Dat de overheid geen geweldige track-record heeft op het gebeid van ict-projecten, is duidelijk. De volksvertegenwoordiging heeft daar in een niet mis te verstaan rapport, een scherp oordeel over geveld.
Maar zijn de slechte ict-prestaties een probleem op zich? Is het niet gewoon een zichtbaar effect van een meer algemeen verschijnsel, namelijk dat de Nederlandse overheid niet op prestaties af te rekenen is? Ook daarvoor geldt dat het de vraag is of dat een probleem is of het gevolg van keuzes die wij met z’n allen gemaakt hebben.
We meten met de verkeerde meetlat. De afrekencultuur is een product van het Anglo-Amerikaans goeroegeleuter dat eind jaren tachtig het bedrijfsleven werd binnengerold en waarvan de culturele inpasbaarheid al vaak ter discussie is gesteld, zeker waar het de overheid aangaat. Alleen waar persoonlijke verantwoordelijkheid ook op het werk betrekking heeft, past een afrekencultuur. Niet goed gedaan? Exit. Een wanprestatie gepleegd? Niet herkozen. Wij hebben de overheid echter nooit opgedragen zijn mensen op die manier af te rekenen. Dat past niet in de dynamiek van de samenleving die we hebben laten ontstaan.
Gebrekkige controle vooraf en geen afrekenmiddelen achteraf. Er is nog geen minister naar huis gestuurd omdat het ict-budget overschreden werd, zelfs als dat met honderden miljoenen tegelijk is gebeurd (ETPM, belastingdienst: op één project 203 miljoen euro afgeschreven. NCR, 21/6/2014). Het is allemaal keurig opgeschreven. Er is aan de inlichtingenplicht voldaan en dus gaan we over tot de orde van de dag. Vervolgens heeft iedereen er een mening over, die we het liefst anoniem of met veel kabaal ventileren. Dan polderen we weer vrolijk verder voor een compromis tot wetgeving, zodat er niets verandert. Hoe we met de wanprestaties van de overheid omgaan, is een bewijs dat onze democratie werkt en daar mogen we best trots op zijn.
Hoe we met wanprestaties omgaan zegt alles over de mate waarin het ons boeit. Meestal niet, dus. En dan boedel ik niet de wanprestatie op zich, maar met name het project waarop de wanprestatie is geleverd. Als dat niet boeit, boeit de rest ook niet.
Pas als er een project verkeerd gaat dat ons allemaal raakt, gaan er koppen rollen. Dat zal in de ICT niet snel het geval zijn. ICT is voor de gemiddelde Nederlander te moeilijk en moeilijk boeit niet.
Voetbal is makkelijk; voetbal boeit. Dus hier wordt de trainer na 3 verliespartijen ontslagen.
Dat heeft niets met democratie te maken, maar alles met geld verdienen.
Ik denk dat er in het bedrijfsleven ook heel wat ICT gerelateerde projecten uit de bocht vliegen, maar dat dit wat minder aan de grote klok gehangen wordt.
De overheid is een publieke sector, en van daaruit zal men wat meer in de keuken moeten laten kijken in verhouding tot het bedrijfsleven.
"Wij hebben de overheid echter nooit opgedragen zijn mensen op die manier af te rekenen. Dat past niet in de dynamiek van de samenleving die we hebben laten ontstaan."
De samenleving waarin middelmatigheid de norm is, iedereen die het beter wil doen een gebrek aan "soft skills" heeft, waar de infantilisering van het onderwijs (vrij naar E.W. Dijkstra) steeds verder wordt doorgezet en waar de account managers van "dienstverleners" hun geld verdienen door kwantiteit te leveren, niet kwaliteit.
Inderdaad, als je het zo bekijkt is er niets aan de hand, afgezien van wat vervelende mensen die op projecten (bij de overheid) werken die wel slagen; maar die krijgen we wel weg door het budget in te krimpen.
We gaan met z'n allen wel braaf naar de stembus, maar niemand heeft nog vertrouwen in de politiek.
Een paar kamerdebatten volgen en je weet hoe dat zo komt.
En ja PaVaKa, in het bedrijfsleven is het niet anders, en Nee ook daar wordt wanprestatie zelden afgerekend.
Het ligt allemaal bij de basis, desintresse in eenieders vakgebied (echt niet aleen het onze) en totaal gebrek aan kwaliteit bij opleiding.
Stompzinnig buzzword gewauwel is wat je nog geleerd krijgt en waar je een rammeltje certificaten aan overhoud.
Maar probeer eens iemand te vinden (nog steeds random vakgebied) die van de hoed en de rand weet.....
Dit maal werkelijk geen idee wat ik moet stemmen.
