'Rijk verspeelt doelbewust 5 miljard aan ICT'

Dit artikel delen:

De Nederlandse overheid verspeelt jaarlijks vijf miljard euro door het mislukken van ict-projecten. Dat meent René Veldwijk van ict-dienstverlener Ockham uit Vianen. Een harde onderbouwing van dit bedrag heeft hij niet, ‘maar dit is de consensus en het wordt niet ontkend’. Reden dat er niks aan de verspilling wordt gedaan, is dat niemand er pijn van zou hebben.

‘Behalve de belastingbetaler dan', concludeert KRO-verslaggever Sven Kockelman in het radioprogramma Goedemorgen Nederland, als hij Veldwijk interviewt. ‘Dat klopt', bevestigt de ict-ondernemer. ‘Als grote ict-projecten mislukken, heeft niemand eigenlijk pijn. Als het falen geen publiciteit oplevert, merkt niemand het. In zo'n project wint iedereen: de beleidsmakers, maar zeker ook de grote ict-bedrijven. Projecten lopen vaak een factor twintig uit de hand en opdrachtgevers betalen gewoon de factuur. De kern van het probleem is dat de opdrachtgever dit kan maken, zonder dat het schaadt. Soms is het zelfs bewust beleid vanuit de overheid.'

Toeslagensysteem

De beschuldigingen van Veldwijk zijn hard, maar hij claimt wel recht van spreken te hebben met 25 jaar ict-ervaring, waarvan vele jaren bij de overheid. Hij haalt dan ook een extreem voorbeeld aan waarbij zijn eigen bedrijf Ockham, gespecialiseerd in databankdiensten, betrokken was. Veldwijk: ‘De overheid had een noodsituatie omdat zes miljoen mensen geen toeslagen konden ontvangen. Er was al 270 miljoen euro geïnvesteerd, maar toen het moest gaan draaien, was er helemaal geen systeem. Helemaal niemand heeft het hierover gehad. Wij hebben toen voor een paar ton in drie maanden tijd de boel opgelapt en uiteindelijk voor één miljoen euro het systeem gerealiseerd.'

Bij een dergelijk succesvolle en snelle realisatie had Veldwijk wel wat complimenten verwacht, maar niets was minder waar. ‘We kregen hele heftige reacties', constateerde Veldwijk enigszins verbouwereerd. ‘Ze wilden ons er weer zo snel mogelijk uit hebben en doorgaan op de gebruikelijke voet met de aangestelde grote opdrachtnemer. Dit kwam niet van de directie, maar van de mensen daarboven en -onder.'

Klokkenluider

Veldwijk kan er geen vinger achter krijgen waarom de overheid op een dergelijke manier met ict-projecten omgaat, maar ideeën heeft hij er wel over. ‘Zodra het over ict gaat, kijkt iedereen de andere kant op. Ict is moeilijk te begrijpen, waardoor alles maar van een ict-bedrijf wordt geslikt. Dit zou anders moeten zijn. Als het moeilijk wordt, moet je juist goed opletten.'

Door het pleidooi van Veldwijk lijkt hij een klokkenluider, al ziet hij zichzelf niet graag zo. ‘Dat ik dit nu aankaart, wordt me niet in dank afgenomen. Zolang het met de economie goed gaat, doet niemand hier iets aan. Door de economische crisis wordt dit allemaal duidelijker. De kern van het probleem is dat een overheidsinstantie een groot project aanbesteedt dat vervolgens door een groot ict-bedrijf wordt gewonnen. Voor een vaste prijs wordt er iets gerealiseerd waar na een half jaar uurtje-factuurtje gaat gelden. Dan gaat het fout en lopen de kosten onnodig hoog op.'

x

Om te kunnen beoordelen moet u ingelogd zijn:

Dit artikel delen:

Reacties

In het Computableverhaal heeft Veldwijk het over de Belastingdienst. In de Volkskrant heeft hij het over een soortgelijk verhaal bij UWV. Letterlijk dezelfde bedragen.
http://files.welzijn-21e-eeuw.nl/BijDeOverheidZittenIctKneuzen.pdf

Meneer komt bij mij over als een fantast.

Klokkenluider??? Als of ik wat anders had verwacht. Dit is toch niks nieuws. Een ambtenaar die met geld gooit en als hij het niet snapt dan gooit hij er gewoon 10 keer zoveel tegen aan. En inderdaad niemand die er wat van zegt behalve zoals nu als het gaat opvallen. Kijk naar de noord-zuid lijn in Amsterdam. Je kan nog 100 van dat soort voorbeelden vinden. Het is niet hun geld en ze worden er ook niet op afgerekend zoals in het bedrijfsleven. En het bedrijfsleven houd graag zijn handje op want die verdient lekker aan dat vreemde gedrag. Welk bedrijf zou dat nou niet doen, die zijn ook niet gek.

De reden van deze verspilling moet je bij de overheid zelf zoeken en niet bij de ICT dienst verleners.

In mijn loopbaan heb ik verschillende malen meegemaakt dat grote bedrijven er voor passen om mee te doen aan Europese aanbestedingen. Reden hiervoor zijn de hoge kosten van het offerte traject en de lage kans van het binnenhalen van een contract en dus een mogelijkheid om de kosten terug te verdienen.

Neem je hierbij de richtlijn dat de grootte van de aanbesteding afhankelijk is van de omzet van de aanbieder, blijven er vaak maar enige partijen over die een offerte willen uitbrengen.

Door dit systeem zet de overheid de kosten zodanig onder druk dat alleen op menskosten en veiligheid bespaard kan worden, want ongeacht welke database je gebruikt en welke hardware je gebruikt, de initiële kosten van hardware, beheer en hosting zullen weinig van elkaar verschillen, zeker nu de spoeling in de high end computersystemen zo dun geworden is door allerlei overnames, de enige constante factor is nog steeds big Blue, of te wel IBM. Alle andere balanceren op de rand en bieden een weinig rooskleurig toekomst perspectief.

Door te bezuinigen op veiligheid en menskracht, loopt de kwaliteit achteruit, goede mensen kosten geld, wat er niet is. Men geraakt zo in een spiraal waarin slecht ontwikkelde software heel duur kan worden in het onderhoud en bovendien steeds instabiel word. Dit slecht kan liggen aan allerlei randvoorwaarden zoals onbekend met het probleem, te weinig kennis, gebruik van verkeerde methode tot een management dat “geen hout” snapt van hoe je een bedrijfsproces ondersteunt met automatisering.

Logisch dat management van zowel overheid als opdrachtgevers dit stil proberen te houden, aangezien het een teken is van hun falen.

Conclusie is, dit was te verwachten als beslissingen genomen worden op politieke basis en niet op een bedrijfskundige reden met een lange termijn visie.

Bizar, maar waar.
Dit beeld wordt bevestigd door het onderzoek van Dr Albert Boonstra van de RUG, en de Algemene Rekenkamer. Daarbij het recente onderzoek van de standish group: (hun "chaos manifesto") "Bij projecten met een omvang van meer dan 10 miljoen werd geen enkel een successvol resultaat aangetroffen"

Misschien juist hier de hoogste tijd voor een occupy beweging: tijd voor verandering.
- Weg met de huidige, bizarre aanbestedingsregels die een recept zijn voor falen en kleine ondernemers buitensluiten.
- De ICT factor prominent gaan meenemen bij het bedenken van regels en wetten, uitvoerbaarheid kost uiteindelijk meer dan de regels opleveren!
- Weg met het megalomane waterval-model en "specificaties" denken, Agile moet het zijn: stapje voor stapje toewerken naar een resultaat.

Dat er projecten misgaan bij de overheid is geen nieuws. Het is eigen aan de overheid dat we dat soort problemen meestal te horen krijgen.

Wat ook waar is, is dat grote instellingen, vooral financiële instellingen, precies hetzelfde overkomt. En dan horen we het meestal niet. En dat weet iedereen die al wat langer in de IT rondloopt. Ook daar mislukken grote projecten of kosten ze een veelvoud van wat was begroot. De kosten van die mislukkingen worden net als bij de overheid aan de klant doorberekent. Een tiende procentpuntje erbij in administratiekosten en het is opgelost.

Complexiteit, moeite met besluitvorming, gevechten met leveranciers, het hoort bij (te) grote instellingen die abstracte producten of diensten leveren. De oplossing: als ik die wist.......

Dit is nu het zoveelste artikel dat geschreven is door "het bedrijfsleven" en gaat over de kwaliteit van de overheid. Ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat het ook gaat over de gratis reclame voor het bedrijf.
Wanneer iedereen die iets kwijt wil over de kwaliteit van de ICT binnen de overheid constructief gaat meedenken over een oplossing komen we stappen verder. Als de heer Veldwijk echt iets wil verbeteren kom dan met voorstellen hoe. Ik sta ervoor open, reageer, maar hou op met het schieten met hagel. Volgens mij zijn er zeker veel plaatsen waar het gewoon goed gaat.

Gaat er veel fout bij de overheid? Ja, ongetwijfeld, net als elders zijn ICT- projecten lastig aan te besteden en wordt er veel aandacht besteed aan zaken die ons afleiden van de werkelijke issues.

Maar.... ik stoor me wel aan het gebrek aan fundering van de beschuldiging. "Ik kan er de vinger niet opleggen maar..." Ja, zo kan ik het ook, kom daar mee voor de rechter en je wordt weggehoond, maar in de pers krijg je gelijk een platform om je onderbuikgevoel te ventileren.

Vanavond zien deze man bij DWDD en/of P&W en heeft hij zijn 15 minutes of fame en heeft iedereen zijn wantrouwen naar het omgaan met belastinggeld weer bevestigd gekregen.

Zo slecht lees ik ze niet vaak. Ten eerste is het woord "doelbewust" in te titel totaal niet op zijn plek. Daarnaast is de schaamteloze reclame die van Veldwijk hier maakt ronduit stuitend.

Iedere ervaren projectmanager heeft wel eens meegemaakt dat hij binnen een bestaand en totaal falend project grote doorbraken kon realiseren in zowel doorlooptijd als kosten. Zo'n succes kun je natuurlijk niet aanhalen om het stelselmatig falen van projecten bij de overheid te illustreren. Laat Veldwijk maar aangeven wat er volgens hem in de basis fout gaat bij overheidsprojecten en wat er structureel zou moeten veranderen, dan zou het wel een interessant artikel zijn geweest.

Het hoeft toch niet zo moeilijk te zijn om een beroepscommissie in het leven te roepen doe voldoende mandaat heeft om hier tegen op te treden. In de taxibranche gaat het om de in voering van de Boord Computer Taxi. Het is in 1990 bedacht en sindsdien elk jaar herhaald dat hij er moest komen. Nu anno 2011 zou hij er eindelijk moeten zijn, maar weer uitgesteld. Iedereen praat langs elkaar heen, de Politiek heeft een HEEL GOED ARGUMENT "Oké HET SYSTEEM IS NIET MEER VAN DEZE TIJD, MAAR WE KUNNEN NU NIET MEER TERUG" Kijk dat is tenminste de Politiek ten voeten uit.

5 miljard euro jaarlijks??? Gaat het hier enkel om de kostprijs van de mislukte projecten of om verliezen en niet gerealiseerde besparingen ten gevolge ervan? Vijf miljard lijkt me een onwaarschijnlijk hoog bedrag. Hoeveel besteed de Nederlandse overheid dan jaarlijks aan ICT? Ik hoop dat er toch ook sommige projecten lukken.

Dit is toch zolangzamerhand algemeen bekend. Hoe groter en hoe duurder het project, hoe mooier. En met z'n allen mogen we het betalen. En dan hebben ze het over bezuinigen!
Er is een simpele oplossing: no cure - no pay met bijvoorbeeld de volgende twee regels:
1. Als er iets wordt opgeleverd, dan zijn degenen die het opgeleverde moeten gebruiken efficienter dan ervoor.
2. Zodra degenen die het opgeleverde moeten gebruiken verklaren dat ze tevreden zijn met het resultaat, kan er worden betaald.
Verder wordt met korte oplever-cycli gewerkt. Waarom zouden we immers een leverancier een opdracht van het gehele project-budget toevertrouwen, als hij voor een deel daarvan niet iets zinnigs kan opleveren?
Er zijn opdrachtgevers die denken dat hun leverancier de twee simpele regels niet zullen pikken. Wel, als dat zo zou zijn, dan verwachten ze dus van de opdrachtgever:
1. Als hij oplevert, dan worden de gebruikers niet efficienter.
2. Als hij oplevert dan zijn de gebruikers niet tevreden.
Wat zijn dat voor een leveranciers?

Wat achtergrondinformatie: http://files.welzijn-21e-eeuw.nl/BijDeOverheidZittenIctKneuzen.pdf

En een column over de achterliggende oorzaken: http://www.nu.nl/column-zaterdag/2618084/onaanraakbare-nerd.html

Ik heb geen idee of het bedrag van 5 miljard klopt, maar mijn eigen ervaring met het werken voor overheidsorganisaties bevestigd het beeld. Natuurlijk gaat er ook bij bedrijven veel mis in IT-projecten, maar door het ontbreken van een gevoel van verantwoordelijkheid en betrokkenheid is het bij de overheid net iets erger.

Veel beter zal het niet worden, omdat de vele lagen IT-managers aan de ene kant, en de grote "dienstverleners" aan de andere kant er goed aan verdienen. Maar ook de "IT specialisten" zelf zijn er schuldig aan. Het maken van automatiseringssystemen (en dus software) is een complexe bezigheid, waarvoor niet iedereen geschikt is, zoals Donald Knuth eens heeft opgemerkt (http://www.case.edu/magazine/fallwinter2010/geekdom.html). De ITers die hier geen gevoel voor hebben worden "architect" of "(project|outsourcing|requirements|...) manager", omdat spreadsheets en powerpoint presentaties niet crashen, en omdat dergelijke functies meer status hebben. De opleidingen sluiten hierbij aan en bieden studies aan die vooral niet te moeilijk zijn. Daardoor verdwijnt vanzelf de financiering en de kwaliteit van de meer inhoudelijke, maar moeilijker opleidingen.

Jaren geleden werkte ik voor de ICT afdeling van de Belastingdienst, bij een project waar onder andere 30 ontwerpers aan meewerkten. Er waren drie releases per jaar. In een van de releases zouden 3 velden in een database en in de bijbehorende user interfaces worden gemaakt. Omdat men daartoe niet in staat was, is uiteindelijk 1 van die velden werkelijk toegevoegd. Een van de ontwerpers, een interne medewerker, zat de hele dag sudoku's te maken. Toen hij doorkreeg dat ik, hoewel mijn functie ontwerper was, ook wel goed kon programmeren, vroeg hij of ik niet een keer een Excel spreadsheet voor hem kon maken om sudoku's op te lossen.

Zo kan ik nog vele vermakelijke maar tegelijkertijd trieste anekdotes vertellen over de overheidsinstanties waar ik heb gewerkt. Het systeem gaat echter gewoon door, steunend op incompetentie, gebrek aan verantwoordelijkheid, en inhaligheid van "dienstverleners". Door de manier waarop aanbestedingen worden gedaan is ieder project bij voorbaat duur, te groot, en staat het te ver af van de eindgebruikers.

En dus zullen we over een paar jaar in Computable kunnen lezen dat ook de volgende poging om voor honderden miljoenen een nieuw systeem voor de politie te bouwen mislukt is, dat de Belastingdienst de ICT nog steeds niet op orde heeft, dat de nieuwe "rijkscloud" zo lek is als een mandje, en dat de nieuwe universitaire opleiding IT-outsourcingsmanagement een groot succes is.

Het is gewoon digitale bouwfraude. Net zo omvangrijk en 'smerig' als zijn niet digitale tegenhanger.
Er wordt simpelweg teveel aan verdiend om iets significants aan te doen. Iedereen weet dit en niemand durft het gevecht met Goliath aan.

Door de aanbestedingsregels hierop aan te passen zou je een stap in de goede richting kunnen zetten. Maar dit wordt door de politiek continu voor zich uit geschoven omdat ze weten wat voor gevolgen hier aan kleven.

Rene is geen fantast, hij spreekt uit eerste hand. Hij heeft met zijn eigen bedrijf namelijk ook goed verdiend aan een paar mislukte projecten bij het GAK/UWV.

Pijn
Mislukte IT-projecten kosten de maatschappij wereldwijd 6,2 biljoen dollar, als je de indirecte kosten van mislukkingen meerekent. Dat komt overeen met bijna 9 procent van het bruto binnenlands product van alle landen opgeteld. Die schatting maakt Roger Sessions, een expert in complexiteitsvraagstukken.

Om tot dat bedrag te komen moest Sessions natuurlijk de nodige aannames maken. Sessions gaat er, op gezag van cijfers van de World Technology and Services Alliance, van uit dat landen gemiddeld 2,75 procent van het bruto binnenlands product besteden aan hardware, software en diensten.

Om tot een schatting van het aantal mislukte projecten te komen gebruikt Sessions gegevens uit de Amerikaanse begroting. Daarin wordt geschat dat 66 procent van de investeringen in IT in projecten met verhoogd risico zit.

Sessions neemt vervolgens aan dat 65 procent van die projecten ook daadwerkelijk mislukt. Als die aannames kloppen wordt wereldwijd jaarlijks 825 miljard dollar, oftewel 1,2 procent van de opgetelde bruto binnenlandse producten, gestoken in IT- systemen die niets opleveren.

Indirecte schade
Maar de verspilling alleen geeft volgens Sessions niet de volledige schade van mislukte IT-projecten weer. Er is ook indirecte schade, zoals: het mislopen van begrote omzetten; de kosten van vervanging van het mislukte systeem; de tijd die binnen de organisatie verloren gaat door de problemen; en verlies aan marktaandeel.

De indirecte schade zijn volgens Sessions een veelvoud van de projectkosten: hij schat dat de indirecte kosten de totale schade met een factor 7,5 opdrijven. Sessions maakt de berekening in een pleidooi om de opzet van IT-systemen te versimpelen.

Kritische blik
Er valt natuurlijk het nodige af te dingen op zijn cijfers. Je kan deze cijfers het beste zien als een poging om de omvang van het probleem van mislukkingen bij IT- projecten inzichtelijk te maken. Zelfs als hij er 50 procent naast zou zitten, gaat het bij de directe kosten nog om een gigantisch bedrag.

Trent
Het ergste is dat het probleem toeneemt of niet minder wordt, omdat bedrijven niet leren van hun fouten en beperkt geld besteden aan projectkwaliteit.

Opleidingsbudgetten zijn bevroren of men denkt dat het na een training vanzelf gaat. Ook het inzetten van een kwaliteitsdeskundige bij projecten ziet men als kostenpost en niet als preventie.

Vraagstelling en conclusie
Helaas blijkt dus dat vele veranderingen, projecten en programma’s mislukken of op z'n minst niet voldoen aan de doelstellingen die zijn opgenomen in de eerder gemaakte plannen. Bij dergelijke negatieve uitkomsten aan mislukte projecten kun je als projectorganisatie de volgende vragen stellen:

Waarom veranderen als er een grote kans bestaat dat het mislukt?
Is de huidige opzet van de Business Case wel een garantie voor succes?
Heeft de Business Case wel een goede grondslag voor projectmanagement?
Zijn we niet te veel bezig om de Business Case maakbaar te maken?
Waarom niet meer aandacht aan projectmanagement kwaliteit? Hoezo is dit een kostenpost?

Je kunt dus concluderen dat er veel geld wordt verspild en niemand zich zorgen maakt. Telkens weer snijden de organisaties zich weer in hun eigen vinger en maken onderzoeksbureau’s statistieken over het aantal mislukte projecten.

Kortom, het succes van veranderingen hangt af van hoe goed bedrijven in staat zijn om veranderingen daadwerkelijk uit te voeren?

Dhr. Veldwijk slaat de spijker op de kop. Na meer dan 30 jaar ervaring als consultant en projectleider van ICT projecten in zowel het binnen- als buitenland bij overheidsorganisaties kan ik zijn verhaal van harte onderschrijven. Zeker bij administratieve projecten zie je maar al te vaak een leger van managers en beleidsambtenaren langs komen die als enig (persoonlijk) doel hebben te scoren met dit soort grote projecten. Het optreden als voorzitter van het liefst stuurgroepen is het hoogst haalbare ideaal. In eerste instantie wordt flink van leer getrokken. Kick off meetings en het vergroten van het draagvlak staat hoog in het vaandel. Na dit eerste schijnsucces volgt maar al te vaak de ontnuchtering. Managers en beleidsmedewerkers hebben geen verstand van administratieve toepassingen, erger nog, ze weten niet waar ze over praten. Bij de demonstratie van het eerste prototype stelt de administratieve eindgebruiker al vast dat er een doodlopende weg is ingeslagen. Degene die dit hardop durft te zeggen, wordt maar al te vaak onder het moto: "alles wat je zegt kan tegen je worden gebruikt" de mond gesnoerd. Uiteraard wordt dat nog een aantal jaren ontkend dat de ontwikkeling tot mislukken gedoemd is en de optimitische verhalen dat binnenkort het systeem de lucht in zal gaan zijn talrijk. Vervolgens komt de fase dat wordt vastgesteld dat er al veel geld is geinvesteerd en het met goed fatsoen niet meer mogelijk is om het systeem af te blazen. Uiteindelijk gebeurt dat dan toch, helaas vele verspilde miljoenen later. Advies voor topmanagers in de overheid met hun beleidsmedewerkers: bemoei je alleen met zaken waar je verstand van hebt. ICT en met name het creatieve deel (het systeem concept) is een vak apart.

Een aantal factoren die het voor de overheids ICT knap latiger maken (naast al genoemde aanbestedingsellende):

-Politiek die minstens elke 4 jaar van mening wisselt en zsm wil 'scoren' met nieuwe wet en regelgeving.
Signalen dat het niet haalbaar is worden vaak de kop in gedrukt om maar op tijd het doel te bereiken. (omgekeerd kan uiteraard ook niet de bedoeling zijn)

-Organisaties die zich niet willen (of ivm wetgeving niet kunnen) aanpassen aan IT. Alles kan, maar het wordt stukken simpeler als men zich zoveel mogelijk aan de procesflow van bijv. een pakket houdt, in plaats van een legacy systeem 1:1 over te willen zetten.

-'Wet van de grote aantallen', een bedrijf kan voor de goedkope 90% gaan, die laatste 10% is in de praktijk erg duur. De overheid moet vaak wel, of heeft het idee dat het moet..


PS @Henk: dit gaat over implementatie van de Wet 'walvis' waar zowel UWV als Belastingdienst bij betrokken waren, geen fantasie voor nodig..

De kern van dit probleem is 2-ledig:
- de overheid is zeer sterk gedeconcentreerd en
gedecentraliseerd
- de ICT is een weerslag van de bedrijfsvoering van
een organisatie naarmate deze meer
productieprocessen dient te ondersteunen wordt hij
snel complexer. De overheid is geen koekjefabriek
maar een zeer complex bedrijf

CIO Gemeente Eindhoven

Deze man zijn onderbouwing is in het stukje hierboven inderdaad maar matig. Alleen de claim van 25 jaar ervaring is niet bijzonder sterk. En daarnaast is het nou niet bepaald nieuws. Maar hoe dan ook, ik ben er van overtuigd dat hij grotendeels gelijk heeft. Mijn ervaring geeft ook aan dat bijna alle grote ICT projecten voor overheid mislukken c.q. veel duurder uitvallen en/of niet aan de verwachting voldoen. Nu zegt mijn ervaring dat dit ook op gaat voor niet overheid projecten, maar daar draait de belasting betaler niet voor op.

Ik durf dan nu ook al met behoorlijk grote zekerheid te stellen dat het mega project voor de politie waar €326 miljoen voor is uitgetrokken gedoemd is te mislukken. Er worden bij zulke mega projecten altijd meerdere grote automatiseerders aangetrokken waardoor er uiteindelijk niemand zich meer verantwoordelijk voelt. De overheid zelf voelt zich nog het minst verantwoordelijk aangezien zij alle richtlijnen hebben gevolgd en netjes en algemene Europese aanbesteding hebben laten schrijven.

Ik deel de kritiek die Joe Doe, in zijn reactie, heeft op de Europese aanbesteding. Daarnaast worden deze aanbestedingen in 9 van 10 gevallen geschreven door een externe consultant. Deze zijn natuurlijk altijd partijdig en zullen graag een verhaal schrijven wat perfect aansluit bij de diensten van hun automatiseerder. Dit soort praktijken riekt op z’n minst naar bouwfraude. En de Logica’s, Cap Gemini’s, Atossen varen er wel bij.

De Rijksoverheid geeft jaarlijks ongeveer € 2 miljard uit aan ICT projecten. Budgetten worden met ongeveer 10% overschreden. http://www.computable.nl/artikel/ict_topics/overheid/3945431/1277202/rijk-geeft-weer-te-veel-geld-uit-aan-ict.html

Per jaar € 5 miljard verspilling aan ICT projecten door de Rijksoverheid lijkt dus volledig uit de lucht gegrepen. Als de kwaliteit van de analyse van Veldwijk illustratief is voor de kwaliteit van door ICT leveranciers geleverde producten, dan lijkt een belangrijk deel van de problematiek bij ICT projecten verklaard.

Het volgens mij al eerder genoemde rapport van de Britse overheid is een must-read voor iedereen die denkt dat het nu eenmaal niet anders kan: http://www.instituteforgovernment.org.uk/publications/23/
Heel veel overeenkomsten van de UK government met de Nederlandse overheid.
Kort samengevat:
- Te veel willen doen in een keer
- Geen duidelijk doel hebben

Er zijn te veel reacties van mensen die het "niet geloven" en "denken dat de auteur aan reclame voor zichzelf" doet. Ze kennen de feiten niet en toegegeven er worden weinig feiten in het artikel genoemd. Maar je mag wel een beetje nadenken en in de geheugen graven.

Politici zijn geen goede managers en hebben de stomme eigenschap dat als ze eenmaal een verkeerde weg ingeslagen zijn, ze nimmer zeggen "sorry, we gaan even terug naar af", maar ontkennen dat ze fout zitten er lekker doorgaan. Er zijn talloze voorbeelden.

Daarnaast heb ik zelf ook een beetje ervaring als externe bij verschillende semi-overheden en die was niet goed. Eh, hoe kan ik het voorzichtig uitdrukken... de meerderheid van het personeel weet niet wat aanpakken is en heeft te weinig kennis.

Over budgetoverschrijdingen weet ik ook wel het een en ander. In het algemeen kan je stellen dat een overschrijding bij een klein budget heel erg is, tot in den treure moet worden uitgelegd en niet meer mag gebeuren, terwijl overschrijdingen bij grote budgetten zonder blikken of blozen worden geaccepteerd. Raar fenomeen. Dit zie je zowel bij overheid als bedrijfsleven.

Om aan te sluiten bij anderen: organisaties leren niet of nauwelijks van gemaakte fouten. Ze maken keer op keer dezelfde fouten. Individuen leren wel, waardoor meestal de ouderen wat cynischer zijn omdat ze het te vaak al hebben meegemaakt.

Het bedrag van 5 miljard is een indicatie en er wordt teveel gezeurd of de schatting er niet een beetje naast zit, maar dat is niet zo relevant. De werkwijze, verspilling en de tolerantie ten opzichte van de verspilling zijn veel relevanter. Ter vergelijking: als we het over de staatsschuld en renteaflossing hebben, gaan we toch ook niet zeuren of het nou 371 miljard euro of 380 miljard euro is? Het maakt weinig uit want in 2012 zal de staatsschuld weer een stuk hoger zijn.

Ik lees hier twee soorten reacties;

- René Veldwijk is een fantast en vertelt onzin.
- René Veldwijk heeft gelijk en het is allemaal de schuld van de politiek en de overheid.

Maar Computable lezers die de hand in eigen boezem steken die zijn vrijwel niet te vinden. Terwijl de titel toch ook had kunnen luiden "ICT-bedrijven beroven de samenleving jaarlijks voor miljarden".

