De investeringen in ict zijn in Nederland in de periode 2001-2015 sterk toegenomen. Bedrijven investeerden in 2015 meer dan dubbel zoveel in computer- en telecommunicatieapparatuur en tachtig procent meer in software dan in 2001. 'Het was aantrekkelijk om in ict te investeren omdat de kosten van ict daalden, ook in vergelijking met de prijs van arbeid.'
Dat stelt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) in een analyse van digitalisering en arbeid binnen de Nederlandse economie. Volgens het CBS maken bedrijven in de financiële sector het meest gebruik van computertechnologie, gevolgd door de mediasector en de elektrische-apparatenindustrie.
Het bureau hanteert het begrip ‘ict-intensief’ voor branches waar de kosten van de inzet van ict meer dan drie procent uitmaken van de productiekosten. Voorbeelden van ict-luwe branches zijn de delfstoffenwinning en de agrarische sector.
CBS: ‘Ict-intensieve bedrijfstakken zijn gemiddeld ook productiever. Het verschil met de ict-luwe tegenhangers is tussen 2001 en 2015 zelfs groter geworden. De productiviteit in ict-intensieve bedrijfstakken groeide 21,3 procent, tegen 6,5 procent in bedrijfstakken die minder gebruikmaken van computertechnologie.’ Volgens het CBS is de beloning van arbeid gemiddeld hoger in ict-intensieve branches. In 2015 was daar de beloning van arbeid gemiddeld 33 euro per uur, tegen 28 euro bij de ict-luwe sectoren. ‘Dat verschil van vijf euro per uur is tussen 2001 en 2015 vrijwel gelijk gebleven’, stellen de onderzoekers.
Werkgelegenheid verschuift
Op het gebied van werkgelegenheid zien de cijfers er anders uit. CBS: ‘De afgelopen jaren verschuift de werkgelegenheid richting bedrijfstakken die minder intensief gebruikmaken van ict, zoals de zorg. In deze bedrijfstakken steeg de werkgelegenheid tussen 2001 en 2015 met 5,6 procent.’
Het bureau berekende dat in ict-intensieve branches de werkgelegenheid met 1,3 procent daalde. Dat komt vooral door een krimp in de financiële sector en de groot- en detailhandel.
‘De stijging in de ict-luwe sector betrof 170 duizend arbeidsjaren (het aantal uren dat een werknemer volgens contract gemiddeld per jaar werkt bij een voltijdbaan red.) De daling in de ict-intensieve sector betrof 40 duizend arbeidsjaren. De werkgelegenheid in beide sectoren tezamen nam tussen 2001 en 2015 dus toe. Met name hoogopgeleiden lijken hiervan te profiteren’, licht CBS toe.
Toenemende vraag ict
CBS: ‘Een derde, kleinere groep bedrijven houdt zich bezig met de productie van ict (-goederen en -diensten) en is goed voor circa drie procent van de totale werkgelegenheid. Deze groep bedrijven profiteerde van de toenemende vraag naar ict.’
Volgens het bureau steeg de werkgelegenheid in de ict-sector met 6,8 procent en ging dat samen met een stijging van de arbeidsproductiviteit van 61 procent. ‘De beloning in deze sector ligt gemiddeld op veertig euro per uur. Dat is hoger dan in de andere sectoren en dit verschil is in de jaren van 2001 tot en met 2015 licht toegenomen.’
