In de grotere steden zijn meestal meerdere infrastructuren beschikbaar die consumenten en bedrijven kunnen voorzien in hun bandbreedtebehoefte. In de dorpen en buitengebieden is dit brede aanbod niet voorhanden en is er sprake van een toenemende digitale achterstand. Commerciële partijen zoals CIF zijn sinds enkele jaren met wisselend succes in deze buitengebieden actief. Ondanks dat men met geduldige financiers werkt, heeft CIF begin 2017 de vastrechtvergoeding moeten ophogen met tientallen procenten. Gebleken is dat de vereiste deelname van vijftig à zestig procent, veroorzaakt door de hoge aanloopinvesteringen in de business case voor glasvezel in het buitengebied, lang niet altijd gehaald wordt.
Nederland loopt achter
KPN/Reggefiber heeft de uitrol voor glasvezel het afgelopen jaar in de ijskast gezet en is juist weer gaan investeren in het ophogen van de bandbreedte van het oude telefonie netwerk (koper). Dit naar aanleiding van het feit dat de investeringen voor de glasvezel in de woonkamer niet snel genoeg rendeerden. Ziggo investeert ook niet of nauwelijks in last-mile glasvezel en probeert zijn eigen kabelnetwerk (coax) met behulp van nieuwe technieken geschikter te maken voor hogere bandbreedtes.
Nederland liep tien jaar geleden voorop in de adoptie van breedband, maar uit een recente analyse van adviesbureau Stratix blijkt dat Nederland qua introductie van glasvezel inmiddels ver achter loopt op vele andere landen. Terwijl de aanleg van glasvezelnetwerken in onze rivierendelta relatief goedkoop is, en ondanks de ambitie vanuit Den Haag om ook in de digitale wereld een mainport functie in te nemen.
De schoen wringt
De twee telecom grootmachten pakken de handschoen dus niet op en bevechten liever elkaars marktaandeel op hun huidige netwerken. Ondanks geduldige financiers en tariefsverhogingen blijken commerciële partijen veelal moeite te hebben om de business case voor bijvoorbeeld glasvezel in het buitengebied rond te krijgen.
Uit frustratie en gebrek aan voortgang trekken burgers daarom soms zelf het initiatief naar zich toe. Deze initiatieven zijn gestoeld op lokale inzet, solidariteit en het werken zonder winstoogmerk waardoor vaak een iets minder hoog percentage deelnemers benodigd is. Maar zelfs dan blijkt het in de praktijk toch moeilijk om tot aanleg te komen. En waar dat uiteindelijk wel lukt, blijkt de praktijk soms tegen te vallen met alle gevolgen van dien, zoals blijkt uit het 'schoolvoorbeeld' Heeze-Leende, dat van een faillissement gered moest worden door commerciële partijen. Derhalve zoeken dit soort lokale initiatieven vaak maar weer naar aansluiting bij commerciële partners zoals CIF. Zo is de cirkel weer rond.
Appels en peren en ander fruit
'One size fits all' gaat helaas niet op in glasvezelland. Buiten kijf staat dat alle gebruikers in de toekomst steeds hogere eisen gaan stellen aan hun verbinding. Glasvezel heeft een zeer lange technische levensduur van minimaal 25 jaar, en dus moet men proberen (nu al) met deze zwaardere toekomstige toepassingen en eisen rekening te houden. Later opnieuw gaan graven is meestal geen serieuze optie.
Waar zitten dan de verschillen in?
Keuzevrijheid versus koppelverkoop.
Het aanbod van telecomcarriers zoals KPN en Ziggo is 'gesloten': bovenop de fysieke toegang tot het netwerk leveren zij het liefst hun eigen diensten, zoals telefonie, tv en internet access. Deze koppelverkoop beperkt de keuzevrijheid van de klant. De hamvraag is 'wie is de baas in de (glasvezel)buis?'. Ondernemers en instellingen eisen nu al vrij verkeer van data en diensten, een vrije keuze dus ten aanzien van diensten en dienstverleners. Gedwongen winkelnering wordt niet gewaardeerd c.q. geaccepteerd. Particulieren accepteren de (ouderwetse) beperkte keuzevrijheid, veelal noodgedwongen, nog wel. Men neemt een 'TriplePlay'-pakket af van één aanbieder. Maar met de komst van nieuwe recreatieve toepassingen alsook toepassingen die belangrijk zijn voor de leefbaarheid wil men deze diensten af kunnen nemen bij welke leverancier dan ook. Dan is een vrije keuze plots wel belangrijk.
Uptime.
Bedrijven of instellingen worden steeds afhankelijker van hun digitale bereikbaarheid. Zij eisen vaak een uptime van 99,9 procent of meer. Voor consumenten is het nu vanwege het beperkte en veelal recreatieve verkeer niet nodig om een (zeer) hoge uptime te hebben. Men is dus niet bereid om hier extra voor te betalen. Als men de beschikking heeft over tv, internet en telefonie is men tevreden. Dit gaat in de toekomst veranderen want door sensoring, zorg op afstand, camera’s, domotica, et cetera zal ook in de woning een hoge uptime steeds belangrijker worden.
Snelheid.