@A.de.Kok: Een koekjesfabriek maakt gebruik van een generiek proces waar planmatig, door eenvoudige maar specifieke aanpassingen, veel verschillende soorten koekjes kunnen worden gebakken. Dat zie ik de overheid nog niet doen, terwijl het principe hetzelfde is. Misschien moeten ze beter hun best doen dat generieke proces te beschrijven. Dan wordt het makkelijker de specifieke wijzigingen ten behoeve van specifieke producten (diensten) in kaart te brengen. Dan wordt de ICT een stuk makkelijker op maat te maken.

Ik zou zeggen, privatiseer de ict van de overheid... De overheid onderhoudt toch ook geen stroomcentrales, treinstations, vliegvelden, etc....???

De overheid besteed per jaar wel meer dan vijf miljard aan ict. Veel ict-gelden komen niet uit specifieke ict-budgetten. Met name telecommunicatie wordt vaak uit facilitaire budgetten gehaald.
Het is echter onwaarschijnlijk dat er vijf miljard verspild wordt per jaar. Maar honderden miljoenen zullen het zeker zijn.

Er zijn meerdere oorzaken aan te wijzen. Een aantal van deze oorzaken:

* De wetgever komt met onduidelijke regelgeving en maakt die steeds groter. Vaak zijn regelingen mulitinterpretabel en moeten ict-systemen daar mee om kunnen gaan waardoor ze onnodig complex worden. Ook wordt nieuwe regelgeving vaak naast oude regelingevoerd zodat oud recht situaties volgens oude methodes moeten worden gedaan en nieuwe situates aan nieuwe wetgeving. Er bestaat bij de overheid geen versimpeling van regelgeving (ook al zeggen politici dat wel vaak) maar alleen nieuwe andere (extra) regelgeving. In het bedrijfsleven vervang je met ict-projecten vaak oude methodes. Bij de overheid voeg je nieuwe zaken toe aanbestaande zaken. De wetgever zou voor de grap eens voor alle nieuwe regelingen die ze willen invoeren eerst een oude regeling compleet moeten opheffen.
* De wetgever past de regelgeving aan tijdens de ict-trajecten. Grote ict-trajecten duren vaak zeker een jaar maar soms langer. Politici leven bij de waan van de dag en weten bij behnadeling in de tweede en zelf eerste kamer altijd nog veranderingen door te voeren. Dat zijn vaak uitzonderingen op de wetgeving en als zodanig hele slechte aanpassingen voor ict-projecten.
* Er is een te hoog ambitie niveau voor de organisatie. Denk aan nieuw architecturen en technieken waar de staande organisatie totaal geen ervaringen mee heeft en regelmatig de leveranciers ook niet.
* De projectstuctuur en het project management zijn niet geschikt om het project te managen. Veelal worden standaard projectontwikkelmethodes uit de kast gehaald en grote prioject organisaties opgezet met veel gelaagde verantwoordelijkheden waarin elke rol een apart popppetje is met en bepekt blikveld op het project. Daarna wordt pas de staande organisatie aangehaakt zodat je ook een tweedeling hebt tussen project en staande organisatie.
* De gekozen oplossing is al door iemand bedacht voordat het project begint en het project werkt naar die oplossing ipv naar een oplossing die de organisatie nodig heeft. Vaak representeert de oplossing dan een ideaal beeld van een bepaald directielid of enekele topmensen in de organisatie maar blijkt uiteindelijk dat niet in overeenstemming te brengen met de werkelijkheid/praktijk.
* Ict-projecten zijn vaak de basis voor bezuinigingsmaatregelen. Bij de overheid is het gebruikelijk om bezuiniginsplannen voor organisaties te combineren met ict-oplossingen. Dit leidt tot weerstand binnen de organisatie tegen het nieuwe model en de ict-oplossing daarin en het leidt er ook toe dat mensen uit de staande organisatie die vrezen voor hun baan (vaak niet de meest competente) proberen een functie in het project te verwerven om zo een rol richting de toekomst te hebben.
* De rol van de leveranciers. Er zijn diverse soorten leveranciers. Partijen die mensen leveren, partijne die software ontwikkelen, partijne die bestaande software onderhouden, partijen die hardware leveren , partijen die hardware en systemen hosten/beheren en nog wat anderen. Al die partijen hebben andere belangen bij ict-projecten. Al die partijen beinvloeden verschillende mensen binnen overheidsorganisaties en maken het moeilijk voor de overheid om projecten te managen waarbij verschillende delen van organisaties bij betrokken zijn. Daardoor zie je vaak dat projecten vaak te eenzijdig door één of twee leveranciers en een bepaalde afdeling (b.v. ict) gepushed worden terwijl de rest van de orgnisatie totaal niet meewerkt (bv de uitvoerende tak).

En dat is nog maar een deeltje van de problemen.

@Marcus: Punt is niet dat de € 5 miljard er een beetje naast zit, maar volledig de plank misslaat. De Rijksoverheid spendeert jaarlijks minder dan de helft van het genoemde bedrag aan ICT projecten en een substantieel deel zal ook nog effectief besteed zijn.

Als de feiten niet kloppen, dan word je standpunt een ongeloofwaardige mening.

Barend je hebt natuurlijk een punt.
Ware het niet dat :
- Kundige ict'ers als regel niet door de overheid gekozen worden, dit niet in de laatste plaats vanwege de genoemde aanbestedingen problematiek
- Kundige ict'ers als regel de projecten niet laten mislukken, dus hoor je daar ook weinig over.

Lijkt er inderdaad erg op dat de lobbywereld gewoon tot een diep verstopte vorm van maatschappelijk geaccepteerde corruptie heeft geleid.
Niemand durft immers wat te doen aan de macht die een aantal bedrijven zich hebben toegeeigend.
Snap ik ook wel. dergelijke bedrijven kunnen heimelijk de stekker overal uit trekken en dan breekt de pleuris natuurlijk uit.

Opmerkelijk die vijf miljard, omdat dat een veelvoud zou zijn van het totale bedrag dat de overheid jaarlijks wordt geacht aan ict uit te geven en geloof me dat lukt zelfs de overheid niet. Graag hoor ik dan ook nog met wie Veldwijk daarover consensus heeft bereikt hetgeen trouwens wat anders is dan dat het, zoals hij schrijft, niet wordt ontkend. Verder lezend kon ik me helaas steeds minder aan de indruk onttrekken dat zijn 'onthullingen' vooral op rancune berusten. Waar hij complimeneten verwachtte kreeg hij heftige reacties en grote bedrijven winnen aanbestedingen altijd. Het zijn geen argumenten die mij over de streep van zijn veronderstelde gelijk vermogen te trekken. Gaat er bij de overheid dan niets mis? Natuurlijk wel en zelfs nog veel te veel. Overigens niet alleen bij de overheid maar evenzeer bij het bedrijfsleven als ict-opdrachtgever hetgeen, zou ik menen, ook iets zegt over de kwaliteit van het ict-opdrachtnemerschap. Aan verbetering van ons opdrachtgeversschap wordt hoe dan ook met veel inzet gewerkt want, en daar heeft Veldwijk het gelijk aan zijn kant, het gaat om belastinggeld en dus ons (!) geld. Ook zijn suggestie als zou sprake zijn van bewust overheidsbeleid mag daarmee naar het rijk der fabelen worden verwezen. Rest de vraag waarom zo'n slecht onderbouwd artikel wordt gepubliceerd. Discussie is prima maar dan wel graag op basis van feiten en niet op basis van oncontroleerbare aannames.
Ruud Leether
(Ambtenaar)

Ja ik zit al twintig jaar in de ict (sales) en ik vraag me altijd af, wat de overheid als er geen ict zou zijn, hoeveel mensen moeten er dan zijn om de boel, met papier welliswaar, draaiend te houden? Tis allemaal maar relatief en hoe je het bekijkt.

