NCR is stokoud: het Amerikaanse bedrijf stamt uit 1884. Het begon ooit als leverancier van kasregisters en werpt zich vandaag de dag op als dienstverlener in transacties.
De oprichter van NCR is de Amerikaan John Patterson. Hij werkte eind vorige eeuw op de boerderij van zijn vader in de buurt van Dayton, Ohio. Patterson merkt dan dat de controle op verkoopadministratie te wensen overlaat en schaft twee net uitgebrachte gemechaniseerde kasregisters aan. Hij is zo onder de indruk van de verbeterde resultaten dat hij in 1884 de leverancier overneemt. De naam National Manufacturing Company verandert Patterson in The National Cash Register (NCR) Company.
Samen met zijn broer Frank bouwt John NCR in korte tijd uit tot een bloeiende leverancier van kantoormachines. Hij laat zich kennen als een verlicht despoot: Patterson heeft oog voor het welzijn van zijn medewerkers, maar voor wie niet goed presteert is hij onverbiddelijk: eruit! Op het terrein van de personeelsvoorzieningen geldt hij als een wegbereider: hij zorgt voor lunchvoorzieningen en bedrijfsgezondheidszorg, regelt personeelstripjes en verspreidt al in 1891 een personeelsblad (The Factory News). Bovendien laat hij fabrieken bouwen waar het daglicht kan binnendringen en ramen open kunnen. Ook op verkoopgebied verricht hij baanbrekend werk: de voormalige verkoper van zuivelproducten onderkent het belang van foldermateriaal en verkooptrainingen.
Mouwen opstropen
In 1911 verkoopt NCR zijn miljoenste kassa. In de jaren daarna breidt het bedrijf het assortiment uit met onder meer tel- en typemachines en postverwerkingsapparaten. Na de Tweede Wereldoorlog treedt NCR de automatiseringswereld binnen met de overname van Computer Research Corporation (1952). Samen met General Electric ontwikkelt het bedrijf in 1957 de eerste mainframecomputer (NCR 304). Daarna bekwaamt NCR zich verder in de ontwikkeling van zware computersystemen. In de jaren tachtig maakt het zijn systemen geschikt voor de open Unix-wereld. In dezelfde tijd bouwt NCR de eerste zelfbedieningsterminals voor gelduitgifte en – op vliegvelden – voor het inchecken en het printen van tickets en instappassen.
Guus Drukker, algemeen directeur NCR Nederland, vertelt dat het Amerikaanse bedrijf al in 1885 de eerste activiteiten in ons land ontplooit. "De NV is 75 jaar geleden in Amsterdam opgericht". Hij twijfelt of er nog resten uit de begintijd terug te vinden zijn in de huidige bedrijfscultuur. "Wellicht het enthousiasme van de medewerkers en het geloof in het bedrijf. De mouwen opstropen zou je nog een typisch NCR-trekje kunnen noemen. Maar het is moeilijk na zoveel jaar een vergelijking te maken."
AT&T
Een merkwaardig hoofdstuk in de geschiedenis beslaat de periode 1991-1997. In 1991 neemt het telecomconcern AT&T NCR over en voegt het samen met de eigen moeizaam opererende IT-divisie tot het onderdeel global information solutions. De structuur van NCR – aanwezig in 130 landen met overal een ondersteunende technische dienst – leent zich goed voor de versterking van de wereldwijde dienstverlening van AT&T. In 1995 kondigt het echter aan zijn netwerkdiensten (het latere Lucent Technologies) en automatisering op termijn weer af te willen stoten. Als officiële reden geeft de moloch op dat het naar een slagvaardiger organisatie toe wil. De IT-divisie blijkt echter slecht te draaien. De aangestelde topman Lars Nyberg haalt de bezem door het bedrijf en maakt een einde aan de PC-activiteiten. Hij vindt dat NCR zich moet beperken tot de detailhandel en de financiële wereld, en – in algemene zin – het aanbieden van geïntegreerde database-oplossingen. De basis voor dit laatste ligt in de aankoop in 1991 van Teradata, leverancier van database-technologie voor (extreem) grote databases.
Op eigen benen
In 1997 komt de IT-divisie van AT&T op eigen benen te staan. Het gaat opnieuw onder de naam NCR naar de Amerikaanse beurs om het bedrijf weer op ieders netvlies te krijgen. Drukker: "De oude naam voluit gebruiken we echter niet meer. NCR is puur een hiëroglief geworden." De noodzakelijke metamorfose van computerfabrikant in dienstverlener die NCR net als andere IT-veteranen in de jaren negentig ondergaat, verloopt betrekkelijk snel. In 1998 verlaat het bedrijf zelfs helemaal het productiepad en besteedt het het bouwen van servers uit aan Solectron. Klanten vragen steeds meer om systeemintegratie. "Dat gaat veel verder dan alleen het leveren van apparaten om caissières te ondersteunen", zegt Drukker. "Wij richten bijvoorbeeld een winkel of een bank compleet technisch in, al dan niet met producten van derden."
NCR levert niet alleen de middelen voor transacties, zoals gelduitgifte-automaten, scanners, callcenters en kassa’s, maar biedt ook oplossingen aan waarmee organisaties hun gegevens kunnen beheren en analyseren. "Wij leveren de hard- en software voor het opbouwen van gegevenspakhuizen", zegt Drukker. "Onze service-organisatie is verantwoordelijk voor het inrichten, beheren en onderhouden van systemen en netwerken. Bovendien verlenen wij technisch advies over databases en de onderliggende infrastructuur, en zakelijk advies over het gebruik van de informatie in een bedrijf."
Transformatie
Drukker constateert dat het oude computerbedrijf snel uit de rode cijfers is geklommen. Het transformatieproces is in zijn ogen inmiddels achter de rug. "In Nederland heeft dat niet tot grootscheepse reorganisaties geleid: het aantal medewerkers daalde geleidelijk van 600 in 1995 tot momenteel 450. Daarbij zijn bij ons ook diverse internationale activiteiten gestald, zoals callcenters, waardoor er in totaal zo’n 700 NCR-medewerkers in Nederland actief zijn."
Dinosauriërs: zo worden de oudgedienden onder de IT-bedrijven ook wel aangeduid. Computable belicht in een serie artikelen de opmerkelijke overlevingsdrang van deze nestors in de computerwereld. Deze week: NCR (wereldwijde omzet 1998 6,5 miljard dollar; geconsolideerde omzet Nederland 1998: 230 miljoen gulden, met 450 medewerkers). Volgende keer: Wang Global.
De hele serie:
