Gazonnetje of golfbaan maaien via de cloud
Sleutelen aan robotmaaiers bij Husqvarna
Husqvarna…uit Zwéééden!’ Oudere generaties kennen deze slogan nog van de oerdegelijke naaimachines. Vandaag de dag staat het bedrijf bekend als fabrikant van robot-grasmaaiers. De eerste verscheen dertig jaar geleden, een mijlpaal waar Husqvarna nu uitvoerig bij stilstaat. Recent breidde het zijn draadloze Automower Nera-serie uit met twee nieuwe robotmaaiers. Het ontwerp- en ontwikkelwerk doet Husqvarna in huis, waarbij software-developers nauw samenwerken met werktuigbouwkundigen.
Tekst: RIK SANDERS Beeld: HUSQVARNA
Het fabriekscomplex van Husqvarna ligt aan de oever van de gelijknamige rivier bij de zuid-Zweedse plaats Huskvarna (met een k; in 1906 was er een grote spellinghervorming in Zweden waarbij de letter q werd vervangen werd door de letter k in veel woorden, maar het bedrijf deed er niet aan mee). Hoewel het hoofdkantoor van de Husqvarna Group zich in Stockholm bevindt, liggen hier de wortels van het technologieconcern die teruggaan tot 1689 toen het bedrijf startte met het produceren van wapens. Nadat de vraag naar wapens daalde, breidde het bedrijf zijn activiteiten uit met onder andere de productie van naaimachines, fietsen, motoren en meer, zoals in het Husqvarna Museum, gehuisvest op het fabrieksterrein, te zien valt. Denk aan keukens, ovens, pannen, jetski’s, een hot-dog-automatiek (!) én kettingzagen. Met die laatste productielijn startte de onderneming in 1959 (fun fact: het ontwerp voor een kettingzaag was geïnspireerd op de kettingkast van de motorfietsen) en die vormde de basis voor een sterke marktpositie in producten en oplossingen voor bos-, park- en tuinbeheer. Voor deze ‘buitenruimte’ kwam daar in 1995 de eerste robotmaaier bij.
De Husqvarna-fabriek in Huskvarna.
Onder de radar
Niet dat de autonoom opererende maaier gelijk een doorslaand succes was, bleek tijdens de perspresentatie eerder dit jaar. Nadat de Belgische uitvinder André Colens in 1991 zijn blauwdruk van een automatische ‘solar sower’ bij Husqvarna onder de aandacht had gebracht, en de toenmalige directeur Bengt Andersson tot koop wilde overgaan, stak de hoofddirectie van het toenmalige moederbedrijf Electrolux er een stokje voor. De aankoopprijs zou te hoog zijn in een periode waarin het financieel-economisch niet voor de wind ging. Andersson was echter overtuigd van de potentie van deze uitvinding en zette de koop en het project toch door, zij het onder de radar (op YouTube is hierover de Husqvarna Automower-documentaire te zien). Er moest nog wel veel werk worden verricht: niet alleen marketing-wise, maar ook op technisch vlak. Zo bleek in de oorspronkelijke opzet het computergeheugen te beperkt en wist het begeleidingssysteem de maaier niet te begrenzen. Ook had de Belg Colens Assembler als programmeertaal gebruikt maar die was niet geschikt voor grootschalige industriële productie. In 1995 was het dan zover: de introductie van de eerste volautomatische gazonmaaier ter wereld. Het bleef niet onopgemerkt: er was internationaal veel media-aandacht voor deze Solar/Turtle-maaier (met begrenzingsdraad) met voeding door middel van zonnecellen.
De Husqvarna-cloud
Inmiddels is Husqvarna toe aan de vierde generatie robotmaaiers en is er in de afgelopen dertig jaar steeds meer tech bijgekomen. Om een paar dingen te noemen: verfijnde zonneceltechnologie, weertimers en vorstsensoren; maaiers die tekstberichten kunnen ontvangen en versturen; internet-connectie én smart-home-integratie voor onder meer stemaansturing; eigen gps-navigatie en ‘automatic passage handling’ en een app die advies geeft over tuinonderhoud. De nieuwste modellen hangen via satellietcommunicatie in de Husqvarna-cloud.
Sinds 1995 zijn er ruim vier miljoen robotmaaiers verkocht via het wereldwijde dealernetwerk. Waar er in de begintijd logischerwijs nog wat kinderziektes waren, gaat het bedrijf tegenwoordig prat op de hoge kwaliteit van de robots. Veel gebruikers blijken ook gehecht aan hun strak gestylde apparaat (sommigen geven er zelfs een naam aan) en gebruiken hun robotmaaiers jarenlang.
Husqvarna Group
Het productportfolio van Husqvarna bestaat uit robotmaaiers, zitmaaiers, kettingzagen, trimmers en tuinirrigatie. Het bedrijf behoort tot de Husqvarna Group, waartoe ook Gardena (tuingereedschap) en Husqvarna Construction (snij- en oppervlaktebehandelingsapparatuur voor de bouw- en steenindustrie) behoren. Het concern telt wereldwijd ruim twaalfduizend werknemers en de netto-omzet in 2024 bedroeg bijna vier miljard euro.
