Uit het onderzoek blijkt dat online-communicatie Nederlanders goed af gaat: 95 procent zegt meer dan basisvaardigheden op dit gebied te hebben. Het gaat bijvoorbeeld om e-mailen, bellen via internet en sociale netwerken gebruiken.
Wat betreft het vergaren en verwerken van informatie en digitale geletterdheid dicht 88 procent zichzelf meer dan basisvaardigheid toe. Qua softwaregebruik, zoals voor tekstverwerking of programmeren, zegt 62 procent meer dan basisvaardigheden te beheersen. Dit was ook in 2021 de laagste score van de vijf categorieën van het CBS.
Het valt de onderzoekers op dat er een leeftijds- en opleidingskloof is. Het percentage met meer dan digitale basisvaardigheden is ruim twee keer zo hoog onder 25- tot 45-jarigen in vergelijking met 65- tot 75-jarigen, en zelfs vier keer zo hoog als onder 75-plussers. Ook hebben mensen met een hbo- of universitaire opleiding vaker digitale vaardigheden boven het basisniveau (70 procent) in vergelijking met degenen met een vmbo-diploma (29 procent).
Er is ook een verschil tussen mannen en vrouwen. 53 procent van de mannen heeft meer dan alleen basisvaardigheden, tegenover 47 procent van de vrouwen. Mensen die hoog scoren op digitale vaardigheden beschouwen zichzelf als zeer handig in het online opzoeken en regelen van zaken. Dit geldt ook voor degenen die aangeven digitale problemen meestal zelf op te lossen. Nederland bereikte in 2023 het Europese doel van 'digitalisering 2030', met 83 procent van de inwoners van zestien tot 75 jaar die minimaal over digitale basisvaardigheden beschikken.
Reacties
lijkt heel mooi 80%. ik bendaruk wel dat 20% vrij dicht bij 25% en dus bij een kwart van de bevolking gaat het niet lekker. dat is niet in-significant mensen! en elk gezin van 4 is er dus een die het niet lukt. en als je dan die 'textverwerken' getallen leest! afin we zijn het leven aardig zuur aan het maken voor een generatie of twee met het digidrammen. het moet gewoon langzamer en niet steeds kind met badwater weg en alle pin automaten weg nu en allerlei incheck methoden maar je kunt nergens fatsoenlijk aan een balie een kaartje krijgen etc. etc. etc. de ironie is adat al die rappe jonges en meiden die dit nu managen en implementeren over 30j zelf de sjaak gaan zijn en ik verwacht niet dat dan het muntje valt eigenlijk...
"Het valt de onderzoekers op dat er een leeftijds- en opleidingskloof is." maar
https://www.computable.nl/artikel/nieuws/digital-innovation/7573842/250449/gartner-ziet-dankzij-gen-ai-gouden-eeuw-voor-senioren.html
Zijn ouderen en lager geschoolden nu het probleem of de oplossing ?
SWA, "In Nederland hebben 2,5 miljoen mensen van 16 jaar en ouder moeite met lezen, schrijven en/of rekenen. Dat is 18% van alle mensen in Nederland." Zie https://www.lezenenschrijven.nl/informatie-over-laaggeletterdheid-nederland. Waarschijnlijk behoort die 18% laaggeletterden/laaggecijferden grotendeels tot de 20% van Nederlanders die (nog) niet digitaal vaardig zijn.
Het onderzoek was een enquête en betreft dus een zelf-inschatting van de vaardigeheden.
Daar zou ik wat voorzichtiger zijn met het trekken van conclusies.
Wanneer ik in de oorspronkelijke text lees dat "online informatie opzoeken, nieuws lezen, nepnieuws herkennen" hoort tot "digitale geletterdheid" dan zakt m'n broek af.
"geletterdheid", komt in Van Dale niet voor . . . .
"geletterd zijn" betekend, belezen zijn.
Een artikel lezen, op papier of digitaal is mijns inziens geen verschil en nepnieuws herkennen is een modekreet, fakes worden algemeen slecht herkend omdat te weinig mensen de bronnen waarvan de informatie komt niet voldoende kontroleren.
Als we de vroegere "bellingcat" als betrouwbare bron zagen/zien en niet begrijpen dat deze amateur gekocht is door de overheid en alleen publiceert wat zijn geldschieters voor politisch juist houden, dan maakt het geen verschil of je dat van een scherm of van een vel papier leest. De meerheid slikt dat so wie so voor zoete koek.
Kort gezegd, dit is statistiek op de moderne toer. Lees eens "How to lie with statistics" van Darell Huff uit 1954.
