Het kabinet blijft koersen op invoering van het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO) per 1 juli volgend jaar. Dit betekent dat het stelsel op die datum niet per se ‘af’ is, maar voldoende gereed om verantwoord van start te gaan.
Minister Kajsa Ollongren (Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties) licht in een brief aan de Tweede Kamer toe wat onder de inwerkingtreding moet worden verstaan. Het is nadrukkelijk een komma en geen punt, nuanceert ze de ‘invoering’. Ook daarna valt er nog veel werk te verrichten. Het stelsel zal verder worden doorontwikkeld. Ook de gemeenten, provincies en waterschappen hebben dan nog (veel) tijd nodig om ingevoerd te raken. Deze transitie kan nog jaren duren, aldus de bewindsvrouw. Inwerkingtreding betekent dus weinig meer dan een tussenstation.
Ollongren is zich ervan bewust dat de voorbereiding stroef verloopt. Nog veel problemen wachten op een oplossing. Het is nu zaak om flink met het nieuwe stelsel te oefenen. Dan komen nieuwe vraagstukken aan het licht waarvoor weer oplossingen moeten worden gevonden. Het is wat dat betreft vallen en opstaan. Een belangrijke reden om de invoeringsdatum door te zetten, is het vasthouden van het momentum. Als er geen duidelijkheid bestaat over de inwerkingtreding, dreigen sommige gemeenten achterover te gaan leunen. Ollongren vreest dat anders lokale investeringen naar achteren worden geschoven.
Robuust
Ollongrens grootste zorg is de landelijke voorziening (DSO-LV) dit kwartaal stabiel en robuust te krijgen. Op dit punt moet er nog flink wat gebeuren, schrijft Ollongren. De beschikbaarheid en stabiliteit van het systeem laten te wensen over. Met name de publicatieketen werkt gebrekkig.
De verwerking van grote geometrische systemen in het DSO is problematisch. Het uploaden gaat nogal eens fout. Ook een goede viewer ontbreekt. Verder wil de minister dat stedenbouwkundige bureaus beter met het systeem uit de voeten kunnen. Dat vraagt om extra functionaliteiten in het DSO.
Voor een werkend digitaal stelsel is ook lokale software nodig, Plaatselijke systemen moeten worden aangepast, terwijl aansluitingen op de landelijke voorziening tot stand moeten worden gebracht. Een deel van de gemeenten is begonnen met testen. In het eerste kwartaal van 2022 wordt een piek in het oefenen verwacht. Dan wordt ook duidelijk welke verbeteringen in het hele stelsel nog nodig zijn. Ter ondersteuning wordt de serviceketen momenteel versterkt. Ollongren spreekt van een verhoogde dijkbewaking. Bij het oefenen wordt hulp geboden.
Uit de laatste rapportage van de Monitor Invoering Omgevingswet blijkt dat de vertraging bij de standaard voor overheidspublicaties (STOP-TOPD) de ontwikkeling van lokale software heeft afgeremd. Volgens de minister is er nog veel werk te verzetten.
Het Digitaal Stelsel Omgevingswet bestaat uit de landelijke voorziening, de ICT-systemen van de lagere overheden en hun softwareleveranciers, de aansluitingen, de content en de organisatie rondom het DSO.
