Deze opinie is van een externe deskundige. De inhoud vertegenwoordigt dus niet noodzakelijk het gedachtegoed van de redactie.

Op zoek naar blockchain: waarheid of waanzin

Dit artikel delen:

Ik schrijf dit artikel om ogen te openen en tegengewicht te bieden aan de ongenuanceerde artikelen over blockchain en de blockchain community van René Veldwijk. In dergelijke innovatie-remmende opinie-artikelen worden blockchain en de ondernemers, die blockchain al enige tijd operationaliseren, ten onrechte in een negatief daglicht geplaatst met ongenuanceerde bewoordingen als bedrog en fraude.

Dit raakt mij, omdat ik met mijn team dag en nacht bezig ben om processen efficiënter in te richten door middel van innovatie. Omdat René Veldwijk mij heeft verzocht te reageren op zijn opinie-artikelen, pak ik bij deze de handschoen maar een keer op namens mijzelf en de blockchaincommunity in Nederland.

Evolutie van informatietechnologie

"Er zijn dagelijks veel positieve als negatieve artikelen te vinden over het onderwerp blockchain"

Er zijn dagelijks veel positieve als negatieve artikelen te vinden over het onderwerp blockchain, we kunnen dan ook concluderen dat het een hype is.

Naar mijn mening is blockchain een nieuwe stap in de evolutie van informatietechnologie. Deze evolutie begon met de database, welke een goede oplossing bood om gezamenlijk data op te slaan en aan te werken.

Toen kwam het internet, dat ons, het begrip 'inter' zegt het al, in staat stelde de verschillende databases integraal te verbinden, data te delen, en makkelijker te bereiken. Er zijn echter enkele problemen, anders gezegd uitdagingen, die vandaag de dag steeds acuter worden en roepen om oplossingen. Als gebruiker of bedrijf weet ik namelijk niet meer waar mijn data zijn en wie er wat mee doet. Dit lijkt voor velen een ‘ver van mijn bed’-show, maar komt steeds dichterbij door bedrijven zoals Facebook, Google en Amazon, die persoonlijke data overal en nergens voor gebruiken zonder enige controle en toestemming van de gebruiker. Daarbij komt ook nog eens dat men weinig tot niets terug krijgt voor het gebruik van persoonlijke data, terwijl bedrijven hier bakken met geld aan verdienen.

Een volgende bruikbare stap in deze evolutie in ieders belang is dus, dat gebruikers kunnen controleren en beheren, wie er wat met hun data doet en er wat voor terug krijgen.

Op deze volgende stappen in de evolutie van technologie lijkt blockchain een antwoord te geven.

In de blockchain hype wordt er nogal eens veel meer van blockchain gemaakt dan het in de kern is. Blockchain is geen gouden graal, en oplossing voor elk technisch probleem, het is een middel en geen doel op zich.

Deze perceptie is gecreëerd door grote consultancy bedrijven en mensen, die veel praten over blockchain zonder enige praktische kennis en ervaring, maar een slaatje willen slaan uit de hype.

Een aantal van de separate oplossingen, die blockchain biedt zijn ook te bereiken met andere technologieën, maar blockchain biedt een elegante praktijkgerichte combinatie van verschillende oplossingen en voordelen in één.

Wat is blockchain dan feitelijk?

Blockchain is een decentraal databasemodel, waar iedere deelnemer in een supply chain een gelijke kopie van de data heeft: dit heet een node. Daarbij worden alle verschillende transacties gevalideerd op basis van onderling gemaakte afspraken. Zie het als stempeltjes, die worden gezet in ieder zijn boekje, die aantonen dat er iets is gebeurd, waar en wanneer het is gebeurd en door wie.

Een blockchain bestaat echter niet uit allemaal dezelfde databases, waar men een berg data in opslaat, die voor iedere deelnemer zomaar zichtbaar en toegankelijk is. In een echte blockchain oplossing worden alleen hashes en pointers opgeslagen, welke verwijzen naar de feitelijke bronnen van data. Er passen ook gewoon niet hele grote bestanden in een blockchain en daar is het naar mijn mening ook niet voor bedoeld. Blockchain vervangt dus niet de huidige database structuren maar maakt ze intelligenter en verbindt.

Het decentrale karakter wordt gebruikt als middel voor vertrouwen en controle. Omdat men een centrale partij in een supply chain met toegang tot alle data steeds minder vertrouwt en moeilijk kan controleren, is het makkelijk om allemaal een kopie te hebben met stempeltjes. Dit om gezamenlijk te controleren en valideren, wie er wat en wanneer doet en hier regels aan te verbinden.

De regels worden afgesproken, vastgelegd en uitgevoerd middels een smart contract, wat een stukje software is, dat intelligentie toevoegt aan de blockchain.

De toegang tot de blockchain wordt verkregen via een zogenaamde wallet, die wordt gebruikt om persoonlijke data en eventueel digitaal geld in op te slaan.

Een blockchain netwerk hoeft dan ook geen netwerk van duizenden publiek toegankelijke, over de hele wereld verspreide nodes te zijn, zoals veel blockchain puristen beweren. Het creëert al voldoende vertrouwen wanneer er bijvoorbeeld vijf partijen samenwerken, die ieder een gelijke node draaien, waarin stempeltjes worden gezet ter controle van elkaar. Dit in plaats van één partij met controle over alle data, die zelf niet te controleren is.

Wat zijn dan de voordelen van blockchain?

Blockchain staat voor supply chain optimalisatie en controle tools, om efficiënter te kunnen samenwerken met de volgende generieke voordelen van verschillende toepassingen:

Onweerlegbaar. Omdat er stempetjes in de blockchain worden gezet, die aan bepaalde afspraken voldoen en deze worden gecontroleerd door alle leden van het netwerk, zijn deze data feitelijk onweerlegbaar. Onweerlegbaar betekent hiermee, dat je data niet zomaar kunt verwijderen. Dit voorkomt dat erop kan worden vertrouwd, dat één partij geen wijzigingen kan doorvoeren of data verwijdert zonder, dat de anderen hier weet van hebben.

Controle over eigen data. Doormiddel van de wallet heeft de gebruiker zelfcontrole over wie er wanneer en wat met zijn/haar data mag doen. Dan kan je denken: dit kan ook zonder blockchain. Dat klopt, maar binnen het kader van een blockchain wordt echter wel weer onweerlegbaar vastgelegd, wie er wat en wanneer met de data heeft gedaan.

Intelligente laag. Het is nog steeds moeilijk om verschillende data silo’s te verbinden. Denk bijvoorbeeld aan ziekenhuizen, die allemaal hun, in de loop der tijd ingerichte, eigen data-eiland hebben, waardoor een patiënt bijvoorbeeld steeds weer opnieuw zijn verhaal moet doen, omdat de databases niet integraal verbonden zijn. Blockchain vormt in dit kader een intelligente laag, die deze bronnen verbindt, zodat men het betrouwbare 'stempeltjes'-pad kan volgen.

Administratieve optimalisatie. Oude situatie: Wanneer je naar data binnen een administratief traject kijkt, volgt het administratieve proces de operationele en financiële processen en is dus reactief ingericht.

Neem bijvoorbeeld de zorg. Een verzorgende levert thuiszorg, documenteert wat hij of zij heeft gedaan, en stuurt deze informatie naar het kantoor. Het kantoor neemt dit over in een systeem en stuurt dit door naar de betalende instantie. Wat er wordt verstuurd is dus niet tevens gecontroleerd door de zorgontvanger (de bron). De betalende instantie neemt de informatie wederom in het eigen systeem over en gaat na 90 dagen of langer over tot betaling. Dit duurt lang, is inefficiënt en duur, omdat het financiële proces het arbeidsintensieve, administratieve proces volgt.

Nieuwe situatie: Door middel van blockchain technologie stuurt de verzorgende met een app een gestructureerde notificatie, dat en wat hij/zij bij de zorgontvanger heeft verricht. De zorgontvanger kan deze notificatie afwijzen, dan is er een discussie aan de bron waarom een bepaalde dienst niet is geleverd of als zodanig is ervaren. Wanneer de zorgontvanger de notificatie accepteert wordt zowel het administratieve als het financiële proces binnen een paar seconden over de verschillende partijen afgewikkeld en is bij de start gecontroleerd door de zorgontvanger. Hier loopt het administratieve en het financiële proces dus parallel en is dus veel korter, betrouwbaarder, efficiënter en goedkoper, omdat administratieve en financiële processen parallel lopen.

En hoe werkt dat dan in de praktijk?

Neem bijvoorbeeld de door Veldwijk als blockchain-bedrog bekritiseerde ‘Mijn Zorg Log’.

‘Mijn Zorg Log’ is een blockchain toepassing, die succesvol getoetst is in en door de praktijk om de kraamzorg supply chain efficiënter in te richten. Deze supply chain is representatief voor veel hedendaagse zorgprocessen, die zoals iedereen weet steeds duurder worden, en zelfs op lange termijn onbetaalbaar.

Veldwijk claimt, bijvoorbeeld, dat hier ook een centrale database gebruikt zou kunnen worden. Ik snap deze redenatie, voor degenen die niet bij het proces aanwezig zijn geweest. De kraamzorg is echter een integrale supply chain, bestaande uit verschillende partijen, namelijk: de ouders, de zorgaanbieders, de verzekeraar en autoriteiten. Om te zorgen voor transparantie en vertrouwen te borgen was de eerste claim tijdens de gesprekken met de operationeel betrokken verschillende partijen, dat niet slechts één partij, zoals de verzekeraar, de controle mocht hebben over alle data. Alle betrokken partijen in het netwerk hebben derhalve een node ontvangen en gedraaid binnen de eigen omgeving.

Waarom hij deze case bestempelt als bedrog is voor mij dan ook volledig onduidelijk en naar mijn idee geformuleerd door gebrek aan enige betrokkenheid en/of kennis van het programma van eisen van de ontwikkelde oplossing. Ik neem echter waar, dat Veldwijk vaak op zoek is naar door de overheid gefinancierde miljoenen mislukte projecten. Dit succesvolle project heeft ons echter meer gekost dan opgeleverd. Hij gaf aan dat dergelijke projecten miljoenen hebben gekost, een bewering die niet gebaseerd is op feiten. En laten we wel weten: dit is openbare informatie. 

Of denkt Veldwijk wellicht, dat het bedrog zit in de vastgestelde potentiële voordelen van het gebruik van blockchain technologie? Wij hebben de ‘Mijn Zorg Log’ case met meer dan vijftig gezinnen in de kraamzorg praktijk feitelijk getoetst en de uitslag van deze case heeft aangetoond, dat de hiervoor genoemde generieke voordelen ook daadwerkelijk in de praktijk realiseerbaar zijn door gebruik te maken van een blockchain. De hele case is netjes gedocumenteerd in een rapport en het belangrijkst is, dat alle deelnemers de voordelen hebben ervaren en onderschreven.

Hoe pakten de generieke voordelen van blockchain dan uit in deze praktische oplossing ‘Mijn Zorg Log’?

Onweerlegbaar. In de blockchain is onweerlegbaar vastgelegd, dat concrete diensten daadwerkelijk geleverd zijn door de zorgaanbieder en dat deze zijn goedgekeurd door de ouders ofwel de bron.

Controle over eigen data. De ouders konden via de app zelf bepalen welke partijen er bij de data konden en dit werd ook onweerlegbaar vastgelegd.

Intelligente laag. De blockchain verbindt de systemen van de kraamzorgorganisaties, autoriteiten en de verzekeraar betreffende de zorgontvanger. Dit zorgt voor eenzelfde bron waar de verschillende partijen geautoriseerd bij konden.

Administratieve optimalisatie. De kraamverzorgende stuurde via de 'Mijn Zorg Log'-app een notificatie naar de ouders betreffende de feitelijk geleverde werkzaamheden. De ouders konden deze afwijzen, dan was er een discussie aan de bron waarom een bepaalde dienst niet (aldus) was geleverd. Wanneer de ouders de notificatie accepteerden, werd zowel het financiële als het administratieve proces binnen een paar seconden over de verschillende partijen gerealiseerd en gecontroleerd. Hier loopt de financiële en het administratieve processen dus parallel en dientengevolge veel efficiënter en goedkoper.

Deze representatieve case is dus voor veel zorgprocessen een potentiële oplossing gebleken om efficiënter, effectiever en tegen lagere kosten te kunnen werken. Dit resulterend in minder administratieve rompslomp, waardoor men zich met plezier kan focussen op het leveren van nog betere zorg.

Vervolg case. 'Maar hoe zit het dan met het vervolg van dit project'. hoor ik u denken. Wij hebben naar aanleiding van het kraamzorgproject de opdracht gekregen om het applicatielandschap van de kraamzorg volledig opnieuw in te richten. Een project van dergelijke orde van grote neemt veel tijd in beslag en zal in het komende jaar in productie gaan. Ook is dezelfde methodiek sinds vorig jaar in productie in de geestelijke gezondheidszorg, waar zeer succesvol de cliënt, zorgaanbieder een gemeente verbindt. Dus ook deze stelling van Veldwijk dat er geen succesvolle implementaties in productie zijn houdt geen stand.

Wat zijn dan de uitdagingen van de blockchain?

Natuurlijk is het zo, dat er nog veel uitdagingen zijn met betrekking tot de inzet van blockchain, waarbij de ontwikkeling en het volwassener worden van de technologie, net als bij andere nieuwe technologieën, enige tijd nodig hebben. Let wel: de meeste min of meer volwassen blockchain platformen, zoals Ethereum en Hyperledger bestaan pas vier jaar.

