ABN Amro gaat zogenoemde self-healing security software van TNO inzetten om de bank beter te beveiligen tegen cyberaanvallen. Naar eigen zeggen is het de eerste organisatie die de beveiligingssoftware inzet. Het gaat om een toepassing binnen containerbeheerplatform Kubernetes. De software is gebaseerd op het menselijk immuunsysteem.
De software is volgens de ontwikkelaars in staat om zich autonoom aan te passen aan factoren die computersystemen kunnen verstoren. Voor de ontwikkeling is een parallel getrokken met de werking van het menselijk immuunsysteem. Daarvoor werd samengewerkt met immunologen. Dat gebeurde in het Partnership for Cyber Security Innovation (PCSI).
‘In de basis zijn we uitgegaan van de manier waarop cellen in het menselijk lichaam virussen en bacteriën bestrijden en zich vernieuwen. Dat hebben we omgezet naar een concept voor ict-beveiliging. Grote organisaties zoals banken hebben problemen met cyberaanvallers die steeds iets nieuws bedenken. Met deze software bieden we ze de bescherming om de opties van aanvallers te beperken’, zegt Bart Gijsen, projectleider van het Self-Healing Security-project bij TNO. De software wordt binnenkort publiek beschikbaar gemaakt, zodat iedereen deze kan toepassen en bewerken.
Leren van biowetenschappen
‘Een fundamenteel verschil tussen ict-systemen en het menselijk immuunsysteem is het principe van disposability’, meldt TNO. ‘Eens in de zoveel tijd vervangt het lichaam zijn eigen biologische cellen. Dit zorgt er onder andere voor dat cellen die ongemerkt besmet zijn geraakt, slechts een beperkte tijd een kwalijke invloed in het lichaam kunnen uitoefenen. Daarnaast gebruikt het immuunsysteem dit vervangingsproces door cellen te doden waarvan het vermoed dat deze besmet zijn, zodat deze weer vervangen worden door ‘schone’ cellen. Zodoende wordt bij een door het immuunsysteem ontdekte besmetting dit celvernieuwingsproces versneld.’
Die biologische eigenschap sluit volgens de onderzoekers goed aan op de hedendaagse cyberproblematiek. ‘Het grootste probleem met cyberveiligheid is de reactiviteit. Een cyberaanval kan vaak niet worden voorspeld of tijdig worden gedetecteerd. Daardoor zijn bedrijven meestal een stap te laat om hierop te reageren. Het kwaad is dan al geschied.’
Om daarop te anticiperen lijkt de self-healing security software veelbelovend, vindt Martijn Dekker, chief information security officer (ciso) bij ABN Amro. ‘Wij zijn voortdurend bezig nieuwe technologieën te onderzoeken en uit te proberen om te zien welke beveiligingswaarde zij in de toekomst kunnen opleveren. Het is een goede manier om van de biowetenschappen te leren, en deze kennis in onze ict-systemen te implementeren.’
Kubernetes
Het disposability principe biedt bescherming tegen niet-gedetecteerde besmettingsaanvallen en intensiveert die bescherming automatisch bij een vermoedelijke besmetting. Dit zijn twee cyberveiligheidstactieken die tot dusver zeer lastig te implementeren zijn gebleken.
Computable meldde in oktober 2020 dat TNO een doorbraak had bereikt in zelfhelende beveiliging binnen Kubernetes. Het was toen nog niet bekend welke bank deze software als eerste zou gaan gebruiken.
Hoe werkt het?
TNO: ‘Kubernetes, een systeem dat de faciliteiten biedt om computerinfrastructuur te beheren, heeft al de mogelijkheid om te herstarten en vernieuwen. Alleen is er in deze software een functionaliteit toegevoegd waardoor containers (virtuele computerservers, red.) zichzelf met instelbare regelmaat vernieuwen.’
Dat vernieuwen zorgt ervoor dat er meer momenten zijn waarop cyberaanvallen onderschept kunnen worden. Daarnaast zit er anomaliedetectie in de software, waardoor containers bij abnormaal gedrag direct getermineerd worden zonder langs een centraal systeem te moeten. ‘Zo kan veel sneller en lokaler worden ingegrepen als er iets mis is’, aldus de onderzoekers.