Zal ik dit onderzoek nu sorteren onder nepnieuws of niet?
Las ergens iets over het hart achter de cijfers want als mantelzorger herken ik een gebrek aan digitale vaardigheden bij een generatie die meer praktisch opgeleid is dan theoretisch. In begrijpelijk Nederlands moet je de taal spreken die begrepen wordt want driekwart (75%) van de communicatie vanuit de overheid mist het 'Jip & Jannneke' niveau doordat de ambtelijke taal als latijns is. Het vergaren en verwerken van informatie gaat tenslotte niet om een digitale geletterdheid maar om de vaardigheden in de verwerking van informatie.
Ik nodig Jack uit in de discussie want filosofie is zo mooi als deze begrijpelijk gebracht wordt met de quotes van John Cruijff, didactisch hield ik altijd van controlevragen als het ging om de verwerking van informatie. Academische waarschijnlijkheden gaan om een twijfel in de hypothese want aangaande de aanname wijs ik nog een keer op de controlevragen ter toetsing.
@Jaap Ik denk dat mensen die laaggeletterd zijn niet kunnen meedoen met zo een onderzoek. Misschien liggen de percentages nog wel heel anders. Er is nu een heel leuk programma op tv van Frans Bauer over laaggeletterdheid.
Acht op tien Nederlanders zijn digitaal vaardig.
Die overige twee zitten in de politiek.
Wat nepnieuws herkennen betreft :
https://nos.nl/artikel/2478770-vs-waarschuwde-oekraine-nord-stream-niet-te-saboteren-na-alarm-van-mivd
remmen ?
gas loslaten ?
niets doen ?
@Louis, ze proberen wel iedereen in het onderzoek mee te nemen.
https://www.cbs.nl/nl-nl/longread/rapportages/2023/monitor-laaggeletterdheid-proefjaar-2022?onepage=true
https://www.lezen.nl/onderzoek/aantal-laaggeletterden-is-gegroeid/ (aantal hooggeletterden ook)
.
Maar definities kunnen verschillen. Zie https://research.hva.nl/files/4216483/13_Taal_telt_ook_mee.pdf. En dan wordt vergelijken moeilijk.
Ook over de methoden van meten kan je bedenkingen hebben. De Stichting Lezen & Schrijven had geletterdheid via een digitale toets gemeten en daarvoor moeten de onderzochte personen basale digitale vaardigheden hebben. Of en hoe daarvoor wordt gecorrigeerd, is onduidelijk. Zie https://neerlandistiek.nl/2017/09/hoeveel-laaggeletterden-zijn-er-werkelijk-in-nederland/.
Maar hoe dan ook, het aantal mensen van 16 jaar en ouder, dat moeite heeft met lezen, schrijven en/of rekenen, is groot en dat beïnvloed de mogelijkheid om zich digitaal te ontwikkelen.
.
Naast de discussies over definities en diverse aspecten van methodiek van testen, is er ook nog de kwestie van statistiek. Statistiek is op zich een wetenschap en techniek van het verzamelen, bewerken, interpreteren en presenteren van gegevens, en dus is het een vak dat je voldoende moet beheersen om onderzoek vanuit een ander vak te kunnen doen. Alleen al het doorgronden waar gegevensverzamelingen uit bestaan en de keuze van de juiste toets, kan al inspanning kosten. In "How to lie with statistics" van Darell Huff (zelf geen statisticus) lees je dat velen daar moeite mee hebben en denken dat anderen statistiek wel goed zullen toepassen of juist niet. Ik heb vroeger vaak chi square tests, T-toets, tekentoetsen, uitgevoerd.
Zie bijv. ook:
http://www.drstat.net/nl (gratis cursus)
https://wikistatistiek.amc.nl/KEUZE_TOETS
https://www.scribbr.nl/category/statistiek/
Op Engelstalig sites is veel meer informatie te vinden.
Een statisticus waadde vol vertrouwen door een rivier, die gemiddeld één meter diep was. Hij verdronk aldus Godfried Bomans want Louis heeft een punt over de statistiek als we kijken naar de leeftijdsbegrenzingen. 7 op de 10 Nederlanders boven de 65 jaar is volgens het onderzoek van CBS digitaal minder vaardig terwijl overheid inzet op een digitalisering van het loket.
https://www.sociaalwerk-werkt.nl/werkgevers/digitale-zelfredzaamheid-nodig-om-mee-te-kunnen-doen
Digitale zelfredzaamheid gaat om het verleggen van het accent, Stadjerspas en beleidsvisies laat zich vertalen naar het vinden van de juiste loketten want ik kan me helemaal vinden in het idee dat je niet van een vis moet verwachten dat deze in bomen kan klimmen. Vervang het Arabisch voor het Fries want het lezen en schrijven van de Nederlandse taal gaat om de motivatie.