Vergelijk maar met, en leer ook maar van de ontwikkeling dan wel het volwassen worden van het internet, waar iedereen een website had, maar niet wist wat er verder mee moesten doen. Of bijvoorbeeld het downloaden van een film wat een hele nacht duurde. Uiteindelijk is het Internet een primaire, als noodzakelijk ervaren, faciliteit geworden en duurt het downloaden van een film nu een paar seconden. Het zou dan ook voor Veldwijk erg makkelijk zijn geweest, om tegen de ontwikkeling van internet aan te schoppen, terwijl we allang weten, dat een jonge veelbelovende technologie tijd nodig heeft om te groeien. 

Wij zien dan ook de volgende uitdagingen welke opkomen wanneer je van een centraal naar een decentraal model gaat.

Privacy. Omdat een blockchain een decentraal database model is, waarbij in principe alle stakeholders de data kunnen inzien, is het natuurlijk ‘not done’ om data op de blockchain te zetten. Dit is ook juridisch niet houdbaar. In de oplossingen kunnen dus alleen hashes en pointers worden gebruikt en het is te adviseren om dit op een zogenaamde permissioned blockchain te doen, omdat zelfs hashes al kunnen worden gezien als persoonsgegevens. Blockchain puristen zullen zeggen, dat het niet permissioned mag, omdat het dan niet compleet decentraal is.

Een transitie gaat echter meestal in stappen en niet in een keer. Er zijn echter ook inmiddels blockchain toepassingen in ontwikkeling zoals Self Sovereign Identity en Zero Knowledge Proofs, die ervoor zorgen dat er geen persoonlijke data op de blockchain staan, maar uitsluitend in de wallet van de gebruiker. 

Governance. Wanneer je van een centraal gecontroleerd, naar een decentraal gecontroleerd model gaat, verschuift natuurlijk het governance model. Hoe ga je met elkaar bepalen en controleren hoe de regels worden uitgevoerd of, dat het knopje naar links of naar rechts moet? Hier moeten organisatiestructuren op worden aangepast en modellen voor worden ontwikkeld om gezamenlijk beslissingen te nemen. Deze governance modellen bestaan nu nog niet en zijn dus geheel nieuw. U zult begrijpen dat het enige tijd kost om deze te ontwikkelen en juridisch vorm en inhoud te geven.

Performance. Ten opzichte van traditionele transsectionele systemen, zijn blockchain oplossingen niet heel snel. Dit betekent, dat deze systemen (op dit moment) nog geen duizenden transacties per seconde aan kunnen. Dit heeft natuurlijk een hele duidelijke reden, omdat iedere transactie in een blockchain, in vergelijking met een traditioneel systeem, wordt gevalideerd inzake de gemaakte afspraken en dat alle transacties moeten worden gesynchroniseerd over alle databases.  Dit is enerzijds een onderdeel, dat wij op dit moment nog moeten accepteren, omdat het onderdeel is van de methodiek van blockchain, maar tegelijkertijd ook een onderdeel is, dat zich snel ontwikkelt. Zie het maar als de film, die je enkele jaren geleden via het Internet in een nacht moest downloaden, maar nu een paar seconde duurt. Geef het waarmaken van een oplossing hiervoor dus wat tijd.

Identiteit. Bij blockchain systemen, zoals bitcoin is identiteit natuurlijk een grote uitdaging. Men kan hierdoor anoniem transacties doen, om bijvoorbeeld wapens of drugs te verhandelen. Wij gebruiken de blockchain technologie echter voor supply chain optimalisatie en niet voor de nog veel te volatiele oplossingen, zoals bitcoin.

De digitale identiteit is natuurlijk ook een uitdaging, die geldt voor de gehele digitale wereld en dus niet alleen voor blockchain. Dit om vragen te beantwoorden als 'Hoe weet ik zeker welke fysieke persoon er achter een bepaalde twitter of facebook account zit?' Op dit moment zijn er wel blockchain technologieën in ontwikkeling, zoals Self Sovereign Identity, die veel potentie lijken te hebben als oplossing voor het digitale identiteit vraagstuk. 

Public of Permissioned. Er is natuurlijk ook de discussie aangaande de keuze tussen een zogenaamde publieke en permissioned blockchain. Waarbij de publieke variant voor iedereen beschikbaar is en volgens blockchain puristen het ultieme doel is. De permissioned variant is echter ingericht voor authentieke, geautoriseerde gebruikers binnen een gesloten omgeving, hetgeen door sommigen niet wordt ervaren als een 'echte' blockchain-oplossing. Naar mijn mening werkt deze keuze in twee stappen, je kan namelijk niet bij een organisatie aankomen, die net met het zweet op het voorhoofd de transitie naar de cloud heeft gemaakt, en moet uitleggen, dat alle data over de hele wereld moet staan (publieke blockchain) en dat deze zich vooral geen zorgen hoeft te maken over de veiligheid en dat ze mij op mijn blauwe ogen moet geloven. Dit is natuurlijk een stukje perceptie, dat stap voor stap moet groeien, waarbij de opzet van een gecontroleerde omgeving een goeie eerste stap is om al veel voordelen te bewijzen en te laten beleven. Ook zijn beide verschillende varianten bedoelt voor specifieke doeleinden, die van tevoren geanalyseerd moeten worden, waarna het juiste en veilige stappenplan kan worden doorlopen.

Blockchain: bedrog of innovatieve technologie?

Ik hoop dat je kunt concluderen, dat de blockchain technologie een relatief jonge innovatie is, die nog volop in ontwikkeling is en dat de conclusies, die Veldwijk in zijn artikelen trekt te kort door de bocht zijn en gevoed worden door theorie en niet door de praktijk.

Wij zijn geen beste stuurlui, die aan de wal staan, maar jonge ondernemers, die hun dromen najagen en geloven in en werken aan het waarmaken van een maatschappelijk van belang zijnde paradigma shift, die faciliteert, dat we dingen anders, beter, effectiever en vooral efficiënter kunnen doen met meer resultaat, plezier en vertrouwen.

Wij zien blockchain, vanuit een operationele en praktijkgerichte scope, als middel en niet als een doel op zich, waarbij door ons tot nu toe nog steeds wordt geïnvesteerd. Wij geloven namelijk in de innovatiekracht en betekenis van blockchain. De stappen, die wij tot nu toe hebben genomen, bewijzen de potentie en zijn inmiddels in de praktijk breed implementeerbaar. Dat blockchain relatief snel groeit met nog wat groeistuipen is logisch en mag wellicht duidelijk zijn.

De auteur

Jeroen van Megchelen is cto en co-founder van Ledger Leopard. Hij zit vanaf zijn twaalfde achter de computer en is inmiddels vier jaar succesvol werkzaam met blockchain technologie.

Zijn vader is één van de co-founders van de barcode, dus innovatie en het efficiënter maken van informatie gestuurde supply chain processen zit hem naar eigen zeggen in het bloed. Hij is naar eigen zeggen zoals veel jonge mensen in de blockchain community een hardwerkende ondernemer met een visie en idealen en overtuigd van paradigmaverschuivingen.

x

Om te kunnen beoordelen moet u ingelogd zijn:

Dit artikel delen:

Lees verder


Reacties

Prima feitelijk artikel.

Where to begin? Ik denk persoonlijk niet dat René de moeite zal nemen om op dit stuk in te gaan, want het rammelt aan alle kanten.
Om dan toch even een feitencheck te doen. Er staat dat Jeroen zijn vader een van de co-founders is van de barcode. Is daar een bron bij?


Ik kan op wel twintig voorbeelden inzoomen en ga ze vooralsnog niet allemaal uitschrijven, maar laat ik één aspect eruit halen:

"In de blockchain is onweerlegbaar vastgelegd, dat concrete diensten daadwerkelijk geleverd zijn door de zorgaanbieder en dat deze zijn goedgekeurd door de ouders ofwel de bron."

Ik ben benieuwd over hoe een concrete dienst onweerlegbaar kan worden vastgelegd. Hoe leg je vast dat iets echt heeft plaatsgevonden? Hoe weet je zeker dat hier niet wordt gefraudeerd? Hoe weet je zeker dat de ouders deze bron hebben goedgekeurd? Wat gebeurd er als er per ongeluk iets fout wordt vastgelegd? Bijvoorbeeld het aantal uren?


Maar goed, in mijn ogen gaat het al mis in de eerste regel waarin blockchain wordt uitgelegd als "Blockchain is een decentraal database model"
Blockchain is niet decentraal. Blockchain is een document met data in een bepaalde structuur. Doormiddel van software -ofwel een blockchain network- kan een blockchain document decentraal worden gemaakt.

Een van de belangrijkste zaken om een blockchain überhaupt iets van waarde te kunnen geven is het antwoord op de vraag: Wie mogen er schrijven in de database? En hoe weet je zeker dat wat er in de blockchain geschreven wordt klopt?
Bij bitcoin is dit heel slim opgelost met een consensus model gebaseerd op "proof-of-work".

Bij *iedere* blockchain waarbij een node blokken toe mag voegen aan de blockchain die bovendien gaat over data die niet zijn oorsprong vind in de blockchain kun je met zekerheid stellen dat de data niet onweerlegbaar is. Ze is gebaseerd op vertrouwen dat de node eerlijk is en dat iedereen die invloed heeft op de inhoudelijke data eerlijk is. Toevallig is dit gelijk aan hoe een "normale" database en software werkt en vervalt nagenoeg de enige reden waarom je een blockchain zou gebruiken.

Bovendien krijg je daarmee direct de nadelen van een blockchain, namelijk dat maar 1 node tegelijk een blok data kan wegschrijven.

Ik schrijf al weer veel te veel op, maar bottom-line is: Het artikel is zwak.


Dan nog een kleine uitsmijter "Controle over eigen data. De ouders konden via de app zelf bepalen welke partijen er bij de data konden en dit werd ook onweerlegbaar vastgelegd."

Dit heeft NIETS met de blockchain te maken, maar gewoon met de software die geschreven is.

stel dat de blockchain vastlegt wie er naar een dossier kijkt en stel dat iemand even koffie is gaan halen en iemand anders onder diens naam naar het systeem kijkt..... Of de node beheerder even zonder de software naar een transactie kijkt....

Henri, echt....serieus?

Jeroen van Megchelen heeft meer dan de moeite genomen een inhoudelijk stuk te schrijven waarin hij (zo te lezen) oprecht aangeeft hoe blockchain toegevoegde waarde levert in de genoemde toepassingen. Dat verdient meer dan een snelle reactie waarin je vooral je eigen interpretatie verwoord, toch? En het antwoord op je eerste vraag (is dat overigens relevant?) staat volgens mij hierboven...

De discussie komt vaak terug op het onweerlegbaar vastleggen. Dit is in mijn ogen feitelijk juist. Net zo goed dat wanneer je je belastingaangifte instuurt, of een bankoverschrijving doet. Vanuit een digitale identiteit leg je een transactie vast. Wat vervolgens als een feit wordt behandeld. Het blijft altijd de vraag of het daadwerkelijk heeft plaatsgevonden of dat je bent wie je zegt te zijn. Juridisch is het strafbaar anders te handelen, dus daarmee is het vastgezet. Dat voorkomt nooit fraude, maar bemoeilijkt het aanzienlijk.

Beste Henri

Dank voor je reactie. Laat ik beginnen dat ik iig blij ben dat jij als expert voor René de moeite hebt genomen mijn stuk wel te lezen en je mening hebt gegeven. Aan je reactie lees ik dat je nog enkele vragen hebt die ik kort zal proberen te beantwoorden omdat ik het gevoel heb dat dingen misschien onduidelijk zijn. Excuses voor typfouten ik heb dit wat snel getypt.

1. Hoe leg ik vast dat iets heeft plaatsgevonden en weet ik zeker dat er niet is gefraudeerd?

Laat ik eerst stellen dat niet al het menselijke door de Blockchain wordt opgelost, dus ik snap je punt. Zoals beschreven is het ook geen gouden graal. Maar als je het nieuws een beetje hebt gevolgd de laatste tijd, heb je gelezen dat er in de zorg heel veel fraude is omdat zogenaamde zorgaanbieders onterechte declaraties indienen. Die zijn zoals in mijn opinie stuk omschreven de op dit moment de bron. Als je dus de ouders de bron maakt bouw je hier een stap tussen die iig de fraude een stuk moeilijker maakt. Je weet zeker dat het door de ouders is goedgekeurd omdat de transactie is ondertekend door een bepaalde public en private key. Door het tokenizen van de dienst kan het geld ook maar aan een specifieke dienst worden uitgegeven.

Ik vind het een goeie vraag hoe je dan foute uren hersteld, want dat heb ik inderdaad niet beschreven. Ledger betekend vertaald grootboek. Als je in een grootboek wat fout doet, dan doe je een tegenboeking. Dat doe je in een Blockchain ook. Misschien wat kort door de bocht uitgelegd maar dit is hoe het samengevat bij ons werkt.


2. Blockchain is niet decentraal

Hier kan ik je even niet volgen, want mensen zouden kunnen denken dat ik fout zit maar.

Wikipedia:
A blockchain is a decentralized, distributed, and oftentimes public, digital ledger that is used to record transactions across many computers so that any involved record cannot be altered retroactively, without the alteration of all subsequent blocks.

Andere partijen zoals, ik noem maar een paar voorbeelden:
IBM
Microsoft
Hyperledger
Ethereum
TuDelft
Zullen dan hun definitie van blockchain ook aan moeten aanpassen op basis van jouw definitie. Je kan natuurlijk een hele technische discussie gaan voeren over dit punt, maar ik heb mijn stuk zoals je misschien zal begrijpen niet alleen geschreven voor techneuten.

4. Waarom zou je een Blockchain gebruiken terwijl je dit ook met een normale database kan.

Ik heb hier de vraag even samengevat omdat het daar eigenlijk op neer komt en je best veel tekst hebt gebruikt. Zoals in het opiniestuk omschreven gebruik je een Blockchain niet als database maar als bewijs van stempeltjes dat bepaalde dingen zijn gebeurd. En gebruik je een centrale database omdat je niet 1 partij controle wil geven. Een discussie over wie er dan mag schrijven naar de Blockchain en welk consensus mechanisme je dan wil gebruiken wil ik best voeren want er zijn natuurlijk verschillende voor en nadelen voor elk van deze mechanismen. Ik denk dat dit per casus verschilt. Deze hebben ook weer direct impact op de door jouw besproken schaalbaarheid en performance. Maar dit is zoals ook in het artikel beschreven in ontwikkeling maakt stappen. Mocht ik deze vraag verkeerd hebben begrepen of mocht je nog tips hebben, laat het me dan even weten.

3. Dat ouders zelf konden bepalen wie er wat mag doen met de data heeft Niets met Blockchain te maken. (De uitsmijter)

Ik heb beschreven in het opiniestuk dat iedere gebruiker een wallet heeft. En ook wat SSI en ZKP is. Daarbij bevind de data zich, in de wallet van de gebruiker en kan deze gedeeld worden met verschillende partijen. Deze Wallet is verbonden met de Blockchain, en wordt ook gebruikt om er op te lezen en te schrijven omdat public en private key hier ook aan verbonden zijn. Deze oplossingen kan ik je weekend laten zien en zijn zelfs door CMS GDPR proof verklaard net als de opposing van bijvoorbeeld Sovrin.

https://sovrin.org/gdpr-paper/

En dan nog even de feitencheck met betrekking tot bronvermelding en mijn vader. Je hebt een opinie stuk gelezen niet mijn PHD. Waar kan ik controleren dat alle vakkennis op jouw profiel op waarheid bewust? En om dan feitenkennis op mijn vader te betrekken vind ik wat bedenkelijk. Mocht je het willen dan kan ik je zijn telefoonnummer geven om het even te checken.

Ook heb ik het gevoel dat je met jouw reactie onze kennis en expertise in twijfel trekt, terwijl ons team van ongeveer 100 programmeurs allemaal universitair geschoold zijn en zo ongeveer dezelfde stack beheersen als jijzelf. Dat mensen geloven in iets waar jij niet in geloofd maakt het niet direct zwak, maar een andere mening. Dus ook opmerkingen op Twitter als: “ Kon overigens niet laten om toch een reactie te schrijven, maar eigenlijk al weer spijt van” alsof je een je jongetje op het schoolplein aan zijn haar hebt getrokken, vind ik niet chique.

Ik heb je hoog zitten als expert dus wanneer je graag een in dept discussie wil voeren over hetgeen ik heb beschreven, mag je me gerust een keer bellen of mailen om de punten te bespreken waar je het niet mee eens bent of die niet duidelijk zijn.
Ook staan wij natuurlijk altijd open voor technisch advies en ben je welkom om een keer onder de motorkap te kijken om een beter beeld te krijgen van wat wij eigenlijk doen.

Nogmaals dank voor je reactie en het lezen van het stuk.

Mvg

Jeroen van Megchelen

Bedankt voor je mooie reactie Jeroen. Om met het einde te beginnen. Omdat mijn reacties op blockchain artikelen vaak negatief zijn had ik al spijt dat ik gereageerd had, ik maak het goed door met aandacht deze reactie te schrijven.Mijn grootste bezwaar tegen blockchain artikelen is dat de blockchain een onnodig iets is en enthousiastelingen er zo hard aan blijven trekken om er iets heiligs van te maken. Veelal met claims die gewoon niet hard te maken zijn. Waarom zou je het blockchain noemen? Waarom niet gewoon vertellen wat iets is. 

Waarom schrijf je "Zijn vader is één van de co-founders van de barcode". Dat is toch om jezelf credentials te geven? Het staat er expliciet met een betekenis. Aan mij dus vrij om daar vraagtekens bij te zetten. 

Ik loop even jouw punten door:

Punt 1: Welke stukje blockchain zorgt er dus voor dat je niet kan frauderen? Welk aspect van de blockchain voorkomt de mogelijkheid tot fraude? Je antwoord met het ondertekenen (signen) van transacties. Maar dit is niet uniek voor de blockchain! Dit kun je met alle database transacties doen! Daar is gewone gecentraliseerde software prima toe in staat inclusief de stempeltjes. Dus blockchain voegt hier nul aan toe en is geen noodzaak in deze. Zoals je schrijft heb je gewoon een grootboek. Waarom moet dat dan in een "blockchain"?  Blockchain doet in dit geval dus niets tegen fraude en onderscheid zich niet.

Punt 2: Ja, het is mijn stokpaardje en blijft natuurlijk lastig om wikipedia, IBM en de hele mikmak te zeggen dat ze geen gelijk hebben. Maar goed in een framework waarin iets waar kan zijn moet je regels opstellen om het te kunnen toetsen, toch?Dus wat maakt een blockchain decentraal? Waar zijn de aspecten hiervan beschreven? Normaliter vind je deze terug in een whitepaper. Als je kijkt naar de cryptovaluta, de plek waar het meest over blockchain gediscussieerd wordt, dan zie je dat bitcoin alleen maar dominanter wordt als het gaat om echte decentralisatie. Het verschil tussen bitcoin en de rest wordt alleen maar groter. De nr. twee cryptovaluta Ethereum is ongeveer een tiende waard van bitcoin en dalende. Het is namelijk zeer complex om een blockchain decentraal te maken en zelfs aan de decentralisatie van bitcoin kun je enorm op afdingen. Weinig developers, machtige hashpools, grootbezitters en machtige exchanges.Waarom is decentraal en blockchain nu zo gespannen? Omdat een blockchain NIET een complex systeem is met allemaal vage eigenschappen, maar gewoon een plat document met een specifieke structuur. In feite is blockchain de eenvoudige variant van een Merkle tree. Met die definitie is het ineens loepzuiver over wat een blockchain is. Maar goed, "blockchain is niet decentraal" is dus eenvoudig te verdedigen. Is het niet in definitie, danwel in toepassing. Of je schrijft voor techneuten of leken maakt in zoverre niet uit zolang wat je schrijft maar getoetst kan worden op waar of niet. Mijn punt is dat je heel veel (magische) eigenschappen toekent aan blockchain terwijl dit niet correct is, een voorbeeld heb ik bij punt 1 gegeven. Met magisch bedoel ik dat je de eigenschap aan blockchain toekent terwijl het ook zonder een blockchain verwezenlijkt kan worden en blockchain dus NIET voor de eigenschap zorgt.

Punt 4: (we missen het stempeltje van punt 3, haha, we hadden een blockchain moeten gebruiken voor de volgorde)Wat ik van je beschrijving van stempeltjes en wallets begrijp is dit:   Met stempeltjes bedoel je timestamps en hashes van content uit de wallet die in de grootboek worden opgeslagen. In de wallet staat de feitelijke (persoonsgegevens) data en de grootboek de tijdstempel en hash van die content uit de wallet. Dit zodat je aan kunt tonen dat de data in de wallet niet gewijzigd is. Doordat je GDPR data versleuteld in de wallet en niet plaatst in de grootboek kun je de grootboek gebruiken en GDPR compliant blijven. Klinkt logisch, dus volgens mij zit ik warm, zoniet heet. Maar nogmaals, ik zie hier niet het decentrale aspect en geen noodzaak tot blockchain, dit kan ik ook maken op reguliere manier en is bijvoorbeeld ook deel hoe source control GIT werkt. 

Punt 3: Ook hier zie ik de principes van "sharing secrets". Net als bijvoorbeeld WhatsApp kun je data uitwisselen met een andere partij zonder dat de faciliterende partij kan zien WAT er gecommuniceerd wordt. Nogmaals, erg charmant en kan waardevol zijn, maar nogmaals ik zie geen noodzaak tot blockchain en zie nog wel wat uitdagingen met sleutelbeheer, etc. 
Je vraagt; "Waar kan ik controleren dat alle vakkennis op jouw profiel op waarheid bewust?". Dat kun je niet. En al zou ik certificaten publiceren die bij een centrale autoriteit gecheckt kunnen worden, dan zegt dat nog weinig over kennis. Maar gelukkig schrijf ik heel veel en die output kan beoordeeld worden op waarde. Doe ik een voorspelling? Komt deze uit. Doe ik een uitspraak? Dan moet je die toetsen. Waarheid en vertrouwen zijn een heel apart iets. Vaak schrijf ik ook wel waarom ik iets vind en dan kan dit onderzocht worden. Doordat ik steeds vaker iets onderzoek voordat ik erover schrijf, voel ik me steeds zekerder van wat ik roep. Daarnaast heb ik er ook steeds minder moeite mee om mijn fouten toe te geven, die lessen doe ik graag op.

Op bepaalde vlakken stel ik me arrogant op, en blockchain is zo'n vlak. Ergens in 2017 (of was het 2016) werd ik aangevallen op mijn bitcoin kennis die toen nog beperkt was. Naast dat die aanval toen onterecht was (ging over hoge transactiekosten), had ik te weinig munitie om mijn mening te onderbouwen, dus toen ben ik whitepapers gaan lezen en heb ik prototypen gemaakt en discussies onderzocht. Als ik dus een bewering lees of een technische onderbouwing krijg, dan weet ik zeer snel waar waarschijnlijke de zwakke plekken zitten. Toen de whitepapers van (Facebook) Libra uitkwamen heb ik daar meteen al twee zeer zwakke plekken uitgehaald. 

En ja, als iemand stukken schrijft over blockchain ben ik daar kritisch over. Dan maakt het mij niet uit of je 100 programmeurs in dienst hebt of een whitepaper van Libra plaatst. Maar je hebt gelijk, ik zou me wal onderzoekender op moeten stellen en een discussie kan ook op een vriendelijke wijze gevoerd worden zonder het op de man te spelen.Als het over blockchain gaat schiet het snel mijn irritatiezone in omdat er zoveel onzin verspreid wordt. Nogmaals stop het blockchain te noemen als het feitelijk geen blockchain is. We kunnen hier best een keer offline wat dieper op ingaan, maar de kans is groot dat ik nog steeds kritisch blijf. 

Hier slechts enkele, puntsgewijze reacties vanuit mijn rol als “aangesprokene”:
1.
Quote: "In dergelijke innovatie-remmende opinie-artikelen worden blockchain en de ondernemers, die blockchain al enige tijd operationaliseren, ten onrechte in een negatief daglicht geplaatst met ongenuanceerde bewoordingen als bedrog en fraude."
Reactie: Dit is een huilie-huilie argumentatie. Natuurlijk is het terecht dat je niet ongenuanceerd termen als “bedrog” en “fraude” moet schrijven. Ik heb recent in een presentatie op het Info Security congres betoogd dat de Mijn Zorg Log applicatie een typerend voorbeeld is van blockchaingerelateerde *misleiding* door Ledger Leopard. Ik beloof dat ik die bewering ook in een Computable artikel zal onderbouwen. De Mijn Zorg Log casus van Ledger Leopard is overigens een relatief licht geval – vooral een soort van advertorial.

2.
Quote: "In een echte blockchain oplossing worden alleen hashes en pointers opgeslagen, welke verwijzen naar de feitelijke bronnen van data."
Reactie: Dit is echt een heel bijzondere. In de white paper van Satoshi heb ik deze gemist. Maar belangrijker: die informatie buiten de blockchain waarnaar wordt verwezen is dus 1) niet per definitie benaderbaar door de stakeholders in de blockchain applicatie en 2) muteerbaar door de houder of door hackers. Ik denk dat Satoshi Nakamoto zich omdraait in cyberspace.

3.
Quote: “Het decentrale karakter wordt gebruikt als middel voor vertrouwen en controle. Omdat men een centrale partij in een supply chain met toegang tot alle data steeds minder vertrouwt en moeilijk kan controleren, is het makkelijk om allemaal een kopie te hebben met stempeltjes. Dit om gezamenlijk te controleren en valideren, wie er wat en wanneer doet en hier regels aan te verbinden.”
Reactie: Er is hier sprake van een dubbele abstractiefout. *Technisch* mag een blockchain decentraal zijn, maar *logisch* is een blockchain even gecentraliseerd als welke database dan ook. Het is merkwaardig om te zien dat ict’ers onder de 40 het onderscheid tussen logisch en technisch niet meer kunnen maken. Ik kan mij niet herinneren dat de aanhangers van het (ook geflopte) concept van ‘gedistribueerde databases’ destijds riepen dat ze iets met een decentrale database deden. De andere abstractiefout is ernstiger. Er is een soort van mythisch idee dat blockchain nodes de waarheid van een in een transactie vastgelegde bewering controleren. Niets is natuurlijk minder waar. Concreet: Een kraamzorger die fraudeert met zijn/haar urenopgave kan dat even goed doen met of zonder een blockchain applicatie. En als Ledger Leopard & co. beweren dat Mijn Zorg Log daar iets op heeft gevonden dan verdient niet de blockchain maar de ontwerper van Ledger Leopard een compliment. Er is bij blockchain sprake van een variant van het Turing-principe: als je van de buitenkant niet kunt zien of je te maken hebt met een blockchain-applicatie of niet (wat zo is), dan kan je iets functioneels niet toewijzen als een blockchain-benefit.

4.
Quote: “De regels worden afgesproken, vastgelegd en uitgevoerd middels een smart contract, wat een stukje software is, dat intelligentie toevoegt aan de blockchain.”
Reactie: Zullen we dit gewoon een trigger of een stored procedure noemen? Of desnoods een exit-routine.

