Nu de feestdagen naderen duiken hier en daar al voorzichtig de eerste lijstjes met voorspellingen op. Hoewel niet altijd even origineel, is het goed om te zien dat zo veel bedrijven vooruit durven te kijken en hun ambities met de wereld durven te delen. Wat me hierbij opvalt is dat de rol van it aan het veranderen is. De afgelopen tien jaar stonden in het teken van verschillende hypes: wie niet investeerde in het internetdomein speelde niet meer mee, en wie geen app ontwikkelde zou absoluut de boot missen. Wacht ons de komende jaren een nieuwe hype, of zijn die kortstondige oplevingen binnen de it inmiddels onderdeel geworden van het 'normale proces'?
Momenteel wordt 1 procent van alle energie wereldwijd opgewekt door de zon. Een bericht van blijdschap, dat niet onderschat mag worden. Want heel simpel gesteld verdubbelt de capaciteit elke anderhalf jaar. Dat is een logaritmisch geheel. Als je die lijn doortrekt zouden er nog maar zeven stappen gezet moeten worden tot je op 100 procent zit, en dat is natuurlijk geweldig. Als je het heel ruim neemt zou je over vijftien jaar voldoende energie opwekken om de hele wereld te voorzien. Een bedrijf als Shell zal fundamenteel moeten veranderen als haar functie in fossiele brandstoffen wegvalt en ze mee wil blijven komen.
IT als probleemoplosser
Ook binnen de it-sector zie je duidelijke veranderingen. Waar ik zelf op reken is dat it eindelijk fatsoenlijk geïntegreerd zal worden in het alledaagse leven. Ik bel bijvoorbeeld met de nieuwste iPhone. Hoewel mobiele telefoons al lang niet meer perse kleiner worden neemt de benodigde techniek wel steeds minder ruimte in. Als je die lijn doortrekt biedt het interessante mogelijkheden, al gaat het niet zo snel als met de schone energie: over een jaar of dertig gaan er misschien wel apparaten met de capaciteit van een iPhone door jouw bloedsomloop. Artsen zien dan veel sneller wat er met je aan de hand is en zorgen dat de informatie kan worden toegepast bij een behandeling. De snelheid waarmee ontwikkelingen als personalised medicine plaatsvinden is onvoorstelbaar. Dat gaat impact hebben op ons normale leven.
Al die ontwikkelingen komen niet vanuit het niets, al lijkt men dat wel eens te denken. Als mens zijn we geneigd lineair te denken, binnen de kaders die we nu kennen. Mensen worden overvallen door de techniek omdat ze de vernieuwing niet aan zien komen, terwijl er aan die vernieuwing in een andere sector al lang gewerkt wordt
Wat Elon Musk met zijn Space X project doet gaat veel mensen wellicht de pet te boven, maar veel van de problemen omtrent de Marsreis worden met it-oplossingen verholpen. Zoals in een ver verleden de draadloze koptelefoon werden uitgevonden door de Nasa, zullen er nu misschien ook interessante nieuwe mogelijkheden worden ontdekt. Zo wordt ons wereldlijke leven op termijn verbeterd door it.
Eenvoudige oplossingen voor ingewikkelde problemen
Ook nu gebeurt er al het nodige op dit vlak. Zo zijn we recent benaderd door een partij die mri-scanners maakt. In dat apparaat is ten behoeve van het behandelproces een Skype-applicatie opgenomen. Specialisten kunnen zo meekijken met wat de scanner ziet, en indien nodig de informatie via een beveiligde verbinding live delen met andere specialisten. Zo wordt het op afstand beoordelen van een scan en een patiënt een stuk makkelijker.
Een ander mooi voorbeeld is de integratie tussen Skype en een Tesla, waarmee je live videocalls kan hebben tijdens een autorit, terwijl de Tesla voor je rijdt. De Tesla wordt daarmee een endpoint, dat net zo goed kan communiceren als een pc of een mobieltje. In principe kan het inbrengen van it natuurlijk in allerlei apparaten worden toegepast. En zulke apparaten kunnen ouderen bijvoorbeeld helpen om langer thuis te blijven wonen. Dan kan je denken aan apparaten die zelf alarm slaan als er iets aan de hand is.
Techniek doorbreekt grenzen
Op het gebied van cloudontwikkelingen zie je dat het communiceren over continenten heen steeds eenvoudiger gaat. Zo zijn er haast geen vertragingen meer als je naar de andere kant van de wereld belt. En het live vertalen van gesprekken komt ook steeds dichterbij. Nu gaat dat één op één, maar dat kan straks ook in een groepsgesprek. Zo wordt de wereld qua taal ineens veel kleiner. We staan aan de vooravond van het moment dat dit vanuit je eigen apparaten mogelijk zal zijn. Of dat nou op je telefoon is of op je horloge.
Start-champagneups blijven kansen krijgen
In de markt klinkt steeds vaker het geluid dat de start-up-hype voorbij zou zijn. Het wordt tijd voor scale-ups. Toch denk ik dat er ook voor start-ups nog ongekende mogelijkheden liggen. Zonder legacy kan je veel sneller doorschakelen naar bijzondere innovaties. Maar dan zal je wel toegevoegde waarde moeten leveren voor een bepaalde branche, bijvoorbeeld door slimme(re) it. Start-ups zijn bij uitstek geschikt voor keteninnovatie: met de juiste domeinkennis en in nauwe samenwerking met de gevestigde bedrijven innovatieve toepassingen introduceren in de markt. Je ziet het met de Skype-toepassing in de inmiddels ouderwetse scanapparatuur of het innovatieve Space X dat nauw samenwerkt met de Nasa. Als jonge bedrijven de samenwerking aan durven gaan, zal it ons zeker nog kunnen verrassen, in 2017 en ver daarna.
Stellen de mensen, die in de ICT werken, de volgende vragen aan hun klanten?
Wie zijn blij met het project? Wie zijn tegen? Hoe kunnen we ook aan hun belangen tegemoetkomen?
Hoe kunnen we waarde toevoegen voor klant of samenleving? Wat is de economische, ecologische, technische context? Zijn er voordelen te behalen als het gaat om innovatie, biodiversiteit, emissies van broeikasgas?
Is de aanpak toekomstbestendig? Wat als prijzen veranderen, of de rente, klimaat, waterniveau, technologie, wet- en regelgeving, management? Veroorzaakt de oplossing later of elders in de wereld misschien een probleem?
En als laatste, niet het minst belangrijk, kunnen we iets slims verzinnen met minder gebruik van energie, grondstoffen, chemicaliën, ruimte, materialen en met minder reststoffen?