Een bedrijfsmatige glasvezelaansluiting wil dag en nacht kunnen beschikken over zijn eigen bandbreedte en geen vertragingen ondervinden als gevolg van up- of downloaden van anderen. De verwachting is dat organisaties niet alleen veel meer bandbreedte gaan gebruiken (1 Gbps of meer), maar ook steeds minder (>meer dan 10 milliseconden) vertraging (latency) gaan accepteren. Dit zal hogere eisen stellen aan het netwerk en het beheer ervan. Voor consumenten volstaat op dit moment nog een met andere gebruikers gedeelde glasvezelverbinding, maar met de komst van eerder genoemde toepassingen zoals sensoring is dat vaak niet meer afdoende. De buurjongen die een avond lang intensief films download, zorgt dan voor veel irritatie, of zelfs 'gevaarlijke' situaties.
Prijs.
Op basis van het bovenstaande is duidelijk dat de eisen van bedrijven momenteel veel hoger liggen dan die van huishoudens. Consumenten zijn dan ook niet bereid te betalen voor een glasvezelaansluiting met zakelijke karakteristieken. De eisen van consumenten zullen wel met de introductie van bijvoorbeeld nieuwe zorgtoepassingen omhoog gaan. De consument zal dan bereid zijn om bovenop het huidige vaste FttH maandtarief van vijftig euro tot 75 euro extra te betalen voor hogere beschikbaarheid, meer bandbreedte en/of extra waardevolle dienst(en) of service(s).
In de zakelijke glasvezelmarkt wordt overigens vaak geschermd met 'vanaf' prijzen. Let daarbij goed op dat je appels met appels vergelijkt, het toekomstige gebruiksplaatje als uitgangspunt hanteert en alle extra’s (zoals bijvoorbeeld service level garanties) meeneemt. Zo voorkom je dat je tot in lengte der dagen vastzit aan een 'knellende' glasvezelaansluiting.
Toekomstvast.
De oude netwerken (koper, coax) kunnen de groeiende vraag naar snelheid, bandbreedte en beschikbaarheid niet meer aan en zullen de wedstrijd met glasvezel gaan verliezen. Waarom? Omdat glasvezel nog veel meer data kan verstouwen dan nu vaak gebruikelijk: tot 400 Gbps en dit neemt door nieuwe technieken nog steeds verder toe. De ondergrondse fysieke glasvezelkabel blijft hetzelfde, en de nieuwste zend- en ontvangstapparatuur kan steeds grotere hoeveelheden bits per seconde aan. Albert Einstein heeft begin vorige eeuw bewezen dat niets sneller is dan licht.
Overige.
Er zijn nog diverse andere verschillen te benoemen op basis waarvan de ene glasvezel(aansluiting) niet hetzelfde blijkt te zijn als de andere. Hieronder een korte bloemlezing (waarin de reeds hierboven genoemde verschillen ook zijn opgenomen):
- De buizen bij een FttH huisaansluiting zijn direct buried (gesloten). Bij een FttO bedrijfsaansluiting wordt gebruik gemaakt van blown fiber (open)
- De graafdiepte van een FttH aansluiting is 20, 30 of 60 cm. Een FttO dient altijd gelegd te worden op 60 cm diepte
- Een FttH verbinding deelt de glasvezelverbinding met vijf tot tien andere gebruikers. Een FttO verbinding is altijd exclusief, dus één op één.
- De uptime garantie van een FttH aansluiting is 95 procent tot maximaal 98 procent. Een FttO verbinding dient altijd 99,9 procent te zijn
- Reparaties van gebroken glasvezels gebeurt bij FttH op basis van 'best effort'. Bij FttO is er veelal sprake van garanties van maxilaal enkele uren hersteltijd
- Support wordt bij FttH geleverd op werkdagen tussen 09:00 en 18:00. Bij FttO dient deze tot 7x24 te zijn
- De koppeling van het lokale netwerk met de backbone-verbinding is bij FttH enkel uitgevoerd. Bij FttO dient dit een dubbele aansluiting te zijn
- De diensten die bij FttH worden afgenomen zijn hoofdzakelijk tv en internet. Bij FttO ligt de focus op internet; VoIP, vpn, et cetera.
- Bij FttH is er weer beperkte keuzevrijheid uit het portfolio van de netweriegenaar. Bij FttO dient men de keuze te hebben uit welke dienstverlener en welke dienst dan ook. De netwerkbeheerder dient hier open in te zijn
- De bandbreedte bij FttH is maximaal 100 Mbps up en down waarbij veelal een veel lagere bandbreedte voor up geldt. Bij FttO begin het pas bij 100 Mbps en is er veelal behoefte aan 250, 500 en 1000 Mbps
- De prijs per maand bij FttH, gegeven al het bovenstaande, ligt veelal tussen de veertig en tachtig euro. Bij FttO ligt dit, gegeven al het bovenstaande, tussen de honderd en driehonderd euro.
Bezint eer ge begint!
Ik hoop je als lezer iets meer inzicht te hebben verschaft in de wereld die glasvezel heet. Waar alles hetzelfde lijkt, maar uiteindelijk niet hetzelfde blijkt. Waar men als leek (te) makkelijk en te snel beslissingen neemt voor de lange termijn, maar men niet op de blaren wil zitten. Ik wens je een fruitige glasvezeltoekomst toe!