5.
Quote: Het creëert al voldoende vertrouwen wanneer er bijvoorbeeld vijf partijen samenwerken, die ieder een gelijke node draaien, waarin stempeltjes worden gezet ter controle van elkaar.
Reactie: Mits je de blockchain applicatie achter een dikke firewall zet en de partijen er op vertrouwen [sic] dat een andere partij niet een overmacht aan rekenkracht inzet. En omdat alles nu even geheim is als bij een klassieke applicatie is elk voordeel voor de buitenwacht nu weg. Voor hen is “blockchain” nu veranderd in “claimchain”.

6.
Quote: “Omdat er stempetjes in de blockchain worden gezet, die aan bepaalde afspraken voldoen en deze worden gecontroleerd door alle leden van het netwerk, zijn deze data feitelijk onweerlegbaar. Onweerlegbaar betekent hiermee, dat je data niet zomaar kunt verwijderen.”
Reactie: Ik heb nooit eerder zo’n weerlegbare definitie van het begrip “onweerlegbaar” gezien.

7.
Quote: “Dit succesvolle project heeft ons echter meer gekost dan opgeleverd”.
Reactie: Deze bewering over Mijn Zorg Log is correct. De opdrachtgever, Zorginstituut Nederland, heeft mij in een gesprek verteld dat deze applicatie de belastingbetaler vrijwel niets heeft gekost. Alles is betaald door de leverancier Ledger Leopard en de landsadvocaat Pels Rijken. Omdat dit niet wordt medegedeeld is er sprake van misleiding zoniet bedrog. De enorme hoeveelheid publiciteit die Mijn Zorg Log heeft gegenereerd moet worden gezien als een advertorial en de pers – ook Computable – heeft haar rol hier verzaakt. Verder slaat de link met mijn andere uitingen over publiek Ict nergens op.

8.
Quote: “Zijn vader is één van de co-founders van de barcode”.
Reactie: Hier moet ik het hoofd buigen. Mijn vader was slechts barkeeper in een bruin café. Aangezien de auteur van dit artikel op social media niet schroomt om termen te gebruiken als “Fluim Veldwijk” denk ik wel dat ik iets beter ben opgevoed.

Tot zover. Ik denk hiermee de belangrijkste misvattingen in het artikel te hebben besproken, althans waar het blockchain betreft. Wat ik niet heb geadresseerd heeft vooral betrekking op de applicatie Mijn Zorg Log en niet op blockchain als zodanig.

He Henri,

Dank voor je reactie. Denk dat het weinig zin heeft om heen en weer te blijven tikken. Misschien beter om zoals aangeven samen een bakkie te doen. Gaat sneller en lijkt me ook best leuk en leerzaam. Zou je me even een persoonlijk berichtje kunnen sturen via Twitter in LinkedIn met je mailadres dan gaan we snel een keer zitten. Kunnen we de samenvatting is een reactie delen via Computable.
Tot snel en alvast fijne dag.

Gr

Jeroen

Done :-)

Heb m ontvangen. Dank Henri! Sportief

Leuk om te lezen Jeroen! Ook helemaal eens dat meteen naar permissionless momenteel niet kan en permissioned ook kan dienen als opstapje.

Een puntje die ik als blockchainpurist niet kan laten: je hebt het over public vs permissioned, maar dit zijn 2 verschillende eigenschappen. Public vs private is wie blockchain mag gebruiken en permissioned vs permissionless is wie als het ware eigendom over de blockchain mag hebben en een node kan draaien en daarmee mee doet in de consensus vd blockchain. Zodoende heb je in feite 3 smaken, namelijk public permissioned blockchains, private permissioned blockchains en public permissionless blockchains.

Ha Rene,

Dank voor je reactie, ben blij dat je inhoudelijk reageert. Helaas is dit wel de laatste keer dat ik op je reageer, want ik denk dat we elkaar genoeg aandacht hebben gegeven. Zou zoals afgesproken je nog wel graag een keer de hand schudden.

Wordt zoals gezegd een wat te lange discussie waar ik al te veel tijd aan heb besteed, and sometimes you need to agree to disagree, dus onderstaand mijn korte reactie (excuses voor typos in de haast):

1. Ik heb je slide van infosecurity nog even nagekeken: check ook even je twitter tijdlijn : Misleiding en bedrog: calling them out
2. Hashes worden in heel veel oplossingen gebruikt op de blockchain en deze kan je ook weer aan een pointer verbinden om direct geautoriseerd toegang te krijgen. Dit kan bijvoorbeeld voor een document. Heeft niks te maken met de financiële component van Bitcoin. Wat betreft Satoshi, vette whitepaper. Een voorbeeld: https://www.forbes.com/sites/oracle/2018/04/02/can-blockchain-solve-your-document-and-digital-signature-headaches/
3. Ik zal het compliment doorgeven aan onze architect en onze UI designers
4. Wij noemen het een smart contract die deze uitvoert jij mag het noemen zoals je wil
5. Node draait over het algemeen altijd achter een dikke firewall wanneer wij met verschillende bedrijven werken. Poorten open zetten blijft altijd een uitdaging.
6. Kan ik niet zoveel mee
7. Blij dat je dat erkent. Kan me idd ook herinneren dat je een compliment gaf aangaande de oplossing.
8. Denk dat we beiden wel eens kort door de bocht zijn. Mocht ik je hebben beledigd, mijn excuses, niet de bedoeling. Mening over opvoeding vind ik in dit gesprek niet relevant.

Nogmaals dank voor je reactie en veel succes met je aankomende projecten.

Gr,

Jeroen

@Rene op bepaalde punten ben je in de feedback naar mijn inziens wat kort door de bocht.

In punt 2 zeg je dat Satoshi zich in zijn graf zou omdraaien als hij zou lezen dat je alleen hashes en pointers op de blockchain oplossing mag zetten. Hoewel ik eens ben dat de auteur van dit aritkel op dit punt wat kort door de bocht is snap ik best wat hier bedoelt word. In de blockchain community is het gros erover eens dat de blockchain niet bedoelt is om grote hoeveelheden data op te slaan en al helemaal geen persoonlijke data. Ik denk dat ook Jeroen wel snapt dat een blockchain meer dan alleen hashes en pointers bevat, zo bevat het doorgaans namelijk ook adresen en digitale handtekeningen van transacties. De opmerking hier vind ik daarom wat flauw.

In punt 3 zeg je dat een blockchain technisch wellicht decentraal is, maar logisch centraal. Ik snap alleen niet volledig wat je hiermee bedoelt. Bedoel je hiermee dat er centrale input nodig is voor externe data? In dat geval ben ik het namelijk volledig met je eens en wat dat betreft denk ik dat we ook voorzichtiger moeten zijn met de voordelen die blockchain zou bieden. Een blockchain maakt een label biologisch op vis bv niet meteen betrouwbaarder. Echter vind ik dat er niet zo toe doen, belangrijker vind ik of het een voordeel bied tov de huidige situatie. Waar een blockchain in mijn ogen een voordeel biedt in deze situatie is dat je beter in staat bent de verantwoordelijke aan te wijzen als er iets gevonden wordt in de supply chain. Ook in het geval van mijn zorglog word fraude natuurlijk niet volledig uitgeroeid en ik denk dat zelfs Jeroen dat nooit zal beweren, maar ik denk wel degelijk dat het bepaalde vormen van fraude voorkomt. Ik heb laatst bijvoorbeeld gelezen dat in de fysiotherapie vaak declaraties aan zorgverzekeraars doorgegeven worden door de fysiotherapeut die de patient nooit ontvangen heeft. Als de patient deze eerst nog goed moet keuren (wat in feite het concept van mijnzorglog is) dan sluit je iig bepaalde vormen van fraude uit (of verminderd deze in ieder geval).

Ik ben het er zelfs mee een dat bovenstaande tot op zekere hoogte met een centrale database kan. Misschien zelfs alles wel. Echter is het mijn observatie dat dit exact dezelfde discussie was al het internet van vroeger. Ook toen werd door veel sceptici gezegd die voetbalwedstrijd kan ik toch ook op mijn tv kijken en met een taperecorder opnemen? Hier zie ik iets vergelijkbaars. Met een beetje creativiteit kan ik elk deelaspect ook op andere manieren oplossen. Het onweerlegbaar vastleggen van acties, ofwel declaratie indienen, het goedkeuren door patient etc... kan ik ook op een traditionele database vastleggen met hashes en merkletrees. Ik kan zelfs verzekeraar, zorgverlener en patient op een traditionele database aansluiten en met end to end encryptie ervoor zorgen dat er geen centrale partij zomaar mijn data in kan zien. Dit is allemaal waar en toch gebeurd dit nooit. Dit heeft allemaal met vertrouwen te maken. De zorgverzekeraar vertrouwd het systeem van de zorgverlener niet en visa versa. Blockchain heeft een structuur en governance waardoor dit naar mijn ervaring wel lukt en ik denk dat het gebruik van een consensusalgoritme en dat iedere relevante partij een node heeft hierbij helpt.

Bij punt 5 komt het op me over dat je ervan uitgaat dat elke blockchain Proof of Work gebruikt. Je zegt namelijk dat een partij dan hun rekenkracht in kan zetten. In het geval van PBFT, PoA, Kefka en veel andere algoritmes maakt dit echter geen enkel verschil. Overigens ben ik zelf ook van mening dat 5 partijen doorgaans te weinig is, maar dit om geheel andere redenen. In het geval van bijvoorbeeld standaard PBFT algoritmes heb je namelijk slechts 33% vd stemkracht nodig om de blockchain te herschrijven. met 5 partijen kom dit neer op 2 nodes en het is niet ondenkbaar dat 2 partijen gaan samenspannen als dit hun goed uitkomt.

Punt 6 is naar mijn inziens een terminologie discussie. Wat je hier volgens mij bedoelt is dat je ook onzin op de blockchain kunt posten en die onzin is onweerlegbaar. Dit zal niemand die ik in de blockchainspace ken ontkennen. Wat hier bedoeld wordt is dat de data niet of in ieder geval moeilijk aangepast kan worden. Ik ben het echter met je eens dat dit beter aangegeven moet worden aangezien dit wel een essentieel punt is. Daarnaast ben ik ook van mening dat lang niet elke blockchain deze property heeft. Zo zijn het gros vd blockchains al wel degelijk keer aangepast dmv 51% attacks of bribing attacks in geval van delegated proof of stake. Een blockchain is immers hoogstens tamper resistance en dat is afhankelijk van het gebruikte netwerk en aantal nodes.

Tot slot als je het over de opvoeding van anderen hebt stel ik voor te beginnen bij jezelf. Om iedereen die iets met blockchain doet weg te zetten als fraudeurs en bedriegers ben je zelf in ieder geval geen haar beter.

Discussie beperkt zich tot de techniek terwijl de paradigma verschuiving met smart contracts via Distributed Ledger Technology toch vooral om juridische aspecten in het verbintenissenrecht gaat. Want hoe je 'code=wet' technisch invult is een detail maar een hash-tree oplossing heeft wel enkele voordelen als je middels een algoritme het zeggen wat je doet, doen wat je zegt en dat bewijzen in wilt vullen. En onweerlegbaar als door meerdere partijen (digitaal) ondertekend bewijs zal zwaarder wegen dan een beschuldiging van fraude zonder de administratieve onderbouwing ervan. De deugdelijkheid van administraties laat nog veel te wensen over doordat niet elk database systeem strikt met de integriteit/consistentie van data omgaat.

Opmerking over 'claimchain' onderschrijf ik omdat dit de basis van smart contracts vormt. Ik zie geen wonderen met smart contracts maar wel mogelijkheden zoals een parallelle arbeidsmarkt waarmee de belasting op diensten ontweken kan worden. De zoon van een barkeeper in een bruin café weet hoe spelletje gespeeld wordt, de 'kudos' van een hash tree missen de belasting toegevoegde waarde.

Goeie reactie "Een Oudlid"

@Tim, dank voor de duidelijke uitleg. Er komt op deze manier een leuke discussie op gang waar we allemaal een stukje weider van worden.

Voor een blockchain enthousiast zoals ik, een mooie discussie weer, leerzaam.en nuttig. Wat ik me wel afvraag, wat geeft blockchain nu dat 'scherpe randje'. Zoals ik ook weer in bovenstaande discussie / reacties bespeur. Bij andere mooie innovatieve thema's zie je dat minder / niet. Neem bijvoorbeeld Rapid Application Development, je bent voor, of tegen, je ziet de vele voordelen, of toch ook wat valkuilen, scherper wordt het niet. Wat maakt nu 'van gedachten wisselen' over blockchain fundamenteel echt anders? Waar zit 'm dat nu in?

@Sjioerd, ik denk dat dat komt doordat Blockchain het totaal omgekeerde is van hoe oplossingen nu worden ontwikkeld, van centraal naar decentraal. Terwijl andere oplossingen vaak een doorontwikkeling zijn op optimalisatie van de huidige situatie.

@Sjoerd, dat is iets waar ik me ook al geruime tijd over verbaas... wat is dat toch dat er zo fel val leer wordt getrokken?! Er wordt menig opiniestuk geschreven over machine learning / artificial intelligence of internet of things waar ik ook zo m'n bedenkingen bij heb. Waar je ook de vraag kunt stellen of er van enige list en bedrog sprake is. En toch zie ik daar de discussie niet zo zeer.

