Ziekenhuis Amstelland communiceert met VoIP

Toen het Ziekenhuis Amstelland in Amstelveen op zoek ging naar een vervanging van hun telefooncentrale, was een optimale bereikbaarheid via draagbare toestellen een van de belangrijkste eisen. Er werd gekozen voor een Mitel ip-telefoniecentrale, Ascom handsets en het Trapeze Networks wlan. Door de gekozen oplossing is elke medewerker nu altijd direct bereikbaar en beschikt het ziekenhuis over een toekomstvaste oplossing.

Een goede bereikbaarheid is in een ziekenhuis van levensbelang. Als een specialist, lid van het reanimatieteam of ic-verpleegkundige eerst een vast telefoontoestel moet zoeken als hij een oproep krijgt op zijn semafoon, kunnen kostbare seconden verloren gaan. Toen het Ziekenhuis Amstelland in Amstelveen op zoek ging naar een vervanging van hun telefooncentrale, was een optimale bereikbaarheid via draagbare toestellen dan ook een van de belangrijkste eisen. Jan van Glabbeek, hoofd ict van het ziekenhuis, vertelt: 'Onze telefooncentrale was aan vervanging toe. We hadden een paar jaar geleden al eens gekeken naar VoIP, maar toen was het nog geen bewezen technologie. In een kritische omgeving als de onze kun je geen risico’s nemen.'

In 2008 stelde het Ziekenhuis Amstelland een programma van eisen op voor drie percelen: telefonie, een wlan en locatiebepaling. Door een ingenieursbureau zijn deze eisen vertaald in een tender. De keuze viel op een partij die het benodigde wlan volledig uit Cisco-componenten kon opbouwen. Van Glabbeek: 'Dat was onze wens omdat wij ook in het vaste netwerk hoofdzakelijk Cisco-apparatuur hebben.'

Door deze focus op apparatuur is wellicht te weinig gekeken naar de mensen die het project moeten uitvoeren. Feit is dat al kort na de start bleek dat het niet liep zoals het ziekenhuis voor ogen had. 'Toen zijn we gaan praten met Zetacom die in eerste instantie als tweede uit de tender kwam. Hun zorgconcept maakt gebruik van meerdere merken. De ip-telefonie is van het merk Mitel; de Wifi handsets en het zorgsysteem zijn van Ascom; en het wlan is van Trapeze Networks. Wij waren een beetje angstig dat het lastiger zou zijn om al die verschillende apparatuur te integreren, maar die angst bleek volledig onterecht.'

Sterker, deze combinatie van componenten bleek juist optimaal tegemoet te komen aan de eisen en wensen van het ziekenhuis. 'Hoewel Zetacom op dat moment nog geen referenties met deze oplossing in de ziekenhuiswereld had, begrepen ze door hun ervaring tegen welke problemen je in een omgeving als de onze aan loopt. Ze bedachten creatieve oplossingen. Bovendien waren hun toeleveranciers zeer gemotiveerd om mee te denken.'

Specialist versus generalist

Ziekenhuis Amstelland ervoer aan den lijve dat een specialistische leverancier soms meer diepgang kan bieden dan een generalistische. 'Mitel heeft de absolute focus op ip-telefonie en werkt samen met specialisten in communicatie in de zorg, zoals Ascom en Trapeze Networks. Je merkt dat leveranciers die traditioneel vanuit de PBX-hoek komen moeite hebben met het netwerkdeel van IP-telefonie. En leveranciers die vanuit de netwerkkant komen, die hebben net te weinig feeling met de complexere spraakfunctionaliteiten. Mitel heeft geen last van oude legacy. Zij zijn begonnen met ip-telefonie en weten een hoge quality of service te combineren met kennis en functionaliteit op het gebied van spraak. Dit werd gecombineerd met goed meedenken door Zetacom. Dan heb ik het over vraagstukken als: hoe zet ik een nieuw nummerplan op? Hoe richt ik ACD-groepen in? Op dat gebied dachten ze goed mee.'

