Nederlandse overheden passen nog steeds te weinig open standaarden toe in openbare aanbestedingen. Ook ontbreekt in jaarverslagen regelmatig een goede uitleg over het gebruik van standaarden. Bij de Generieke Digitale Infrastructuur (GDI) gaat het vaak wel goed. Dat concludeert het Forum Standaardisatie in de Monitor Open Standaarden 2022. Zeven aanbestedingen krijgen een compliment.
Het Forum Standaardisatie onderzoekt jaarlijks het gebruik van de zogeheten ‘Pas toe of leg uit’-standaarden. Dit zijn open standaarden die alle Nederlandse overheden verplicht moeten gebruiken bij de aanschaf van ict-diensten en -producten van minstens 50.000 euro. Afwijken van deze verplichting kan alleen als de bewuste diensten of producten niet worden aangeboden of onvoldoende betrouwbaar zijn. Dit moet dan expliciet worden uitgelegd.
Verplicht en aanbevolen
Er zijn ongeveer vijftig verplichte ‘Pas toe of leg uit’-standaarden, zoals XBRL voor financiële rapportages, ODF voor documentbewerking en TLS voor internetverbinding. Daarnaast bestaan er ongeveer evenveel aanbevolen open standaarden, zoals FTP voor bestandsuitwisseling, OAuth voor api-autorisatie en Imap voor mailsynchronisatie.
Over 2022 beoordeelde het forum een steekproef van aanbestedingen. Het gaat om 67 aanbestedingen, waarvan 32 van de rijksoverheid en 35 van andere Nederlandse overheden. Zeven werden als beste beoordeeld: vier afkomstig van gemeenten (Etten-Leur, Gorinchem, Heerde en Heerhugowaard), een van provincie Flevoland, een van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en een van de Sociale Verzekeringsbank.
De Monitor Open Standaarden 2022 (pdf) wordt later dit jaar in de Tweede Kamer besproken.
Als beste beoordeeld
- Containermanagement en afvalinformatie voor inwoners (gemeente Etten-Leur): Aanbesteding van data- en servicediensten en technische servicediensten.
- e-HRM systeem en ondersteuning (gemeente Gorinchem): Aanbesteding van levering, inrichting en beheer van een nieuw e-HRM-systeem als saas, alsmede ondersteuning bij de implementatie en de koppelingen met de omringende applicaties.
- Zaaksysteem (gemeente Heerde): Aanbesteding van een standaard zaaksysteem en aanverwante applicatiefuncties, met aanvullend een aantal specifieke koppelingen en diensten
- Gegevensdistributie en servicebus (gemeente Heerhugowaard): Aanbesteding van een applicatie voor gegevensdistributie en servicebus.
- Financieel systeem (provincie Flevoland): Aanbesteding voor een langjarige overeenkomst voor de vervanging van het financiële systeem inclusief koppelingen door een saas-oplossing.
- Subsidiesoftware, klantportaal, zaakmanagement (ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid): Aanbesteding van implementatie en onderhoud van een applicatie die alle subsidie uitvoeringsvarianten ondersteunt en wordt geïntegreerd in het dan bestaande ict-landschap. De onderdelen van de applicaties zijn het klantportaal, zaakmanagement, relatiemanagement en documentmanagement.
- Sociale Verzekeringsbank: Aanbesteding van de levering van wan- en internetconnectiviteit en aanverwante dienstverlening
bron: Monitor Open Standaarden 2022 (Forum Standaardisatie)