Ik kan niet anders concluderen dat vooral de mogelijkheid van waardecreatie (bijv. door cryptocurrencies) een grote rol speelt. Doordat men zelf tokens / currencies kon maken en uitgeven, leken de bomen tot aan de hemel te groeien, zeker tijdens de ICO hype in 2017-2018. Dat trok helaas ook veel bedenkelijk volk de techniek in met allerlei Ponzi-schemes, oplichting en bedrog tot gevolg. Na pieken komen dalen, en dat straalt in mijn beleving flink af op de techniek. Waar eerst alles met blockchain opgelost kon worden (niet waar natuurlijk), is blockchain nu de reinste oplichterij. Ook niet waar. Maar krijg die scherpe randjes er nu maar af. En die paradigma shift (sorry voor de hype term...) door Jeroen aangehaald speelt ook mee denk ik, al vraag ik me af of de meeste mensen zich dit realiseren.

Blockchain (of DLT zo u wilt) is voor mij de oplossing voor het double spending problem. Zonder een derde partij (centralisatie) is dit alleen op te lossen door iets als blockchain. Het was niet voor niets dat dit de doorbraak van bitcoin (en daarmee blockchain) was in 2009. Niets meer, niets minder. En die vorm van digitale 'schaarste' is in veel toepassingen inzetbaar....

Sjoerd, dit komt doordat blockchain "verkocht" wordt als world-changing er inderdaad veel scams zijn in de cryptovaluta.

Er worden allemaal claims gemaakt over wat blockchain oplost, terwijl dat helemaal niet het geval is.


Nog een toelichting op punt drie van René Veldwijk: Men roept vaak dat een blockchain een gedecentraliseerde database is, maar eigenlijk is hij deze juist erg gecentraliseerd. Er is namelijk maar één versie van de database, dus alle nodes schrijven uiteindelijk maar op één database want de performance en transactie snelheid dus fundamenteel beperkt.

Merkle trees, hash chains en blockchains lossen niets op en je kunt er vrij weinig mee, maar men blijft maar volhouden dat het anders is...

En dan noemen ze bitcoin als voorbeeld... de kracht en schoonheid van bitcoin komt niet voort uit blockchain. Blockchain is slechts een onderdeeltje om het geheel mogelijk te maken. Als je het over blockchain wilt hebben, praat dan ook over de mempool en het mechanisme wie bepaalt wie er blocks aan de blockchain mag toevoegen, ofwel consensus.

Als je vraagt "Welk probleem lost blockchain dan op?" dan krijg je alleen maar poep antwoorden zoals dat je de herkomst van iets onweerlegbaar kan aantonen. Dat is gewoon onzin en bovendien kun je praktisch alle functies waarover men het dan heeft zonder blockchain en vaak nog veel efficiënter.

Als je dan gaat inzoom op wat blockchain is, dan kun je niet anders concluderen dat het een document is waarin blokken met data aan elkaar geregen zijn met hashes. punt.

PS: Kleine disclaimer. Het kan prima zijn dat Ledger Leopard hele mooie krachtige software is die problemen oplost. Dus dat val ik niet aan en trek ik niet in twijfel, ik weet dat domweg niet.

Waar ik op reageer is wat blockchain is en wat je ermee kan en de claims die daarop gemaakt worden.

Daarom is mijn voorstel ook om niet alles blockchain te noemen. Distributed ledger technology / DLT vind ik al een veel betere term.
Wallets / Signen etc zijn gewoon mooie principes. Niets op af te dingen, zolang je er maar geen claims op maakt die het niet waar kan maken.

@Henri, volgens mij zijn we het meer eens dan oneens, en zit het soms ook in bewoording.

Over het zogenaamde derde punt van Rene mijn mening: een DLT (en daarmee ook de subset blockchain) is per definitie gedecentraliseerd. Anders is het geen DLT en een verdomd ineffeciente database (of documentstructuur). De D van DLT ziet er niet voor niets... En jij weet net als ik dat een consensus mechanisme wordt gebruikt om tussen de nodes te komen tot afstemming van de meest recente staat van de (afzonderlijke) database. Of te wel: om ze te synchroniseren. Daarmee ontstaat een versie van de data (in de tijd), of te wel een uniform beeld. Op logisch niveau kun je dat een gecentraliseerd noemen, maar ik zou liever zeggen: gezamenlijk.

Daarmee is het dus mogelijk dat tien-duizenden nodes in (bijv) het bitcoin netwerk een gezamenlijk (uniform) beeld hebben hoeveel bitcoin een account bezit. En kunnen deze nodes transacties verwerken en komen tot een nieuwe staat, zonder dat er een derde partij voor nodig is. En ook de herkomst van die bitcoin is in te zien (via het UTX0 model). En wat met een bitcoin kan, kan feitelijk met elk digital asset / token. En dan wordt snel gezegd dat dit niet met blockchain / DLT of hoe je het ook wilt noemen kunt, maar laat dat dan eens zien? Dat kan namelijk helemaal niet, tenzij je een centrale partij introduceert. Dan blijft hooguit de discussie over of je het met een centrale partij zou willen oplossen of niet.

Misschien eens een paneldiscussie organiseren op een Computable event! ;)

@all :) Best een goed idee van Victor om een wat dames en heren uit te nodigen voor een leuke paneldiscussie om te kijken of we dit wat verder kunnen brengen. Gewoon op een sportieve manier de voor en tegens te bespreken en kijken of we tot een soort mutual understanding kunnen komen. Ik ben echt al wel tot wat nieuwe inzichten gekomen.

Henri,
Uitdagingen in de 'clearing & settlement' zou je op kunnen lossen met DLT, de distributie van synchrone ledgers heeft onmiskenbaar voordelen doordat de end-to-end processing opgeknipt wordt. De settlement kan gedaan worden als er een volle stempelkaart ingeleverd wordt waarbij de uitdaging van geldige stempels om de cryptografische oplossingen gaat. Of het verkrijgen van deze stempels net zoals bij de Elfstedentocht in een bepaalde volgorde gedaan moet worden is afhankelijk van het proces, uiteindelijk moet je de route terug kunnen volgen omdat de onweerlegbaarheid van het handelen in de geloofwaardigheid zit maar dit deel hoef je niet te centraliseren. De consensus van de eindstand telt voor de settlement, de 'claimchain' van een onderlinge afrekening tussen alle partijen. En zoals Victor stelt kan dus elke digitale asset verhandelbaar gemaakt worden, de waarde is wel vaak speculatief.

Thanks voor je reactie Victor, als ik de definitie overigens lees op Wikipedia van DLT heb ik ook zo'n mijn bedenkingen, maar dat is voor een andere keer :-)

En altijd in voor een panel, maar daarin neem ik geen voortrekkersrol.

@victor een blockchain is niet per definitie gedecentraliseerd. De D staat voor distributed en dat is een heel ander eigenschap dan decentralisatie. Daarnaast kan een blockchain ook slechts 1 node hebben. Je zou kunnen vaststellen dat blockchain puur de datastructuur van blokken is en dit is ook een definitie die door veel mensen gehandhaaft word. Wat dat betreft is blockchain al ontzettend oud. Er bestaan al DLT varianten met blockstructuren sinds 1982. Wat dat betreft ben ik het met Henri eens dat blockchain niet perse het meest spannende van bitcoin is. Het is in mijn ogen de samenwerking van blockchain, cryptografie en gametheory in de vorm van proof of work.

@henri ik vind jouw definitie van centralisatie nogal vreemd. Ik geef toe dat decentralisatie nogal een containerbegrip is en vaak als buzwoord gebruikt word. Dat elke node dezelfde waarheid en dat als centraal aanmerken (zo begrijp ik het althans) is in mijn ogen de plank misslaan. Het hele punt is juist doordat iedereen naar dezelfde waarheid heeft. Dit is juist een vd voordelen. In mijn vele gesprekken die ik heb gehad tijdens mijn werk op gebied van blockchain is een vd problemen dat in een supply chain men doorgaans verschillende informatie in hun systemen heeft staan. Het decentrale karakter heeft meer te maken hoe moeilijk of makkelijk het is om informatie aan te passen of weg te halen. Nu zou je met hashes en merkle trees dit ook in een centrale database kunnen doen, maar dan kun je nog steeds gemakkelijk informatie verwijderen. Het voordeel van blockchain is dan dat ook dit niet kan. Echter ik geef toe decentraal is een lastig begrip. Het is namelijk van veel factoren afhankelijk. Namelijk het aantal nodes, consensus algoritme, het sybil protection mechanisme (proof of work is namelijk geen consensusalgoritme), aantal core developers, leading figures met veel macht. Zo zou je kunnen stellen dat ethereum gecentraliseerd is rond Vitalik Buterin en daar zit een kern van waarheid in.

Ik ben ook zeer tegen de term trustless aangezien blockchain gewoon een ander trustmodel is. Ik heb echter meer vertrouwen in bitcoin met open source code een community van 10.000+ nodes en honderden developers, cryptografie etc... met incentive mechanismes die ervoor zorgen dat zelfs al heb je 66% van mining kracht in handen het nog steeds in jouw voordeel is om eerlijk te zijn dan in een centrale bank. Ik zeg trouwens bewust 66%, want 51% klopt namelijk niet. Bitcoin is namelijk een bft algoritme met POW om echt een goede kans te maken iets aan te passen heb je 66% vd rekenkracht in handen nodig en niet 51%. Dit is ook al een leuke misvatting :) Mensen denken namelijk ten onrechte dat proof of work het consensus algoritme van bitcoin is en dat is niet zo het is een sybil protection mechanisme. Het consensus algoritme is BFT met longest chain.

Mooi Tim :) Ik parkeer de discussie rondom consensus algoritmes. Je beschrijft het goed maar gaat denk ik wat te diep.

Wat decentralisatie en gedistribueerd betreft heb je een goed punt. Deze worden veelal door elkaar gehaald en als synoniem gebruikt, wat onterecht is en wat ik eigenlijk in mijn reactie ook deed. Al is een blockchain met 1 node zowel niet gedecentraliseerd als gedistribueerd ;)

In een open, gedistribueerd systeem ontstaat een vorm van decentralisatie. Iedereen kan, door het open karakter, zelf bepalen of en hoe mee te doen. Decentralisatie vraagt om een governancemodel, gebaseerd op afspraken en regels (veelal permissioned) of incentives (permissionless). En rondom governance is nog veel te doen. Veel projecten lopen in mijn ogen hier tegen allerlei vraagstukken aan waar we nog niet goed de oplossingen van weten.

Goede observaties Tim en ik denk dat René Veldwijk dit dus bedoelde tussen technische en logische database centralisatie.

WIE in de database schrijft in bijvoorbeeld Bitcoin is decentraal.
Maar de database is in alle gevallen overal hetzelfde... dus de database is heel centraal. En dat dus dus ook de pest... als je een centrale database hebt (ondanks, of juist doordat die zo gedistribueerd is) dan is schrijven zeg maar een performance hit, terwijl lezen erg goed koop is.

Dus als je het over centraal en decentraal hebt kun je dat over allemaal assen heen bekijken.
Zelfde waarheid = centraal :-)

Je kan overal ter wereld het zelfde centrale principe geloven, haha. Maar goed, doe ermee wat je wilt. Woorden zijn slechts modellen van de realiteit. En alle modellen zijn fout, maar sommige zijn bruikbaar.

En wat betreft trustless... je vertrouwt het systeem. Dus het is niet trustless inderdaad.

En zonder 51% rekenkracht kun je ook gewoon de boel aanpassen hoor... ik zeg: hard fork!
Daarnaast voorspel ik dat er nog een "BAM!" momentje komt voor bitcoin, dus een major WTF door een logische zwakheid in het systeem.

En mooie observatie in je laatste zin. Hoe langer je naar bitcoin kijkt, hoe meer het inspireert. Jammer dat dat PoW zo verspillend is. Security comes with a price...







@victor een blockchain is niet per definitie gedecentraliseerd. De D staat voor distributed en dat is een heel ander eigenschap dan decentralisatie. Daarnaast kan een blockchain ook slechts 1 node hebben. Je zou kunnen vaststellen dat blockchain puur de datastructuur van blokken is en dit is ook een definitie die door veel mensen gehandhaaft word. Wat dat betreft is blockchain al ontzettend oud. Er bestaan al DLT varianten met blockstructuren sinds 1982. Wat dat betreft ben ik het met Henri eens dat blockchain niet perse het meest spannende van bitcoin is. Het is in mijn ogen de samenwerking van blockchain, cryptografie en gametheory in de vorm van proof of work.

@henri ik vind jouw definitie van centralisatie nogal vreemd. Ik geef toe dat decentralisatie nogal een containerbegrip is en vaak als buzwoord gebruikt word. Dat elke node dezelfde waarheid en dat als centraal aanmerken (zo begrijp ik het althans) is in mijn ogen de plank misslaan. Het hele punt is juist doordat iedereen naar dezelfde waarheid heeft. Dit is juist een vd voordelen. In mijn vele gesprekken die ik heb gehad tijdens mijn werk op gebied van blockchain is een vd problemen dat in een supply chain men doorgaans verschillende informatie in hun systemen heeft staan. Het decentrale karakter heeft meer te maken hoe moeilijk of makkelijk het is om informatie aan te passen of weg te halen. Nu zou je met hashes en merkle trees dit ook in een centrale database kunnen doen, maar dan kun je nog steeds gemakkelijk informatie verwijderen. Het voordeel van blockchain is dan dat ook dit niet kan. Echter ik geef toe decentraal is een lastig begrip. Het is namelijk van veel factoren afhankelijk. Namelijk het aantal nodes, consensus algoritme, het sybil protection mechanisme (proof of work is namelijk geen consensusalgoritme), aantal core developers, leading figures met veel macht. Zo zou je kunnen stellen dat ethereum gecentraliseerd is rond Vitalik Buterin en daar zit een kern van waarheid in.