Reacties
Een woonhuis in een stad of dorp heeft traditioneel twee koper aansluitingen, de telefoonkabel van de KPN, en de coax aansluiting van (meestal) Ziggo. Beide koper aansluitingen moeten vervangen worden door glasvezel, dat is zo klaar als een klontje. We willen natuurlijk niet twee glasvezel aansluitingen, dat zou kolder zijn. Conclusie: we hebben een onafhankelijke netwerk aanbieder voor glasvezel nodig, net zo als bij elektriciteit en gas. Kan iedereen binnen een minuut bedenken. Dan krijgen we ook aanleg verplichting voor buitengebieden etc. Probleem opgelost. Waarom gebeurt dit niet?
Onze overheid heeft boter op zijn hoofd. Alle lokale overheden (gemeenten) hebben in de jaren 80 van de vorige eeuw, al die kabelbedrijven maar wat graag verkocht. Die zijn uiteindelijk allemaal gefuseerd en is er een monopolistische partij overgebleven (Ziggo). En de rijksoverheid wist in de jaren 90 van de vorige eeuw in het kader van privatisering niet hoe snel ze het voormalige PTT commercieel op eigen benen moest gaan staan (waaruit onder andere KPN is ontstaan).
De netwerken van deze partijen - zoals reeds goed genoemd in dit artikel - zijn archaïsch. De KPN koperen draadjes is een technologie van meer dan 100 jaar oud en bedoeld voor spraak. Met allerlei kunstjes probeert men daar nu IP over heen te sturen. Het netwerk van Ziggo met hun COAX kabels is een technologie van ook al een jaar of 40 en bedoeld om tv/radio signalen over heen te sturen. Dat met allerlei technieken er nu IP over heen te sturen is niet de oplossing. Glasvezel is ontwikkeld als IP transport middel. Daar waar alles naartoe gaat.
Onze overheid heeft de ene monopolist (KPN) als eis meegegeven dat ze andere partijen toegang tot het eigen netwerk te geven, terwijl dat van de andere monopolist (Ziggo) niet wordt geeist. Waarbij overigens allemaal drogredenen worden aangewend om dat wel te eisen.
De enige mogelijkheid is langzamerhand glasvezel als basisinfrastructuur te eisen. De grootste glasvezelpartij (KPN/Reggifibre) en die paar losse initiatieven door het Rijk over te laten nemen. Daarbij de oude IT-Infrastructuur af te laten bouwen. Allemaal wettelijk verankert over een termijn van 10 jaar ofzo. Daarna heb je vergelijkbare situatie als in de energiemarkt, waarbij infrastructuur (Enexis, Stedin en Alliander) van het Rijk is (de netwerkbeheerders zijn in handen van een aantal gemeenten en provincies) en de producten (Eneco, Essent en Nuon) de dienst leveren. Dan kunnen de KPNs en ZIggos alleen een dienst gaan leveren (e-mail, tv, telefonie, etc...) Je betaalt dan een bedrag per maand voor internetconnectivity en je kunt zelf bepalen bij wie je wat wilt afnemen als dienst. Transparanter gaat het hem niet worden.
Veel providers bieden al jaren meer dan 100mbit up/down via het glasvezelnetwerk van Reggefiber/KPN. 500mbit wordt al jaren aangeboden en zelfs 1gb is gewoon al jaren leverbaar op FTTH. De bewering dat FTTH maximaal tot 100mbit komt is dan ook volledig onjuist.
Beetje onzin verhaal, deze journalist heeft het niet helemaal begrepen. Bij glasvezel (of dat nu FttH of FttO is) ligt voor iedere aansluiting een aparte set glasvezel-aders naar de POP, dus delen is onzin (wordt alleen nog door antieke netwerken als coax gebruikt. Mijn Ftth aansluiting betreft gewoon 2 aders en dat is dan ook de standaard. Wel wordt het ethernet signaal via de 802.3B norm verstuurd, d.w.z. up- en download over 1 enkele ader via colorshifting. De andere ader is voor andere zaken te gebruiken zoals bijv. analoog signaal (volledig Ziggo bandbreedte maar dan betrouwbaarder).
@Atilla Vigh
Glasvezels worden al decennia lang gebruikt door kabelmaatschappijen voor lange afstand verbindingen, en glasvezel heeft helemaal niets met IP uit te staan.
Toen de gemeentes hun coax netwerken verkochten kon niemand bevroeden dat die ooit voor internet gebruikt zouden worden, de kabel diende voor analoge TV en radio.
De enige lange afstand verbindingen die je vroeger kon krijgen, waren telefoonlijnen. Dus je gebruikte een modem om data te versturen over een telefoonlijn. Later werden dat DSL verbindingen, allemaal heel logisch.
Het is niet logisch dat de politiek niet inziet dat ieder huis, ieder bedrijf een glasvezel verbinding nodig heeft, en dat daarvoor netwerkbeheerders aangesteld moeten worden. Dat zou de KPN kunnen zijn, tenslotte beheert die ook alle telefoonlijnen, onafhankelijk van de vraag welke provider welke provider je gebruikt over die telefoonlijn. Daarbij komt dat de KPN de enige instantie is die gemachtigd is verbindingen voor gevoelige/geheime data aan te leggen.
Hoe dan ook, het wordt tijd dat de politiek wakker wordt.
@Spooky
Je hebt volkomen gelijk, asymmetrische verbindingen over glasvezel zijn idioot, en volgens mij kun je als particulier al 500/500Mb/sec krijgen.
