De douane verwacht een explosieve stijging van de hoeveelheid digitaal te verwerken aangifteregels. Dat heeft gevolgen voor de benodigde ict-capaciteit op de korte termijn. Op de langere termijn is innovatie noodzakelijk, te wijten aan het duurder wordende mainframe.
Staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Financiën) meldt dat in een Kamerbrief over het programma Digitale Snelweg Douane (DSD).
In 2019 behandelde de Douane in totaal 324 miljoen aangifteregels, waarvan zo’n honderd miljoen digitaal. Dit betreft zowel fiscale- als veiligheidsaangiften. In 2023 zal er sprake zijn van 1,4 miljard aangifteregels digitaal op transactieniveau over alle processen. De enorme toename onderstreept het belang van een goed verloop van het douane-aangifteproces voor alle partijen die bij import en export zijn betrokken.
Deze stijging is mede een gevolg van de sterke toename van e-commerce, de Brexit en wijzigingen in wet- en regelgeving. Voorbeeld van dit laatste is het real-time indienen van aangiften door ondernemers die nu gebruik maken van de vereenvoudigde procedure voor het doen van aangifte via inschrijving in hun eigen administratie. Ook vervalt per 1 juli de btw-vrijstelling bij invoer van zendingen van buiten de Europese Unie met een waarde van maximaal 22 euro.
Adviescollege
Het programma Digitale Snelweg Douane (DSD) is een antwoord op deze volumeontwikkeling. De hele informatievoorziening-structuur van de Douane komt onder grote druk te staan, van de primaire transactiesystemen tot de onderliggende infrastructuur. Het Adviescollege ICT-toetsing (voorheen BIT) vindt dat het DSD qua proces doelgerichter moet. De aanpak dient ook meer kostenbewust te zijn. De Douane heeft deze adviezen inmiddels opgepakt.
Verder vindt het college dat nu al moet worden gestart met het verkennen van alternatieven op langere termijn. Dit is nodig om de processen en informatievoorzieningsomgeving beheersbaar te houden. Het benutten van de procesinrichting en de software bij het bedrijfsleven en ketenpartners kan de volumegroei in het berichtenverkeer beperken. Staatssecretaris Van Huffelen laat die mogelijkheid nader onderzoeken.
Het Adviescollege raadt ook aan te kijken naar alternatieve systeemplatformen voor (delen van) het applicatielandschap. Nodig is hun technische geschiktheid te onderzoeken op basis van niet-functionele eisen rond beschikbaarheid, capaciteit en beheersbaarheid.
De keuze om te starten met ontwikkelen op het mainframe wordt door het Adviescollege positief beoordeeld. Op de langere termijn zijn hier mogelijk wel nadelen aan verbonden zoals oplopende kosten. Een van de activiteiten binnen het innovatiespoor is daarom te onderzoeken of een alternatief platform en omstelkosten tot een goedkopere oplossing leidt voor het mainframe.
Als ze nou de heffing op goederen uit China versoepelen i.p.v. te verhogen is er minder controle/administratieve workload.