Ik ben ook zeer tegen de term trustless aangezien blockchain gewoon een ander trustmodel is. Ik heb echter meer vertrouwen in bitcoin met open source code een community van 10.000+ nodes en honderden developers, cryptografie etc... met incentive mechanismes die ervoor zorgen dat zelfs al heb je 66% van mining kracht in handen het nog steeds in jouw voordeel is om eerlijk te zijn dan in een centrale bank. Ik zeg trouwens bewust 66%, want 51% klopt namelijk niet. Bitcoin is namelijk een bft algoritme met POW om echt een goede kans te maken iets aan te passen heb je 66% vd rekenkracht in handen nodig en niet 51%. Dit is ook al een leuke misvatting :) Mensen denken namelijk ten onrechte dat proof of work het consensus algoritme van bitcoin is en dat is niet zo het is een sybil protection mechanisme. Het consensus algoritme is BFT met longest chain.

Ik wil graag het energiegebruik nog wel even nuanceren. Ook ik zie graag een zuiniger algoritme en ben wat dat betreft zeer benieuwd hoe casper proof of stake van ethereum zal gaan werken in de praktijk. Echter ben ik van mening dat het energie arguments ook wat overdreven wordt. Even aantal nuances: er wordt vaak gezegd dat als iedereen bitcoin gebruikt dat energieverbuik dan net zo hard meestijgst. Dit is gewoon niet per definitie waar het gebruik van bitcoin is niet direct in verband te brengen met verbruik dat heeft namelijk met aantal miners te maken. Het is natuurlijk wel zo dat als gebruik stijgt de prijs van bitcoin stijgt en de incentive om bitcoin te minen stijgt. Echter zal dit ergens balanceren en ik verwacht niet dat als gebruik maal 100 gaat het energieverbruik maal 100 gaat.

Dan is er nog een ander punt, namelijk het verbruik van cloudbedrijven en banken. Het gros van je energieverbruik zit nu al in je appgebruik en het maken van banktransacties echter hoor ik daar nooit iemand over. Sterker nog er zijn analyses dat banken relatief meer verbruiken. Nou vind ik dat soort analyses nogal appels met peren vergelijken en wil dat dan ook niet als HET argument tegen het energie van bitcoin gebruiken, maar ik vind het in ieder geval wat overtrokken. En nogmaals waarom heeft niemand het over het achterlijke energie verbruik van Amazon, banken, facebook etc.... Dat zijn ook zeker geen kleinverbruikers zelfs niet ivm bitcoin.

Mja ik zie het liefst dat beide energiezuiniger worden!

@henri nog even over de hardfork. Een hardfork is in feite een 51 of beter gezegd 66% attack, maar dan met goedkeuren van community. Zonder 66+% consensus lukt het niet ;)

Tim,

Nu vlieg je uit de bocht.

Hard fork ontstaat als nodes een andere versie van de software gebruiken. Heeft niets met consensus van wie mag schrijven te maken, hooguit dat een meerderheid van de nodes van de nieuwe fork het eens zijns over de chain (even platgeslagen). 66% van 3 nodes op de nieuwe fork is ook een meerderheid. Of je er wat mee opschiet is natuurlijk een 2e.

Er is geen nuance in het energie gebruik. Het is gewoon verspilling en de kosten van de veiligheid van Bitcoin. 6 transacties per seconden kost je net zoveel stroom als pak hem beet Zwitserland.

Er zit een rechtstreeks verband tussen stroom en de prijs van bitcoin. Het principe is heel simpel. Stel Bitcoin is 10.000 dollar waard. Als het 9.900 dollar kost om een bitcoin te minen dan wordt dat gedaan, want 100 dollar winst. Nu kun je op bepaalde plekken goedkoper je stroom krijgen (wat het alleen maar erger maakt!) en is er wat speculatie en loopt de calibratie soms wat achter, want de moeilijkheidsgraad verandert uit mijn hoofd eens per twee weken.

Maar waarom wordt die stroom gebruikt? Alles bitcoin nodes rekenen zich ongans om 1 specifieke hash te vinden die voldoende nullen heeft. De eerste hashpool die wint krijgt de bitcoins en dan begint het circus opnieuw. de verspilling is verbijsterend en staat niet in verhouding met andere kosten van transacties van welk systeem dan ook. Ik heb een keertje uitgerekend dat als bitcoin een miljoen waard is dit de helft van alle elektriciteit in de wereld is.

Nu wordt het ietsje gedempt door de halvening van bitcoin in Mei.

Maar je vergelijking met datacenters raken kant nog wal. Ja, die gebruiken stroom, maar wekken daarmee functies op zoals zoeken, filmpjes kijken, applicaties hosten, etc.

Banken gebruiken niet meer stroom per transactie, dat is pertinente onzin, nonsense. Je kunt het stroomgebruik van bitcoin niet goed praten, ook niet met "minen gebeurt bij stuwdammen en groene stroom".

De pracht van bitcoin zit hem in het feit dat het geld is, maar dat banken en overheden er geen vat op hebben.

Daarnaast is de huidige prijs van bitcoin kunstmatig hoog en ontstaan met scams. Daar is weinig idealisme in te ontdekken.

Nu is dit volgende een mening: Een wereld waarin bitcoin dominant is, is veel slechter af dan de huidige wereld met banken en overheden. Dan heb ik het niet over dat bitcoin voor witwassen, ransom en andere schimmige zaken gebruikt wordt, maar door de hele manipulatie, hash-pools, whales en bijvoorbeeld de wisselwerking met Tether.

Bitcoin is briljant bedacht en opgezet, maar wat mij betreft blijft het een niche en gaat de prijs nog flink omlaag.

@Herni een hardfork heeft alles met consensus te maken. Als nodes de versie namelijk niet accepteren dan splitst de chain. Uiteindelijk is de de langste chain die Bitcoin heet. Zonder steun vd miners kan een hardfork daarom ook niet zomaar plaatsvinden. Dit is ook waarom updates bij bitcoin zo lang duren. De miners moeten het namelijk wel eens worden. En dat de meerderheid van nodes akkoord moet gaan is juist consensus. Dus je legt hier precies uit waarom ik gelijk heb, maar goed.

Ik zeg ook niet dat er geen verband is tussen prijs en hashpower, maar direct is die overigens niet. Plot maar eens prijs tegen hashrate en dan zie je dat 2 keer prijs stijging geen 2 keer hashrate tot gevolg heeft, sterker nog verre van dit is veeel kleiner maar word wel altijd zo aangenomen.

Ik ben overigens geen bitcoinmaximalist die verwacht of zelfs hoopt dat bitcoin alle banken overhoop gooit, ik ben al lang blij met een alternatief. Overigens wassen banken relatief en absoluut veel meer geld wis dan Bitcoin en dit komt zelfs direct uit analyses die ik heb bijgewoont van de FIOT. Het is ook niet zo slim geld wit te wassen met bitcoin want het is een transparante leger. Zelfs anonieme ledgers als monero worden er niet veel voor gebruikt. Digitaal is het moeilijk om namelijk niks achter te laten. Cash zal altijd anoniemer zijn dan welke crypto dan ook.

Ik verschil erg van je van mening over het punt dat je maakt over clouds en banken. Ja clouds en banken zijn er om applicaties te draaien, maar stroom gebruik om security en trust te vergroten vind ik geen minder belangrijk doel. Overigens als we alle security overhead van banken en clouds weghalen worden deze ook groener, maar dat even terzijde. Ik vind wat dat betreft proof of work geen energieverspilling. Zonder proof of work kan namelijk niet dezelfde veiligheid gegarandeerd worden. Ik ben zelf echter groot voorstander van een groener alternatief.

Nog even over de transactiesnelheid. Bitcoin kan nu al meer dan 6tx per seconde aan, maar daarnaast vind ik snelheid van mainchain niet zo relevant. Zoals ik momenteel het voor me zie dat blockchain gaat evalueren is dat de mainchain van bitcoin en ethereum altijd relatief traag zullen blijven. Ik denk niet dat ze veel sneller dan paar 100tx/s zullen worden en dat hoeft ook niet. Door middel van lightning network, plasma channels kun je straks naar mijn verwachting duizenden tx/s aan zonder dat mainchain hier zwaar belast mee hoeft te worden. Die hoeft dan alleen maar de side channels te auditten. De mainchain is vooral belangrijk voor censorship resistance. Wat ik bijvoorbeeld mooi vond om te zien is hoe de #metoo movement en andere protestorganisaties in China hun kritiek op Ethereum poste en China hier niks tegen kon doen om het te verweideren en censoren. Ze proberen dit door een blockexplorer te blokeren en daar komen dan weer 10 blockexplorers voor terug.

@henri Ter aanvulling over hard fork. Je legt precies uit waarom ik 5 nodes niet genoeg vind. Maar consensus gaat altijd uitsluitend over de meerderheid van Nodes. Daarom vind ik permissionless chains ook interessant omdat Bitcoin en Ethereum 10.000+ nodes hebben en elke gebruiker mee kan stemmen door een node te draaien. Mja een hardfork is dus ook consensus voor nodig. Dit precies waarom veel Forks zo lang duren omdat het lang duurt voordat iedereen het over de update eens is. Bij permissioned chains is dit idd een ander verhaal.

@allen, ik ga de computable benaderen of nav dit artikel samen met de computable een panel discussie kunnen organiseren. Niet om te discussiëren wat je met blockchain allemaal niet kan maar om gezamenlijk te komen tot een conclusie waar het dan wel geschikt voor is. Wanneer ik stappen heb gemaakt zal ik jullie benaderen om deel te nemen. Nogmaals dank voor alle goede reacties en de leuke discussie.

Jongens, wat een teksten.

Het is vrij simpel. Data heeft waarde, de blockchain legt die vast, en je kan dat met deze technologie zelf in beheer hebben.

'Decentralisatie', de juiste apps hiervoor ontwikkelen, en nog heel veel meer innovatieve dingetjes... dat is een zoektocht.

Bitcoin doet dat goed.

Groet,
Bert

@Henri Je simplificeert een hardfork nu enorm. Bij een hardfork moeten nodes wel eerst akkoord gaan met de fork. Dit is ook waarom dit bij ethereum en Bitcoin altijd zo lang duurt aangezien het lang duurt voordat er consensus bereikt wordt over de fork. Dus dit heeft wel degelijk alles met consensus te maken. Dat een meerderheid van de nodes akkoord moet gaan is trouwens de definitie van consensus dus je geeft me hier in feite gelijk. Met je punt dat als je 3 nodes maar 2 nodes nodig hebt ben ik het helemaal mee eens en is waarom ik 5 nodes ook te weinig vind zoals gezegd in een eerdere opmerking hier. Bitcoin en Ethereum hebben echter 10.000+ nodes en hier wordt een fork niet zomaar klakkeloos geacepteerd, daar is minstens een maand voorbereidingstijd voor nodig.

Het rechtstreekse verband tussen prijs van bitcoin en energie is er helemaal niet. Plot energie maar eens tegen hashpower en dan zie je wat ik bedoel. Het is absoluut niet zo dat prijs maal 2, hashrate maal 2 is. Sterker nog toen bitcoin enorm steeg in 2017, steeg hashingpower relatief weinig. Het is alleen een indirect verband en uiteraard is de verwachting dat bij hogere prijs bitcoin de hashingpower stijgt. Dit is 1 op 1.

Ik ben het verder echt met je oneens dat bitcoin energieverspilling is al zou ik nogmaals graag een alternatief zien. Ik vind proof of work dat voor security en trust zorgt een belangrijk component en zeker niet minder verspillend dan in de lucht houden van bijvoorbeeld instagram of facebook.

Overigens verwacht ik uberhaubt niet dat bitcoin en ethereum ooit duizende tx per seconde aankunnen. Ik denk dat mainnet altijd relatief traag zullen blijven en snelheid verkregen wordt middels lightning en plasma channels die veel minder energie kosten. De mainchain audit dan als het ware de side channels.

Ik zie overigens zelf ook niet de waarde in bitcoin in de munt. Die munt zie ik puur als incentive om het netwerk in de lucht en eerlijk te houden. De echte waarde is censorshipresistance. Voorbeeld is #metoo in china die op ethereum kritiek publiceerde welke china er nu niet meer af krijgt. Ook het censoren van blockexplorers werkt niet omdat er daarvoor 10 blockexplorers terugkomen. Dit vind ik de echte kracht. Voor betalingen heb ik zelf geen problemen met mijn bank.

@Sjoerd, dat is iets waar ik me ook al geruime tijd over verbaas... wat is dat toch dat er zo fel val leer wordt getrokken?! Er wordt menig opiniestuk geschreven over machine learning / artificial intelligence of internet of things waar ik ook zo m'n bedenkingen bij heb. Waar je ook de vraag kunt stellen of er van enige list en bedrog sprake is. En toch zie ik daar de discussie niet zo zeer.

Ik kan niet anders concluderen dat vooral de mogelijkheid van waardecreatie (bijv. door cryptocurrencies) een grote rol speelt. Doordat men zelf tokens / currencies kon maken en uitgeven, leken de bomen tot aan de hemel te groeien, zeker tijdens de ICO hype in 2017-2018. Dat trok helaas ook veel bedenkelijk volk de techniek in met allerlei Ponzi-schemes, oplichting en bedrog tot gevolg. Na pieken komen dalen, en dat straalt in mijn beleving flink af op de techniek. Waar eerst alles met blockchain opgelost kon worden (niet waar natuurlijk), is blockchain nu de reinste oplichterij. Ook niet waar. Maar krijg die scherpe randjes er nu maar af. En die paradigma shift (sorry voor de hype term...) door Jeroen aangehaald speelt ook mee denk ik, al vraag ik me af of de meeste mensen zich dit realiseren.