Helaas staan er erg veel onwaarheden in het artikel en kan men dit beter niet gebruiken als bron bij beslissingskeuzes. Het rapport van Stratix is een goede referentie en dat kan beter gebruikt worden. Het prijsverschil tussen FttH en FttO wordt voornamelijk veroorzaakt door de dichtheid van aansluitingen en de wetgeving rondom FttO vanuit de ACM (opvolger Opta). Alle andere technische of beheer-variabelen zijn ook bij FttO te kiezen. Heldenvan.nu bijvoorbeeld is een goede zakelijke provider op het FttH-netwerk van KPN met ook prima SLA-afspraken.
Ben het eens met enkele reacties dat ieder pand in Nederland (beter: Europa) voorzien zou moeten worden van glasvezel, conform het model van elektriciteit/gas. Echter historische verkopen van netwerken en meer nog de huidige Europese telecom-regelgeving maakt dit onmogelijk. Een enorme rem op de ontwikkeling van diensten en daarmee de Europese economie. EU zou daar echt wat aan kunnen/moeten doen. Kost een paar tientallen miljarden maar op EU-niveau peanuts.
Kortom: verschil tussen FttO en FttH zit anders in elkaar dan in het artikel wordt beschreven.
Ik weet niet wat de Raad van Advies FiberRevolution is, maar dit is m.i. inderdaad een misleidend en tendentieus artikel. Marketing-strategische keuzen worden hier geassocieerd met eigenschappen van data-transport dragers, praat over gedeelde fiber, gedeelde coax (als je coax van 5 Gbit/s deelt met tien afnemers en je geeft iedereen 500 Mbit/s, is dat dan gedeeld? Hoe deel je fiber? Met een optische switch ergens in de straat? Is dat stuk van de switch naar de voordeur dan gedeeld of hebben we het bij gedeeld fiber dan plotseling over verderop gedeeld? Maar het ging toch over de 'last mile'?). Uptime associëren aan medium is ook larie. Andere factoren zijn veel doorslaggevender. Met een graafmachine door een kabel gaan is voor beide even erg. Verwaterde coax is in tegenstelling tot bij POTS een zeldzaamheid.
Licht wordt heilig verklaard maar aan de beide achterkanten van twee optische transceivers zit gewoon koper! De vraag is nu waar je transceivers moet plaatsen: in de verdeelkast en achter de voordeur? Ergens halverwege onder de straat? (een stukje van een meter optisch overbruggen of zo). De optische transceiver pas in de verdeelkast of zelfs in de wijkkast kan ook een erg goede oplossing zijn. Transceivers hebben nogal wat energieverlies (momenteel vergelijkbaar met circa 120 meter coax). Coax is gemaakt voor hoogfrequent en kan (over 120 meter) momenteel honderden gigabits doen, zelfs al moet het van de wet ook nog analoog doorgeven en DVB-C. Maar dat kan er ook af als Fiber dat ook niet hoeft.
Niet voor niets is er circa 10 jaar geleden in datacenters een hele golf terug geweest van fiber naar koper: de fiber-on-silicon transceiver liet maar op zich wachten. 'Copper is the way to go' stond er op allerlei vakbladen. Ze zijn er nu (maar nog met een relatief lage bandbreedte) en daarom is HP met projecten als 'The Machine' bezig, een compleet andere architectuur van servers.
Maar goed, mijnheer Steenbergen heeft volgens mij een professionele/commerciële agenda en dan is een inhoudelijke discussie eigenlijk zinloos. Zoals vroeger het MKB belazerd werd met bedrijfstelefonie (netlijnoverdragers met 4 n-mos ic'tjes en 2 reed-relais die je met een eenmalig entreebedrag van 850 gulden voor een tientje per maand in je bedrijfscentrale mocht gaan huren op een contract van 8 jaar. Voor iedere twee buitenlijnen had je zo'n kaart nodig. Leve de staatsmonopolist PTT), moet nu FttO de nieuwe melkkoe worden. Vooral niet gekannibaliseerd laten worden door de concurrentie van coax (waar aanwezig) of van FttH (want die moet concurreren met coax) want ontsluiting van afgelegen bedrijfsterreinen e.d. moet kennelijk gefinancierd worden met makkelijk te realiseren afname elders.
Overigens zagen velen met mij in de negentiger jaren al aankomen dat coax de toekomst had. Daar heb ik UCP, Castel e.d. toen ook bij herhaling op gewezen (die hielden zich wijselijk stil). In augustus 2005 heb ik er in een ingezonden stuk op een artikel van Jaap Doeleman op gewezen in het NRC (https://www.nrc.nl/nieuws/2005/08/13/kabel-moet-dienen-als-alternatief-voor-glasvezel-10602590-a834280). Ad Scheepbouwer had het ook in de gaten toen hij aantrad in de Raad van Bestuur bij KPN. Maar ja, er zijn altijd wel megalomane wethouders die zich maar al te graag voor allerlei karretjes laten spannen. Wie wil er nou geen ontsluiting van achtergestelde gebieden?
@ Dirk Munk
Ik ben het niet eens met je stelling dat de kabelbedrijven (Ziggo en KPN) een compleet verglaasd netwerk hebben. Het artikel gaat over Ftt(Home or Office). Het gaat nu even wel om die laatste meters.