Denk dat ik mijn buurjongetje van 12 maar laat kiezen.
@Pascal: ik zou kiezen voor "de tegenpartij"
Ik gok erop dat je die nog wel kent uit je jonge(re) jaren
Stellen dat de democratie werkt is bedenkelijk als ik overweeg dat 50% van de kiezers op de VVD stemde om te voorkomen dat de PvdA aan de macht kwam en de andere 50% precies het omgekeerde deed. Poldermodel van regeer- en gedoogakkoorden die in achterkamertjes gesloten worden maakt van onze democratie namelijk een Griekse bruiloft waar belastingbetaler met de scherven blijft zitten. Als we het over polderen hebben, 18 maart mogen we ook stemmen over 'politieke pompen' van waterschappen waardoor wegsturen het probleem vaak alleen maar verplaatst.
Betreffende opmerking van openbaarheid van bestuur in reactie schetst het boek 'De communicatieoorlog' van Frits Bloemendaal een onthutsend beeld, een Orwelliaanse situatie met een ministerie van Waarheid. Een overheid die weinig respect heeft voor de privacy van zijn burgers hoeft namelijk niet op wederkerige terughoudendheid te rekenen als we het over 'reperatiewetten' gaan hebben. Dus willen we nu meer of minder democratie?
Beste mijnheer Cevat,
Ik denk dat u twee dingen misschien anders ziet dan ik, en dat mag. Ik leg u graag allereerst voor,; Waar is automatiseren nou eigenlijk voor bedoeld? Die vraag is eenvoudig te beantwoorden : Winst!
Is dat niet je doel? 100% gegarandeerd heel veel hoge rekeningen of.... je moet een prachtig budget binnen hebben gesleept om te mogen pionieren. Ook goed. Dat moet je dan maar lekker doen.
Afrekencultuur
Ik heb veel geblogd en ook openlijk geschreven over mensen en zaken die ik gewoon bij naam noem. Althans, wat overheid betreft. Gewoon maar twee voorbeelden.
Martin van Rijn en het PGB debacle
Geen overzichtelijk plan, vrijwel geen begrijpelijk #ICT strategie, geen management, geen pilot, en testen in een fase waar zaken al life werden gegooit. Het resultaat? Heel voorspelbare uitkomsten van mensen die het niet blijken te snappen bij gemeenten, betalingen, het bijzetten van het SVB, zogenaamde 'taskforces', die, als je ze dan nog aan de lijn krijgt, niet eens weten waar het over gaat. Hebben wij het hier even niet over betalingen die achter blijven, veel te laat uitgevoerd worden, niet goed worden uigevoerd, de mensen waarom het gaat breed frustreren.
De tweede?
Mevrouw Schipper en het EPD debacle. Voor haar Ab klink. Deze voorganger heeft een puissante baan na een enorm politiek EPD schandaal vlak voor hij de kamer verliet. Kort na dat debacle naar de VGZ Huidig inkomen? Naar verluid >€300.000,- Tien jaar EPD en een calculeerbare kostenpost met vervolgschade van naar berekening € 180 miljard.
Gemene delers hier? Geen affiniteit met zorg, geen affiniteit met ketenprocessen, geen kennis en inzicht van ICT, wel allerhande 'visie'.
U mag het van mij zeggen .... Ik heb daar toch een beduidend ander beeld en idee bij.
NumoQuest, winst maken is een resultaat, niet het doel. Net als dat geld verdienen na goed automatiseren een resultaat is, niet het doel.
Iemand die onderneemt om veel geld te verdienen zal het wellicht zwaar krijgen. Iemand die problemen oplost waar vraag naar is zal het een stuk beter doen.
Ik vind het een leuk en origineel stukje opinie en ook ik vraag me af. Als de overheid het zo slecht doet, waarom gaan er toch zoveel dingen goed?
Ik vind de fouten soms ook schokkend, maar ken niet alle details en grote projecten zijn altijd uitdagend, dat is niet uniek voor IT.
Bij het lezen van het kopje moest ik eerder aan plaatsvervangende schaamte denken.
Stemmen is bij voorbaat al kansloos als de perverse verleidingen van het bedrijfsleven ongestraft door kunnen blijven gaan.
Ik ben het eens met Marco Cevat.
Daarover heb ik een breder artikel geschreven op: https://www.managementsite.nl/commissie-elias-symptoom-ict-projecten
Pa Va Ke | 5 maart 2015 15:36 
Nico Verwer | 5 maart 2015 16:13 
NumoQuest | 5 maart 2015 18:48 
Henri Koppen | 5 maart 2015 20:37 
Nico Viergever | 6 maart 2015 12:35 
Lees meer over