Blockchain (of DLT zo u wilt) is voor mij de oplossing voor het double spending problem. Zonder een derde partij (centralisatie) is dit alleen op te lossen door iets als blockchain. Het was niet voor niets dat dit de doorbraak van bitcoin (en daarmee blockchain) was in 2009. Niets meer, niets minder. En die vorm van digitale 'schaarste' is in veel toepassingen inzetbaar....

Tim,
"Bij een hardfork moeten nodes wel eerst akkoord gaan met de fork. Dit is ook waarom dit bij ethereum en Bitcoin altijd zo lang duurt aangezien het lang duurt voordat er consensus bereikt wordt over de fork. "

Ik denk dat je niet helemaal weet hoe de fork in de steel zit. Never mind, het is best complex. Devs doen lang over een fork omdat het wijzigen van de broncode van een node zeer gevoelig ligt. Dus consensus over de te wijzigen code is de consensus die getracht wordt gehaald te worden door de Devs. Devs zijn NIET de miners en die kunnen voor hun nodes kiezen of ze de oude standaard blijven handhaven of meegaan in de nieuwe standaard. Ook zijn er nodes die minder beheerd worden. Deze zullen dus na de software update niet meegaan naar de nieuwe standaard. Als de nieuwe code en blockchain compatible is met de huidige blockchain (minor change) dan ontstaat er geen fork, als dat niet zo is ontstaat er wel een fork. Daar hoeft geen node consensus ver te bestaan. Dus kiest de node beheerder er voor om de nieuwe update te installeren? Dit dus los van het lange proces totdat men tot code wijziging komt.


"Het rechtstreekse verband tussen prijs van bitcoin en energie is er helemaal niet."
Die is er wel. Meer hashpower leidt tot meer berekeningen en meer stroom en hogere moeilijkheidsgraad van blocks.

" Sterker nog toen bitcoin enorm steeg in 2017, steeg hashingpower relatief weinig. "
Ook niet waar, zie bijv.
https://bitinfocharts.com/comparison/bitcoin-hashrate.html
https://www.newsbtc.com/2020/01/19/bitcoin-hash-rate-hit-a-new-ath-and-its-crucial-leading-up-to-halving/
En dan bij de grafiek van Difficulty. Natuurlijk zit er wel een vertraging in en difficulty is ook gelang wat de markt verwacht wat de prijs gaat doen. Wat gek is en wat ik niet helemaal begrijp is dat de difficulty en dus nodige hashpower blijft stijgen terwijl de bitcoin zelf niet bijzonder hard stijgt. Dit betekent dat men verwacht dat de bitcoin de komende tijd dus enorm in de lift zal komen.

"Overigens verwacht ik uberhaubt niet dat bitcoin en ethereum ooit duizende tx per seconde aankunnen"
Ik weet wel zeker dat bitcoin nooit een hogere tx per seconde aan zal kunnen. Dit is fundamenteel aan blockchain.
Ja maar hoe zit het dan met Lightning Network? Ha, daar ik dit weekend nog een post over geschreven:
https://medium.com/@HenriKoppen/lightning-network-spells-trouble-46262f4c7263

Populariteit van lightning network zal bitcoin zelfs de das om kunnen doen. Als er meer dan 5 miljoen gebruikers zullen zijn van Lightning Network dan is de gehele bitcoin verstopt. Dit is op basis van de aanname dat de gemiddelde leeftijd van een channel niet langer zal zijn dan een maand.

De absolute schoonheid en kracht van bitcoin zit hem in dat je geld hebt zonder een bank nodig te hebben. Geld *is* the essentie van bitcoin en dus indirect van blockchain. Zonder waarde uit te drukken in geld is de censorship resistance van weinig waarde. Maar goed, dat is vooral mijn mening.

@Henri, Ik denk dat jij niet weet hoe een fork werkt, want de devs moeten ook overleggen met de miners om de code te implementeren. Ik heb zelf in het verleden lang een node gedraaid en moest toen ook forks wel of niet moeten accepteren. Als ik dit niet doe kan ik zelf de blockchain splitsen, maar dit is vrij nutteloos als ik dit in mijn eentje doe. We kennen echter gevallen waar dit wel succesvol is gelukt omdat meerdere miners besloten niet mee te gaan (bitcoin cash, ethereum classic). In het geval van bitcoin cash ging het deels om implementatie segwit en hier is maandenlang discussie over geweest. Het belangrijkste argument om telkens maar weer uit te stellen was de angst om een dergelijke splitsing want een fork moet door iedereen ondersteunt worden.

Ik zie niet hoe doe graphs iets bewijzen, het zet niet prijs tegen hashingpower uit, maar hashingpower tegen de tijd. Ik zeg relatief weinig maw hashingpower steeg stuk minder dan de prijs.

In je stuk of ligntning word veel gesimplificeerd, zal daar later nog wel op in gaan


Fantastische reacties :-). Kan bijna een whitepaper worden. Verwijs in deze context graag naar een artikel dat ik 2 jaar geleden heb geschreven en waar de discussie eigenlijk precies hetzelfde was:

https://www.linkedin.com/pulse/over-die-meest-gehypete-en-minst-nuttige-technologie-blockchain-bril/

Let op: Ook best lang...

Mooi artikel Jeroen. Goed dat je de moeite hebt genomen om een sterk Nederlands stuk met basics te schrijven, in combinatie met relevante case! Zijn velen bij gebaat!

Ik dacht dat de discussie over wel of niet blockchain inmiddels was uitgewoed, maar kennelijk is dat niet het geval. Ben zelf 20 jaar actief in diverse rollen in ICT en zo'n 2 jaar bezig met blockchain. Al vrij snel kwam ik ook tot de vragen die hier boven komen en volgens mij de kern van het verhaal van Jeroen en de kritiek van Rene (en anderen) vormen:

1. voor welke gevallen (use cases) is blockchain de juiste oplossing?
2. kan dat energieverbruik niet omlaag?
3. hoezo bevat een blockchain altijd de waarheid? Garbage in blijft toch garbage out?

En de antwoorden hierop zijn inmiddels toch wel duidelijk:

1. nee, blockchain gaat niet de hele wereld decentraliseren en de use cases zijn beperkt. Er zijn inmiddels diverse beslisdiagrammen die keurig aangeven wanneer een blockchain wel en wanneer deze beter niet ingezet moet worden. Zie bijv. https://medium.com/@sbmeunier/when-do-you-need-blockchain-decision-models-a5c40e7c9ba1 Of zoals een ander het mooi samenvatte: alleen als censuurloosheid (soevereiniteit) en onveranderlijkheid belangrijker zijn dan efficiëntie, dan is een public blockchain een goede oplossing. Verder ben ik het Tim en Jeroen eens dat permissioned blockchains een opstap kunnen zijn tot public. Wie heeft tegenwoordig nog een echt Intranet? Het zijn allemaal eigen delen op het Internet geworden.

2. met Tim eens dat er geen verband zit tussen aantal transacties en energieverbuik van PoW blockchains zoals Bitcoin, maar laten we het er ook over eens zijn dat het energieverbuik bizar is. Het is op dit moment de enige werkende mogelijkheid om de veiligheid te garanderen. Hopelijk gaan PoS varianten hier verandering in brengen, al geeft de alsmaar voortdurende vertraging van de implementatie hiervan bij Ethereum wel te denken. Het blockchain trilemma staat nog fier overeind! Off chain of 2e layer oplossing zoals Lightning kunnen hopelijk ook het nodige doen. De tijd zal het leren...

3. het moment van vastleggen en door wie is de achilleshiel van blockchain. Is het ei uit de legbatterij eenmaal vastgelegd als scharrelei op de blockchain, dan is het opeens een scharrelei. Oftewel: hoe houden we de fysieke werkelijkheid in sync met de digitale ("digital twins"). Dat is niet uniek aan blockchain, zoals Rene e.a. zullen beamen. Verschil is dat in de wereld van de relationele database dit hersteld kan worden door de centrale beheerder. Heel fijn als deze centale beheerder een te vertrouwen partij is. Minder fijn als deze dat niet blijkt te zijn. Denk aan genoemde voorbeelden als Facebook, Google, Amazon, maar ook onze grootbanken. En dan komen we weer terug bij de beslismodellen: als soevereiniteit belangrijker is dan efficientie...

Voor mezelf, en daar mogen de andere reageerders het dus wel of niet mee eens zijn (ik hoor/lees het graag), zijn er wel degelijk use cases waar blockchain een mooiere/betere/elegantere oplossing biedt dan een centralistische. Denk bijv. aan anchoring (gaat me nu te ver om uit te leggen), shared ledgers (zoals Mijn Zorglog), audit trails, SSI en uiteraard (internationale) betalingen.

De tijd zal het leren...

Marcel,

Evenwichtige reactie. Toch nog kort een reactie van mij daarop:

"2. met Tim eens dat er geen verband zit tussen aantal transacties en energieverbuik van PoW blockchains zoals Bitcoin"
Ik geloof dat niemand daar over is gevallen. Mijn punt is dat er een koppeling bestaat tussen energieverbruiken en de waarde van een bitcoin. Hogere waarde bitcoin = meer energieverbruik een een block te minen.

Ik geloof best dat een samenwerking tussen bedrijven mogelijk is om een gedeelde blockchain te benutten, maar ik weet niet of dit nu zoveel toevoegd ten opzichte van een centrale faciliterende partij die met signen, wallets en hash chains kan laten zien dat er niet met data gerommeld is.

Wat overeind blijft is dat een blockchain niets meer kan bieden over de waarheid van fysieke zaken, of zaken buiten de blockchain dan gewoon een slim ingerichte database die ook kan signen en blocken transacties aan elkaar kan rijgen met hashes.

Dus vergeet die blockchain nou maar, er zit geen toekomst in.

Hallo Henri,

De "toevoeging" van blockchain t.o.v. een centraal faciliterende partij ligt er in dat (zie ook mijn eerdere statement) dat je in bepaalde gevallen die centrale partij niet wil. Niet alleen omdat deze met de data kan rommelen. Dat is in de centrale wereld weliswaar aan te tonen met hashes, signing, etc. maar niet te voorkomen. Met blockchain wel. En een centrale partij kan meer ongewenst gedrag vertonen: toegang blokkeren bijvoorbeeld, zoals in Griekenland opeens burgers niet meer bij hun eigen geld konden. En de centrale partij kan zijn machtspositie a.g.v. kennisongelijkheid gaan uitbuiten.

Tot slot is het optuigen van een dergelijke centrale autoriteit een hoop gedoe met de nodige overhead. Niet dat dit met een blockchain een-twee-drie geregeld is, maar het kan (en is dus niet altijd, ik val in herhaling) een handigere optie zijn.

Ieder zijn mening, maar het komt op mij nogal badinerend over als je stelt dat jij wel even aangetoond hebt dat er geen toekomst in zit. Prima om zaken ter discussie te stellen, maar doe niet alsof je de waarheid in pacht hebt inclusief glazen bol.

LOL... kan het niet laten Henri! Dus moest ik natuurlijk even reageren:

Binnen onze bestaande organisatie en denk modellen klopt het en geef ik je ook 100% gelijk: "...er zit geen toekomst in." Daarom dient dus niet (alleen) gekeken te worden naar de technologie, maar eigenlijk veel meer naar onze (oude) denk modellen en wijzen van organiseren van vertrouwen. Daar zit wat mij betreft de echte winst en innovatie. En dat gaat over aloude menselijke machtsverhoudingen. En dus moet er of een oorlog, revolutie of iets anders heftig gebeuren (klimaatverandering, ;-)) voordat we fundamenteel gaan veranderen... Maar ik verkies liever de vreedzame weg van de wat langzamere bewustwording :-).

Haha, het blijft altijd lachen hoe je blockchain evangelisten op de kast krijgt met zo'n afsluiter.

Ik noem dat geen glazen bol, maar gewoon onderzoeken en concluderen. Dat ik badinerend (weer wat geleerd) overkom is niet mijn probleem. Vooralsnog heb ik gewoon gelijk en zijn er geen toepassingen van blockchain die niet efficiënter opgelost kunnen worden zonder blockchain met één uitzondering: Bitcoin. En nu juist die toepassing is blockchain niet eens de essentie maar wel een noodzakelijk onderdeel.

Maar ik zal het platslaan naar één cruciale vraag: Welk probleem lost blockchain op?
Eventueel nog de pro vraag voor bonuspunten: Welk probleem kun je alleen maar met blockchain oplossen?

Het mag ook middels DM's.

Ik hou het even "in de groep"; er is immers al veel "food for thought" hier, wie weet wie er nog uit wil putten :-) .

Ben het meer eens met je dan (anderen?) zouden denken. Zoals bijvoorbeeld: Het Bitcoin protocol is een slimme combinatie van diverse technologieën die zich bewezen heeft, met name op het gebied van veiligheid en vertrouwen. Het feit dat speculanten het op een manier inzetten (met vaak de wat rare vraag: "Hoeveel is de bitcoin waard?") op "de ouderwetse manier" of dat er wel eens wat exchanges gehackt zijn, bewijst mijn vaak gebezigde stelling:

Technologie is een versterker van menselijk gedrag en emotie. Het zal altijd (ten goede en ten kwade) ingezet worden om een (individueel) menselijk belang te dienen...