De hoeveelheid geld die er mee gemoeid is, zal je waarschijnlijk nooit kunnen achterhalen. Het is namelijk niet in het belang van de betrokkenen om hier aan mee te werken en net als met zwart geld, het is er wel maar bewijs het maar eens. Je kan ict-kosten boeken als algemene kosten of kosten onvoorzien.

Als je dit wilt voorkomen zal de overgheid zelf een meer leidende rol moeten spelen in ict-projecten en beter alle betrokkenen aansturen, zodat bedrijven geen hoge offertekosten moeten maken, die nauwelijks terug te verdienen zijn. In praktijk zit de winst meestal in het meerwerk, zaken die bewust niet in de offerte staan omdat hier niet naar gevraagd wordt.

En ook voor de overheid geld: Wie het onderste uit de pan wilt krijgt de deksel op zijn neus.

Ps. Tijdens de Deltawerken heeft de overheid zich wel actief bemoeit met de werken en alles er omheen, dit uit ervaring, dus het kan wel!

Ik heb de reacties op dit artikel met veel interesse gelezen, en wil hier graag een nieuwe invalshoek aan geven: zie die 5 miljard niet als verspilling, maar als (innovatieve) investering in de Nederlandse ict-sector.

Over de belastingdienst gesproken.
Een tijdje geleden met iemand gepraat, die daar al lang over de vloer komt. Daar had men vele (100+) Windows fileservers met alle beheersdrama's van dien.
NAS was toen onbespreekbaar, want geen afdeling voelde zich verantwoordelijk. Elke afdeling voegde weer een fileserver toe aan zijn park. Het ging immers toch altijd goed????

Dit is wat mij betreft nog meer een cultuurprobleem dan een kennisprobleem, en zeker niet een aanbestedingsprobleem want nu gaan we echt aan het werk.

Mensen die vooral voor resultaat gaan en daarom inhoudsgericht te werk gaan en een directe communicatiestijl hebben worden vaak als "insensitief" ervaren en lopen het risico vleugellam gemaakt te worden. Daarom dient de harde kern met veel wol verpakt te worden waardoor ook het besluitvormingsproces bemoeilijkt wordt.

Tevens wordt door een hoge drang naar harmonie en consensus de consistentie van functionaliteiten en datamodellen vaak gecorrumpeerd. Ontwerpen worden vaak onderworpen aan een te grote afstemmingsronden (rondje langs de divisies / afdelingen) en iedereen dient het naar de zin gemaakt worden. Uizonderingen worden de regel hetgeen in de praktijk betekent dat applicaties op een oneigenlijke manier geconfigureerd worden waardoor deze niet meer functioneren (standaardapplicaties). Om over maatwerk al helemaal maar te zwijgen.

De rol die de klant zelf dient te spelen wordt niet naar behoren uitgevoerd. Business requirements, het startpunt van een ICT project, zijn vaak summier en niet goed geformuleerd. Hierop dient een functioneel ontwerp gemaakt te worden en vervolgens gaat met "erop schieten" (interessante terminologie overigens. Dan ineens komt het daadwerkelijk nadenken over de eisen/wensen van de organisatie op gang, echter is er in deze fase geen tijd meer voor gepland. Gevolg is dat het kritisch tijdspad niet meer gehaald worden, echter men blijft sturen op tijd en kosten, hetgeen ten koste gaat van volledigheid, juistheid en kwaliteit. Dus begint de bouw (of configuratie) met een FO dat nog niet klopt of niet gedragen wordt. Breuk in de keten van projectresultaten die in theorie op elkaar zouden moeten aansluiten maar in de praktijk niet met elkaar rijmen. Het hele audit-trail is verdwenen.

De problemen die hierdoor ontstaan zorgen voor een hoop sensatie waar veel managers hun dag aan willen (en later: moeten) besteden. Resultaat is dat iedereen repressief / curatief bezig is en dat het positief-constructieve proces verstoord wordt. Issues, risico's en incidenten worden vervolgens quick en dirty (en met zo min mogelijk weerstand) opgelost met pleister oplossingen waardoor alleen maar meer problemen ontstaan.

Men wordt moe. En waar men moe van wordt wil men zo ver mogelijk vandaan. Deuren gaan dicht en zij die met de realisatie belast zijn staan er alleen voor. Zonder motivatie probeert men zo snel mogelijk hun eigen mijlpalen te halen en gaat reductionistisch te werk. De geleverde ICT-oplossing biedt niet voldoende functionaliteit om het volledige proces te ondersteunen en het is niet mogelijk om voldoende valide gegevens te registreren om in de informatiebehoefte te voorzien.

Alle tijd is ondertussen opgesoepeerd en de mensen die met test en acceptatie zijn belast krijgen geen tijd meer om hun werk fatsoenlijk uit te voeren. Omdat zij gedwongen zijn om vele testbevindingen te rapporteren worden ze al zeurend en stagnerend bestempeld. Bezwijkend onder dit stigma geven ze toe, dan maar een restpuntenlijst voor de lijn.

Jammer dat we geen tijd, geld en zin meer hebben voor een adequate implementatie van ons meester/knutselwerk. In de lijn weet men niet hoe zij goed om moeten gaan met de nieuwe applicatie dus we doen ons best. De ICT is bevroren dus dan maar handmatige oplossingen. Voor bepaalde delen van het proces handhaven we dan maar onze oude ICT oplossing, laten we het lijmen met een interface. Och, dat past niet helemaal... Gelukkig komt er een nieuw miljoenenproject waarin we een service bus gaan maken die alle applicaties aan elkaar koppelt, want we hebben er zoveel.

Oh, en al die mooie formulieren en tabellen, die we in bruine of witte papiersessies zo mooi blij elkaar geroepen hebben (tja, ik wil ook weleens wat zeggen) moeten natuurlijk wél ingevuld worden. Maar ik begrijp wel dat u in de lijnorganisatie daar geen zin in heeft. Kost alleen maar extra energie. Een beter resultaat begint bij de ICT... Of bij de gebruiker?

Tjonge, na deze ervaringen is mijn geloof in dergelijke projecten toch wel wat tanende. Dat zal ik onthouden bij de volgende haalbaarheidsstudie en laten we in het volgend project vooral niet te hard van stapel lopen. Laten we anders eerst een klein stukje doen, dan kijken we later wel hoe we de rest inpassen...

Ik denk dat we met zijn allen nog wel een tijdje door kunnen gaan op deze manier.

