De sector van de hernieuwbare energie kent een razendsnelle ontwikkeling. Wereldwijd lopen KMO’s voor in de innovatie naar schone energie, van startups in zonne-energie en ontwikkelaars van windenergie tot vernieuwers van digitale netwerken. Maar deze bedrijven stellen zichzelf en hun uitvindingen vaak bloot aan gevaarlijke risico's. Eén cyberaanval op een projectontwikkelaar of dienstverlener kan de financiering blokkeren, installaties vertragen en het vertrouwen in een ecosysteem ondermijnen.
Cybersecurityproblemen in de energiesector worden al jaren binnen grote nutsbedrijven besproken en richten zich vooral op risico’s inzake operationele technologie (OT). Een inbreuk op het net veroorzaakt chaos, zoals bleek uit de Oekraïense malware-aanval van 2015 met als doel het elektriciteitsnet te verstoren. Dit gebeurde met de Industroyer malware werd specifiek ontwikkeld om een industrieel controlesysteem te infecteren.
Hoewel bij aanvallen de aandacht altijd gericht is op controlekamers en onderstations, wordt het zwakke punt van de sector over het hoofd gezien: de IT-systemen van KMO’s die cruciale diensten aan de industrie leveren. Deze bedrijven zijn afhankelijk van hun e-mailservers, cloudplatformen en klantendatabases. Aanvallers zien deze daarom als dé toegangspoort tot een systeem.
In Spanje leidde de stroomstoring van april 2025 tot een audit van tientallen kleine generatoren van hernieuwbare energie. Vele waren onvoldoende beveiligd tegen cyberaanvallen. Het land loopt voorop in hernieuwbare energie en volgens netbeheerder Red Electrica telt het zo’n 4000 installaties. Hoewel de overheid concludeerde dat de stroomuitval te wijten was aan technische storingen en een gebrekkige planning, werd er online aanvankelijk beweerd dat een Russische cyberaanval de oorzaak was. Hoewel dit mogelijk is, blijft het de toezichthouders en investeerders verontrusten.
KMO-bedrijfsmodellen zijn afhankelijk van snelheid en innovatie. Dit gaat vaak ten koste van het bouwen van robuuste beveiligingssystemen op basis van een ‘secure-by-design’-benadering. Veel bedrijven beschikken niet over de interne expertise om producten en diensten voldoende te beveiligen. Zij beveiligen ook niet de basis IT-diensten waarvan het bedrijf afhankelijk is. Een voorbeeld van een aanval op een IT-systeem waardoor een kritieke infrastructuurdienst verstoord werd, is die op Colonial Pipeline. Volgens CNN veroorzaakte de aanval storingen in het factureringssysteem en de pijplijn werd uit voorzorg gesloten.
De noodzaak negeren van een sterke beveiliging veroorzaakt bijvoorbeeld phishing-zwendel waarbij werknemers inloggegevens verstrekken, malware-infecties die zich ongemerkt verspreiden, ransomware die projecten stillegt of cyberaanvallers die de toeleveringsketen van producten en diensten infecteren. Verkeerde configuraties of onbedoelde datalekken kunnen enorme gevolgen hebben saar partners, investeerders en toezichthouders nauwlettend toekijken. Deze groepen verwachten dat bedrijven in schone energie duurzaamheid bieden en een uitstekend cybersecuritysysteem hebben. En hoewel KMO’s in de hernieuwbare sector zich richten op innovatie, aarzelen velen om moderne securitytools te gebruiken. Sommigen vrezen kosten, anderen schrikken terug voor complexiteit in het bedrijfsmanagement
Cybersecurity mag niet enkel iets zijn voor grote nutsbedrijven met een groot budget. De actuele tools zijn toegankelijk, schaalbaar en praktisch voor kleinere bedrijven. En als deze intern niet over de expertise inzake cybersecurity beschikken, zijn er talloze bedrijven die via outsourcing een oplossing kunnen bieden. ESET zag hoe bescheiden maatregelen de weerbaarheid aanzienlijk kunnen verbeteren en risico’s kunnen beperken. Om te voorkomen dat KMO’s het volgende negatieve voorbeeldverhaal worden, moeten ze een preventiegerichte mentaliteit erop nahouden.
Aan bedrijven die niet over de nodige expertise beschikken, bieden Managed Detection and Response (MDR)-diensten met 24/7 monitoring door deskundige beveiligingsanalisten en snelle interventies een oplossing. Zo kunnen incidenten snel worden beperkt voor ze verder escaleren.
Innovatie en groei worden door sterke cyberbeveiliging niet beperkt, maar maken deze juist mogelijk. Ze stellen KMO’s in staat het vertrouwen van investeerders te winnen, te voldoen aan strengere regelgeving binnen de Europese NIS2-richtlijn en toch de wendbaarheid te behouden die startups zo waardevol maakt. De grens tussen IT en kritieke infrastructuur vervaagt naarmate het elektriciteitsnet slimmer en meer onderling verbonden wordt. Elke KMO speelt een cruciale rol in het grotere systeem, en elke schakel is belangrijk.
Schone energie is afhankelijk van vertrouwen – in de technologie, in het elektriciteitsnet en in de bedrijven die de transitie mogelijk maken. Dat vertrouwen gaat verloren als cybersecurity, zowel in IT als OT, een bijzaak blijft. Voor de KMO’s is er geen excuus om de zwakke schakel te zijn. Met de juiste bescherming zijn ze de veerkrachtige ruggengraat voor een veilige en duurzame energietoekomst. Het is eenvoudig: je kunt geen wereldleider zijn in innovatie in hernieuwbare energie zonder de juiste cyberverdediging.
Bezoek voor meer informatie of www.eset.com of https://www.est.com/be-nl/,volg onze sociale media, podcasts en blogs.
Meer lezen