Liverpool
De nieuwste Automower-Nera-modellen zijn bedoeld voor de kleinere tuin. Bovendien krijgen alle Nera-robotmaaiers de mogelijkheid om systematisch, baan voor baan te maaien. Maar Husqvarna richt zich niet alleen op consumenten. De robotmaaier is ook niet meer weg te denken uit de wereld van de hoveniers, terreinknechten en groundsmen. Zijn het niet landerijen of gemeentes, dan is het wel een golfcourt of voetbalvereniging waar de robots een gazon, golfbaan of grasveld het uiterlijk van een strak biljartlaken geven. Via een field-services-app kunnen grasmeesters het onderhoud inregelen en het robotpark beheren. Husqvarna wist de afgelopen jaren diverse betaald-voetbalclubs te strikken voor zijn automowers, waaronder Liverpool. Op een van de buitenmuren op het fabriekscomplex hangt vol trots een groot spandoek met een aantal spelers van de huidige Britse kampioen, waaronder Virgil van Dijk.
'Het is een groot voordeel om alle disciplines dicht bij elkaar te hebben'
Björn Mannefred, manager robotica & software design
Robotbouwers
In de Husqvarna-fabriek werken zo’n driehonderd robotbouwers. Een gemêleerde, internationale groep mannen en vrouwen, vertelt Björn Mannefred, manager robotica & software design, tijdens een rondleiding. ‘Die doen van alles, van de plastic en elektronische ontwerpen tot aan de software, apps, connectiviteit, testen en de backend-services. Het is een groot voordeel om alle disciplines dicht bij elkaar te hebben en dat de werktuigbouwkundigen direct kunnen overleggen met onder anderen de softwareontwikkelaars.’
Qua werving richt het bedrijf zich onder andere op universiteiten. Zo was er vorig jaar een groot project met de School of Engineering van de nabijgelegen Jönköping University om nieuwe functionaliteiten te bedenken voor de robotmaaiers. ‘Die studenten zijn uitzonderlijk getalenteerd en er zitten er diversen bij die we graag willen aannemen’, aldus Mannefred.
Virtuele tuinen
Bij het ontwikkelen van nieuwe generaties robotmaaiers komt ook steeds meer digitalisering om de hoek kijken. ‘Robotica gaat vandaag de dag niet alleen over het product en ingebouwde software voor de aansturing ervan, maar bijvoorbeeld ook over de interface van de apps die klanten gebruiken. Bovendien willen we dicht bij onze klanten staan en inzicht krijgen hoe zij de autonome maaiers gebruiken en waar fouten ontstaan. Daarvoor meten we veel en gebruiken we datadashboards en data-analyses.’
Ook wordt simulatie ingezet, waarbij er een virtuele kopie van tuinen van klanten wordt gemaakt en de ontwikkelaars kunnen testen hoe hun robotmaaier het beste parcours kan afleggen en omgaat met moeilijke omstandigheden, zoals hoog gras, kuilen (wat te doen als een maaier daardoor omvalt), zigzaggende grenzen van borders, allerhande obstakels, hellingen en slechte wifi (bijvoorbeeld door veel bomen). Verder spelen weersomstandigheden een rol, al gaat niemand bij slecht weer zijn gazon maaien, merkt Mannefred laconiek op.
'We geloven sterk in 'vision technology' waarbij de robotmaaier adviezen geeft'
Patrik Jägenstedt, manager ‘advanced development robotic & product ai lab
Vision Technology
Voor de groep robotbouwers wachten nog genoeg innovatieve ontwikkelingen, blijkt uit een presentatie van Patrik Jägenstedt, manager ‘advanced development robotic & product ai lab’. Zo werkt Husqvarna aan een artificiële intelligentie (ai)-oplossing voor beeldherkenning waarbij automowers met camera’s worden uitgerust. Mocht de robotmaaier in een tuin een object tegenkomen dan herkent die dat straks als bijvoorbeeld een mens, dier, speelgoed, golfballetje of een stuk rots. ‘Of een voetbal die is blijven liggen. Dan begrijpt de robot: oké, dit is gewoon een bal die rondslingert, ik kan blijven werken en ik hoef hem niet eens te ontwijken. Ik kan zelfs de bal wegduwen zodat ik mijn maaipatroon niet hoef te onderbreken.’
Jägenstedt ziet in de nabije toekomst ruimte voor nog meer slimme, datagestuurde gazon-oplossingen, verrijkt met ai, camera’s en sensoren. ‘We geloven sterk in ‘vision technology’ waarbij de robotmaaier adviezen geeft over de graskwaliteit, de bio-diversiteit en het onderhoud. De Automower wordt meer en meer een tuin-supervisor.’
De oudste robotmaaier
In het kader van het dertigjarig jubileum van de eerste commerciële robotmaaier organiseerde Husqvarna dit jaar een wedstrijd om de oudste Husqvarna-robotmaaier ter wereld te vinden die nog in gebruik is. Er kwamen duizenden inzendingen binnen, waarbij eigenaren verhalen deelden over maaiers die al tientallen jaren in Europa hun werk deden. De winnaar werd de Zweed Ingemar Carlsson uit Motala. Die beschikt nog over een Husqvarna Solar Mower uit 1995, waarbij alleen de messen een keer zijn vervangen! Zijn prijs: de nieuwste draadloze Husqvarna robotmaaier.
