Vijftig Nederlandse ziekenhuizen schaften het Healthcare Information X (HiX)-change-systeem met daarin het elektronisch patiëntendossier aan. De instellingen zijn echter ontevreden, omdat de innovatie moeizaam gaat en de ontwikkelaar zou dicteren hoe het systeem verandert.
Dit melden het tv-programma De Monitor (KRO/NCRV) en onderzoekssite Follow the Money. Uit hun eigen onderzoek blijkt dat de ervaringen met zowel Chipsoft als de door het bedrijf ontwikkelde software negatief zijn.
Grootste klacht is dat het ‘heel veel moeite en energie kost’ om veranderingen in HiX aan te brengen. Reden hiervoor zou zijn dat het doorvoeren van een wijziging Chipsoft veel geld en werkuren kost, zo meldt Annemarie van der Velden, arts op de spoedeisende hulp bij het Albert Schweitzer Ziekenhuis. ‘Ik zou willen dat er beter wordt geluisterd naar de professionals die er elke dag mee moeten werken, want het is nu primair gericht op een systeem vanuit de ict, dat ict-technisch goed werkt. Maar als meerdere collega’s van meerdere afdelingen zeggen dat het anders moet, omdat dat beter en veiliger is, dan is dat echt the way to go.’
In een reactie stelt Chipsoft dat het bedrijf dagelijks werkt aan verbeteringen. ‘Kwaliteit, patiëntveiligheid en gebruikersvriendelijkheid/gebruikersgemak zijn belangrijke voorwaarden en uitgangspunten bij het ontwikkelen van onze oplossingen. Dagelijks werkt een team van ontwikkelaars, consultants en usability-deskundigen aan technologische en functionele innovaties.’
Delen van patiëntengegevens
In De Monitor klagen bestuurders en deskundigen ook over het gebruik van HiX en de slechte uitwisseling van patiëntgegevens binnen het systeem. Tijdens een uitzending stelt Mark van Houdenhoven, ceo van de Sint Maartenskliniek, vast dat het ‘heel erg’ is dat Chipsoft zoveel macht heeft. ‘We kunnen niet de volgende stap in de innovatie maken omdat Chipsoft en Epic de mate dicteren waarmee we patiëntgegevens kunnen uitwisselen. Niet alleen tussen ziekenhuizen onderling maar ook tussen huisartsen en verpleeghuizen,’ aldus de ceo.
Chipsoft reageert op deze aantijgingen door te stellen dat de ‘uitwisseling van data in de zorg een randvoorwaarde voor zorginnovatie is en dat het faciliteren van veilige, gestandaardiseerde voorzieningen voor uitwisselingen van data voor ChipSoft van strategisch belang is’.
‘Een voorbeeld daarvan is de incorporatie van MedMij en het door ons ontwikkelde Zorgplatform zodat er uitwisseling mogelijk wordt gemaakt tussen alle zorgorganisaties, ongeacht de epd-leverancier. ChipSoft ondersteunt onder andere de uitwisseling van de Basisgegevensset Zorg (BgZ) wat ook door VWS wordt ondersteund’, besluit de leverancier.
Chipsoft, met kantoren in Amsterdam, Heerenveen, Hoogeveen en Antwerpen, leverde vorig jaar aan vijftig ziekenhuizen software. Ter vergelijking: concurrent Epic staat op ruime afstand: het Amerikaanse bedrijf met een kantoor in Den Bosch is leverancier voor elf ziekenhuizen. Andere, veel kleinere concurrenten, hebben zeven tot twee ziekenhuizen als klant.
Subsidierel
In het artikel van Follow the Money komt naar voren dat Chipsoft al jaren miljoenen aan subsidie ontvangt. Zo doet de softwareleverancier al enkele jaren een beroep op de WBSO-regeling, een fiscale regeling van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO), bedoeld om ontwikkeling en onderzoek binnen bedrijven te stimuleren en de kosten daarvan terug te dringen. In de periode 2012-2017 haalde Chipsoft bijna vier miljoen aan WBSO-geld binnen, blijkt uit de jaarrekeningen. Een woordvoerder van de RVO laat aan de site weten dat de regeling niet gebonden of afhankelijk is van winst of vermogen van een bedrijf.
