Steeds meer supermarkten ondernemen voorzichtige pogingen om via Internet handel te drijven. Meestal gaat het om proeven waarvan resultaten uitgebreid worden geëvalueerd. In Canada zijn ze al een stuk verder. Een sinds 1996 lopende testperiode van de supermarkt-keten IGA in de provincie Québec is onlangs omgezet in een definitieve, tweede-generatie-cybermarket. Klanten kunnen thuis een streepjes-scanner gebruiken.
De techniek en de software voor het thuis boodschappen doen via een PC en Internet zijn volop beschikbaar: inloggen op de site van de aanbieder, boodschappen aanklikken in een lange lijst en ze worden thuisbezorgd. De Canadese supermarkt-keten IGA doet het echter anders; met behulp van een streepjescode-scanner (ingebouwd in een wat grote vulpen) kun je producten thuis inlezen door deze pen over de streepjescodes op de verpakkingen te halen. Door de pen vervolgens in een interface te steken, kan de boodschappenlijst via de Internet-site van IGA worden opgestuurd. De centrale servers sluizen deze door naar de IGA-supermarkt in de buurt.
Volgens algemeen directeur Pierre Croteau van IGA/Agora Québec is deze manier van boodschappen doen een wereldprimeur: "Deze tweede-generatie cybermarket zal de manier waarop mensen hun keukenvoorraad beheren en hun maaltijden plannen, radicaal veranderen."
Er zijn drie manieren waarop deze cybermarket dienst kan doen: de bestelling door de supermarkt thuis laten bezorgen, de bestelling laten klaarmaken zodat je deze op het gewenste tijdstip kunt ophalen, en een boodschappenlijst uitprinten en ermee naar de favoriete IGA-winkel gaan. De producten op het lijstje zijn gesorteerd in de volgorde waarin ze ook in de betreffende supermarkt zijn uitgestald. De bestellingen worden door de supermarkten ter plaatse afgehandeld en niet door een distributiecentrum. De cybermarket-leden krijgen daardoor dezelfde verse, producten en service die alle klanten krijgen en tegen dezelfde prijs, aldus Croteau.
Registreren voor het online-boodschappen doen is gratis. De zogenoemde Infopen moet echter gekocht worden. Dat kan uiteraard online; maar daar hangt wel een prijskaartje aan. De pen kost circa 375 gulden. Men verwacht evenwel dat de prijs flink zal zakken als de belangstelling toeneemt. Samen met de pen komt een docking-station die op een seriële bus van de thuis-PC wordt aangesloten.
De Infopen leest de Universele Artikel Code (UAC, ofwel de streepjescode) op de verpakkingen. Het gaat net als bij de kassa: in de computer van de plaatselijke supermarkt is aan de UPC de dagprijs van het product gekoppeld. Vanuit de klant-PC worden dus eigenlijk dezelfde data de supermarkt-computer ingestuurd als via de optische lezer van de kassa in de winkel. De pen kan maximaal honderd UAC's per keer opslaan.
Overigens zijn ook productlijsten beschikbaar met daarop de streepjescodes afgedrukt van ruim zesduizend verkrijgbare artikelen. Wil men dus iets hebben waarvan de verpakking reeds in de vuilnisbak is gegooid, dan kun je dat toch bestellen. Kiezen uit producten (zoeken met trefwoorden) op de IGA-Internet-site kan trouwens ook door erop te klikken en te slepen naar een virtuele boodschappenmand. Wekelijks is via e-mail automatisch een elektronische folder beschikbaar met aanbiedingen en nieuwe producten. Aan de hand van recepten (die ook op de site staan maar die ook door de klant kunnen worden ingevoerd) kunnen automatisch boodschappenlijstjes worden samengesteld.
Momenteel trekt de cybermarket volgens de IGA/Agora-directie tienduizend bezoekers per week. Er zijn veertienduizend 'leden'. Ontwerp en productie van de site zijn verzorgd door het Canadese IC2C (Interactive Coast to Coast) waarbij Microsoft-technologieën zijn gebruikt inclusief Java en dynamische active-server-pagina's (asp's). Omgevingen zijn browser-afhankelijk. De Infopen is een product van Symbol Technologies Canada. De Internet-toegang wordt verzorgd door Sympatico Canada. Van de 244 IGA-supermarkten in Québec doen er momenteel 148 mee aan de cybermarket.
Wetsvoorstel Koop op afstand
De Nederlandse consument krijgt een betere bescherming bij de aanschaf van goederen of diensten via Internet. De ministerraad heeft ingestemd met een wetsvoorstel dat een bedenktijd van minimaal zeven dagen voorschrijft bij dit soort transacties. Binnen die periode is het mogelijk de koopovereenkomst ongedaan te maken.
Dit wetsontwerp van minister Korthals (Justitie) beschermt het publiek ook tegen de sterk opkomende fraude met creditcards bij Internet. De consument is niet verplicht tot betaling van de bedragen die hem door dat frauduleuze gebruik in rekening worden gebracht. Een uitzondering daarop zijn die gevallen waarin de consument blaam treft, bijvoorbeeld doordat hij verlies of diefstal van de betaalkaart niet direct meldt.
Het kabinet vindt dat de consument ook beter moet worden ingelicht. Bij het kopen op afstand loopt men het risico minder informatie te krijgen over de aankoop. Het wetsvoorstel 'Koop op afstand' geldt behalve voor Internet ook voor transacties via de telefoon, fax en post.
