Ict-opleidingen binnen het mbo zijn veel populairder dan andere technische opleidingen. Technische opleidingen moeten daarom de ict-component in de opleiding naar voren brengen om studenten aan te trekken.
Ict heeft een slecht imago. Binnen de technische sector van het mbo trekken de ict-studies toch veruit de meeste studenten. Soms, vooral bij opleidingen op mbo-niveau twee, komen er meer studenten van de opleiding af dan het bedrijfsleven nodig heeft. Bij andere technische functies is er juist een tekort aan mensen. "Gaming scoort bijvoorbeeld goed, want het is een prachtig vakgebied", zegt Ben Kemna, regiodirecteur van het werkgeversinitiatief Werk & Vakmanschap. Hij vindt dat scholen studenten een eerlijk arbeidsperspectief moeten voorschotelen en daarbij goed moeten overleggen met de bedrijven in de regio. Dit schept extra problemen in de regio Friesland, want daar is onvoldoende werk in te vinden
Kemna denkt dat de mismatch komt doordat technische opleidingen moeite hebben met communiceren. "Ict-studies kunnen sneller koppelingen leggen met de praktijk. Technische opleidingen moeten momenteel de ict-component erbij zoeken om aan studenten te komen." Dat gaat echter prima. "Met triple-play is er iemand nodig die de digitale televisie komt installeren. Dat is een technische opleiding."
Digitaal onderzoeker
Loket MBO-ICT van ECABO, verantwoordelijk voor de ict-opleidingen in het mbo, probeert studenten duidelijk te maken welke kennis uit een ict-opleiding ze ook kunnen gebruiken in een andere technische opleiding. Zo wordt duidelijk welke doorstroommogelijkheden er zijn. Loket MBO-ICT werkt samen met Kenteq, het kenniscentrum voor technisch vakmanschap, dat verantwoordelijk is voor technische mbo-opleidingen. Samen hebben zij een schema gemaakt, waarin zowel de technische- als ict-opleidingen zijn gezet. "Zo zijn de dwarsverbanden tussen de opleidingen veel duidelijker. Studenten kunnen zien hoe de verschillende opleidingen op elkaar aansluiten en hoe zij die kunnen doorlopen", zegt Joep Swagemakers, van Loket MBO-ICT.
Swagemakers tekent aan dat er al heel wat wordt gedaan om ict-opleidingen aan te laten sluiten op de vraag. Een voorbeeld is de opleiding tot particulier digitaal onderzoeker. Deze opleiding was zo populair dat er meer studenten dreigden in te stromen dan er nodig waren in de markt. Loket MBO-ICT heeft er daarom bij de scholen op aangedrongen het aantal studenten terug te dringen. Dat is gelukt. Het blijft echter een lastig probleem. "Een ROC is bang dat als zij een student weigeren voor een opleiding, deze student dan kiest voor een ander ROC", zegt Kemna.
Eerlijk arbeidsperspectief
Ook publiceert het Loket MBO-ICT regelmatig een arbeidsmarktmonitor, waarin staat waar de studenten na hun studie terechtkomen. Toch blijft het lastig om studenten aan de hand van een arbeidsperspectief een keuze te laten maken. "Scholieren zijn daar nog niet mee bezig. Ouders wel. Gelukkig hebben zij vaak de grootste invloed op de keuze van een student", zegt Kemna. Swagemakers is het daarmee eens. "De studievoorlichting moet dus ook de ouders zien te bereiken." Een numerus fixus (loting) is een hulpmiddel. Swagemakers: "Er zijn inmiddels twee ROC’s die voor de ict-niveau twee opleiding zo’n loting hebben ingevoerd."
Volgens Swagemakers is niet alleen scholen te verwijten dat een student op de verkeerde plek terechtkomt. "Bedrijven weten vaak niet het verschil tussen vmbo en mbo", zegt Swagemakers. Ook Kemna vindt dat het bedrijfsleven zich moet laten zien op school. Een mooi voorbeeld zag hij in Noorwegen. Kemna: "Men heeft daar op een projectmatige wijze het bedrijfsleven en het onderwijs aan elkaar gekoppeld. Door leraren en bedrijfsleiders uit te wisselen werd de afstand tussen bedrijfsleven en de scholen tot een minimum beperkt."