Of we kunnen gewoon eerst goed nadenken voordat we gaan doen. Een beetje meer uit het collectief belang en ons proberen aan te passen aan onze omgeving. Voorgestelde oplossingen zowel vanuit de business als vanuit de techniek beoordelen en voor consistentie en realistische ontwerpen kiezen. Weer netjes de details uitwerken voordat we gaan bouwen. Zodat alle scenario's en verianten weer ondersteund worden. En ook alle overeenkomsten en generieke modellen helder gezien worden. Systematisch, niet ad-hocratisch. En laten we de mensen die echt verstand hebben van de inhoud wat meer spreektijd geven en als leidinggevenden weer gaan dienen in plaats van onzelf in de spotlight proberen te krijgen, en beseffen dat er aan drama en problemen geen eer te behalen valt.

Laten we er weer op vertrouwen dat het kán, als we maar écht willen...

Nadat ik mijn eerste verbazing had uitgedrukt over de hoogte van het bedrag zijn er blijkbaar nog meer mensen die daar vragen bij hebben.
Ik stel vast dat de Belgische regeringsonderhandelaars op zoek zijn naar 10 miljard euro voor de begroting van 2012, wat voorgesteld wordt als een immense opdracht. Als dat lukt krijgen we misschien anderhalf jaar na de verkiezingen toch nog een regering. (Ik mag het hopen...) Ik was dus direct nogal wantrouwig tegenover de bewering dat de Nederlande overheid zomaar eventjes 5 miljard per jaar over de balk zou kunnen gooien. Het lijkt mij onwaarschijnlijk.
Maar dit neemt niet weg dat overheden niet zorgvuldiger zouden moeten omspringen met belastingsgelden. Dit geldt trouwens niet enkel voor ICT investeringen. Maar laten we wel wezen. ICT is een ingewikkelde bezigheid die ook in de privésector niet altijd van een leien dakje loopt.
Kritisch zijn kan geen kwaad. Tegenover alle partijen wel te verstaan. Ook tegenover klokkenluiders die met nogal straffe, waarschijnlijk deels ongefundeerde verhalen op de proppen komen.

Aan Henk (reactie 18-10-2011 12:46)

In het artikel lees ik niet het woord "Belastingdienst", dus waar u dat op baseert is mij een raadsel.
Het bedrag van 270 miljoen is inderdaad hetzelfde.
In het Computable-artikel staat "overheid had een noodsituatie", in het artikel waarvan u de link als commentaar heeft geplaatst, gaat het meer specifiek over het UWV, mijns inziens toch een overheidsinstantie.
Ik kan hier geen fantasie in ontdekken, beide artikelen kloppen met elkaar hoor.

Ik vind het juist wel goed dat iemand zijn mond opendoet over dit soort verspilling van belastinggeld.

Veel ambtenaren worden funtioneel aangestuurd in plaats van resultaatgericht. Vaak heeft het eigen ICT management (die vaak uit externen bestaat) / HRM afdeling niet de capaciteit om de goede interne medewerkers te onderscheiden en worden alle interne medewerkers als incompetent beschouwd, nadeel hiervan is dat de aanwezige kennis van de (ICT)organisatie niet wordt benut en het wiel door externe medewerkers elke keer opnieuw wordt uitgevonden. Ook zie je dat steeds dezelfde figuren projecten uitvoeren, ondanks het feit dat dit de vorige keer faliekant mislukte (het gaat er blijkbaar vooral om hoe goed je jezelf kunt verkopen en niet om wat je bereikt hebt). Vaak worden weer de interne medewerkers als oorzaak van het mislukken van het project genoemd, dit is volgens mij gewoon een van de randvoorwaarden van het project waar een goede projectmanager succesvol mee om weet te gaan.
Tenslotte spelen er ook nog allerlei politieke belangen een rol waardoor projecten op papier al succesvol zijn uitgevoerd voordat ze klaar zijn (soms misschien al voordat ze begonnen zijn?). Er wordt triomfantelijk op intranet aangekondigd dat er decharge is getekend terwijl de persoon die dit gedaan zou hebben van niets weet (echt gebeurd) Verder is het normaal dat een project op een gegeven moment een paar "losse eindjes" aan de beheerorganisatie overdraagt, maar al te vaak wordt dit argument misbruikt om een project wat nog lang niet af is "over de muur te gooien" Of er wordt gewoon een Fase II van gemaakt ;-)
De oplossingen zijn dus in mijn ogen: resultaatgerichter werken (Agile?), aanwezige kennis goed gebruiken, projectmedewerkers ook beoordelen op hun prestaties en niet op hun "netwerk" en als laatste projecten objectief beoordelen en zonodig tussntijds het management ervan vervangen of het project stoppen.

Bijna iedereen hier reageert direct op het artikel, wat ook het voorschrift van deze reactiesectie is. Als u nu eens uw secretaresse vraagt deze 37 reacties te categoriseren dan kunt u er een vergadering en stemming over houden om tot een beleidsadvies te komen. U bent het in grote lijnen met elkaar eens, maar wat zijn die lijnen?

Vind dit artikel nogal stemmingmakerij. De laatste tijd is het nieuws dat de ict bij de Rijksoverheid niet op orde is (lekken miljoenennota, diginotar, e.d.) dan is het wel makkelijk scoren hiermee. Ik baseer me hier oo het feit dat er een bedrag wordt genoemd van 5 miljard dat zoveel is dat het gehele artikel ongeloofwaardig wordt. Het probleem is veel breder en heeft niet alleen met de overheid te maken, maar meer met de wijze waarop we nog steeds ict projecten uitvoeren. Dit geldt voor iedere branche. Onduidelijke doelstellingen, te hoog ambitieniveau, verschuivende scope, te weinig mensen die zich verantwoordelijk voelen. Teveel mensen met slechts globale kennis en te weinig vakspecialisten. Bij Ict lijkt het net als de voetballerij. Iedereen denkt dat hij er verstand van heeft. Laten we ieder in zijn rol laten en waardering hebben/krijgen voor de ware vakspecialisten en luister naar hun oordeel. Deel een ict project op in korte deelprojecten van maximaal enkele maanden met concrete zichtbare resultaten. Etcetctec.

Wat ik mis is deelname van dhr. Veldwijk in deze discussie. Hij is zo ongeveer de enige die licht kan laten schijnen over de standpunten en meningen die hier worden geventileerd:

Betreft die 5 miljard alleen directe kosten of ook verlies doordat de uitvoering van overheidsdiensten niet (goed) loopt vanwege trage oplevering / slechte kwaliteit ICT systemen etc.

Of lacht dhr. Veldwijk inderdaad in zijn vuistje over de publiciteit die hij hiermee heeft gehaald?

Of??

Dus Rene, als je dit leest? Ik ben benieuwd naar je reactie.

Opvallend is dat het bedrijf waar dhr. Veldwijk werkt vooral opdrachten voor de overheid uitvoert. Blijkbaar is het geld toch belangrijk! Ik zou een externe die zo over zijn opdrachtgever spreekt er direct uit zetten. Zeer onbehoorlijk.

ICT bedrijven contracten aanbieden op no cure / no pay basis. Laat ze maar eerst eens wat doen voor ons belastinggeld en wat laten zien anders dan schreeuwen dat ze de grootste en beste zijn.

