Microlearning biedt organisaties een flexibele manier om medewerkers snel bij te scholen en het verlaagt de drempel tot leren. ’Je kunt microlearning zien als aantrekkelijke leersnacks.’
Tekst: MELS DEES Beeld: ENVATO / ICTIVITY
In steeds meer organisaties maakt traditionele klassikale scholing plaats voor kleine, gerichte leereenheden die inspelen op een directe kennisbehoefte. Deze ’korte leersnacks’, zoals Toine van Eijk, directeur van Ictivity Training ze noemt, zijn vooral populair bij organisaties die hun medewerkers snel en efficiënt willen ondersteunen in de dagelijkse praktijk.
‘To the point en meteen toepasbaar, dat is de kracht van microlearning,’ stelt Van Eijk. ’Professionals hebben geen tijd meer voor lange leertrajecten. Ze willen precies weten wat ze nú moeten doen, en daar is microlearning het perfecte instrument voor.’ Van Eijk en zijn team passen de microlearning-methodiek onder andere toe bij de introductie van Microsoft 365 bij relaties. Daarbij baseren ze zich op het 70-20-10-leermodel: slechts 10 procent van het leren gebeurt formeel, bijvoorbeeld via klassikale trainingen of e-learningmodules; 20 procent komt tot stand via sociale interactie met collega’s en 70 procent is informeel leren door te doen. ‘Microlearning sluit vooral aan bij dat laatste stuk: het leren tijdens het werk,’ legt Van Eijk uit. ‘Je hebt een vraag, zoekt een korte uitleg en gaat weer verder. Het is leren in de flow van het werk.’
Die benadering vraagt om andere content dan men gewend is van traditionele opleidingen. ‘Microlearning is niet zomaar een ingekorte training,’ benadrukt Van Eijk. ‘De inhoud moet specifiek en direct toepasbaar zijn. Dat dwingt ons als ontwikkelaars om heel scherp te kijken: wat moet iemand minimaal weten om een taak goed uit te voeren?’
Multimodaal leren
Microlearning is vaak multimodaal. In plaats van één doorlopend verhaal wordt de inhoud aangeboden in verschillende vormen zoals korte video’s, quizjes, games of interactieve simulaties. ‘Die variatie helpt om mensen betrokken te houden,’ aldus Van Eijk. ‘Een e-learning van twee uur schrikt af. Maar een paar minuten video over één specifieke functie in Teams? Dat pakken mensen wel graag op.’
‘Het gaat bij microlearning om leerpaden die zijn afgestemd op iemands rol en niveau. Niet iedereen hoeft alles te weten’
Toine van Eijk, directeur van Ictivity Training
Volgens Van Eijk helpt die modulaire aanpak ook om inhoud beter te laten beklijven. ‘Het gaat bij microlearning om leerpaden die zijn afgestemd op iemands rol en niveau. Niet iedereen hoeft alles te weten. Dus wij bieden alleen aan wat relevant is voor de specifieke werkzaamheden van die medewerker. Bovendien spreiden we het over meerdere sessies, zodat de informatie beter beklijft.’
Microlearning is ook een manier om de drempel tot leren te verlagen, weet Van Eijk. ‘Het helpt mensen over de eerste weerstand heen. Veel medewerkers zijn geneigd om vast te houden aan oude gewoonten, ook als die inefficiënt zijn. Als je ze dan op het juiste moment iets nieuws aanreikt dat direct beter werkt, zijn ze eerder bereid het over te nemen.’
Toch is microlearning niet de heilige graal voor alle leerbehoeften. ’Het is minder geschikt voor diepgaande kennis of theoretische onderwerpen die echt tijd en reflectie vragen,’ nuanceert Van Eijk. ‘Voor certificeringstrajecten of complexe concepten heb je nog steeds uitgebreide trainingen nodig.’
De ontwikkeling van microlearning-content vergt ook een andere manier van denken, en dat zowel inhoudelijk als productioneel. Volgens Van Eijk is het tegenwoordig goed te doen om snel bruikbare microlearnings te ontwikkelen. ‘Voor één minuut content rekenen we ongeveer vier keer zoveel ontwikkeltijd. Dat was vroeger veel meer. Bovendien maken onze ontwikkelaars inmiddels gebruik van ai-tools om scenario’s en scripts sneller op te stellen.’
