Aan de controverse rond geheugenchipontwerper Rambus werd vorige week een nieuw hoofdstuk toegevoegd. Districtsrechter Robert Payne bepaalde dat Infineons tegenbeschuldigingen van criminele misleiding wél behandeld worden in de zaak over Rambus’ aanklacht wegens patentinbreuk. Omdat alle partijen het door Infineon aangevoerde bewijsmateriaal nader moeten bestuderen is de rechtszaak met drie weken uitgesteld tot 10 april.
Rambus stelt dat zijn patenten op geheugentechnologie niet alleen betrekking hebben op zijn eigen geavanceerde geheugentype rdram. Het intellectuele eigendomsrecht zou ook de huidige geheugenstandaard sdram (synchronous dynamic random access
memory) en gedoodverfd opvolger ddr sdram (double data rate) omvatten. Het Duitse Infineon produceert die geheugentypes zonder daar licentievergoedingen voor te betalen.
Aanklachten
Rambus heeft de chipproducent dus voor de rechter gedaagd, zowel in Duitsland als in de Verenigde Staten (de staat Virginia). Acht andere fabrikanten van geheugenchips zijn reeds door de knieën gegaan en betalen royalty’s: Samsung Electronics, Mitsubishi Electric,
NEC, Toshiba, Oki Electric, Elpida Memory, Matsushita en Hitachi.
Infineon, Hyundai en Micron weigeren deze vergoedingen te betalen. Rambus heeft dan ook meerdere rechtszaken lopen tegen deze bedrijven. De drie dwarsliggers weerstreven Rambus met het argument dat diens patentaanspraken niet valide zijn. De patenten zouden algemene technologie betreffen en dus niet te handhaven zijn.
Bovendien zou Rambus zijn patentaanvragen en de daarin vervatte technologie niet hebben gemeld aan standaardenorganisatie Jedec. Die branchevereniging formuleerde begin jaren negentig de openbare en royaltyvrije specificaties voor sdram en ddr sdram. Rambus was toen lid
van de Jedec en dus volgens de regels verplicht zijn werk en intenties te openbaren. Dit is de kern van Infineons tegenaanklacht tegen Rambus.
Ingestort
Daarnaast deden vorige week vrijdag berichten de ronde dat rechter Payne een voorlopige oordeel heeft gevormd. De magistraat zou oor hebben voor argumenten van Infineon dat de omstreden patenten van Rambus niet van toepassing zijn op sdram en ddr sdram. De betrokken partijen ontkennen echter dat de rechter dit standpunt aanhangt.
Toch stortte direct na dit nieuws de hoogvliegende aandelenkoers van Rambus in met ruim 30 procent naar 24 dollar. Die vrijdag vlogen er twintig miljoen aandelen van de chipontwerper over de toonbank. Normaliter verwisselen er op één dag 3,5 miljoen aandelen Rambus van
eigenaar.
Analist Drew Peck van investeringsbank SG Cowen adviseerde zijn cliënten behoedzaamheid met betrekking tot dit aandeel. "Rambus’ vooruitzichten zijn grotendeels afhankelijk van nogal onvoorspelbare uitspraken van rechter en jury’s in verschillende rechtszaken." Dit droeg ook bij aan de koersval van Rambus.
Inkomsten
Sinds vorig jaar is de chipontwerper op het oorlogspad wat betreft het beschermen en te gelde maken van zijn patenten. Gedurende de laatste drie maanden van vorig jaar (Rambus’ fiscale eerste kwartaal van 2001) bestond 77,3 procent van diens omzet (34,7 miljoen dollar) uit licentie-inkomsten. Dit blijkt uit de financiële documenten die het bedrijf indiende bij de Amerikaanse beurswaakhond SEC (Securities and Exchange Commission).
Het bedrijf voorspelt zelf dat toekomstige winst en omzet voor een groter deel afkomstig zullen zijn uit licentie-overeenkomsten. De diverse rechtszaken moeten deze inkomsten veilig stellen. Er staat voor Rambus dus veel op het spel mogelijk zelfs de eigen toekomst.
Dit jaar gelijk
Onderzoeksbureau Dataquest voorspelt dat ddr en rdram wat betreft marktaandeel eind dit jaar gelijk liggen. De Gartner-dochter voorspelt dan ook dat de strijd tussen deze twee geheugentypes niet dit jaar nog wordt beëindigd. "Geheugenfabrikanten grijpen met ddr sdram de enige kans om de toekomst van dram-technologie in handen te houden. Hiermee vermijden ze ook het risico dat ze verworden tot niet meer dan productiebedrijven voor Intel en Rambus", stelt analist Richard Gordon van Dataquest. Het onderzoeksbureau roept geheugenfabrikanten dan ook op om samen met Intel en AMD een industriebrede alliantie op te zetten.
Strijden met geheugen
Processorproducenten Intel en AMD bestrijden elkaar in toenemende mate met hun steun voor concurrerende geheugentypes. Intel heeft zijn lot grotendeels verbonden aan Rambus, terwijl AMD zich schaart achter het snellere sdram (133 MHz) en ddr sdram (266 MHz). Rambus heeft een hogere bandbreedte, maar is trager (latency) en relatief duur. De twee sdram-varianten hebben een ietwat hoger bandbreedte gekoppeld aan een hoge communicatiesnelheid en zijn relatief goedkoop.
Intel heeft echter ingezet op Rambus, in de hoop daar geld en marktoverwicht uit te halen. De processorfabrikant heeft namelijk de licentierechten voor de communicatiebus van zijn Pentium 4-processor strak in handen en zou daarmee dus de chipset- en indirect de moederbordmarkt kunnen dirigeren.
Vanwege het uitblijven van brede marktacceptatie voor Rambus werkt Intel dan ook aan een chipset die zijn Pentium 4-processor laat communiceren met 133 MHz sdram en ddr sdram. De twee varianten van die chipset, codenaam Brookdale, komen respectievelijk voor eind dit jaar en begin volgend jaar uit. Inmiddels heeft Intel al licenties op de Pentium 4-bus verleend aan chipsetfabrikanten Acer Labs, Ati Technologies, Gigabyte en Sis.
