'De kostendruk op ict is enorm', zegt Marcel Krom. 'Alles moet zo goedkoop mogelijk, maar zonder in te leveren op kwaliteit, continuïteit en veiligheid. Bovendien moet ict elk jaar een bewezen toegevoegde waarde van minstens vier of vijf procent leveren.' De postvolumes nemen per jaar met 8 tot 9 procent af. 'In België verloopt die daling trager', zegt Koen Van Gerven. 'Maar de druk op de kosten voor ict is vergelijkbaar.'
Als antwoord op de afkalving van de postmarkt heeft PostNL gekozen voor parttime postbodes. De Belgische post houdt vast aan de voltijdspostbode. Koen Van Gerven: 'Ook bij ons verandert de job. Een postbode zal in de toekomst een divers takenpakket hebben.'
PostNL kent geen postkantoren, Bpost wel. Koen Van Gerven: 'We houden in 660 postkantoren en 680 postpunten over. Dat is een afspraak met de overheid. De postkantoren werken ook voor de Bank van de Post.' PostNL verkocht zijn Postbank in de jaren negentig al aan ING. Postklanten kunnen in Nederland terecht bij 2500 zogeheten outlets, onder meer in de vestigingen van retailketens.
Ook de postverdeling is door PostNL hervormd. Uit zes sorteercentra gaan zendingen naar 250 locaties voor de zogenaamde laatste sortering: de sortering op het niveau van de postbode. Over een jaar gebeurt dat in negen locaties. Daarna gaan de gevulde posttassen kant-en-klaar naar een depot, waar de postbode zijn tas komt oppikken.
Investeringen
De veranderingen hebben een grote impact op de activiteiten van de ict-afdeling. 'Wij investeren meer dan anders', zegt Marcel Krom. 'Het investeringsbudget voor ict ligt nu op 24 à 25 miljoen euro, terwijl dat voor de start van de transformatie zestien miljoen bedroeg.'
Sourcing staat hoog op de agenda van de cio's. Marcel Krom: 'We doen geen eigen ontwikkeling meer. Wanneer we een nieuwe applicatie zoeken, gaan we uit van een lijst business requirements. Op basis daarvan zoeken we dan in de markt het best passende pakket.' Op die manier kwam PostNL bij Force.com uit als oplossing voor de nieuwe, deeltijdse postbodes. Op de toepassing krijgen ze per dag informatie over hun opdrachten.
Koen Van Gerven: 'We voelen spanning op de arbeidsmarkt voor ict'ers. We zouden er meer willen dan er vandaag te vinden zijn.' Tegelijk werkt Bpost via IBM met nearshoring in Roemenië. Op lange termijn kan het aandeel van nearshoring - vandaag tien procent - uitgroeien tot ongeveer 25 procent. Koen Van Gerven: 'We hebben het niet langer over applicatieontwikkeling alleen, maar ook over applicatiebeheer.'
Bring your own
PostNL laat medewerkers niet alleen hun eigen apparatuur meebrengen, ze kopen ook hun eigen spullen. Marcel Krom: 'Alle medewerkers zullen hun bedrijfslaptop moeten inleveren. We hebben een heel eenvoudige regel ingevoerd: op kantoor kun je beschikken over een pc, wil je thuis verbinding maken, dan doe je dat met een eigen toestel.' Een keuze die veel uitleg vergde. Wie dat wil, mag op kantoor ook een eigen toestel gebruiken.
'Bij ons loopt een pilootproject rond byod voor tablets en telefoons', zegt ook Koen Van Gerven. 'Het is een ontwikkeling die onafwendbaar is - en die bovendien overbodige kosten wegneemt.' Marcel Krom knikt: 'Op termijn willen we naar één kostenpakket. De medewerker krijgt dan een vergoeding voor gsm-verkeer, parkeren, auto, enzovoort.'
De cijfers
| Bpost | PostNL | |
| medewerkers | 28.000 | 40.000 (77.000 wereldwijd) |
| brieven en pakjes per dag | 12 miljoen | 16 miljoen |
| aantal ict'ers | 600 | 500 (1100 wereldwijd) |
| Bron: Datanews |
Marcel Krom
startte zijn carrière in de ict als business unitmanager bij ict-dienstverlener Pecoma. In 1993 werd hij IT-manager bij het toenmalige PTT Post, om na vijf jaar overstappen naar de directie van dienstverlener Hot Item. In 2003 keerde hij terug naar het postbedrijf, om IT-directeur te worden van dochter Cendris. Sinds 2009 is hij cio van PostNL en voorloper TNT Post.
Koen Van Gerven
begon in 1982 bij de Belgische Generale Bank (later Fortis), waar hij in 2000 directeur werd van de regio noordoost. Een jaar later stapte hij over naar de HR-dienstenleverancier Acerta-groep. In 2006 kwam hij in het directiecomité van Bpost. Sinds eind 2010 is hij binnen de directie verantwoordelijk voor de ict.
Dubbelinterview
Dit dubbelinterview kwam tot stand in samenwerking met consultancybedrijf Metri. Het verschijnt gelijktijdig in Computable en het Belgische ict-vakblad Datanews.
Reacties
'Alles moet zo goedkoop mogelijk, maar zonder in te leveren op kwaliteit, continuïteit en veiligheid. Bovendien moet ict elk jaar een bewezen toegevoegde waarde van minstens vier of vijf procent leveren.' Goed om te zien dat bedrijven steeds rationeler en resultaatgerichter met hun ict omgaan.