@Jaap Ik ben half geletterd en lees niet altijd even goed maar ik kan nog niet direct terugvinden hoe dat onderzoek is uitgevoerd en men tot de resulaten is gekomen. Dacht later ook, het is het CBS het zijn kenners van de statistiek en ze zullen ongetwijfeld met dit soort effecten rekening houden. Als het er wel stond heb ik het gemist.
Duidelijk, de definitie van geletterdheid laat een hoop ruimte, ik heb al verschillende aantallen gelezen maar er is een subtstantieel deel van de bevolking dat moeite heeft met lezen een schrijven. Die hebben vast moeite zich staande te houden in de digitale wereld.
Statistiek is heel moeilijk zelfs voor statistici wat oudlid hieronder ook zegt. Statistieken worden vaak voor feiten gehouden.
Dacht nog wel, in 1 opzicht moet het heerlijk om laaggeletterd de te zijn, geen smartfoon verslaving en het meeste wereldleed krijg je niet mee. Dat lijkt me een zegen.
(Voor de jongeren) Godfried Bomans was een goed schrijver en een nog betere, komische verhalenverteller. Bomans had heel veel gevoel voor taal, maar geen verstand van outliers binnen de statistiek door zijn studie Rechten.
Helaas is de kennis van statistiek bij veel politici van hetzelfde niveau als bij Bomans. Sommige politici gaan uit van een te hoog percentage digitale zelfredzaamheid om zo via digitale overheidsportalen te kunnen bezuinigen, alsof er altijd voldoende mantelzorgers, (vrijwillige) buurthuismedewerkers, enz. zijn die de resterende problemen kunnen oplossen.
@Louis, ik ken de details ook niet. Het gaat ook om de orde van grootte van percentages van mensen die niet zo vaardig zijn met taal, rekenen of digitale middelen. Bedrijven en overheden, app- en websitebouwers, content beheerders, moeten ook met die mensen rekening houden, of het er honderdduizend meer of minder zijn die niet zo vaardig zijn. Probeer als vaardige gebruiker maar eens de conflicterende voorwaarden op de website van een verzekeraar te vinden.
Methodologisch is het van belang om bij dezelfde methoden en definities (mits valide) te blijven, de achtergrond van de mensen te kennen, om trends goed te kunnen volgen en beleid eventueel aan te passen.
@Jan, m.b.t. "Als we de vroegere "bellingcat" als betrouwbare bron zagen/zien en niet begrijpen dat deze amateur gekocht is door de overheid en alleen publiceert wat zijn geldschieters voor politisch juist houden, dan maakt het geen verschil of je dat van een scherm of van een vel papier leest."
Je hebt vast wel van het onderstaande geval gehoord.
https://www.rtlnieuws.nl/nieuws/buitenland/artikel/5418911/hubert-seipel-duitse-journalist-geld-olicharch-kremlin
verwijzend naar https://www.spiegel.de/wirtschaft/hubert-seipel-deutscher-reporter-erhielt-hunderttausende-euro-aus-russland-a-2c383028-2918-41ad-a8fd-26b1cf74369c
Ja Jaap daarvan staan de nieuwsberichten in D-A-CH vol.
Tot nog toe zijn er echter geen details bekend en rotte appels vindt je overal.
Voor mij is dat de eerste keer dat ik iets over deze journalist hoorde.
De berichten van Gabriele Krone Schmalz over Rusland vind ik beter.
Het gaat in de quote over de mediaan in de statistiek, aangaande de aanname neem ik aan dat meeste jongeren de boodschap begrijpen ook al kennen ze de boodschapper niet. Want wat betreft het vertrouwen zullen de meesten zich nog de cijfermatige doemscenario's op basis van statistiek en de realiteit herinneren. De betaalde influencers die voor de boodschap gebruikt werden ligt dichter bij de belevingswereld van jongeren. Want ondanks mooie rapportcijfers voor de digitale vaardigheden meldt hetzelfde CBS ook dat er 2,2 miljoen Nederlanders in 2022 slachtoffer zijn geworden van online fraude.
Slachtoffer worden van online fraude is de volgende stap na digitale vaardig worden + connectivity.
Nigerian Scam vereist weer redzaamheid in Engelse taal.
Een snel netwerk helpt goed bij een ddos aanval.
