namelijk heel gewoon. Dit artikel in Computable heeft me daarom ook verbaasd, de redactie leest hopelijk ook wat er zo in het grote buitenland gepubliceerd wordt.