Bij tennis en volleybal is opslag synoniem met service. In de IT-sector is dat nog niet het geval. U zegt: dat herken ik. Wie goede service levert, krijgt niet automatisch opslag. Dat is waar, maar zo bedoel ik het niet. Ik bedoel de opslag van gegevens. ‘Storage’ dus, en dat is iets anders dan service.
Op het gebied van opslag is er de laatste jaren veel veranderd. Een subjectief en onbetrouwbaar onderzoek onder een beperkt aantal zorgvuldig geselecteerde bedrijven wijst uit dat de totale hoeveelheid opgeslagen gegevens bij die bedrijven de afgelopen periode elk jaar meer dan verdubbeld is. Een serverpark van enkele tientallen machines met daarop een paar honderd ‘giegels’ is voor een middelgrote organisatie al helemaal niets bijzonders meer. Hoe houd je dit alles in bedwang?
Veel IT-managers durven inmiddels toe te geven dat ze niet meer weten welke gegevens ze op welke schijven hebben staan. Dat heeft nogal wat gevolgen. Bijvoorbeeld voor de toegangsbeveiliging. Dat is feitelijk niet meer dan bijhouden wie waarbij mag, en wie niet. Om dat te kunnen doen, moet je wel weten wat je in huis hebt. Weet je dat niet, dan valt er niet veel bij te houden. Je moet ook weten wie je in huis hebt. Een hele uitdaging als je bedrijf in een permanente staat van reorganisatie verkeert.
Ander probleem: efficiency. Onderzoek wijst uit dat een aanzienlijk percentage van alle opgeslagen gegevens geen enkel zakelijk doel dient. Recreatieve mp3’tjes, wavjes, avi’s, gifjes en jpegs beslaan tot vreugde van de ‘storage’-leveranciers soms tientallen procenten van de beschikbare opslagcapaciteit. Van veel bestanden circuleren daarbij tientallen kopieën of varianten. U zegt, dan gooien we al die mp3’tjes en jpegjes toch weg? Goed idee, al zult u zich met zo’n maatregel niet echt populair maken bij uw collega’s. En wel opletten, want tussen al die jpegs zit af en toe ook een serieus plaatje.
Nog een uitdaging: continuïteit. We kunnen steeds minder lang zonder al die gegevens. Dus moeten we ervoor zorgen dat we ze altijd binnen handbereik hebben, ook als het even tegenzit. Door backups te maken bijvoorbeeld. Daar zegt u wat. Hoe lang duurt het om een terabyte naar tape te schrijven? De nacht is kort, zeker in de nieuwe economie, waar een beschikbaarheid van 7×24 uur de norm lijkt te worden en er dus 7×0 uur overblijft voor het maken van backups.
Tenslotte het opvangen van calamiteiten. Hoe lang kun je na een brand of overstroming zonder je informatiesysteem? Het grootboeksysteem mag wel een weekje uit de lucht zijn. Maar voor een beetje e-handelssite met backoffice is een uitval van 24 uur al te lang. Wie langer uit de lucht is, verliest omzet en klanten aan de concurrent, die zich op slechts één spreekwoordelijke muisklik afstand bevindt. Tapes terugladen is in dat geval geen optie meer. De invaller moet direct klaar staan, warmgelopen en wel.
‘Real-time mirroring’ is de enige oplossing. Bedrijven als EMC leveren apparatuur waarmee je gegevens over grote afstand kunt repliceren. Je kunt er een heleboel servers tegelijk op aansluiten. Snelle schijven, meervoudig uitgevoerd, onder zware omstandigheden getest. Hierdoor peperduur. Voor het koppelen van die schijven is veel bandbreedte nodig. Vroeger huurde je dan een lijn bij de PTT. Tegenwoordig zijn er wel iets meer opties. Je hebt nieuwe aanbieders als MCI Worldcom of Versatel. Maar er is nog een mogelijkheid: de schep. In sommige gevallen kun je voor nog geen honderd gulden per meter je eigen glasvezelkabel laten leggen. Daar zit alles bij in, van het aanvragen van de benodigde vergunningen tot het afmonteren van de kabels. Onbeperkte bandbreedte met een terugverdientijd van een half jaar. Je vraagt je af waarom niet iedereen glas in de grond aan het stoppen is.
Al met al is de opslag-wereld sterk in beweging. We zullen het komende jaar met zijn allen weer twee keer zo veel gegevens opslaan. Twee keer zoveel nuttige informatie, maar ook twee keer zoveel mp3’tjes. Weer twee keer zo veel te inventariseren, twee keer zo veel te beveiligen, twee keer zo veel te backuppen. En het jaar daarop weer. En weer. En weer.
Het gevolg? Gouden tijden voor opslag-leveranciers en telecombedrijven. Gouden tijden voor IT-managers, systeembeheerders en consultants, die nieuwe oplossingen mogen bedenken en implementeren. En buikpijn voor de financieel directeur. Want het geld voor al deze innovatie moet ergens vandaan komen.
Edo Roos Lindgreen, senior manager Kpmg Information Risk Management, en docent IT & Auditing aan de Universiteit van Amsterdam.