Misschien heb je gelijk als het gaat om die verkoop van voormalige gemeente kabelboeren in de jaren 80, maar zeker niet toen de KPN werd geprivatiseerd. Toen was internet echt in opkomst. We hebben gewoon het kind met het badwater weggegooid.
Wat IP ermee te maken heeft. Nou alles. Over 2 koperen draadjes en COAX kabels IP sturen is veel lastiger dan over een glasvezelkabel. De eerste twee fysieke kabels zijn daar nooit voor gemaakt, de laatste wel. Daarom moet je ook het gehele traject van IP-provider tot huis of kantoor. Dan beïnvloedt je elkaar niet door bandbreedte te delen met je buren of collega bedrijven.
@Atilla Vigh
Ik schreef dat kabelmaatschappijen al decennia glas gebruiken voor lange afstand verbindingen, en dat is volkomen correct. Ik schreef nergens dat ze glas aan huis aanboden.
Internet was inderdaad in opkomst in die tijd, maar in de vorm van point-to-point modemverbindingen over telefoonkabels. Verder was Den Haag verplicht de PTT te privatiseren (EG).
Coax niet gemaakt voor dataverbindingen? Dan heb je de begintijd van Ethernet etc. niet meegemaakt. Hele dikke gele coaxkabels, en ook op allerlei andere plaatsen werd coax ingezet.
UTP kabels zijn gewoon verder ontwikkelde twistet pair telefoonkabels, bij iedere nieuwe Cat versie wordt de twisting nog kleiner.
En nee, het heeft niets met IP uit te staan. IP heeft namelijk niets met de onderste lagen van het ISO model uit te staan. Het is daar bovenop gestapeld, net zo als vele andere netwerk protocollen.
@Dirk
Nou, of die verplichting echt hard is nog maar de vraag, maar dat doet er niet toe. Ze hadden de kabels gewoon uit de ruif kunnen houden. Net zoals ze 10 jaar later in de energiemarkt bij hun "liberalisatie" ook hebben gedaan. En toen waren we in eens het braafste jongetje uit Europa, want wij zo ongeveer het enige land dat dat heeft doorgevoerd.
Mijn eigen ervaring met internet was eind jaren 80/begin jaren 90 (en ja ik werkte toen bij toevallig PTT en HP) en ik mij herinneren dat in-house reeds deels met UTP, maar veel met Tokenring. Ik kan mij geen enkele gele kabel herinneren. Wel koperen natuurlijk, of hele dikke kabels (met heel veel koperen aders).
Toen pas in de jaren 90 internet echt doorbrak, waren er nog legio verschillende kabeltypen en ook protocollen. Volgens mij was IP nog geen markt standaard. Uiteindelijk werd in-house grotendeels UTP de standaard, glas kwam begin deze eeuw steeds meer in beeld, maar is nog in vergelijking duur. En ja ik kan mij voorstellen dat het pas zin heeft om glas over door te voeren als het direct in een server te gebruiken is met de bandbreedte die het beloofd.
Wat ik dan alleen niet begrijp of het kwartje valt bij mij niet, is die enorme toestanden die Ziggo moet uithalen met DOCIS om ook breedband verkeer mogelijk te maken. Ik begrijp het toch goed dat die hele DOCSIS standaard verzonnen is, om ook IP verkeer mogelijk te maken? Maar daarnaast gebruiken ze voor tv/radio DVB-C, dat ze op een ingenieuze wijze met allerlei stukjes bandbreedte aanbieden aan je modem thuis. Zoals ik het begrijp, maar corrigeer me als ik het fout heb, worden tv/radio zenders, spraak en de rest apart aangeboden. Het signaal dat in mijn huis komt, wordt gesplitst, de tv/radio delen (met DVB-C kanalen) gaat direct naar mijn interne COAX kabels en hup de tv in. De digitale decoder in mijn tv haal dat uit elkaar. De rest van het signaal gaat mijn kabelmodem in en daar wordt er telefonie en gewoon internet van gemaakt en op de interne tv kabels en ethernet kabels gezet.
Bij glas heb ik bij Reggifiber begrepen dat je ook een modem krijgt die TV/radio, voice en internet uit elkaar splits, maar dat het transport van de TV/Signalen middels UTP gaat (net zoals internet zelf). Omdat de meeste TV's vandaag de dag nog geen voorzieningen hebben als een digitale decoder die die DVB-C signalen eruit vist, heb je helaas een decoder bij TV nodig. En het is geen DVB-C wat de glasproviders bieden, maar IP-TV.
Zoals ik de ontwikkeling van DOCSIS lees, en dat is niet veel maar als de nog verwoedere pogingen van KPN om VDSL2+ (en weet ik veel wat nog meer), is dat ze proberen nog zoveel mogelijk bandbreedte eruit te persen.
Glasvezels zijn van meet af aan, heeft een veel potentieel grotere bandbreedte. Daar zijn records gevestigd die COAX en koper voorlopig niet gaan halen. En ik heb het nu alleen nog maar over bandbreedte, er is ook nog zoiets als latency. Dat zal voor nu niet relevant zijn, maar voor later zeker wel.
Ik ben benieuwd hoe jij hier over denkt?
@Atilla Vigh
Je haalt wat zaken door elkaar.