Naast deze subsidie ontvangt Chipsoft via een omweg geld. Het gaat hierbij om de VIPP-regeling. Deze regeling startte in 2017 en loopt door tot 2020. Ziekenhuizen kunnen tot bijna een miljoen euro subsidie krijgen wanneer ze investeren in ict om medische gegevens voor patiënten digitaal te ontsluiten. Op de huidige website stelt Chipsoft: ‘Met HiX kan iedere zorginstelling snel aan alle VIPP-voorwaarden voldoen.’ Volgens Smarthealth.nl verdient de softwareleverancier op deze manier ‘miljoenen extra omzet’.
Een wijziging in de software wordt al snel als maatwerk naar voren geschoven. Dat kost geld, ook al wordt op deze manier gratis verbeteradvies gekregen van de eindgebruikers. Wat als dan ook nog eens het beheer uit handen wordt gegeven aan een derde partij zoals Isala voor 5 jaar aan PinkRoccade? Mijn ervaring is dat dan de grip op vernieuwing helemaal ver weg is. Kennis in huis houden bij kritische systemen lijkt me logisch.
It is er toch om het leven van professionals te verbeteren?
Goed om met onderzoeksjournalistiek dit kritisch te volgen.
Stap dan gezamelijk over op een FOSS oplossing, dan hebben de ziekenhuizen de ontwikkeling zelf in de hand.
Het aparte is dat Chipsoft zelf ooit is opgericht door een chirurg en zijn zoon die juist zijn begonnen omdat ze juist de innovatie misten bij de bestaande systemen. Maw lijkt het er dus op dat ze hun ‘mission statement’ in de jaren hebben verloochend.
Dat van die subsidie is niet vreemd als je nagaat dat de overheid graag heeft dat de digitalisering van het EPD door blijft gaan. (Waarom dit zo is laat ik maar even terzijde.)
Er is vanaf het begin al met een verkeerde insteek aan gewerkt.
Daarnaast zijn de contracten m.i. ook verkeerd opgesteld, wanneer je opdracht geeft om een stuk software te ontwikkelen, dan zou je in de overeenkomst ook moeten zetten, dat je eigenaar bent van deze software en niet alleen maar een gebruiker.
Ben je eigenaar, dan heb je de mogelijkheid, om naar een ander software bedrijf te stappen, met de sourcecode onder je arm, er is dan geen vendor-lock-in meer.
In o.a. België is dit bij overheids-opdrachten al standaard.
De wal keert het schip uiteindelijk wel. En ook de ‘decision making unit’ in ziekenhuizen (en andere sectoren in zorg en welzijn) moet het lef hebben eens een andere leverancier (of combinatie) te selecteren. Als je altijd over de geijkte paden loopt kom je nooit op (ver-)nieuwe(-nde) bestemmingen.
Ik heb zelf jarenlang bij Chipsoft gewerkt. Ooit begonnen als een registratiemodule voor financiële afhandeling, daarna is bij het systeem alles erop en eraan geplakt. Ik hoor zoveel meningen over Chipsoft en Epic, maar wil je echt een goede kijk hierop hebben dan moet je er echt hebben gewerkt.
Gebrek aan innovatie? Chipsoft kan niet anders, want dan zouden ze het systeem opnieuw moeten ‘bouwen’. Dat gaat niet gebeuren, want dat kost de Mulders te veel geld. Het probleem zit niet alleen bij Chipsoft, maar ook bij de zorginstellingen zelf. Weinig hebben de kennis van ict en gaan voor de grootste spelers, maar negeren hiermee alle signalen om het niet te doen.
Anyway, de website van ChipSoft kan nu ook wel veranderd worden – hahaha – Enige wat nu te zien is op de website van Chipsoft zijn ingestudeerde filmpjes van bestuurders/specialisten die ‘zogenaamd’ het een goed systeem vinden.
Helaas is er voor ziekenhuizen weinig tot geen alternatief. Epic is veel duurder, Nexus is nog te klein om een volledig integraal systeem te leveren, bij mijn weten. En over die systemen zijn de ziekenhuizen ook vrij negatief, kijk maar naar het nieuws rondom de implementaties bij het Radboud en het VU MC. Het selecteren van een andere aanbieder levert een ziekenhuis meer problemen op dan gewoon kiezen voor ChipSoft (zie o.a. de keuze voor Alert door het Jeroen Bosch Ziekenhuis een aantal jaar geleden.)
Helaas is de directie van ChipSoft zo overtuigd van hun eigen processen en zitten zij zo op hun centjes dat betere afhandeling van wijzigingsverzoeken ver weg lijkt. Doordat de concurrentie de boot ook heeft gemist, is het nu de vraag of de overheid moet ingrijpen.