Het lukt ministeries niet om minder afhankelijk te worden van de inhuur van externe ict'ers. Voor heel Economische Zaken en Klimaat (EZK) wordt dit jaar een percentage externe inhuur voorzien dat ruim boven de Roemer-norm (maximaal tien procent van de personeelskosten) ligt. De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (24,1 procent), de Rijksinspectie Digitale Infrastructuur (16,7 procent) zitten daar fors boven. Voor 2024 verwachten zij nog aanzienlijk hogere inhuurpercentages.
Helemaal bont maakt de Dienst ICT Uitvoering (Dictu) het met een percentage externen van 56,6 procent dit jaar. Dictu verdedigt zich door te stellen dat ict-beheer en -ontwikkeling voor dit rijksbreed opererende agentschap een kerntaak is. ‘Dit maakt externe inhuur boven de Roemer-norm onvermijdelijk, gegeven de bestaande krapte op de arbeidsmarkt en de wisselende behoefte aan gespecialiseerde ict-kennis.’ Volgend jaar zit Dictu op 47,1 procent.
Illustratief is de situatie bij de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO). De uitvoeringsorganisatie van het ministerie van OCW verwacht dat ‘de post externen inhuur beperkt tot niet zal afnemen.’ DUO slaagt er niet in om voldoende ict’ers aan te trekken. De schaarste van ict-personeel op de arbeidsmarkt en de toename van het werkpakket worden als redenen genoemd. De kosten voor externe inhuur bedragen nu al bijna veertig miljoen euro per jaar. DUO zegt voortdurend bezig te zijn met het verambtelijken van relatief dure externen op het gebied van automatisering naar ‘goedkopere’ ambtenaren om zodoende meer eigen kennisopbouw en kostenreductie te realiseren. Door de inflatie is het projecttarief per uur gestegen naar 132 euro. Dit is het gemiddelde uurtarief voor systeem- en procesaanpassingen. De personeelskosten stijgen behalve door uitbreiding van de basisdienst ook door onderhoud en vervanging van systemen.
DUO staat voor forse investeringen in het ict-landschap. Voor 2024 zal een leenfaciliteit worden aangevraagd van 73,6 miljoen euro. Hiervan is 44,4 miljoen euro nodig voor investeringen in zelfontwikkelde software. De overige 29,2 miljoen euro gaat naar aangekochte computerhardware en -software.
Tot 2027 zijn forse investeringen nodig in nieuwe software. De balanspost immateriële vaste activa waarin alle zelf ontwikkelde software is opgenomen, stijgt rond dat jaar tot 166 miljoen euro. DUO hoopt met deze nieuwe software de kosten van onderhoud en beheer te drukken. Deze ontwikkeling houdt geen rekening met eventuele uitbreidingsinvesteringen als gevolg van nieuw beleid of afwaarderingen van bestaande systemen.
SSC-ICT en Logius
Ook het Shared Service Center-ICT (SSC-ICT), dat onder BZK valt, zegt dat externe expertise blijvend noodzakelijk zal zijn. De vraag naar specialistische ict-kennis is groot terwijl het aanbod van ict-personeel op de arbeidsmarkt daalt. Met deze invulling, zowel op kwantitatief als op kwalitatief niveau, wil SSC-ICT de continuïteit van de dienstverlening waarborgen. In het meerjarenperspectief staat het aandeel externen in verhouding met de verwachte stijging bij het eigen personeel. Als gevolg van de blijvende vraag naar specialistische ict-kennis, mede als gevolg van het dalende aanbod van ict-personeel op de arbeidsmarkt, zal externe expertise de kop opsteken.
Bij Logius stijgen de personeelskosten in 2024 met bijna vijftien miljoen euro tot 124,8 miljoen euro. De externe inhuur stijgt van 36 miljoen naar 51,6 miljoen. Dit komt door een verschuiving van uitbesteed werk naar inhuur.
