Geopolitiek niet alleen negatief voor onze chipsector

Het Leiden Asia Centre (LAC) concludeert dit in een onderzoek naar de gevolgen van de toegenomen geopolitieke spanningen. Centraal stond de vraag hoe deze politisering de Nederlandse belangen in de Aziatische halfgeleiderindustrie raakt. Veel Aziatische overheden willen hun binnenlandse industrie versterken, mede in reactie op de politieke onzekerheid.

Het rapport gaat veel verder dan de rivaliteit tussen de VS en China. De Leidse onderzoekers geven ook een uitgebreid overzicht van de situatie in Japan, Zuid-Korea, China, Taiwan, India en Singapore. De regeringen daar mengen zich actief in de industrie. Het rapport brengt in kaart welke economische en politieke connecties tussen deze landen de chipsector raken.

De bemoeienis van overheden in Azië met de halfgeleiderindustrie is niet iets van de laatste tijd. Allang voordat Amerika China sancties oplegde, was sprake van constante politieke inmenging. De recente Amerikaanse Chips Act heeft wel een nieuwe golf van investeringsplannen door Aziatische regeringen in gang gezet. Ook India roert zich. Nederlandse fabrikanten van apparatuur voor de chipindustrie zoals ASML, ASM International, Besi en Nearfield kunnen daarvan profiteren.

Beteugelen

Het rapport beschrijft de ontwikkelingen in het Aziatische politieke landschap. Washington zet Zuid-Korea en Taiwan zwaar onder druk partij te kiezen in de tech-oorlog tussen de VS en China. Beide landen hebben er ook belang bij de macht van China te beteugelen. Japan en India gaan nauwer samenwerken, terwijl Zuid-Korea, Japan en Taiwan hun beleid meer op elkaar afstemmen.

India geldt als een potentieel alternatief voor China, zo blijkt uit de analyse. Singapore werpt zich op als een relatief neutrale ruimte waar Chinese en buitenlandse spelers elkaar kunnen blijven ontmoeten, stelt onderzoeker Sense Hofstede. Japan en Zuid-Korea zoeken politiek toenadering, terwijl de regeringen in Taipei en Tokio de verdere expansie van Taiwanese chipfabrikanten in Japan onderzoeken.

Ook Nederland en Zuid-Korea proberen meer samen te werken. Recent bleek Nederland zijn beleid op Japan te hebben afgestemd. Want beide landen gingen op hetzelfde moment akkoord met het Amerikaanse plan om de export van chipmachines naar China verder aan banden te leggen.

De LAC-onderzoekers noemen China een geval apart. Ze voorzien dat de Amerikaanse exportbeperkingen Beijing extra motiveert om hun eigen geavanceerde apparatuur te ontwikkelen. Er kan serieuze vooruitgang worden verwacht, zo stelt het rapport. De Chinezen hebben nog wel een lange weg te gaan. Maar uiteindelijk kan deze ontwikkeling op de lange termijn leiden tot serieuze concurrentie voor Nederlandse fabrikanten van apparatuur zoals ASML.