Eén van de lastigste aspecten van de implementatie was om het hele ziekenhuis van een draadloos netwerk te voorzien. 'Wij wilden overal optimaal bereik hebben, ook in de verste uithoek', zegt Van Glabbeek. Bovendien zou dit draadloze netwerk niet alleen door artsen en verpleegkundigen worden gebruikt, maar ook door patiënten. En tot slot gaat er niet alleen spraak over, maar ook data. 'Die mobiele datacommunicatie wordt in de toekomst alleen maar meer. Spraak mag daar niet onder leiden, want dat is echt bedrijfskritisch. We hebben dus wel de nodige maatregelen moeten nemen om de beschikbaarheid te garanderen.

Spraak en data gescheiden

De meeste componenten zijn daarom dubbel uitgevoerd. Spraak en data zijn van elkaar gescheiden zodat het niet kan gebeuren dat grote datastromen de spraak onderuit halen. En de computer- en netwerkruimtes hebben een grote upgrade gehad. Ze zijn onder meer voorzien van noodstroom, betere koeling en meer hoogwaardige bekabeling. Met het dubbel uitvoeren van de belangrijkste componenten heeft Zetacom een oplossing gerealiseerd waarbij bijna 100 procent uptime kan worden bereikt. Systeemsoftware kan in de live-omgeving worden geupgrade en handsets worden volledig via het draadloze netwerk voorzien van nieuwe releases.

Eind 2009 ging de gecombineerde Mitel-Ascom-Trapeze Networks-oplossing zonder noemenswaardige problemen live. 'We hadden alleen op sommige locaties last van interferentie. Dat kun je vooraf niet berekenen, het gebeurt gewoon. Je weet ook niet waar het precies aan ligt: aan de Mitel-centrale, de Ascom-toestellen, het wlan van Trapeze Networks of misschien de al aanwezige ziekenhuisapparatuur. Hier bleek weer hoe belangrijk het is dat alle betrokken partijen goed met elkaar samenwerken. We hebben alle problemen snel kunnen oplossen en inmiddels draait alles uitermate stabiel', constateert Van Glabbeek tevreden.

Locatiebepaling

Nu er met de Mitel IP-telefoniecentrale, de Ascom handsets en het Trapeze Networks WLAN een toekomstvaste basis ligt, is het tijd om de functionaliteit uit te breiden. Te beginnen met locatiebepaling. Van Glabbeek:''Wij hebben een vrij grote verpleegafdeling, waar bijvoorbeeld ook regelmatig demente mensen verblijven. Die gaan nog wel eens dwalen. In een open omgeving als een ziekenhuis is dat natuurlijk gevaarlijk. Zij krijgen nu een wifi-chip in hun polsbandje zodat de verantwoordelijke verpleegkundige direct wordt geïnformeerd als de patiënt buiten een vooraf ingegeven zone komt.'

Enthousiast geworden door de mogelijkheden van locatiebepaling trekken ook andere afdelingen Van Glabbeek al aan zijn jas. 'Oh ja, wensen zijn er genoeg. Het is bijvoorbeeld heel handig om te weten waar dure mobiele apparatuur zich bevindt. En de logistiek van bedden kan worden geoptimaliseerd als je weet waar welk bed zich bevindt. Maar denk bijvoorbeeld ook aan oproepen voor het reanimatieteam: als je op basis van locatiebepaling weet wie zich waar bevindt, kun je de dichtstbijzijnde mensen oproepen. De mogelijkheden zijn eindeloos.'

Toekomst

Een andere wens is om een integratie te maken tussen gsm-telefoons en het wlan. 'Het zou mooi zijn als medewerkers in het ziekenhuis met hun gsm kunnen bellen over het wlan. Zeker in de toekomst, als iedereen met een smartphone loopt. Die zou je dan ook weer kunnen koppelen aan het epd, zodat artsen en verpleegkundigen aan het bed het dossier kunnen inzien', blikt Van Glabbeek alvast vooruit. 'Het zal nog wel even duren voordat we dit allemaal in de praktijk kunnen brengen, maar met onze nieuwe netwerk- en telefonie-omgeving zijn we wel klaar voor deze ontwikkelingen.'