Alle andere vormen zijn in principe aftreksels, uiteraard vaak ook weer om bepaalde belangen te dienen. Te meer en juist omdat een blockchain "volwassen moet worden" of moet "groeien" zoals je weet. Bitcoin heeft die kans gehad en absoluut gebruikt. Daar kan je dus mee doorgaan. En een permissioned of private blockchain? Leuk om mee te spelen.

Afgezien van (blockchain)technologie persé, ben ik veel nieuwsgieriger naar gedecentraliseerde oplossingen: Een honeypot met data met een hek ervoor en 1 juridische "eigenaar", is nu eenmaal gevoeliger voor gedoe dan gedecentraliseerde opslag (denk bijv. aan IPFS experiment) en duizenden "eigenaren". "Eigenaar" tussen quotes omdat dat op zich al een andere discussie waard is.

Ook vind ik de gedachte dat een protocol (een middel, technologie) an sich geen eigenbelang heeft wel een aardige. Als ik dus een hele sloot intermediaire entiteiten (met stuk voor stuk eigen belang) kan vervangen door zo'n protocol, meteen doen zeg ik. Dat maakt de transactie een stuk goedkoper en minder fraudegevoelig. En dit brengt mij automatisch tot ons huidige gefabriekte banen circus; hoeveel b*llsh*t jobs hebben we inmiddels gecreëerd die alleen maar tot doel hebben om vertrouwen te organiseren? En als dat uiteindelijk dan toch niet lukt, verzinnen we nog een bewaker, en nog een en nog een. Heb zojuist een aanvraag gedaan voor het aanvragen van een bedrijfs creditcard. Sprakeloos...

Geloof ik dan niet in de mens? Mwah... Zolang bij een kleine minderheid de frontale kwabben hun werk niet goed doen (en waar de amygdala het dus wint) en deze minderheid zich op posities bevindt waar eigenbelang nadelige gevolgen kan hebben voor een hele samenleving, niet echt inderdaad. Dat heeft zich wat mij betreft net iets te veel bewezen de afgelopen jaren. Alle wet- en regelgeving ten spijt. En blockchain gaat dit ook niet oplossen. Sterker, geen enkele technologie gaat dit oplossen. Vandaar dus mijn focus op de organisatie en denkmodellen kant en niet de technologie.

PS. Ik ben dus veel meer een "begin eens met vernieuwend denken, doe eens gek" evangelist dan een "blockchain" evangelist :-).

Walter, mooi betoog en zal iets delen waarmee ik momenteel bezig ben.... Wel wil ik kwijt dat ik vooral bezig ben met wat concretere aspecten. Een denkmodel is niet actionable en kan niet geverifieerd worden met iets wat testbaar is. Ik vind het iets te filosofisch wat je schrijft al onderstreep ik de richting wel.

Het volgende is een project waar ik nu mee bezig ben. Het idee is niet nieuw, maar vergelijk het niet met Mastodon of ActivityPub of OpenBook (Okuna).

Het idee is platgeslagen dit: Een social network decentraal opgezet. Dus soort van peer-to-peer maar ook met inwisselbare providers en near zero trust. Dus je provider ziet niet jouw content... Ook een soort blockchain... maar niet met een genesis record of ledger.. meer een soort blockstream en kun je van provider wisselen.

Helemaal decentraal is erg lastig te realiseren, maar zo centraal als bijvoorbeeld Facebook is ook niet wenselijk.Door het opensource te maken kun je mogelijk ook de ontwikkeling minder centraal maken. Maar goed, ik loop nu al tegen serieuze problemen aan met als voorbeeld: Wat als iemand een heel populair account heeft....

Reden waarom ik de glazen bol noem en het niet schaar onder 'onderzoeken en concluderen' is omdat er heel veel mensen o.a. van gerenommeerde instituten zoals universiteiten, Gartner/Forrester/McKinsey, grote corporates, etc. die ook onderzoek doen naar hetzelfde onderwerp, maar tot andere of op zijn minst gezegd niet zo zwart-witte conclusies komen. Om jezelf dan zo groot te maken door te stellen dat jij het wel weet, is gewoon arrogant. Overigens ben ik geen evangelist, maar probeer ik inhoudelijk dingen te begrijpen en ter discussie te stellen.

Maar goed, in antwoord op de platgeslagen vraag: worden dingen alleen een succes als ze 'een probleem oplossen'? Klinkt verleidelijk om ja te zeggen, maar om een willekeurig voorbeeld te noemen: internet radio is een redelijk succes (al heb ik geen cijfers om dat te onderbouwen). Lost het een probleem op? Nee. Ook niet toen het uitgevonden werd. Het is duurder dan FM of DAB+, lang niet overal te gebruiken en ook niet beter. Het pakt dus een niche markt waar het toevallig net wat handiger gevonden wordt dan klassieke radio. Waarom zou blockchain niet een dergelijke rol kunnen invullen? Dus naast bestaande, relationele systemen?

De discussie wil maar niet opdrogen ;)

Ondanks dat ik niet verwacht dat we het daadwerkelijk eens zullen gaan worden, houdt mij één opmerking bezig @Henri:
"Vooralsnog heb ik gewoon gelijk en zijn er geen toepassingen van blockchain die niet efficiënter opgelost kunnen worden zonder blockchain met één uitzondering: Bitcoin. En nu juist die toepassing is blockchain niet eens de essentie maar wel een noodzakelijk onderdeel." Hierin suggereer je ook dat bitcoin veel meer is dan blockchain. Ben benieuwd welke definitie je hanteert voor blockchain, om verwarring hierin te voorkomen.

Wat is in jouw beleving dan die specifieke toepassing in Bitcoin? Ik zie het vooral als een digital asset die peer-to-peer overdraagbaar is zonder risico op een double spending. (En ja censorship resistant en inclusive.) En dat is natuurlijk veel breder inzetbaar, vooral beschouwd als digital twin. Uitdaging blijft hoe je fysieke goederen linkt aan een digital twin. Dat is geen blockchain issue maar een digitaliseringsuitdaging.

Discussies over de voordelen van centralisatie vs decentralisatie spelen altijd en overal. Niet alleen op organisatievormen en besturingsmodelen, maar ook op automatiseringsarchitecturen. Voor alles is wat te zeggen, en er zijn altijd voordelen en nadelen. Ik denk niet dat we dat simpel af kunnen doen met centralisatie is efficienter (al is het vaak wel zo). Een dictatuur is namelijk ook heel efficient (Singapore?) maar toch niet gewenst?!

Op het werk is het druk en zit krap in tijd. Overigens sta ik altijd open om zaken verder toe te lichten.

@Marcel: Niet alles hoeft een probleem op te lossen, maar vaak worden vindingen die een probleem oplossen omarmt. En zeker als het over iets belangrijks gaat als geld of bewijs en ten koste gaat van iets anders; vertrouwen, energie en inefficiënte, traagheid en slechte schaalbaarheid dan moet het wel een probleem oplossen om gebruikt te worden. Internet radio lost een probleem op: Je hoeft geen apparaat mee te zeulen om tijdens je werk of onderweg naar radio te luisteren, of als radio maker lost het probleem op dat je geen zendfrequenties nodig hebt. Wat betreft arrogantie... ik noem het zelfvertrouwen. Blockchain is gewoon een tijdelijk fab, tja en dan zijn er ook gerenommeerde bedrijven die er iets mee doen. Als ze het anders zouden noemen zou het onderzoek geen lezers krijgen. Heel simpel: iedere database slaat data op. Of het nu blockchain heet, nosql of relationele database. Het slaat data op. Wat moet er in die data staan om waar te zijn? Wat valideert de inhoudelijke data in de blockchain van de bitcoin? Dat zijn de wiskundige spelregels van het protocol en omdat het één grootboek betreft waar alles in staat moet ie compleet zijn en blijven. Maar het zijn de regeltjes als "de langste chain wint" en Nakamoto consensus en de moeilijkheidsgraad die bepalen wie er in de blockchain mag schrijven. Alles van en over bitcoin staat in de blockchain en de blockchain beschrijft *niets* buiten die blockchain en dat is de *enige* manier waarop bitcoin kan functioneren. Het hangt aan elkaar van schoonheid en bijna perfectie, maar ook in eenvoud. Het gaat alleen maar over bitcoin en bitcoin transacties. Wat probeert men met blockchain? Het beschrijven van *andere* dingen dan virtuele muntjes uit die blockchain alleen. En dat kan wel, alleen het betekent niet hetzelfde en mist ook de zekerheid dat wat er staat klopt. Je kunt in feite geen decentralisatie bereiken en dat is nu net het *enige* wat bitcoin oplost en zijn waarde uit onttrekt. Facebook kan ook muntjes verzinnen (buiten Libra). En die kun je kopen en gebruiken om andere dingen te kopen. Maar dat is geen bitcoin. Waarom zou je blockchain gebruiken? Wat zou er in die blockchain moeten staan die ineens waarheid is? Wat voegt een blockchain toe? Welk probleem lost het op? Beschrijf hoe die blockchain dat oplost. Natuurlijk kun je een blockchain als synoniem van hash chain of Merkle tree toepassen en heeft dat handigheid. Dat is alleen niets revolutionairs meer een heel klein aspectje van de opbouw van een systeem. Als je mij wilt debatteren is dat prima, maar vooralsnog houd mijn stelling stand en heb ik nog geen bewijs gezien dat ik geen gelijk heb.

@victor: Je weet dat ik blockchain alleen maar zie als de datastructuur: Hash chain of Merkle tree. Ik zie de blockchain network software als de laag daar bovenop die bepaalt wat er in de blockchain komt, de nodes die elkaar vinden en valideren etc. Ik zie Bitcoin als het protocol waarin de regels staan zoals het consensus mechanisme en bijvoorbeeld hoe nieuwe bitcoins in omloop worden en het halveren van de miningbeloning na zoveel tijd. Waarom noem ik dat geheel samen niet blockchain? Dat zou hetzelfde zijn door ieder systeem wat iets met data doet Kunstmatige Intelligentie te noemen. Is Ethereum blockchain? Nee, het maakt gebruik van een blockchain: Een mechanisme om blokken data aan elkaar te rijgen met hashes.

Is het cryptografisch signen van een transactie blockchain? Nee. cryptografisch signen is
"Digital signatures, in which a message is signed with the sender's private key and can be verified by anyone who has access to the sender's public key. This verification proves that the sender had access to the private key, and therefore is likely to be the person associated with the public key. This also ensures that the message has not been tampered with, as a signature is mathematically bound to the message it originally was made with, and verification will fail for practically any other message, no matter how similar to the original message."

Niet meer, niet minder. Digitale signatures kunnen dus in iedere toepassing gebruikt worden en zijn niet exclusief voor blockchain.

Wat bitcoin doet en waarin het uniek is, is dat je in een systeem een virtueel iets kunt uitwisselen zonder dat daar een vaste entiteit zoals een bank er controle over heeft. Wat bizar is, is dat dit dan geld waard is. We vinden dat het waar is en zolang we dat vinden is het waar.

Maar je kunt gewoon een nieuwe bitcoin starten.. gek genoeg heeft die dan geen waarde! Al was Litecoin er wel vroeg bij en is dat ineens ook gelukt om wat waard te worden... maar waarom zoveel minder waard dan een bitcoin? rarara

Je laatste paragraaf is filosofisch en daar kunnen we mooie bomen over opzetten!

Waar ik me tegen af blijf zetten is dat blockchain bijvoorbeeld accountants of notarissen overbodig maakt, maar goed ik val in herhaling.



@henri: we zijn heel meer eens dan ooit! ;)

Blockchain beschouw je dus letter als a (hash) chain of blocks. Dan vallen trouwens direct vele permissioned varianten af, omdat die een ander DLT model gebruiken. Maar goed, dat is een definitie kwestie. Helemaal eens dat we protocollen (bijv. Ethereum) moeten onderscheiden van blockchain (de data-opslag) en dat voor bijv. Bitcoin diverse bestaande technieken met elkaar gemixt zijn tot een nieuwe toepassing. Niet bijzonder, want AI is ook een verzameling bestaande technieken en algoritmen en dat zou je ook van IoT kunnen zeggen. Niet belangrijk voor de discussie wat mij betreft.

Dat bitcoin kan worden uitgewisseld zonder die entiteit is inderdaad uniek en bijzonder. Dat het geld waard is niet in mijn ogen. Alles wat schaars is heeft een waarde. Hoog of laag. Dat is niet wiskundig uit te drukken. Dat is gewoon wat de gek er voor geeft. Een mooi voorbeeld blijft het schilderij(?!) 'who is afraid of red yellow and blue'... En als je een nieuwe crypto maakt heeft ie zeker wel waarde, alleen nagenoeg nul. Ik weet zeker dat er iemand is te vinden die jouw muntje voor een paar cent wil kopen. En daar gaan we ;)

En notarissen en accountants raken niet overbodig, helemaal eens. Hooguit gaat hun rol veranderen (maar dat duurt nog wel even). Heeft e-commerce de winkel overbodig gemaakt? Sommige wel, maar sommige ook zeker niet. Loop maar eens de Action binnen...

Nieuwsbrief

Wil je dagelijks op de hoogte gehouden worden van het laatste ict-nieuws, trends en ontwikkelingen? Abonneer je dan op onze gratis nieuwsbrief.

Vul een geldig e-mailadres in

Stuur dit artikel door

Uw naam ontbreekt
Uw e-mailadres ontbreekt
De naam van de ontvanger ontbreekt
Het e-mailadres van de ontvanger ontbreekt

×
×
article 2020-01-13T11:58:00.000Z Jeroen van Megchelen


Wilt u dagelijks op de hoogte worden gehouden van het laatste ict-nieuws, achtergronden en opinie?
Abonneer uzelf op onze gratis nieuwsbrief.