Ict bestaat niet!

Waarom zijn er toch zo veel aan ict gerelateerde projecten gedoemd te mislukken, vraagt it-adviseur Peter Teeuwen zich af. Zijn conclusie: het komt door een Babylonische spraakverwarring rond de betekenis van de term 'ict'. We moeten daarom beginnen met het afschaffen van dat woord!

Laatst was ik op een netwerkborrel in het ict-center Crystalic in Leeuwarden. Daar waren veel ict-bedrijven en ict-gelieerde bedrijven aanwezig. Om de zaak wat meer 'body' te geven, was er een aantal stellingen bedacht waarover werd gepraat. Veelvuldig werd er gesproken over ict.
Wat me opviel was dat iedereen daar zijn eigen voorstelling bij had. Zo dacht de een meteen aan hardware en geheugencapaciteit, een ander aan de infrastructuur en het netwerk, een derde aan programma's (software), een vierde aan het verlenen van diensten en een vijfde dacht meer aan administratie. Tóch hadden velen het idee dat zij vertegenwoordigers waren van de enige echte ict. Toen ik dit zo overdacht, besefte ik: het is eigenlijk geen wonder dat er zoveel misloopt als het gaat om projecten waar ict bij betrokken is. Want daarover is iedereen het wel met me eens, denk ik: er gaat heel veel mis. Van eenvoudige tot complexe projecten, of zelfs hele reorganisaties.

Waarom?

Waarom gaat het toch zo vaak mis? Ik noem een paar punten. Allereerst het samenstellen van het projectteam. Vaak worden bepaalde expertises en kennisgebieden niet opgenomen in een projectteam, omdat men denkt dat dergelijke expertise niet nodig is. Vaak ten onrechte. De oorzaak ligt vaak in het 'onbekend maakt onbemind', of anders gezegd: als je niet weet dat je bepaalde kennis nodig hebt, kom je ook niet op het idee om deze kennis te betrekken. Het blijkt bijvoorbeeld aanzienlijk moeilijker om medewerkers vertrouwd te maken met de nieuwe manier van werken. Dat had niemand verwacht (gebrek aan kennis over deze problematiek). Gevolg: uiteindelijk blijkt de weerstand niet te breken en mislukt de vernieuwing.
Een tweede punt is het aannamebeleid. Want soms is het 'nog erger' en moeten er voor een bepaalde ontwikkeling nieuwe mensen worden aangenomen. Hierbij wordt vaak gelet op voor de langere termijn totaal onbelangrijke zaken, zoals bijvoorbeeld kennis van een-of-ander pakket. Die is niet van belang, omdat een ervaren ict'er via een cursus een dergelijk pakket zó onder de knie heeft. Dit is zelfs veel veiliger, want hoe wordt in de praktijk getest of iemand daadwerkelijk die kennis in huis heeft die hij of zij zegt te hebben? Niet, dus!
Er wordt veel te weinig gekeken naar wat iemand uiteindelijk zou kunnen. Dit komt volgens mij ook vaak omdat de verkeerde mensen - P&O'ers - de eerste selectie doen. Vaak hebben zij helemaal geen verstand van de business en kunnen ze alleen selecteren op scholingsachtergrond (bedrijfseconomie en informatica zijn dan heel populair), kennis van pakketten e.d. Zaken als 'abstractievermogen', 'iets kunnen overbrengen', 'ergens voor durven staan', 'communicatief inzicht' (dit is wat anders dan 'goed met mensen om kunnen gaan'; ik bedoel hier meer 'het op tijd terug- en vooruitkoppelen van informatie') worden mijns inziens zelden als selectiemiddel gebruikt. Terwijl deze zaken volgens mij veel bepalender zijn voor het welslagen van een project. Honderden goede krachten worden op dit moment in de business als oud vuil bij de straat gezet, omdat ze te oud zijn en te weinig relevante kennis zouden hebben. Wat een kapitaalvernietiging! En wat kortzichtig...

Afschaffen

Door dit beleid worden steeds weer dezelfde fouten gemaakt. Steeds opnieuw wordt het wiel uitgevonden. Naast alle vernieuwingen, die er zeker zijn in de ict, is er ook heel veel hetzelfde gebleven. Dat wordt vaak vergeten!
Natuurlijk bestaan er nog veel meer oorzaken voor het mislukken van een project, zoals bijvoorbeeld de veel te rooskleurige begroting, of te veel politiek en te weinig daadkracht. Maar in de kern heeft dat volgens mij allemaal te maken met de vele verschillende percepties die er bestaan, wat dus ook voor even zoveel miscommunicatie zorgt, en het feit dat veel benodigde kennis niet aangewend en opgenomen wordt, omdat men geen idee heeft dat dat noodzakelijk zou kunnen zijn.
De grote boosdoener is volgens mij de term ict. Deze moeten we afschaffen. Net als dat de eskimo's aan één woord voor 'sneeuw' niet voldoende hebben, hebben wij niets aan dat ene woord. In tegendeel, het is de bron van veel ellende. Het zorgt ervoor dat mensen denken dat ze het over hetzelfde hebben terwijl dat niet zo is. Dat is de grootste bron van miscommunicatie!< BR>
 
Peter Teeuwen, zelfstandig it-adviseur