Koper (van POTS), coax en glasvezel zijn allen niet gemaakt om IP overheen te sturen. Koper (zowel van POTS als coax) is goed in het geleiden van stroom en is dus gemaakt om elektrische signalen overheen te sturen, en glasvezel heeft de eigenschap om licht door te laten en doet dat ook als de kabel gebogen is en is dus gemaakt om lichtsignalen overheen te sturen.
Het is vrij eenvoudig om data over koper te sturen. Middels optische transceivers is het ook mogelijk om data over glasvezel te sturen. Stop wat netwerkcomponenten erbij, en deze data kunnen IP pakketjes zijn!
Het POTS netwerk is ontworpen voor het opzetten van end-to-end spraakverbindingen, smalband tweerichtingscommunicatie. Er wordt gedurende het gehele gesprek een bepaalde bandbreedte (3000 Hz) bezet gehouden, ook al wordt er geen data verstuurd of ontvangen (dwz men spreekt niet). Toen kwam internet en kwamen de modems. Met een maximum van 56 kbps, ook telefoontikken betalen als je niet communiceert, en "in gesprek" zijn tijdens internetten, werd het tijd voor xDSL. Met xDSL kun je prima aan datacommunicatie doen, maar de (relatief) laagwaardige koperdraadjes van het POTS netwerk zijn beperkt, na verschillende ADSL en VDSL standaards is de rek er wel uit. Het haalt het niet bij de hoogwaardige koperen cat 6 ethernet kabels. Na 2020 zal xDSL niet meer onder breedband internet vallen.
Het centrale antenne systeem is ontworpen voor het distribueren van veel televisiebeelden tegelijk, breedband eenrichtingscommunicatie. De coaxkabel is van zichzelf al in staat voor breedband signaaloverdracht. Toen de kabelaars het netwerk (tot aan de straat) geschikt hadden gemaakt voor tweerichtingscommunicatie, met glasvezel tot in de verdeelkastjes, had je meteen een breedband internetverbinding in elk huis.
Glasvezel was er al tijden, alleen toen men op het idee kwam om elk huis van glasvezel te voorzien, had het maar één doel: internet bij mensen thuis (of op kantoor) brengen.
Alleen internet is geen telefonie. Om toch telefonie aan te kunnen bieden, heb je IP telefonie (VoIP) nodig. De beschikbaarheid van IP telefonie (98%) haalt het niet bij die van POTS (99,99%). Dat is een zegen in het geval je schoonmoeder belt, maar dat kan levensbedreigend zijn als je 112 niet kunt bereiken.
En internet is ook geen tv (ook al gaat het wel die kant op). Om toch live tv te kunnen kijken, heb je IPTV nodig. Dat wordt steeds beter, maar de kwaliteit van het beeld, de snelheid van bv het zappen, en het vrijwel niet hebben van vertraging (live is ook echt live) van "ouderwetse" tv via de kabel wordt nog lang niet gehaald.
@allen
Nu weer terug naar de hoofddiscussie.
Glasvezel is glasvezel. Daar zijn geen verschillen tussen FttH en FttO. De capaciteit is ook gelijk, tenzij je een grote afnemer bent en flink betaalt voor je privévezels.
Wat bedrijven wel en consumenten niet kunnen kopen of huren, is dark fiber. Dark fiber (een onbelichte glasvezelverbinding) is bedoeld om bijvoorbeeld 2 locaties van een bedrijf met elkaar te verbinden, geheel gesloten. Het is een verbinding zonder diensten, dus zonder internettoegang. Dat is maar voor weinig bedrijven interessant, bedrijven willen op internet, en ze willen dat klanten en leveranciers ze kunnen bereiken. En dat kan niet met dark fiber.
Dus bedrijven die glasvezel willen, komen uiteindelijk toch bij een ISP uit. Met andere woorden: de hoofdfunctie van FttO is hetzelfde als FttH: een verbinding met internet. Dezelfde techniek, in basis dezelfde snelheden, al zullen de hele hoge snelheden (0,5 - 1 Gbps) eerder aan een beperkte groep ondernemers dan aan een grote groep consumenten worden aangeboden, en dezelfde aanbieders (KPN, Ziggo, Solcon, XS4All, ...)
Het verschil zit 'm vooral in de service (zoals in het artikel genoemd, bij storingen doorgaan tot het werkt ipv best effort) en de aangeboden diensten (zoals bv ISDN-2 of ISDN-30 ipv 1 of 2 analoge telefoonlijnen, altijd vast IP adres).
Eindconclusie: glasvezel is glasvezel, bij FttO is de servicegraad hoger, en zijn de diensten (op gebied van IP, VPN en telefonie) uitgebreider. En daar mag je natuurlijk meer voor betalen.
@Atilla Vigh (5 augustus 2017 18:14)
Jij zei:
"Wat ik dan alleen niet begrijp of het kwartje valt bij mij niet, is die enorme toestanden die Ziggo moet uithalen met DOCIS om ook breedband verkeer mogelijk te maken. "
Op de coax kabel heb je analoge VHF tv zenders, FM radio, analoge UHF tv zenders, digitale (DVB-C) tv zenders, en internet.
Coax staat breedband datacommunicatie toe. Echter, het is helaas niet zo dat de voor internet beschikbare bandbreedte een mooi aaneengesloten blok kanalen / frequentiegebieden is, maar die zit verspreid. Als kabelbedrijven geen plicht meer hebben om 30 analoge tv kanalen door te geven maar 25, dan komen er 5 kanalen vrij voor internet. DOCSIS (https://nl.wikipedia.org/wiki/Data_Over_Cable_Service_Interface_Specification) maakt dit fijnmazige gebruik van vrije ruimte mogelijk.
