Rambus blijft het proberen

Geheugenontwerper Rambus komt met XDR DRAM dat zijn eigen RDRAM en de huidige standaard DDR SDRAM voorbij moet streven.

Dit zogeheten eXtreme Data Rate (afgekort XDR, niet EDR) DRAM moet de dreigende flessenhals van geheugensnelheden verbreden. Processoren zijn reeds lange tijd in aanzienlijk hoger tempo opgevoerd dan geheugenchips. "De Wet van Moore is gunstig voor ons", bevestigt marketingdirecteur Rich Warmke van Rambus. Ondertussen krijgt de ruggengraat van pc's nu een forse opwaardering met de gang naar PCI Express. Verder krijgen harde schijven met SATA (Serial ATA) elk een eigen snelle, seriële aansluiting. Geheugenchips zouden dus relatief achterblijven.

Achtvoudig

Rambus zegt met XDR een uitweg te bieden. Dat nieuwe geheugentype ondersteunt tweeweg communicatie op een kloksnelheid van 400 MHz. De geheugenbus gebruikt echter Rambus' bedrijfseigen differentiatietechnologie om per kloktik acht bit aan data te verzenden. Dit achtvoudige busgebruik levert een theoretische maximumsnelheid op van 3,2 Gigabit per seconde. Verder heeft Rambus FlexPhase ontwikkeld, een technologie om het probleem van latency (reactietraagheid) aan te pakken.
XDR, codenaam Yellowstone, is ongeveer drie jaar in ontwikkeling geweest. Deze tegenhanger van het huidige DDR (Double Data Rate) moet dat geheugen voorbijstreven. Rambus stelt dat DDR dit jaar zijn plafond zal bereiken met 128-bit chips op 667 MHz die dan 10,6 Gigabyte per seconde halen. Tegen die tijd moet XDR, wat omgerekend op 3,2 GHz zit, het overnemen met 12,8 Gigabyte per seconde.
Overigens is XDR volgens de ontwerper nu eerst bestemd voor multimedia-toepassingen die een hoge bandbreedte vereisen. Rambus verwijst naar aanstaande consumentenelektronica en grafische werkstations met de Cell-processor. Die chip, gezamenlijk ontwikkeld door IBM, Sony en Toshiba, bestaat uit een reeks gekoppelde cellen die een massale datadoorvoer en -verwerking aankunnen. Toshiba, Sony Computer Entertainment en moederbedrijf Sony Corporation hebben reeds productie- en gebruikslicenties op XDR genomen. Naar verluidt zou dit onder meer zijn voor de volgende generatie van de Playstation-spelcomputer.

Massaproductie begint

Chipproducent Samsung is nu begonnen aan de massaproductie van Rambus' nieuwe geheugentype. De eerste chips halen een doorvoersnelheid van 8 Gigabyte per seconde, wat bijna tien keer het vermogen is van huidige DDR 400-chips. Elpida (voortgekomen uit NEC en Hitachi) wil zijn massaproductie dit kwartaal opstarten. Deze twee geheugenmakers hebben in 2000 al een schikking met Rambus getroffen in de door dat bedrijf aangespannen rechtszaken. Infineon (voortgekomen uit Siemens) en Micron hebben niet getekend. Zij verzetten zich ook nog steeds in verschillende rechtszaken tegen Rambus.
Marketingdirecteur Warmke bekent dat de productiekosten voor XDR iets hoger zijn dan voor het huidige DDR en DDR-2. Toch stelt hij dat Rambus' nieuwe geheugen interessant is voor chipproducenten, doordat het is ontworpen voor verschillende apparaten en configuraties. Dat stelt geheugenfabrikanten in staat hun producten te differentiëren, aldus Warmke.
Het bedrijf verwacht dat XDR volgend jaar pas zijn debuut zal maken in grafische kaarten en in pc's (als hoofdgeheugen). "Als je een grote speler wilt zijn in de geheugenmarkt, moet je volumeproductie en goedkope chips hebben. Je geheugen moet dus ondersteund worden in pc-chipsets", oordeelt analist Shane Rau van onderzoeksbureau IDC.

Eerdere poging

De aanpak voor het nieuwe geheugen doet sterk denken aan de eerdere poging van Rambus om zich tot centrum van de geheugenmarkt te benoemen. Dat deed het met het gelijknamige geheugen, ook RDRAM genoemd, wat uitkwam toen regulier SDRAM op de laatste benen leek te lopen en de DDR-opvolger nog geen standaard was. Een hechte alliantie met Intel moest RDRAM tot optie voor Pentium III-topcomputers maken en tot de facto standaard verheffen voor Pentium 4-pc's.
Rambus-geheugen was aanvankelijk weliswaar sneller, maar tegelijkertijd relatief duur. De prijs was hoog doordat het bedrijf licentiegeld rekende aan de geheugenfabrikanten én doordat de productie van de geavanceerde chips relatief veel uitval kende. Later claimde het bedrijf patenten op DDR - en vervolgens ook SDRAM - en begon het zijn juridische kruistocht tegen geheugenchipproducenten. Sommige van die zaken zijn geschikt, andere lopen nog altijd.< BR>