De Nederlandse overheid heeft via Nadia Awan, een buitenlandse student die via de Universiteit Tilburg tijdelijk in Nederland studeert, ideeën gekregen om de transparantie in Nederlandse ict-projecten te verbeteren. In haar scriptie doet zij aanbevelingen op het gebied van verantwoordelijkheid, aansprakelijkheid en samenwerking. Universiteit Tilburg, het ministerie van Veiligheid en Justitie en de Software Improvement Group (SIG) nemen dit ter harte en gaan een samenwerking aan.
Cio van het ministerie van Veiligheid en Justitie Bob Papenhuijzen, die de scriptie 'How to Increase Visibility of Government ICT Projects for external Stakeholders – A case of the Dutch government' in ontvangst nam, onderstreept het belang hiervan. Hij sprak de wens uit dat deze onderzoeksresultaten verwerkt kunnen worden in de governancestructuur van grote ict-projecten. Nadia Awan hoopt op haar beurt dat beslissers en beleidsmakers haar werk tot zich nemen en haar RepICT-model gaan gebruiken in rapportages naar stakeholders.
Onderzoek van vier maanden
Awan is een buitenlandse uitwisselingstudente die haar Master in Information Management-opleiding volgt via drie universiteiten. Dit zijn Université de Aix-Marseille III in Frankrijk, Turku University in Finland en de Universiteit van Tilburg. In haar vier maanden durende onderzoek sprak Awan met cio's van departementen en zelfstandige bestuursorganen (zbo's), met projectmanagers van grote projecten en met diverse andere experts die deze projecten van nabij hebben meegemaakt. Verder raadpleegde zij zo'n honderd wetenschappelijke bronnen en overheidspublicaties uit binnen- en buitenland om zich een beeld te vormen van de problematiek en mogelijke oplossingen rond het creëren van transparantie rond ict-projecten in de publieke sector.
Awan traceerde de historie van de Nederlandse beweging naar meer transparantie, die enkele jaren geleden werd ingezet en onder andere heeft geleid tot rapportages aan de Tweede Kamer, het opzetten van Gateway-reviews, de aanstelling van overheids-cio's en de bouw van het Rijks ICT-dashboard. Aan de hand van een concrete casus laat Awan zien hoe deze nieuwe indicatoren uitgerekend en toegepast kunnen worden. Daarmee kan er met weinig moeite een grote stap richting transparantie rond grote ict-projecten worden gezet. De gegevens voor de casus werden aangeleverd vanuit het GCOS-project van het ministerie van Veiligheid en Justitie, dat overleg tussen verschillende instanties over jongeren met problemen ondersteunt.
RepICT-model
Bob Papenhuijzen: 'Ik verwelkom alles dat helpt om onze verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid te verhogen en de samenwerking met personen en instituten met goede ideeën verbeterd.' Zijn projectmanager Ferry de Rijcke vult aan. Transparantie is een belangrijk onderwerp in een wereld waarin discussies over ict soms moeilijk te begrijpen zijn voor niet-specialisten. Het RepICT-model is een instrument dat de discussie faciliteert.
'Transparantie is ook kwetsbaarheid en dat vergt durf', zegt Joost Visser, onderzoekshoofd bij SIG. 'De gouden driehoek van overheid, universiteit en bedrijfsleven bleek een vruchtbare omgeving waarin Awan haar model kon ontwerpen. Er zijn meer praktijkvoorbeelden nodig om het RepICT-model breder te testen.'
Leuk deze transparantie en ict-dashboard. Maar wat lossen we hiermee op? Alles draait hier om de vraag “ waarom gaat het zo vaak mis met de ict-projecten bij overheid”.
Naar mijn mening ligt het probleem van deze mislukkingen dieper, in “fase 0”. In fase 0 wordt een aanbesteding opgesteld die het fundament vormt voor de ellende die later voor iedereen zichtbaar wordt. Ik denk dat de overheid meer aandacht en prioriteit moet besteden aan het maken van nieuwe richtlijnen en concept voor het opstellen van aanbestedingen voor ict-projecten. Als dit goed bedacht en gemaakt is dan zou je zien hoeveel geld verspilling voorkomen kan worden.
@Reza,
Het gaat zo vaak mis, omdat er te weinig inhoudelijke kennis met praktische visie in een aanbesteding verwerkt wordt.
Gouden bergen vragen, vragen stellen waar meer antwoorden of meerdere uitleggen op mogelijk zijn, subjectiviteit ipv objectiviteit, voorkeuren voor non inhoudelijke zaken,
en zie daar het recept voor een potentieel te mislukken aanbesteding.
Gouden bergen beloven, niet de juiste vragen stellen, antwoorden geven die voor meer dan een uitleg vatbaar zijn, overmatige aandacht voor het eigen commerciele belang en een schrijnend tekort aan professionele verantwoordelijkheid. Zie daar het recept voor een potentieel mislukte aanbesteding beoordeeld vanuit opdrachtgevers optiek. Zullen we voortaan gewoon proberen te oordelen op basis van feiten en platgedraaide Pavlov reacties laten voor wat ze zijn namelijk contra productief ? l