Jij zei: "Ik begrijp het toch goed dat die hele DOCSIS standaard verzonnen is, om ook IP verkeer mogelijk te maken?"
DOCSIS maakt dataverkeer over de kabel mogelijk door modulatie, en daarnaast zijn er afspraken voor IP, beheer, QoS, ...
Jij zei: "Bij glas heb ik bij Reggifiber begrepen dat je ook een modem krijgt die TV/radio, voice en internet uit elkaar splits, maar dat het transport van de TV/Signalen middels UTP gaat (net zoals internet zelf)."
Glasvezelaanbieders bieden normaal alleen IP aan; telefonie is dan VoIP en tv is dan IPTV. Sommige aanbieders bieden naast IP ook DVB-C aan. Dat kost natuurlijk wel bandbreedte. En dat signaal moet uit je glasvezel worden gevist en op een coax worden gemoduleerd, iets wat Ziggo normaal ook doet in de wijkkastjes.
Jij zei: "Zoals ik de ontwikkeling van DOCSIS lees, en dat is niet veel maar als de nog verwoedere pogingen van KPN om VDSL2+ (en weet ik veel wat nog meer), is dat ze proberen nog zoveel mogelijk bandbreedte eruit te persen."
Dat proberen ze. Met gematigd succes.
Jij zei: "Glasvezels zijn van meet af aan, heeft een veel potentieel grotere bandbreedte. Daar zijn records gevestigd die COAX en koper voorlopig niet gaan halen. En ik heb het nu alleen nog maar over bandbreedte, er is ook nog zoiets als latency. Dat zal voor nu niet relevant zijn, maar voor later zeker wel."
Computers werken met elektriciteit. Als je glasvezel gebruikt, dan moet dat signaal minstens 2 keer getransformeerd worden, van elektrisch naar licht en terug van licht naar elektrisch. Dat zijn 2 conversies, die niet veel tijd kosten, maar kosten toch tijd. Dat komt de latency niet ten goede. Het grote voordeel van glasvezel is dat het op hoge snelheid grotere afstanden kan overbruggen zonder dat het signaal hoeft te worden versterkt of herhaald. Over kleine afstanden (bij jou thuis) wekt het gewoon op 1 Gbps over een paar koperdraadjes (utp cat 6 kabels). Daar is glas een handicap, aangezien alle actieve netwerkcomponenten met elektronische schakelingen werken.
Grappig om te lezen, de levensduur van glasvezel in principe 25 jaar meegaat. Bij ons bedrijf in Driebergen hebben wij sinds 2007 een glasvezel verbinding. KPN leverde er de Internet dienst over. Toen er in 2014 bij ons besloten werd om gebruik te gaan maken van KPN EEN, moest er vanwege de voorloper van de ACM - de OPTA regulering, nieuw glasvezel voor aangelegd worden.
Dit om oneerlijke concurrentie tegen te gaan. Nu zijn wij bezig om een nieuw KPN EEN contract af te sluiten, en wordt er verwezen naar ACM regulering, en u raad het al, er moet een nieuwe glasvezelverbinding aangelegd worden.
Bij ons gaan we steeds meer twijfelen aan het nut van zakelijk glas, duurzaam is het in elk geval niet!
Mijn conclusie is toch echt dat glas de toekomst heeft, de technische discussie van de alternatieven daargelaten. En er komt echt wel een moment dat we in apparatuur glas beter en directer kunnen benutten.
Wat veel erger is, is dat er twee partijen zijn die de infrastructuur bezitten en alleen acteren uit commercieel belang. Dat doen ze niet door koud toegang tot internet te geven en er voor de rest geen bemoeienis mee te hebben. Dat kan niet, want zij (KPN en Ziggo) bieden op hun eigen kabels ook diensten aan. Daar zit het probleem.
De overheid (of dat nu de Rijksoverheid of EU is) heeft kilo's boter op zijn hoofd, met heel veel onzinnige regels. Zie het commentaar van Peter hierboven. Maar wat nog erger is dat KPN wel andere partijen op hun infrastructuur moet toestaan en Ziggo niet. Dat is niet uit te leggen. Overigens 2 partijen in 1 markt heet een oligarchie (het businessmodel van Rusland, met Poetin aan het hoofd).
De fysieke infrastructuur van een land is dermate kwetsbaar, dat je dat nooit in handen van commerciële organisaties moet geven. En nee, overheden zijn zeker niet alles, maar vooralsnog is er geen alternatief. Iemand moet het netwerk aanleggen, onderhouden en aanbieden.
Dus wat mij betreft in een 10 jarenplan al die kabels terug naar de overheid (hoe, daar kun je nog een ei over leggen) en dan mogen de KPNs en Ziggos of ze alleen met diensten nog ver gaan komen. Ik verwacht dat er dan pas echt concurrentie gaan krijgen. Je betaalt voor de connectie aan een uitvoeringsorganisatie van de overheid en voor diensten kun je lekker gaan shoppen (het liefst compleet los van elkaar). Dus e-mail haal ik bij A, webhosting bij B, maar tv-zender 1 tot 10 bij C en radiozender 30 tot 40 bij D. Geen getructe onzin met tripple of quadriple diensten (dat heet gewoon koppelverkoop!). Keuze vrijheid wordt nu tegengehouden door een quasi technische inhoudelijke discussie te voeren. Laat de EU nou eens ballen tonen en het gewoon tot richtlijn (Europese wetgeving) maken, met sanctie 50% van je winst als boete. Alles wordt dan vloeibaar.
