De gemiddelde ict-kosten zijn vorig jaar per gemeente met ruim acht procent gestegen. Per inwoner gingen deze van 87 euro naar 93 euro. Dit blijkt uit de 'ICT Benchmark Gemeenten 2021'. M&I/Partners, ict-consultant op gebied van de overheid en de gezondheidszorg, stelde het rapport samen.
Covid-19 zorgde voor gemiddeld drie euro per inwoner aan meerkosten. Met name de investeringen in hybride werken versnelden. Bij datacenters werd extra capaciteit ingekocht. De server- en storagekosten namen met drie euro toe. Bovendien leidde de pandemie tot hogere telefoniekosten (een euro). De kosten voor Office 365-licenties namen eveneens met een euro toe. De personeelskosten gingen twee euro omhoog. Deels kwam dit door nieuwe cao-afspraken. De gemiddelde kosten per fte zijn vorig jaar toegenomen van 80.000 euro per fte naar 82.000 euro.
Gemeenten met meer dan honderdduizend inwoners hebben de hoogste ict-kosten (95 euro). Door een complexere omgeving is meer ict-personeel nodig.
Volgens M&I/Partners moesten veel gemeentelijke bestuurders en ambtenaren wennen aan de nieuwe manier van werken. Business intelligence (bi) en datagedreven werken blijven achter. Anders dan verwacht stagneert het aantal bi-medewerkers.
Het belang van informatiebeveiliging en privacy neemt toe. Het aantal medewerkers dat hiermee is belast, is in vijf jaar verdubbeld. Verdere investeringen zullen nodig zijn.
Verder neemt de inkoop van ict als beheerde dienst toe. Dit komt door schaarste van kennis en vergroting van het aanbod. Het aandeel van software-as-a-service steeg met vijf procentpunten naar 35 procent. Dit leidde tot relatief meer exploitatiekosten. M&I/Partners verwacht dat het aandeel saas groeit naar zestig procent in 2025. Steeds meer ict-leveranciers leveren hun diensten alleen nog als een beheerde dienst. Soms hebben gemeenten geen keuze meer.
Verwacht wordt dat de kosten van software en ict-infrastructuur de komende jaren blijven stijgen. Hier staat weliswaar een te verwachten daling van de eigen ict-beheerkosten tegenover, maar deze wordt deels teniet gedaan door hogere regiekosten.
Oorzaken
M&I ziet verschillende oorzaken voor de kostenstijging. Gemeenten betalen voor de hogere kwaliteit dienstverlening die marktpartijen leveren. Daar komen winst- en risico-opslag bij. Bovendien plegen leveranciers hun prijs jaarlijks te indexeren. Bij de vervanging van hard- en software houden veel gemeenten daar geen rekening mee. Ze gaan er ten onrechte van uit dat nieuwe softwarepakketten nog hetzelfde kosten als in het verleden.
Dit is niet echter het geval omdat software sneller wordt vervangen terwijl de eisen omhoog geschroefd worden. Daarnaast stijgen de invoeringskosten. Verder indexeren de leveranciers de softwarekosten. Ze doen dat mede om doorontwikkeling en onderhoud te financieren. Ook upgrades kunnen tot aanvullende kosten leiden. Ten slotte kan ook nieuwe wetgeving prijsverhogend werken. Leveranciers verwerken wettelijke wijzigingen in de functionaliteit van de software.