Die scenario’s vormen de kern van elke microlearning: wat moet iemand kunnen, en hoe breng je dat over in een paar stappen? Van Eijk: ’Je moet wegblijven van overbodige uitleg. Techneuten willen graag álles vertellen, maar daar heeft een gebruiker niets aan. Microlearning dwingt je tot de essentie.’
Persoonlijke ervaring met microlearning
Van Eijk heeft ook persoonlijk ervaring met microlearning. ‘Ik heb zelf vrijwel alle Microsoft 365-modules gevolgd die wij aanbieden, vooral rondom Teams,’ vertelt hij. ‘Niet alleen de basis, maar ook verdieping: hoe zet je Teams bijvoorbeeld effectief in voor projectmatig werken? Ik zoek dan doelgericht naar modules die passen bij wat ik op dat moment nodig heb.’ Ook security awareness noemt hij als belangrijk leergebied. ‘Dat is niet iets dat je eenmalig leert. Het vraagt om regelmatige herhaling en updates en microlearning is daar een uitstekend middel voor.’
Binnen het adoptieteam van Van Eijk speelt microlearning inmiddels een centrale rol. ‘Wij begeleiden onze relaties bij het invoeren van nieuwe werkplekken of software. In zo’n traject is microlearning een uitstekende manier om gebruikers stap voor stap mee te nemen, zonder ze te overladen met informatie,’ zegt Van Eijk. ‘Maar het stopt daar niet. Ook na de implementatie blijven we mensen prikkelen met nieuwe inzichten en toepassingen.’
De nadruk ligt niet alleen op kennisoverdracht, maar ook op gedragsverandering en productiviteitsverbetering. ‘Veel mensen doen al jaren dingen op dezelfde manier. Wij kijken dan: waarom doe je dit, voor wie, en kan het eenvoudiger? Vaak blijkt dat processen veel efficiënter kunnen, bijvoorbeeld door standaardrapportages te automatiseren via het Microsoft Power Platform. Microlearning helpt dan om die nieuwe werkwijze stapsgewijs over te brengen.’
Persoonlijke dashboard Ictivity leeromgeving.
Individueel programma
Volgens Van Eijk zijn er ook steeds meer mogelijkheden om microlearning persoonlijker te maken. ‘Gebruikers kunnen zelf aangeven wat ze al weten, en soms wordt dat gecontroleerd met een korte toetsvraag. Zo houd je de leerpaden relevant en voorkom je frustratie over onnodige herhaling.’
Microlearning leent zich bovendien goed voor thema’s als security awareness. Security is immers een domein waarin voortdurende alertheid en korte herhalingen cruciaal zijn. ‘Een gebruiker moet regelmatig herinnerd worden aan risico’s en best practices. Een korte module over phishing of wachtwoordbeheer kan daarin al veel verschil maken.’
De flexibiliteit van microlearning maakt het aantrekkelijk voor organisaties die medewerkers willen ondersteunen zonder hen uit hun werkomgeving te halen. Reizen naar trainingslocaties, hele dagdelen vrijmaken, het zijn volgens Van Eijk allemaal drempels die steeds moeilijker te rechtvaardigen zijn. ‘Met microlearning bied je kennis aan waar en wanneer het nodig is. Dat sluit veel beter aan op de realiteit van vandaag.’
Toch blijft het belangrijk om kritisch te blijven kijken naar het doel en de inhoud van elke leerinterventie. ‘Niet alles is geschikt voor microlearning,’ besluit Van Eijk. ‘Maar als je het goed toepast, dus gepersonaliseerd en contextafhankelijk, dan is het een krachtig middel in het arsenaal van elke it-organisatie die inzet op blijvende ontwikkeling en adoptie.’
Leersnacks
Kwartiertje over in de trein op weg naar werk of huis? Dan kun je met apps als Mimo, SoloLearn en CodenQuest aan de gang om Python, Javascript, Ruby of een andere taal te leren. In ultrakorte bites leer je de essentials, en met mini-oefeningen en repeterende testjes in steeds andere bewoordingen wordt die kennis er verder in geslepen. Vormgeving, stickers, stimulerende opmerkingen, rewards – alle gamification-trucs worden uit de kast gehaald om leren leuk te maken.