@Peter, als je geen keuze hebt, word je belazerd. Die wet is van alle tijden. KPN leverde bij jullie wellicht doodleuk 10 Mbit/s voor 1600 euro per maand op glas (100 Mbit/s voor 4500 per maand). Ze keken welke bedrijven problemen hadden met de upstream op ADSL en pakten dan de volle mep aan geld op SDSL en Fiber.
In 1990 betaalde je 3000 gulden per maand voor een vierdraads huurlijn van 9600 baud. Dat werd niet goedkoper toen het naar tweedraads ging. Dat waren gewone POTS-lijnen en ging over gedeeltelijk over een goedkope straalverbinding voor telefoongesprekken van Groningen via Zwolle naar Emmen. De monitoring was een wassen neus. Steeds als er problemen waren, merkten zij niets en moest er weer gerechercheerd worden op basis van onze aanwijzingen. Als het weer werkte, vroegen ze eerst of je nog eens wilde rebooten en als je vroeg wat er aan de hand was geweest, hadden ze gegarandeerd niets gedaan. Later werd duidelijk dat ze nooit toe mochten geven dat er wat aan de hand was geweest ter voorkoming van claims. Na maanden gelazer, kregen we een vaste tweedraadsverbinding en werd het iets beter. Vierdraads 9600 baud modems waren 18000 gulden waarvan je er dus twee nodig had. Latere tweedraads waren 13000 duizend tot startup Anchor Datacom ze voor 2990 kon leveren. Daarover werd dan wel hel en verdoemenis gepredikt. Vijfjaars-contracten met drie of vijf POTS aderparen voor 2 Mbit/s hadden zelfs binnen dezelfde stad al gauw een contractomvang van 450.000 gulden begin jaren negentig.
Als je de toenmalige staatsecretaris Aad Kosto belde om te zeggen dat je je klanten en jezelf niet door de overheid liet oplichten, zei die dat je er maar uit moest komen met het directoraat telecommunicatie in je regio. Hij ging er niet tussen zitten.
Partijen als KPN en Ziggo mogen vanwege de anti-kartel wetgeving niet met elkaar praten, maar wellicht wel met de Raad-Van-Advies-FiberRevolution. Het is dan zaak alle partijen ervan te overtuigen dat je op bedrijfsterreinen de prijzen niet moet gaan bederven met die ene kabel die de andere niet is en wellicht kunnen oude tijden dan weer herleven in de telecomsector. ZiggoZakelijk is de laatste tien jaar overspoeld met ex-KPN'ers dus dat moet helemaal goedkomen. Toen ZiggoZakelijk in 2006 ging met glas ging concurreren op MKB (CityAccess) is de toenmalige directeur in 2010 eruit gegooid en alles schielijk teruggedraaid. Alle scholen hadden vuistdikke coax liggen van NL-Tree/KennisNet (voor een miljard van Minister Hermans, althans de helft ervan die overbleef toen de Gemeenten het ontvingen. De andere helft ging naar het stroomlijnen en bundelen van ICT van bibliotheekcentrales en onderwijsdiensten om diensten t.b.v. KennisNet te gaan leveren). Op die coax werd soms nog 512 Kbit/s geleverd terwijl ze gewoon daarop alle scholen voor geen cent meer een Gigabit hadden kunnen leveren naar een eigen BGP op GniX. "Sorry Rob, Ik snap je wel maar mensen willen nou eenmaal glasvezel" was wat ik erop terugkreeg. Ziggo heeft de kneepjes van het vak al aardig geleerd van KPN, de afgelopen tien jaar.
Het uitknijpen van MKB, groothandels , woningbouwverenigingen, scholen etc. is allemaal peanuts vergeleken bij wat momenteel aan overheids-IT-projecten wordt verdiend. De politiek is alleen maar geïnteresseerd in consumenten want hun stemmen tellen.
Geen idee op wie Marc van Steenbergen zich richt met zijn opmerking 'bezint eer ge begint'
Computable wordt iha gelezen door ICT profesionals.
Lees technisch ter zake deskundigen dan wel profesionals met een louter commerciele visie.
Het kruidenvrouwtje, lokale bakkertje en varkensboertje uit Grubschutkutteveen die nu eindelijk ook eens behoorlijk internet willen, huren gewoon een graafmachientje en leggen een rol coax (of glasdraadje) die ze vervolgens door een slim neefje aan het grote internet laten hacken.
Zij doen dat gewoon (al dan niet met sucses), zij lezen niet op Computable of dat een slim idee is.
Sailaint detail is dat downhere in een aantal Limburgse dorpje ter grote van een postzegel van 2 Euro, glazen internet al jaren zo gewoon is als een schoon glas in de dorpskroeg, terwijl men in 020 nog zit te soebatten met monumentale panden, verzakkende metro's en meer van die toestanden die onze wereldstad in de digitale oudheid vasthoud.