Na jaren voorbereiding hebben de landen van de Europese Unie eindelijk het gemeenschappelijk informatiesysteem voor Schengen-visa in gebruik genomen. In het systeem wordt informatie, inclusief foto en vingerafdrukken, over alle kortdurende visa digitaal opgeslagen voor landen in het Schengen-gebied. Het Visa Information System (VIS) is van start gegaan in zes landen in Noord-Afrika. Binnen twee jaar moeten alle ambassades en consulaire posten van alle Europese landen ermee werken. Inclusief het driejarig beheer bedraagt het budget van het VIS, volgens een ruwe schatting, bijna honderd miljoen euro.
Wie een kortdurend visum voor een Schengen-land wil hebben voor zaken, familiebezoek, vakantie of studie, geeft bij zijn aanvraag zijn foto en vingerafdrukken af. Die worden digitaal in het Visa Information System (VIS) opgeslagen, samen met andere gegevens over de aanvraag. Doel ervan is een snellere grenscontrole, maar ook het voorkomen van identiteitsfraude. Ook bij verlies of diefstal van een paspoort met visum – of als mensen zeggen dat dat is gebeurd – valt te controleren of er een geldig visum was afgegeven.
De opgeslagen vingerafdrukken worden vijf jaar bewaard. Daardoor is het niet nodig bij elke nieuwe visumaanvraag opnieuw vingerafdrukken af te geven. In het VIS komen de visumaanvragen voor alle Schengen-landen bij elkaar. Zo kunnen de landen informatie over eerdere en actuele visumaanvragen met elkaar uitwisselen.
Centrale database
Het systeem is nu van start gegaan in zes landen in Noord-Afrika (Algerije, Egypte, Libië, Mauretanië, Marokko en Tunesië). Alle ambassades en consulaire posten van alle Europese landen maken daar gebruik van VIS. Later volgen het Midden-Oosten en de Golfregio; binnen twee jaar werkt het VIS wereldwijd.
Het VIS bestaat uit een centrale database die in Straatsburg draait (met een backupsysteem in het Oostenrijkse Sankt Johann im Pongau) en een biometrisch vergelijkingssysteem (Afis: Automated Fingerprint Identification System). Elk Schengen-land is via een nationale interface verbonden met het netwerk waaraan VIS hangt. Achter elke interface hangt in elk land een nationaal visuminformatiesysteem.
ICT-aanbieders
Het databasesysteem (geschat op 15 miljoen euro) is ontwikkeld en getest door het samenwerkingsverband HP en Steria. Een aparte mailmodule is gemaakt door HP en Orange. Accenture heeft nog een archief- en backupoplossing gebouwd. Het consortium Accenture, Morpo en Bull kreeg al in 2005 de opdracht voor de ontwikkeling van het biometrisch vergelijkingssysteem. De EU trok verder nog Unisys aan om bijstand voor beheer-, adviesverlening, evaluatie en kwaliteitsborging te verlenen.
Daarnaast loopt er nog een grote aanbesteding voor het beheer, waarvoor de komende drie jaar 65 miljoen euro is begroot. Bovendien komt er in het najaar van 2012 in de Estse hoofdstad Tallinn een agentschap voor het operationeel beheer van grootschalige it-systemen van de EU, waar het VIS er een van is. Naast het VIS is de EU alweer geruime tijd bezig met het laten ontwikkelen van een Schengen-opsporingssysteem.