Druk maken over verschil Mediaan en Gemiddelde vergt kennis van statistiek.
Louis noemde al de zaligheid der ontwetenden.
Statistiek is kansberekening, zoals bij een weersverwachting (en geen -voorspelling). Men spreekt vaak van de (on)betrouwbaarheid van de uitkomsten van een statistische berekening, maar het gaat om de waarschijnlijkheid van de uitkomsten. Naast rekenvaardigheid, zou ook wat meer aandacht gegeven mogen worden aan vaardigheid met statistiek, zeker bij politici en andere beleidsmakers. De term statistiek is niet voor niets afgeleid van statisticum collegium, wat les over staatszaken betekent. De politicus werd vroeger ook statista genoemd, dus iemand die over de staatshuishouding gaat. Niet onbelangrijk, ongeacht de fase van digitale volwassenheid.
@Jan, m.b.t. "Als we de vroegere "bellingcat" als betrouwbare bron zagen/zien en niet begrijpen dat deze amateur gekocht is door de overheid en alleen publiceert wat zijn geldschieters voor politisch juist houden, dan maakt het geen verschil of je dat van een scherm of van een vel papier leest."
Wie bedoel je met "belingcat"? Aangezien je bellingcat tussen aanhalingstekens zet neem ik aan dat je niet Bellingcat bedoelt. Bellingcat is zeker niet overgenomen door de overheid noch zijn ze afhankelijk van overheids financiering.
Het CBS kan het ook niet zijn, dat is immers geen amateur. Inderdaad is dat een semi overheids instelling maar dat zijn ze al jaren dus niet gekocht. De taak van het CBS is het verwerken en rapporteren van diverse statistiek. Als je dan al vraagtekens zet bij de afhankelijkheid, dan denk dat vage commerciële financiering van een privaat "instituut" een veel groter probleem is, juist omdat dat zo vaag mogelijk blijft om enige sturing van uitkomsten te verdoezelen. (zie de reactie van Jaap.)
Ik zie niet meteen dat het CBS publiceert wat politiek correct is (deze bewoording staat trouwens WEL in het groene boekje, in tegenstelling tot politisch), ze komen zeker regelmatig met rapporten die in Den Haag niet lekker liggen. (dat gebeurd zowel voor het kabinet als ook van oppositie.)
Dat er dan eens woordje wordt gebruikt dat niet in de van Dale staat, ach, ze willen toch ook gewoon dat het leesbaar is voor de gemiddelde lezer. De meeste mensen snappen tenminste wat er wordt bedoeld. Je kunt ook de wetenschappelijke tekst publiceren, dan weet je zeker dat vrijwel iedereen na de inleiding afhaakt.
@Jaap, statistiek is geen kansberekening maar het verzamelen/verwerken van data. Voor zover er een kansberekening bij komt kijken heeft het meer te maken met de kwaliteit en kwantiteit van de data. Dat je dan vervolgens voorspellingen doet op basis van die getallen en/of trends dat is dan wel weer kansberekening. Maar ook daar is de kwaliteit van de voorspelling ook vooral afhankelijk van de betrouwbaarheid van de voorgaand verzamelde data. Simpel gezegd, het is nu hier 6 graden C, dat is data. Op basis van de statistiek kan ik voorspellen (gokken) dat het in de aankomende uren kouder gaat worden en dat het over ongeveer 9 uur weer warmer gaat worden.
@Berry, ik heb vroeger veel aan statistiek gedaan. Aangezien statistiek bij heel veel soorten onderzoek gebruikt wordt, van wetenschappelijk en technische onderzoek tot aan marketing en bedrijfseconomische onderzoek, beschrijf ik de algemene gang van zaken. Na het postuleren (opstellen van bijv. de nulhypothese), waarbij je vaak modellen gebruikt (met eigen onzekerheden) kom je bij het meten (met meetmarges)/verzamelen en verwerken van data. Daarna begint het analyseren van de data om te zien of je voldoende niet vervuilde data hebt en welke toets je het beste kan toepassen bij de dataverzameling. Dan komt de finale berekening en uiteindelijk het trekken van conclusies. In het ergste geval (onvoldoende duidelijkheid) moet je opnieuw beginnen. In een gunstig geval kan je overgaan naar de eindconclusie of vervolgacties. Bij onderzoekherhalingen van een eerder succesvol onderzoek kan je een deel van de stappen overslaan/inkorten.
Maar statistiek is altijd gekoppeld aan toeval en dus onzekerheid en daarmee aan kansrekening (anders ben je bezig met boekhouden).