AMD en Cyrix volgen met MMX-processoren

Over enkele maanden brengen Advanced Micro Devices en Cyrix hun nieuwe x86-processoren met MMX op de markt. Na een zeer mager jaar hebben de twee Davids volgens analisten weer een kans in hun strijd tegen Goliath Intel.

Intel is zijn traditionele parasieten nog niet kwijt. Advanced Micro Devices en Cyrix brengen dit jaar elk een processor op de markt waarvan ze claimen dat hij beter presteert dan de Pentium. Net als de Pentium hebben beide processoren, de K6 van AMD en de M2 van Cyrix, een uitgebreide 'MMX'-instructieset. Intel heeft deze technologie aan zijn concurrenten in licentie gegeven om de basis voor MMX-software zo groot mogelijk te maken.
Cyrix en AMD positioneren hun M2 en K6 als Pentium Pro-processoren, maar de chips zijn compatibel met de aansluitingen voor een Pentium op het moederbord. Ze willen 'een betere Pentium leveren dan de Pentium'.

Kansen verdwenen

Toen Intel begin 1995 de Pentium Pro aankondigde, zagen de kansen er voor Nexgen, AMD en Cyrix op papier prachtig uit. Hun Pentium-imitaties leken op Intels zesde generatie Pentium Pro-processor. Alle drie hadden ze een ontwerp dat de x86-instructies op de chip vertaalde in risc-instructies; precies zoals Intel dat bij het ontwerp van zijn Pentium Pro had aangepakt. Als klap op de vuurpijl bleek dat Intels Pentium Pro minder goed was in de verwerking van 'oude' 16-bit software. De chipgigant had de ontwikkelingen op de softwaremarkt volkomen verkeerd ingeschat.
Intel dacht dat het voldoende zou zijn als de Pentium Pro slechts op topsnelheid liep met 32-bit code. Het bleek dat de Pentium-concurrent M1 van Cyrix beter in staat was 'oude' software te draaien dan de Pentium Pro van Intel.
In anderhalf jaar tijd verdwenen echter alle mooie vooruitzichten als sneeuw voor de zon. AMD slaagde er maar niet in om zijn 'K5' 586-ontwerp foutvrij te krijgen, Nexgen kon zijn Nx586 niet aan de straatstenen kwijt en Cyrix' M1-processoren waren duur om te maken, omdat het bedrijf geen eigen fabricage-capaciteit had en geen toegang kreeg tot state-of-the-art produktietechnologie.
Vorig jaar zakte AMD's omzet met 20 procent tot 1,95 miljard dollar en Cyrix zag zijn verkopen teruglopen van 210 miljoen naar 183 miljoen. Pas het laatste kwartaal van 1996 keerde het tij. De AMD processor-verkopen verdubbelden ten opzichte van het kwartaal daarvoor. Ook Cyrix verkocht 84 procent meer. Analisten zien weer kansen.

Minieme prijsverlaging

Intel heeft zijn concurrenten met een omzet in 1996 van 20,8 miljard dollar en een nettowinst van 5,2 miljard ver achter zich gelaten. Dat het bedrijf de prijzen van zijn processoren vorige week slechts een klein beetje verlaagde is kenmerkend voor de overmacht. Toch heeft de gigant nog een kwetsbare plek: in het niche-segment van de krachtige laptop-computers.
Als AMD er in slaagt om de K6 in de komende maanden te introduceren, dan brengt deze processor Pentium Pro-prestaties naar de notebook-computermarkt. De verwachtingen zijn hooggespannen, want het K6-ontwerp is afkomstig van Nexgen, dat eind 1995 door AMD werd overgenomen. De K6 kan zes sub-instructies per klokcyclus verwerken, de Pentium Pro slechts vijf. Het geavanceerdere K6-ontwerp heeft echter ook z'n prijs. Ondermeer door de grote cache-geheugens zitten er op de chip 8,8 miljoen transistoren, tegen 5,5 miljoen op de Pentium Pro. Dat betekent dat AMD's produktiekosten minstens 60 procent hoger liggen.
Doordat ze dezelfde aansluitingen hebben als de Pentium lijken de M2 en K6 geen kans te maken in systemen met meerdere processoren. Ze geven PC-fabrikanten wel de mogelijkheid om met Pentium-moederborden goedkopere of snellere systemen te produceren dan met Intels Pentiums. Daarbij kunnen AMD en Cyrix zich geen vertragingen veroorloven. Intel zal deze zomer de Klamath introduceren, een versie van de Pentium Pro die waarschijnlijk zal zijn geoptimaliseerd voor 16 bit software.
Dat de K6 en M2 MMX-instructies kunnen verwerken biedt voorlopig slechts een psychologisch voordeel. PC-gebruikers zullen voor MMX-technologie kiezen, omdat de meesten als de dood zijn dat hun nieuwe aankopen snel verouderen. Helaas is er nog nauwelijks software op de markt die van de nieuwe mogelijkheden voor multimedia gebruik maakt. In tegenstelling tot wat Intel wil doen geloven zijn er nog geen geoptimaliseerde C-compilers voor MMX-code op de markt. Volgens industrie-watchers duurt het nog minimaal twee jaar voordat deze beschikbaar zullen zijn. Tot die tijd zullen programmeurs hun MMX-software hoofdzakelijk in assembleertaal moeten schrijven. Wel kan een ontwerp met Visual C++ van Microsoft systematisch worden gecontroleerd.