Bij het bedrijfleven zie je dezelfde verspilling. Hoewel die waarschijnlijk net wat minder uit de hand kan lopen. De meeste ICTers zijn overgewaardeerde sukkels, zwaar over het paard getild, omdat niemand het begrijpt waar ze mee bezig zijn, zelfs de ICTer zelf niet. Gelijk je dat ziet bij de derivatives in de financiele sector, ook bedacht door onbegrepen econometristen (mathematici) gevangen in hun ICTwereld.

na het lezen van het artikel, maar vooral van de reacties, wil ik graag 2 punten bijdragen:

- Als één van de oorzaken van de geldverspilling wordt de vaak wijzigende wetgeving genoemd, welke de uitvoering van ICT invoering beïnvloed. Dit is niets nieuws, de wet is afgelopen decennia wel vaker veranderd. Hoe kan het dat de ICT bedrijven vandaag de dag hier nog steeds niet mee om kunnen (of willen?) gaan? Mijns inziens is dit inherent aan de sector. Velen hebben de mond vol van Agile benaderingen, waarbij we op dit soort veranderingen zouden moeten kunnen inspelen door het regelmatig contact met de opdrachtgevers en de korte sprints. Waarom dan nog steeds dit probleem?
- Wanneer gaan overheden eens resultaatgerichter werken? Bij het falen van grote projecten zou je toch mogen verwachten dat er op termijn koppen gaan rollen en het kaf van het koren gescheiden wordt. Hoe kan het dan toch zo zijn dat men blijft falen.....

Jammer dat de heer Veldwijk niet de grond van zijn rancune bekendmaakt. Hij heeft reeds een eerder artikel geschreven in een krant waarin hij alle bij de overheid werkende ict-ers ict-kneuzen noemde. Jammer dat de heer Veldwijk zo een hele beroepsgroep te kakken zet terwijl ik mij meen te herinneren dat hijzelf ook voor de overheid werkzaam is geweest en zelf dus net zo een kneus zou zijn volgens zijn eigen redenatie.
Om even terug te komen op de grond van rancune, er is mij bekend dat de heer Veldwijk na zijn fantastische werk voor het UWV, waar hij een project van 270 miljoen wist te redden door hetzelfde voor 1 miljoen te bouwen (yeah right), met een plan voor een ander project is "uitgeloot", oftewl niet goed genoeg bevonden.
Als ICT-er bij de overheid ben ik mij terdege bewust van de verantwoordelijkheid van het werken met belastinggeld en met mij velen. Dit neemt echter niet weg dat er veel mensen, en dan veelal extern ingehuurde ict-ers, er met een begrijpelijk eigenbelang zitten waardoor soms dingen niet van de grond komen en of projecten vertraagd worden.
Daarnaast helpt bij een bedrijf als het UWV de overheid niet mee, er is de europese aanbesteding, de regelmatig veranderende wettenen de kromme wijze van op ict bezuinigen terwijl meer dienstverlening op E-dienst basis moet gaan plaatsvinden.
Voorbeeld; er mag in het kader van de bezunigingen geen vast personeel meer worden aangenomen, daarentegen moeten er wel nieuwe regels worden uitgevoerd waardoor er meerwerk komt.
Dit heeft tot gevolg dat wij externen die vorig jaar wegbezuinigd werden nu weer vrolijk hun werk komen uitvoeren voor het UWV.
Met name Cap Gemini en Sogeti zijn hier natuurlijk grote spelers naast nog een berg zzp-ers.
En het mooiste is dat de overheid dan hard naar dit soort organisaties wijst alwaar zijzelf vaak de veroorzaker zijn.
Naast bovengenoemde durf ik wel te bevestigen dat er veel geld wegvloeit en dat er ook veel projecten falen. Daar waar men in de commerciele wereld iets harder naar elkaar is ivm verliezen is de helende hand van de overheid uiteraard hier meer aanwezig waardoor verzakers ook door kunnen gaan.
M.a.w. Er is binnen de ict bij de overheid veel voor verbetering vatbaar maar om hier een hele beroepsgroep als ongekwalificeerde ict-kneuzen neer te zetten vind ik eigenlijk meer een vorm van laster en smaad dan van klokkeluiders werk.

John Doh,

De reden van verspilling ligt natuurlijk aan de versnipperde manier van aansturing van ICT bij de overheid. Dat is niet eenvoudig op te lossen,

MAAR de dienstverleners hebben mega boter op hun hoofd want zij melken dat probleem uit, en zijn daarmee NIET te goeder trouw.

Bijkomend probleem is dat bij veel grote instellingen (ook bedrijven) men vastzit aaan "Prefrred suppliers" zelfs als die wanprestaties plegen.

Ik heb dit zelf meegemaakt bij een multinational in Eindhoven waar op een project 20 manjaar was verstookt en er was NIETS opgeleverd. IT wilde overstappen en andere leveranciers gaan inzetten, maar DAT MOCHT NIET. Zo kom je natuurlijk niet voorwaards.

Ik ben er zeker van dat een samenwerkingsverband van ZZPérs of kleinere aanbieders voor veel betere resultaten kan zorgen in 50% van de gevallen, maar ja, de grote jongens wensen alleen met de GROTE jongens zaken te doen (zelfs als bewezen is dat ze er niets van bakken!).

Vooropgesteld dat elke verspilde euro er 1 teveel is.

Afgelopen zaterdag stond er een interessant artikel in de Volkskrant: "ICT-drama bij UWV". Hier werd (ook) het bedrag van 4-5 miljard per jaar genoemd. De schrijver noemt daarbij de Algemene Rekenkamer als bron (ook genoemd op 18-10 door Michiel Steltman in deze discussie). Wellicht heeft dhr. Veldwijk hier ook naar gekeken?

Toen ik dat rapport uit 2007 er bijhaalde las ik hier overigens een genuanceerder beeld dan wat de Volkskrant deze bron toestaat. De Rekenkamer noemt de problemen met niet succesvolle projecten substantieel. In 2004 bedroeg de totale overheidsinvestering in ICT echter 2,1 miljard (waarvan 0,5miljard door de (centrale) overheid). Ik realiseer me overigens dat de periode 2004 - 2011 in ICT land een mensenheugenis is waarin veel kan veranderen.

Volgens de door de Rekenkamer genoemde formule(s) kom je hiermee op heel andere bedragen voor verspilling in de ICT: ruim een miljard voor de totale overheid, waarvan ruim 250 miljoen voor het Rijk.

Nieuwsbrief

Wil je dagelijks op de hoogte gehouden worden van het laatste ict-nieuws, trends en ontwikkelingen? Abonneer je dan op onze gratis nieuwsbrief.

Vul een geldig e-mailadres in

Stuur dit artikel door

Uw naam ontbreekt
Uw e-mailadres ontbreekt
De naam van de ontvanger ontbreekt
Het e-mailadres van de ontvanger ontbreekt

×
×
article 2011-10-18T11:22:00.000Z Sander Hulsman


Wilt u dagelijks op de hoogte worden gehouden van het laatste ict-nieuws, achtergronden en opinie?
Abonneer uzelf op onze gratis nieuwsbrief.